Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Miasta Sanoka Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko PODSUMOWANIE procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Miasta Sanoka Opracował: EE www.energoekspert.com.pl Sanok, 2015 r.
Zespół Energoekspert Sp. z o.o. dr inż. Adam Jankowski dyrektor do spraw produkcji mgr inż. Anna Szembak kierownik projektu mgr inż. Marta Szawracka 2
Spis treści 1. Podstawa prawna i przebieg procedury... 4 2. Uzasadnienie wyboru przyjętego planu gospodarki niskoemisyjnej dla miasta... 5 3. Sposób wykorzystania ustaleń zawartych w prognozie oddziaływania na środowisko... 6 4. Opinie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego... 7 5. Uwagi i wnioski zgłoszone w trakcie konsultacji społecznych... 7 6. Sposób uwzględnienia propozycji dotyczących metod i częstotliwości przeprowadzania monitoringu skutków realizacji postanowień dokumentu... 11 3
1. Podstawa prawna i przebieg procedury Plan gospodarki niskoemisyjnej dla Miasta Sanoka (PGN) jako dokument strategicznooperacyjny w dziedzinie energetyki, zgodnie z art. 46 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz.U.2013 poz. 1235 ze zm.) wymaga przeprowadzenia procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. W ramach ww. procedury opracowana została Prognoza oddziaływania na środowisko dla przedmiotowego dokumentu, dla której zakres i stopień szczegółowości został uzgodniony z właściwymi organami: Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Rzeszowie (RDOŚ), Podkarpackim Państwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym w Rzeszowie (PPWIS). Zgodnie z wymaganiami ww. ustawy (art. 54, ust.1. i 2.) PGN wraz z Prognozą... został poddany opiniowaniu przez właściwe organy (RDOŚ i PPWIS) oraz wyłożony do publicznego wglądu dla zapewnienia możliwości udziału społeczeństwa. Ponadto w dniu 9 września 2015 r. w godzinach od 11:30 do 15:30 odbyło się spotkanie konsultacyjne zorganizowane na Sali Herbowej w Urzędzie Miasta Sanoka. Procedura konsultacji społecznych była otwarta każda zainteresowana osoba lub podmiot mogły zgłosić swoje stanowisko. Przebieg strategicznej oceny oddziaływania na środowisko PGN przedstawiono poniżej. Tabela 1-1 Przebieg strategicznej oceny oddziaływania projektu na środowisko ETAP Uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w Prognozie, zgodnie z art. 53 ustawy o udostępnianiu informacji... Podanie do publicznej wiadomości informacji o wyłożeniu PGN oraz Prognozy i możliwości składania uwag zgodnie z art. 39 ustawy o udostępnianiu informacji... PRZEBIEG REALIZACJI Wystąpienie Burmistrza Miasta Sanoka z dnia 18.06.2015 r. do RDOŚ i PPWIS z wnioskiem o uzgodnienie zakresu Prognozy, Uzgodnienie zakresu: RDOŚ pismo znak WOOŚ.411.2.12.2015.AD-2 z dnia 8.07.2015 r., PPWIS pismo znak SNZ..9020.2.24.2015.RD z dnia 15.06.2015 r. Opracowanie Prognozy oddziaływania na środowisko Zawiadomienie o wyłożeniu projektu PGN wraz z Prognozą oddziaływania do publicznego wglądu na okres 21 dni: ogłoszenie w Biuletynie Informacji Publicznej UM Sanok, komunikat w prasie lokalnej, informacja na tablicy ogłoszeń UM Sanok, informacja przesłana do Rad Dzielnic. Dokumenty udostępnione były w Biuletynie Informacji Publicznej UM Sanok, na stronie internetowej www.sanok.pl oraz w siedzibie Urzędu Miejskiego w Sanoku. Wszyscy zainteresowani mieli możliwość składania wniosków w formie: pisemnej lub ustnej do protokołu w siedzibie Urzędu Miasta w Sanoku, ul. Rynek 1, Wydział Rozwoju Miasta p. 63a; za pomocą środków komunikacji elektronicznej na adres e-mail: dufrat@um.sanok.pl 4
ETAP Opiniowanie dokumentu zgodnie z art. 54 ust 1 ustawy o udostępnianiu informacji Konsultacje społeczne zgodnie z art. 54 ust 1 ustawy o udostępnianiu informacji... PRZEBIEG REALIZACJI Skierowanie przez Burmistrza Miasta Sanoka projektu PGN wraz z Prognozą, do opiniowania do RDOŚ i PPWIS w dniu 21.08.2015 r., Opinia pozytywna : RDOŚ pismo znak WOOŚ.410.5.25.2015.AD.2, PPWIS pismo znak SNZ.9020.3.32.2015.RD z dn. 3.09.2015 r. Wyłożenie do publicznego wglądu z możliwością składania wniosków, zastrzeżeń, uwag od dnia 24.08.2015 r. do 14.09.2015 r. Spotkanie konsultacyjne w siedzibie UM Sanok w dniu 9.09.2015 r. w godzinach od 11:30 do 15:30. Niniejsze opracowanie stanowi, zgodnie z art. 55 ust.3 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku... podsumowanie zawierające uzasadnienie przyjętego dokumentu PGN w kontekście rozwiązań alternatywnych oraz wnioski wynikające z przeprowadzonej procedury strategicznej oceny jego oddziaływania na środowisko. 2. Uzasadnienie wyboru przyjętego planu gospodarki niskoemisyjnej dla miasta Przedstawione w Planie gospodarki niskoemisyjnej dla Miasta Sanoka rozwiązania dotyczące: zwiększenia efektywności wykorzystywania i wytwarzania energii, zarządzania i rozwoju niskoemisyjnej infrastruktury miasta, wprowadzenia niskoemisyjnych wzorców konsumpcji energii i jej nośników we wszystkich sektorach gospodarki miasta, ograniczenia emisji pochodzącej z transportu, racjonalnego zwiększenia wykorzystania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych są zgodne z niskoemisyjną polityką unijną i krajową, w tym przede wszystkim z ustaleniami zawartymi w Założeniach Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej (ZNPRGN) oraz ustaleniami zawartymi w strategicznych dokumentach wojewódzkich oraz miejskich. W świetle diagnozy stanu środowiska i jego problemów PGN jednoznacznie wskazuje, że spełnienie wymogów środowiskowych oraz zapewnienie właściwych warunków ochrony środowiska będzie ściśle związane z podjęciem realizacji celów i zadań ujętych w dokumencie. W opracowanej Prognozie oddziaływania na środowisko wykazano, że niecelowym jest przedstawianie rozwiązań alternatywnych. Przedmiotem dyskusji i oceny proponowanych rozwiązań może być jedynie zakres, skala i tempo realizacji, jako element zrównoważonego rozwoju miasta i regionu. 5
3. Sposób wykorzystania ustaleń zawartych w prognozie oddziaływania na środowisko W Prognozie oddziaływania na środowisko przedstawiony został potencjalny zakres interwencji w poszczególne elementy środowiska zadań ujętych w PGN. Ich wielkość, zasięg oraz częstotliwość pozwoliły na zawarcie w Prognozie następujących ustaleń: wszystkie projekty/działania stanowiące drogę dojścia do wyznaczonych w PGN celów, ukierunkowane są na dążenie do zastosowania najlepszych dostępnych technik i zgodne są z założeniami strategicznych dokumentów na szczeblu unijnym, krajowym oraz lokalnym, podejmujących zagadnienia stanowiące przedmiot PGN; większość z zadań związanych z rozwojem infrastruktury energetycznej czy komunikacyjnej na terenie miasta, wymagać będzie przeprowadzenia, na etapie realizacji, szczegółowej i wnikliwej oceny oddziaływania na środowisko (wykonanie Raportu oddziaływania na środowisko); ogólna ocena łącznych oddziaływań poszczególnych celów i kierunków działań ujętych w PGN wskazuje na ich zdecydowanie korzystny wpływ na stan środowiska w mieście; szczególnie pozytywne oddziaływania widoczne są w zakresie poprawy jakości powietrza atmosferycznego (w tym ograniczenie emisji CO 2 o kilka tysięcy ton); oddziaływania negatywne zostały zidentyfikowane jedynie na etapie realizacji danego przedsięwzięcia, związanym z prowadzeniem prac budowlanych; ich skutki określono jako potencjalne, chwilowe i odwracalne; nie zidentyfikowano trwałych negatywnych oddziaływań, powodujących nieodwracalne i niekorzystne odkształcenia środowiska; zakres i lokalizacja inwestycji przewidzianych do realizacji w PGN nie pociąga za sobą konieczności przeprowadzenia kompensacji przyrodniczej; brak oddziaływań transgranicznych; w przypadku braku realizacji wytyczonych w PGN celów potencjalne zmiany stanu środowiska będą przede wszystkim związane z utrzymaniem obecnego lub pogorszeniem stanu powietrza atmosferycznego na terenie miasta (problemy z niską emisją, wysokie zapylenie powietrza). Zawarte w Prognozie (i przedstawione powyżej) ustalenia nie wpływają na konieczność merytorycznej zmiany zapisów PGN. Plan gospodarki niskoemisyjnej dla Miasta Sanoka w swojej treści zgodny jest z podstawowymi zaleceniami Prognozy i uwzględnia zawarte w niej kierunki i zasady ochrony środowiska. Ze względu na to, że potencjalnie niekorzystne oddziaływania na środowisko przewidywanych do realizacji przedsięwzięć mogą wystąpić głównie na etapie ich realizacji (budowy), należy zwrócić szczególną uwagę na staranne przygotowanie inwestycji celem zminimalizowania tego oddziaływania. Nie jest to jednak zadaniem PGN. 6
4. Opinie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego W trakcie uzgadniania zakresu i szczegółowości informacji, które winny być zawarte w opracowywanej Prognozie oddziaływania wniesione zostały następujące uwagi: Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska wskazał iż Prognoza powinna odpowiadać wymogom art. 51 ust. 2 oraz art. 52 ustawy o udostępnieniu informacji oraz wskazał na takie dodatkowe elementy do ujęcia w Prognozie jak, m.in.: Diagnoza stanu jakości powietrza na terenie objętym Planem; charakterystyka zjawiska niskiej emisji; Omówienie uwarunkowań wynikających z POP dla strefy podkarpackiej; Omówienie problematyki zmian klimatu. Podkarpacki Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny wskazał iż wszystkie elementy wymagane art.51 ust. 2 ww. ustawy powinny być przeanalizowane i ocenione w stopniu i zakresie adekwatnym do charakterystyki obszaru objętego opracowaniem. Wymienione wyżej zagadnienia zostały ujęte w Prognozie. PGN wraz z Prognozą, został zaopiniowany przez: Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie pismo znak WO- OŚ.410.5.25.2015.AD.2 z dn. 18.09.2015 r. opinia pozytywna bez uwag. Podkarpackiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego - pismo znak SNZ.9020.3.32.2015.RD z dn. 3.09.2015 r. - opinia pozytywna w zakresie wymagań sanitarno-higienicznych. 5. Uwagi i wnioski zgłoszone w trakcie konsultacji społecznych W ramach konsultacji społecznych prowadzonych z mocy ustawy O udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz.U.2013 poz. 1235 ze zm.) oraz w wyniku spotkania konsultacyjnego przeprowadzonego w siedzibie UM Sanok w dniu 9.09.2015 r. wpłynęły uwagi, wnioski oraz pytania dotyczące dokumentu PGN, które przedstawiono w tabeli poniżej. Do dokumentu Prognozy nie wpłynęły żadne uwagi. 7
Tabela 5-1 Wyniki konsultacji społecznych Podmiot Treść / zakres pytań / uwag / wniosku Stanowisko / odpowiedź Sanockie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. Zakład Ciepłowniczy Sanockie Przedsiębiorstwo Gospodarki Mieszkaniowej Sp. z o.o. Mail z dn. 14.09.2015 r.: 1. Czy możliwe będzie w przyszłości (tj. do 2020 r.) wprowadzanie zmian w PGN i jak będzie wyglądał tryb ich wprowadzania? Czy terminy zgłaszania przez interesariuszy wniosków o zmianę w PGN będą dowolne, czy z góry narzucone (np. raz w roku do dnia ) 2. Czy wraz z wprowadzeniem zmian do PGN przeliczeniu ulegną cele ilościowe PGNu i w czyim obowiązku będzie ich przeliczenie? 3. Czym skutkuje wycofanie się z realizacji, któregoś z zaproponowanych w PGNie przez SPGK, projektów? Mail z dn. 14.09.2015 r.: 1) zgłoszone przez nas budynki są zarówno komunalnymi jak i wspólnot mieszkaniowych czego nie uwzględniliście Państwo w planie (patrz punkt 1 SPGM własność 100 % miasto. Pytanie: dlaczego i czy przedsięwzięcia mają dotyczyć tylko budynków komunalnych? Dlaczego wyłączono wspólnoty które mogą przecież być beneficjentami w RPO WP (patrz. SZOP) 2) czy przedsięwzięcia w Planie mogą dotyczyć zmiany źródła ciepła i sieci co zostało pominięte? 3) czy zakres dla poszczególnych budynków musi obejmować wszystkie działania dotyczące głębokiej termomodernizacji? Słowem czy musimy też wykonywać na przykład docieplenia stropu nad piwnicą jeśli termomodernizacja ścian daje spełnienie kryterium min. 25% oszczędności? 4) jak wyliczono oszczędności energii dla poszczególnych budynków i co w sytuacji gdy po wykonaniu obowiązkowego audytu wielkości te będą znacząco inne, 5) jak traktować budynki już częściowo docieplone wg wcześniejszych norm np. ściany z gr. styropianu 10 cm nie spełniające normy 0,20? Co w tej sytuacji- czy należy docieplić dodając 6 cm styropianu, 6) czy wartości robót są ważne? Co w sytuacji gdy okaże się że wartość ostateczna będzie znacząco większa??? Przecież ostateczna wartość robót zależy od AUDYTU Ad.1 ) Na obecną chwilę nie ma reguł odnoście weryfikacji i aktualizacji PGN ustalonych przez NFOSiGW (dotyczy to wszystkich trzech pytań). Natomiast istnieje możliwość wprowadzania zmian w PGN w momencie jego aktualizacji, która została zaproponowana w tym dokumencie co 3 lata w powiązaniu z aktualizacją Założeń do planu zaopatrzenia ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe (ta ostatnia wymagana przez ustawę Prawo energetyczne) Ad. 2) Cele ilościowe wraz ze zmianami projektów mogą zostać przeliczone, ale ich weryfikacji lepiej dokonywać przy okazji aktualizacji PGN i Założeń, o czym mowa w pkt-cie 1. Ad. 3) Wycofanie się z realizacji zadania przez interesariusza wymagać będzie najprawdopodobniej weryfikacji PGN i uchwały Rady Miasta. Ad.1 ) W projekcie dotyczącym termomodernizacji zasobów mieszkaniowych zarządzanych przez SPGM Sp. z o.o., uwzględnione zostały wszystkie zadania zgłoszone przez SPGM dla zabudowy mieszkaniowej. Dla jednoznacznego wskazania interesariusza (beneficjenta) projekt zostanie podzielony na dwie części: Część A obejmującą działania na zasobach komunalnych; Część B obejmującą działania na pozostałych zasobach. Zakres termomodernizacji oraz nakłady inwestycyjne będą odpowiadać informacji przesłanej z SPGKM Sp. z o.o. w dniu 23 lipca br. (Tabela budynki wielorodzinne). Ad. 2) Przedsięwzięcia w PGN mogą dotyczyć zmiany źródła ciepła i sieci. Taka możliwość została uwzględniona w Tabeli dotyczącej budynków wielorodzinnych, przesłanej z prośbą o jej wypełnienie do SPGM Sp. z o.o. w dniu 24.03.2015 r. W ww. Tabeli znajdują się również pozycje dotyczące działań planowanych w zakresie zmiany sposobu ogrzewania, w tym podłączenia do systemu ciepłowniczego; zmiany sposobu przygotowania c.w.u.; instalacji lub modernizacji węzła cieplnego; modernizacji instalacji c.o.; inne (kolumny AE do AL). Wypełniona i przesłana przez SPGM Tabela nie zawiera żadnych informacji w tych pozycjach, co zostało zinterpretowane jako brak planowanych działań w tym kierunku. Ad. 3) Szczegółową odpowiedź na to pytanie może udzielić audyt energetyczny wykonany dla danego obiektu. Zagadnienie to winno być szczegółowo rozpatrywane na etapie aplikowania o dofinansowanie z konkretnego programu / funduszu, według zasad tamże określonych. I tak na przykład Szczegółowy opis osi priorytetowych RPO WP 2014-2020 w Działaniu 3.2 przytacza definicję głębokiej modernizacji energetycznej budynku jako: przedsięwzięcie wpływające na poprawę efektywności energetycznej budynku, w wyniku którego będzie on spełniać wymogi określone w dziale X Oszczędność energii i izolacyjność cieplna Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.) normy obowiązujące od 1 stycznia 2021 r. Na etapie sporządzania PGN proponuje się (według wskazówek instytucji nadrzędnych), by zakres termomodernizacji był możliwie szeroki i uwzględniał wszystkie aspekty mające wpływ na obniżenie końcowego zużycia energii w obiekcie. Ad. 4) Obniżenie zużycia energii końcowej w danym obiekcie wyliczone zostało jako różnica między zużyciem w roku bazowym, a prognozowanym zużyciem energii po zakończeniu inwestycji na obiekcie. Źródłem ww. informacji jest audyt energetyczny, a w przypadku jego braku obliczenia szacunkowe przy użyciu wskaźników określonych w PGN. Dokumentem wiążącym przy występowaniu o dofinansowanie jest audyt energetyczny obiektu. Różnica pomiędzy wielkością prognozowaną a wynikającą z audytu i po zakończeniu zadania, będzie elementem monitorowania stopnia realizacji PGN. Ad. 5) Informacje te stanowią przedmiot dokumentacji technicznej oraz audytu energetycznego. Nie 8
Podmiot Treść / zakres pytań / uwag / wniosku Stanowisko / odpowiedź Sanockie Przedsiębiorstwo Gospodarki Mieszkaniowej Sp. z o.o. AUTOMET GROUP Sp. z o.o. sp. k. Pismo i mail z dnia 17.09.2015 r.: 1) uwaga ogólna: w zakresie wszystkich wymienionych w zał. nr1 budynków w opisie robót do wykonania należy dodać: docieplenie stropodachu lub docieplenie stropu nad ostatnią kondygnacją. Powyższe wynika z Państwa odpowiedzi i interpretacji konieczności wykonania tzw. głębokiej termomodernizacji i wynikającej z tego kwalifikowalności kosztów w odniesieniu do dostępnych źródeł dofinansowania a w szczególności wskazanym w PGN - RPO WP. 2) z niezrozumiałych dla nas względów pominęliście Państwo w PGN część budynków przesłanych w naszym zestawieniu, a to jak w załączniku do nin. Pisma. Jeśli przyczyną był fakt że są to lokale użytkowe to biorąc pod uwagę misję PGN nie znajdujemy uzasadnienia. W szczególności powyższe dotyczy poz. Konarskiego 22 tj. działań w obiektach SPGM będącego w 100% udziałem miasta. Prosimy o uwzględnienie następującego zakresu: docieplenie ścian, wymiana stolarki, docieplenie wraz ze zmianą konstrukcji dachu oraz wymiana kotła gazowego na kocioł gazowy o wyższej sprawności powyżej 90%,modernizacja wewnętrznej instalacji c.o.).- koszt ok. 280 tys. zł.) 3) przyjmujemy do wiadomości treść Państwa odpowiedzi mailowej, że dokonany zostanie podział na bud. Komunalne gdzie wnioskodawca będzie Gmina M.Sanoka oraz pozostałe tj. budynki wspólnot mieszkaniowych gdzie wnioskodawcą będą lub być mogą wspólnoty. To ważne w kontekście zabezpieczenia środków w tym w WPI. SPGM wniósł dodatkowo uwagi szczegółowe dotyczące rozszerzenia zakresu termomodernizacji poszczególnych obiektów oraz zmiany kosztów. Mail z dnia 26.08.2015 r.: Czy po zatwierdzeniu planu musimy się wywiązać z projektów? Jakie obowiązki wiążą się z udziałem w projekcie? Czy firma może dostać dofinansowanie w związku z planowanymi inwestycjami wymienionymi w PGN? Jak wygląda sprawa dotacji? Jakie są dodatkowe korzyści z udziału w PGN? (oczywiście pomijając zmniejszenie oddziaływania na środowisko) jest to kwestia do rozstrzygnięcia na etapie opracowania PGN (patrz odpowiedź do pkt-u 3). Natomiast szczegółowe wytyczne dotyczące zasad finansowania głębokiej termomodernizacji ustala Instytucja Zarządzająca danym Programem i jest to istotne na etapie wypełniania wniosku aplikacyjnego. Ad. 6) Wielkość nakładów finansowych dla działań związanych z termomodernizacją budynków mieszkalnych zarządzanych przez SPGM Sp. z o. o. przyjęta została według informacji przesłanych w Tabeli, o której mowa w pkt-cie 1. Natomiast dla działań (projektów) dla których interesariusz nie przedstawił kosztów ich realizacji, wielkości te zostały wyliczone szacunkowo, według obowiązujących aktualnie poziomów cen, z zaokrągleniem w górę. Dla zasobów komunalnych niezbędne jest zabezpieczenie środków w budżecie. Ad.1. Dopisano do projektu. Ad.2. Termomodernizację lokali użytkowych wpisano do projektu. Projekt został uzupełniony o dodatkowy zakres termomodernizacji oraz odpowiadającą mu wielkość nakładów finansowych. 1. Uchwalenie przez Radę Miasta Sanoka "Planu gospodarki niskoemisyjnej" nie wiąże się oczywiście z nałożeniem obligatoryjnego obowiązku na prywatnych interesariuszy PGN, do realizacji przedsięwzięć ujętych w tym dokumencie. W omawianym przypadku (zadanie zgłoszone przez interesariusza prywatnego) wykonanie danego projektu (tak samo jak w przypadku jego zgłoszenia i ujęcia w PGN) - jest dobrowolne. 2. Udział w PGN otwiera dla jego interesariuszy możliwości korzystnego dofinansowania dla zgłoszonych projektów. Oznacza to, iż w przypadku niektórych linii czy programów dofinansujących tego rodzaju zadania, mogą pojawić się zapisy o preferencyjnym traktowaniu przedsięwzięć, które ujęte będą w PGN. Podmiot / jednostka, która poszukuje dla swojego projektu odpowiedniej formy dofinansowania (pożyczka, dotacja, itp.), jeśli zdecyduje się skorzystać z Programu finansowego, który w swoich dokumentach posiada zapis o priorytetowym traktowaniu zadań ujętych w PGN, ma dodatkową szansę na otrzymanie środków finansowych na preferencyjnych warunkach. Tak więc udział w PGN nie pociąga za sobą obowiązków (rozumianych w świetle przepisów prawa) lecz jest 9
Podmiot Treść / zakres pytań / uwag / wniosku Stanowisko / odpowiedź PSS Społem Mail z dnia 18.08.2015 r.: Korekta powierzchni obiektów wpisanych do projektu dobrowolnym oświadczeniem interesariusza o chęci realizacji danego projektu. Natomiast w przypadku zrealizowania przez dany podmiot przedsięwzięcia zgłoszonego do PGN, wskazane jest udzielić Miastu informacji o jego efektach (technicznych, ekologicznych, ekonomicznych) w celu umożliwienia Burmistrzowi przeprowadzenia monitoringu realizacji PGN, wymaganego przez NFOŚiGW. 3. W PGN wskazano możliwe kierunki poszukiwań linii finansujących, dostępnych na danym obszarze, dla danej grupy przedsięwzięć. Szarzej na ten temat można poczytać w rozdz. 13. PGN. Inwestorzy projektów, które są na wysokim etapie zaawansowania w zakresie wymaganych dokumentacji: technicznych, analiz ekonomiczno-ekologicznych, mogą odnaleźć się jako beneficjenci środków finansowych z danego Programu dotacyjnego. Natomiast Projekty ujęte w PGN mają przeważnie ogólny i bardzo szacunkowy charakter. Koszty jak również efekty ekologiczne i energetyczne danego projektu - w większości przypadków stanowią liczby szacunkowe, wyliczone na podstawie ogólnie dostępnych wskaźników (podanych w PGN) i mogą ulec zmianie po wykonaniu szczegółowych analiz na etapie sporządzania dla nich ww. dokumentacji (czy np. audytu energetycznego). 4. Reasumując, należy powiedzieć, że udział interesariuszy prywatnych w PGN, jak i późniejsza realizacja przez nich zadań ujętych w tym dokumencie - jest dobrowolna. Umieszczenie danego Projektu w PGN wiąże się z możliwością preferencyjnego dofinansowania tych zadań z programów, które mają w swoich dokumentach zapisy o konieczności ujęcia danego przedsięwzięcia w PGN. W PGN znajduje się opis dostępnych linii finansowych. Wybór sposobu i formy dofinansowania zależy od inwestora. Uwzględniono 10
Uwzględnienie w projekcie PGN ww. uwag i wniosków nie pociąga za sobą konieczności rozszerzenia zagadnień ujętych w opracowanej Prognozie oddziaływania dla tego projektu. 6. Sposób uwzględnienia propozycji dotyczących metod i częstotliwości przeprowadzania monitoringu skutków realizacji postanowień dokumentu Dla właściwej ewaluacji wytyczonych w PGN celów, należy systematycznie gromadzić informacje o efektach ich realizacji i skuteczności zastosowanych instrumentów. Podstawą prowadzenia monitoringu PGN jest wyciąganie wniosków ze zmian wskaźników i zakresu realizowanych planów. Jest ważne również modyfikowanie dalszych poczynań w taki sposób, aby osiągnąć zakładane cele w przyszłości. Kluczowym elementem monitorowania jest wypracowanie takich technik zbierania informacji oraz takich wskaźników, które będą jak najbardziej miarodajnie odzwierciedlały efektywność prowadzonych działań. Propozycja wskaźników oceny realizacji działań wskazanych w PGN została zawarta we wspomnianym dokumencie. W celu właściwej realizacji PGN konieczna jest stała współpraca między przedstawicielami miasta oraz interesariuszy zgłoszonych projektów, a także coroczna kontrola stanu przygotowania do wykonania zaplanowanych działań. Monitoring uzyskiwanych efektów winien być prowadzony w cyklach trzy letnich i skoordynowany z opracowaniem i aktualizacją Założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, których opracowanie należy do obowiązków gminy wg Art. 19 ustawy Prawo energetyczne. 11