LEGIONOWSKIE WODNE OCHOTNICZE POGOTOWIE RATUNKOWE siedziba: 05-130 Zegrze Południowe UL. Warszawska 39B Tel./fax. 22 767 91 11, kom. 695 889 010 www.legionowskiewopr.pl, www.lwopr.pl email: biuro@legionowskiewopr.pl, biuro@lwopr.pl PROGRAM SZKOLENIA INSTRUKTORÓW Zegrze Płd., 2013 r.
SPIS TREŚCI 1. Podstawowe terminy 3 1.1. Instruktor 3 1.2. Kadra dydaktyczna 3 1.3. Szkolenie instruktorów 4 1.4. Egzamin 4 1.5. Komisja egzaminacyjna 4 1.6. Zaświadczenie 5 2. Cele i efekty szkolenia 5 2.1. Cel główny 5 2.2. Efekty 5 3. Uczestnicy 6 4. Organizacja szkolenia 6 4.1. Informacje ogólne 6/7 4.2. Wykaz środków dydaktycznych 7 4.2.1. Środki dydaktyczne na zajęcia praktyczne na jedną grupę szkoleniową 6 4.2.2. Środki dydaktyczne na zajęcia teoretyczne 7 4.2.3. Pomoce dydaktyczne zapewniane przez organizatora 7 4.2.4. Wyposażenie własne uczestnika 7 5. Treści kształcenia 8 2
1. Podstawowe terminy 1.1. Instruktor Instruktor w myśl Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 czerwca 2012 roku, w sprawie szkoleń w ratownictwie wodnym, to osoba, która: 1) Weźmie udział w szkoleniu instruktorów (co najmniej 38 godzinnym). 2) Zaliczy egzamin praktyczny dla instruktorów, polegający na przeprowadzeniu: a. symulowanej akcji ratowniczej, przy użyciu sprzętu wykorzystywanego do ratownictwa wodnego, do osoby tonącej aktywnej na odległości co najmniej 10 m i głębokości co najmniej 1,60 m, b. symulowanej akcji ratowniczej, przy użyciu sprzętu wykorzystywanego do ratownictwa wodnego, do osoby tonącej pasywnej na odległości co najmniej 80 m i głębokości co najmniej 1,60 m, c. 20-minutowych zajęć teoretycznych dla grupy co najmniej pięcioosobowej na temat określony przez komisję, z zakresu objętego ramowym programem szkolenia ratowników wodnych, d. 20-minutowych zajęć praktycznych z grupą co najmniej pięcioosobową na temat określony przez komisję, z zakresu objętego ramowym programem szkolenia ratowników wodnych. 3) Posiada przygotowanie pedagogiczne, określone odrębnymi przepisami (ukończone studia lub kurs). 4) Jeśli nie jest ratownikiem wodnym zaliczy egzamin praktyczny (identyczny jak egzamin na stopień ratownika wodnego). 1.2. Kadra dydaktyczna Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 czerwca 2012 r. (Dz. U. 2012 poz. 747) w sprawie szkoleń w ratownictwie wodnym, zajęcia na szkoleniu instruktorów prowadzić może: 1) Zajęcia teoretyczne i praktyczne szkolenia instruktorów ratownik wodny lub instruktor, posiadający co najmniej dwunastomiesięczne doświadczenie szkoleniowe z zakresu ratownictwa wodnego, aktualną wiedzę i umiejętności z zakresu objętego ramowym programem szkolenia oraz przygotowanie pedagogiczne określone odrębnymi przepisami. 2) Zajęcia teoretyczne szkolenia ratowników wodnych i instruktorów osoba posiadająca specjalistyczną wiedzę z zakresu zagadnień objętych zakresem tematycznym szkolenia. 3) Zajęcia praktyczne szkolenia instruktorów mogą, pod nadzorem osoby, o której mowa w ust. 1, prowadzić ratownicy wodni, posiadający co najmniej trzyletnie doświadczenie w wykonywaniu działań ratowniczych, aktualną wiedzę i umiejętności z zakresu objętego ramowym programem oraz przygotowanie pedagogiczne określone odrębnymi przepisami, lub instruktorzy posiadający przygotowanie pedagogiczne określone odrębnymi przepisami. 3
1.3. Szkolenie instruktorów W myśl Ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. (Dz. U. Nr 208, poz. 1240) o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych art. 15 pkt 1 szkolenia instruktorów realizują (organizują i prowadzą) podmioty uprawnione do wykonywania ratownictwa wodnego zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 czerwca 2012 r. (Dz. U. 2012 poz. 747) w sprawie szkoleń w ratownictwie wodnym. Szkolenia instruktorów w zakresie ratownictwa wodnego obejmują co najmniej 38 godzin zajęć, w tym część teoretyczną 16 godzin i część praktyczną 22 godziny. 1.4. Egzamin Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 czerwca 2012 r. (Dz. U. 2012 poz. 747) w sprawie szkoleń w ratownictwie wodnym, egzamin składa się z części praktycznej i jest przeprowadzany przez komisję egzaminacyjną. Do egzaminu może przystąpić osoba, która uczestniczyła w zajęciach teoretycznych i praktycznych objętych programem szkolenia. Kandydat na instruktora musi zaliczyć cztery zadania polegające na przeprowadzeniu: 1) symulowanej akcji ratowniczej, przy użyciu sprzętu wykorzystywanego do ratownictwa wodnego, do osoby tonącej aktywnej na odległości co najmniej 10 m i głębokości co najmniej 1,60 m; 2) symulowanej akcji ratowniczej, przy użyciu sprzętu wykorzystywanego do ratownictwa wodnego, do osoby tonącej pasywnej na odległości co najmniej 80 m i głębokości co najmniej 1,60 m; 3) 20-minutowych zajęć teoretycznych dla grupy co najmniej pięcioosobowej na temat określony przez komisję, z zakresu objętego ramowym programem szkolenia ratowników wodnych; 4) 20-minutowych zajęć praktycznych z grupą co najmniej pięcioosobową na temat określony przez komisję, z zakresu objętego ramowym programem szkolenia ratowników wodnych. Uczestnik szkolenia powinien umieć poprawnie wykonać każdą czynność, która była przedmiotem szkolenia. Podstawą do zaliczenia egzaminu praktycznego jest zaliczenie wszystkich zadań. 1.5. Komisja egzaminacyjna Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 czerwca 2012 r. (Dz. U. 2012 poz. 747) w sprawie szkoleń w ratownictwie wodnym, egzamin kończący szkolenie instruktorów jest przeprowadzany przez komisję egzaminacyjną, w której skład wchodzą dwie osoby: 1) przewodniczący kierownik podmiotu uprawnionego do wykonywania ratownictwa wodnego prowadzącego szkolenie lub osoba przez niego wskazana; 2) członek osoba nieprowadząca zajęć z osobami przystępującymi do egzaminu. Każdy z członków komisji musi spełniać kryteria, jakie stawia się przed kadrą dydaktyczną. 4
W skład komisji egzaminacyjnych, nie może być powołana osoba, która jest małżonkiem lub krewnym albo powinowatym do drugiego stopnia włącznie osoby składającej egzamin. 1.6. Zaświadczenie Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 czerwca 2012 r. (Dz. U. 2012 poz. 747) w sprawie szkoleń w ratownictwie wodnym, po pozytywnym zaliczeniu egzaminu, instruktorzy otrzymują zaświadczenie o ukończeniu szkolenia instruktorów, uprawniające do pracy jako kadra dydaktyczna w czasie szkoleń ratowników i instruktorów. Wzór zaświadczenia stanowi załącznik nr 4 do przywołanego rozporządzenia. 2. Cele i efekty szkolenia 2.1. Cel główny Celem kształcenia jest przygotowanie osób zatrudnionych, pełniących służbę lub będących członkami podmiotów uprawnionych do wykonywania ratownictwa wodnego i do prowadzenia szkoleń ratowników wodnych. Cykl kształcenia objęty programem, ma służyć podniesieniu kwalifikacji ratowników (oraz osób zainteresowanych pracą dydaktyczną na szkoleniach dla ratowników wodnych), w obszarze umiejętności specjalistycznych, metodycznych i organizacyjnych jako kadry szkoleniowej. Cele szczegółowe szkolenia: Absolwent szkolenia powinien umieć: 1) prowadzić wykłady na szkoleniach dla ratowników wodnych i kandydatów na instruktorów; 2) prowadzić ćwiczenia praktyczne na szkoleniach dla ratowników wodnych. 2.2. Efekty Efekty pozostają w powiązaniu z wymaganiami wynikającymi z obowiązujących regulacji prawnych, dotyczących szkolenia instruktorów (w ratownictwie wodnym). W związku z tym, każdy instruktor powinien posiadać wiedzę i umiejętności w zakresie: 1) realizacji procesu dydaktycznego, z wykorzystaniem nowoczesnych metod prowadzenia zajęć, przekazu informacji, skutecznego porozumiewania się z uczestnikami, oceniania i egzaminowania; 2) podstaw prawnych dotyczących obszaru ratownictwa wodnego, prawa pracy, prawa karnego; 3) funkcjonowania ratownictwa wodnego jako elementu zintegrowanego systemu zarządzania bezpieczeństwem, wraz z praktycznym stosowaniem wiedzy w działaniach ratowniczych; 4) prowadzenia działań ratowniczych i dokumentacji związanej z tymi działaniami, z uwzględnieniem specyfiki obszarów wodnych; 5) sprzętu zalecanego w ratownictwie wodnym, przekazywania wiedzy w tym zakresie, podstawowych prac bosmańskich oraz prowadzenia akcji ratowniczych z wykorzystaniem tego sprzętu; 6) nauczania technik stosowanych w ratownictwie wodnym, wykrywania błędów i sposobów ich korygowania; 7) prowadzenia działalności edukacyjnej i profilaktycznej, dotyczącej bezpieczeństwa na obszarach wodnych. 5
Instruktorem powinna być osoba, posiadająca bardzo dobre przygotowanie w obrębie sprawności ratowniczej, ale przede wszystkim godny naśladowania nauczyciel dydaktyk, który z pasją i w oparciu o nowoczesne środki, narzędzia i metody realizuje proces szkolenia. 3. Uczestnicy Uczestnikiem szkolenia realizowanego przez Legionowskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe może być osoba, która: 1) jest pełnoletnia; 2) wypełniła formularz zgłoszeniowy wraz z klauzulą o przetwarzaniu danych osobowych zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami; 3) zapoznała się i przyjęła do wiadomości treść Regulaminu Szkolenia; 4) dostarczyła oświadczenie o stanie zdrowia; 5) dokonała wpłaty, pełnej wysokości ceny kursu najpóźniej w dniu rozpoczęcia szkolenia; 6) przedstawiła dokument potwierdzający posiadanie przygotowania pedagogicznego. W przypadku, gdy do szkolenia na stopień instruktora zakwalifikowana została osoba, która nie ukończyła szkolenia ratowników wodnych, zdaje ona egzamin wstępny, polegający na wykonaniu zadań praktycznych egzaminu na stopień ratownika wodnego. 4. Organizacja szkolenia 4.1. Informacje ogólne 1) organizatorem szkolenia jest Legionowskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe. 2) program szkolenia podstawowego obejmuje 38 godzin (wynikających z rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie szkolenia ratowników wodnych) w podziale na: a) zajęcia teoretyczne 16 godzin; b) zajęcia praktyczne 22 godziny. 3) szkolenia realizowane są w Bazie L WOPR w Zegrzu Południowym, w formie stacjonarnego, lub weekendowego kursu; 4) koszty pobytu i wyżywienia w czasie szkolenia, pokrywają uczestnicy z własnych środków; 5) organizator szkolenia zapewnia bazę dydaktyczną niezbędną do realizacji programu, której minimalne wymagania muszą spełniać zalecenia Ministra Spraw Wewnętrznych tj.: a) sale wykładowe lub seminaryjne wyposażone w sprzęt multimedialny do prowadzenia zajęć; b) pływalnię o wymiarach co najmniej 25 m x 10 m x 1,60 m, ze słupkami o wysokości co najmniej 70 cm do wykonania skoku; c) dostęp do zbiornika wodnego z naturalną linią brzegową, umożliwiającą swobodny dostęp do wody; d) sprzęt dla każdej grupy szkoleniowej. 6
6) za stronę formalną szkolenia odpowiada Prezes L WOPR; 7) zajęcia prowadzić mogą osoby spełniające wymagania (patrz rozdział 1, pkt 1.2. Kadra dydaktyczna). 8) w części praktycznej szkolenia udział może brać maksymalnie 10 osób (na jednego prowadzącego). 9) schemat postępowania kadry szkoleniowej, określa przyjęta w L WOPR procedura, w odniesieniu do wszystkich czynności: rejestracji, realizacji, egzaminowania i dokumentowania procesu szkoleniowego. Czynności związane z realizacją szkolenia: przed rozpoczęciem: a) rejestracja szkolenia w biurze L WOPR z wyprzedzeniem co najmniej 14 dniowym przed dniem rozpoczęcia kursu, na obowiązującym formularzu zgłoszeniowym, wraz ze wskazaniem planowanej liczby uczestników, kadry instruktorskiej i terminu realizacji zajęć; b) zapoznanie kandydatów z wymaganiami i zasadami uczestnictwa w szkoleniu, a także z programem i regulaminem; c) podanie informacji na temat: organizacji i kadry dydaktycznej, harmonogramu zajęć, sprzętu i wyposażenia niezbędnego do realizacji zajęć, kosztów szkolenia; d) przedstawienie zasad bezpieczeństwa, w tym również kwestii związanych z warunkami zakwaterowania i wyżywienia; e) zapewnienie uczestnikom szkolenia warunków niezbędnych do bezpiecznej realizacji wszystkich części kursu, określonych w odrębnych przepisach oraz bazy szkoleniowej odpowiedniej dla formy prowadzonych zajęć; f) wprowadzenie i bieżące uzupełnianie danych w dzienniku zajęć podstawowym dokumencie, wymaganym do sprawozdania i rozliczenia szkolenia. Czynności po zakończeniu szkolenia: a) przeprowadzenie egzaminu końcowego; b) przekazanie kompletnej dokumentacji szkolenia (dziennik szkolenia, protokół egzaminacyjny) do biura L WOPR w terminie 14 dni od dnia ukończenia szkolenia; c) wydanie zaświadczeń uczestnikom szkolenia, po pozytywnym zaliczeniu egzaminu. 4.2. Wykaz środków dydaktycznych 4.2.1. Środki dydaktyczne na zajęcia praktyczne na jedną grupę szkoleniową Lp. Rodzaj sprzętu Ilość (szt) 1. Rzutka ratunkowa (worek z obciążnikiem zawierający 25 m liny nietonącej o średnicy minimum 6 8 mm) 5 2. Koła ratunkowe z linką 3 3. Lina ratownicza (lina nietonąca o średnicy 6 8 mm i długości 15 m) 2 4. Lina asekuracyjna nietonąca o długości 80 m z zasobnikiem 2 5. Boja ratownicza typu SP 15 6. Pas ratunkowy 3 7. Żerdź o długości co najmniej 4m 1 8. Manekiny do nauki holowania (fantom osoby dorosłej koloru 7
czerwonego w formie torsu, z pomalowaną twarzą na inny kolor, z krótkim odcinkiem ramienia, zawierający zakręcane otwory 5 pozwalające napełnić go wodą) 9. Ratownicza łódź wiosłowa z linką zaburtową na całej długości burt, wiosłami i z cumą, o długości do 5 m 3 10. Deska ratownicza 1 11. Deska ortopedyczna 1 4.2.2. Środki dydaktyczne na zajęcia teoretyczne Sprzęt multimedialny (komputer, projektor itp.) 4.2.3. Pomoce dydaktyczne zapewniane przez organizatora Lp. Rodzaj Ilość 1. Prezentacje wykładów w formie multimedialnej 1 (zestaw) 2. Karta umiejętności i harmonogramy zajęć 1 (komplet) 3. Zestaw materiałów drukowanych 1 szt/osobę 4.2.4. Wyposażenie własne uczestnika Lp. Rodzaj sprzętu Ilość (szt) 1. Sprzęt ABC 1 2. Strój stosowny do zajęć (kostium kąpielowy, okularki, klapki na zajęcia na pływalni) 1 5. Treści kształcenia (tematyka poszczególnych bloków). 5.1 Zakres posiadanej wiedzy i umiejętności praktycznych 5.1.1 Metodyka nauczania (wykład 3godz, ćwiczenia 15 godz.) Uczestnik szkolenia powinien posiadać wiedzę dotyczącą: 1. Procesu nauczania i uczenia się: a) psychologiczne podstawy procesu edukacji, b) wpływ nauczyciela trenera na postawy podopiecznych. 2. Niekonwencjonalnych metod prowadzenia zajęć: a) praca z grupą w różnych formułach: ćwiczenia, wykłady, konwersacje, zadania itp., b) wykorzystywanie pomysłów, inwencji i wiedzy uczestników, do modelowania przebiegu zajęć, 3. Metod skutecznego porozumiewania się z uczestnikami szkoleń: a) prowadzenie zajęć w formie efektywnego współdziałania w zespole i pracy w grupie, b) kreowanie atmosfery do budowania więzi międzyludzkich, c) zachęcanie do podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji, oraz ponoszenia odpowiedzialności za te decyzje, d) rozwiązywanie problemów w twórczy sposób. 8
4. Nowoczesnych metod przekazu informacji: a) stosowanie różnych metod w tym technicznych (projektora, komputera) narzędzi oraz programów możliwych do prezentowania dzięki tym narzędziom (prezentacje, filmy itp.), b) opracowanie materiałów w ciekawych formach i w oparciu o dostępne źródła (prasę, Internet, publikacje książkowe itp.), c) zachęcanie do samodzielnego poszukiwania materiałów i informacji oraz opracowywania własnych, przydatnych pomocy. 5. Metodyki prowadzenia zajęć z zakresu ratownictwa wodnego: a) prowadzenie zajęć zgodnie z zasadami metodyki (od elementów łatwiejszych do trudniejszych, od ogólnych do szczegółowych, od prostych do złożonych itd.), b) dokumentowanie pracy nauczyciela trenera (konspekty, plany, programy, harmonogramy, terminarze etc.), c) elementy motywacji. 6. Oceniania i egzaminowania: a) umiejętność stosowania systemu kar i nagród oraz ich adekwatności do wysiłku i efektu, b) tworzenie skali oceny oraz zasad egzaminowania, c) wzorce, ideały, autorytety, cele i właściwa ocena postępów w ich osiąganiu. oraz umiejętności nauczania ratownictwa wodnego. W ramach tego panelu, 10 godzin ćwiczeń należy przeznaczyć na opracowanie konspektów szkoleń i prezentacji multimedialnych oraz przeprowadzenie szkolenia według opracowanego konspektu. 5.1.2 Organizacja ratownictwa wodnego podstawy prawne (wykład 3 godz.) Uczestnik szkolenia powinien posiadać wiadomości dotyczące: 1) Podstaw prawnych funkcjonowania ratownictwa wodnego w Rzeczypospolitej Polskiej, w tym w szczególności: a) Ustawa o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych z dnia 18 sierpnia 2011 roku (Dz. U. z 2011 r., Nr 208, poz. 1240) b) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 stycznia 2012 roku w sprawie minimalnych wymagań dotyczących liczby ratowników wodnych zapewniających stałą kontrolę wyznaczonego obszaru wodnego (Dz. U. z 2012 r. poz. 108) c) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 27 lutego 2012 roku w sprawie wymagań dotyczących wyposażenia wyznaczonych obszarów wodnych w sprzęt ratunkowy i pomocniczy, urządzenia sygnalizacyjne i ostrzegawcze oraz sprzęt medyczny, leki i artykuły sanitarne (Dz. U. z 2012 r. poz. 261) d) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 6 marca 2012 roku w sprawie sposobu oznakowania i zabezpieczenia obszarów wodnych oraz wzorów znaków zakazu, nakazu oraz znaków informacyjnych i flag (Dz. U. z 2012 r. poz. 286) e) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 czerwca 2012 roku w sprawie szkoleń w ratownictwie wodnym (Dz. U. z 2012 r. poz.747 ) f) Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym z dnia 8 września 2006 roku (Dz. U. z 2006 r., Nr 191, poz. 1410 tekst ujednolicony) g) Ustawa prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 roku (Dz. U. 2001 nr 115 poz. 1229 tekst ujednolicony) 9
h) Prawo o stowarzyszeniach z dnia 7 kwietnia 1989 roku (Dz. U. z 2001 r., Nr 79, poz. 855) i) Ustawa o sporcie z dnia 25 czerwca 2010 roku (Dz. U. z 2010 r., Nr 127, poz. 857) j) Statut L WOPR k) Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 roku w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. z 2004 r., Nr 265, poz. 2644) l) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 grudnia 2009 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz. U. z 2009 r., Nr 218 poz. 1696) 2) Organizacji ratownictwa wodnego w pozostałych systemach ratowniczych funkcjonujących na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, w tym w szczególności: a) Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (WOPR) b) Mazurskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (MOPR) c) Mazurska Służba Ratownicza (MSR) d) Państwowa Straż Pożarna i Ochotnicza Straż Pożarna e) Pogotowie Ratunkowe f) Lotnicze Pogotowie Ratunkowe g) Policja h) BSR/SAR oraz powinien posiadać umiejętność praktycznego stosowania wiedzy w działaniach ratowniczych. 5.1.3. Organizacja pracy ratowników (wykład 3godz.) Uczestnik szkolenia powinien posiadać wiadomości dotyczące: 1. Obowiązków i uprawnień ratowników wodnych, wynikające z: a. wymienionych wyżej aktów prawnych, b. wynikające z zasad obowiązujących w miejscu pełnienia dyżury lub zatrudnienia, c. pełnienia funkcji kierownika zespołu ratowniczego, d. zawartej umowy z pracodawcą. 2). Specyfiki ratownictwa wodnego na poszczególnych obszarach wodnych, w tym: a) wynikające z przytoczonych wyżej aktów prawnych, w odniesieniu do wszystkich aspektów (ratowników, sprzętu, urządzeń sygnalizacyjnych, wyposażenia medycznego i innych), b) różnicujące akweny jako: pływalnie, parki wodne, kąpieliska śródlądowe, kąpieliska nadmorskie, miejsca wyznaczone do kąpieli na podstawie definicji zawartych w prawie, c) profilaktyki i edukacji społecznej w zakresie ratownictwa wodnego, a) funkcjonowanie zintegrowanych systemów ratowniczych. 3. Zasad dokumentacji działań ratowniczych: a) dziennik pracy ratowników wodnych, b) dziennik eksploatacji łodzi motorowej, c) protokoły wypadków i zdarzeń, d) instrukcje stanowiskowe, alarmowe, e) regulaminy, 10
f) zintegrowany system zarządzania bezpieczeństwem w zależności od obszaru wodnego, g) projektowanie i wdrażanie dokumentacji działań ratowniczych. 5.1.4. Sprzęt wykorzystywany w ratownictwie wodnym (wykład 2 godz., ćwiczenia 2 godz.) Uczestnik szkolenia powinien posiadać wiedzę dotyczącą: 1. Sprzętu wykorzystywanego w ratownictwie wodnym i jego zastosowania, w tym w szczególności: a) rodzajów sprzętu (osobisty / podręczny, pływający, stały i przenośny wieżyczki i inne elementy budowy kąpieliska i miejsca wykorzystywanego do kąpieli, sprzęt asekuracyjny, ratowniczy, środki medyczne itp.), b) wymagania techniczne, ceny, wady i zalety, itp. 2. Podstawowych prac bosmańskich, oraz powinien posiadać umiejętność posługiwania się tym sprzętem w działaniach ratowniczych, w tym: a) przygotowanie, przechowywanie, konserwacja sprzętu podręcznego oraz pływającego, b) węzły (ratowniczy pojedynczy w ręku, ratowniczy podwójny, ratowniczy bosmański, związ wantowy, cumowy żeglarski, palowy, flagowy/flagowy podwójny, rzutkowy, ósemka, płaski, podwójny płaski, kotwiczny,), c) organizacja i przebieg akcji ratowniczej z użyciem dostępnego sprzętu (rzutka rękawowa, boja ratownicza sp, pas węgorz, koło ratunkowe, lina asekuracyjna, sprzęt abc, deska, kajak, łódź wiosłowa) na różnych akwenach i w różnych warunkach. 3. Prowadzenia akcji ratunkowych z wykorzystaniem sprzętu do ratownictwa wodnego a) sytuacje i wskazania do stosowania odpowiednich środków zabezpieczających pozostające w związku z budową sprzętu, jego ograniczeniami i możliwościami w wykorzystywaniu do prowadzenia akcji z uwagi na liczbę, stan i inne parametry tonących oraz miejsce tonięcia, b) dopasowanie sprzętu ze względu na budowę ratownika (np. długość szelek), wybór najbardziej odpowiadającego ratownikowi rodzaju zabezpieczenia sprzętowego w czasie akcji, c) permanentna edukacja w kierunku utrwalania obowiązku posiadania podręcznego sprzętu przy sobie. oraz powinien posiadać umiejętność jego zastosowania w ratownictwie wodnym oraz umiejętność przekazania wiedzy na temat sprzętu wykorzystywanego w ratownictwie wodnym i jego stosowaniu. 5.1.5. Pływanie i techniki ratownictwa wodnego (wykład 5 godz., ćwiczenia 5 godz.) Uczestnik szkolenia powinien posiadać umiejętności: 1. Pływania stylowego i sposobami stosowanymi w ratownictwie wodnym, 2. Samoratownictwa: a) pływanie sposobami ratowniczymi: kraulem ratowniczym, żabką ratowniczą, glajchem, sposobem nożycowym (na boku), b) uwalnianie się od skurczów (różnych części ciała) w wodzie, c) uwalnianie się (wydostawanie się) z miejsc niebezpiecznych: odwoju, nurtu (prądu) wody szybkopłynącej, wodorostów, bagien, prądów termicznych (np. zimnych prądów morskich), 11
d) zachowanie w wodzie w sytuacjach kryzysowych: np. w sytuacji wychłodzenia, utraty sił, nagłego kontaktu z wodą. 3. Wykonania skoków ratowniczych i innych sposobów bezpiecznego wejścia do wody: a) skoki ratownicze: wykroczno zakroczny, rozkroczny, na bombę, ślizgowy, b) wejścia: z wysokiego i przelewowego brzegu przodem i tyłem, z jednostek pływających. 4. Pływania pod wodą i nurkowania: a) pływanie na dystansie, techniki przeszukiwania dna, podejmowanie osób i przedmiotów z dna, b) nurkowanie z wykorzystaniem sprzętu ABC. 5. Sposobów holowania osoby zagrożonej: a) holowanie tonącego 1:1 (ratownik : tonący) technikami: za żuchwę (oburącz i jednorącz), pod pachy, żeglarską, b) holowanie zmęczonego, technikami: most, samolot, c) holowanie z użyciem różnych środków ratowniczych (bojka SP, pas, koło itp.) 6. Ewakuacji z wody i na lądzie: a) wyciąganie tonącego na wysoki i przelewowy brzeg, na jednostkę pływającą, b) wynoszenie tonącego pod drabince, sposobem matczynym, strażackim. 7. Opanowania osoby tonącej pasywnej i ułożenia jej w pozycji do holowania: a) realizacja akcji w schemacie: dopłynięcie, nurkowanie, podjęcie tonącego, ułożenie do holowania, holowanie z użyciem podręcznego sprzętu, b) akcja z udziałem tonącego dorosłego, dziecka, tonącego urazowego. 8. Postępowania z osobą tonącą aktywną: a) realizacja akcji w schemacie: dopłynięcie, opanowanie z użyciem sprzętu, holowanie, b) podstawowe chwyty, objęcia i sposoby uwalniania się od nich, c) akcja z tonącym dorosłym, dzieckiem, z kilkoma tonącymi jednocześnie. 9. Wykrywania błędów i sposobów ich korygowania. 12