May 2014. Moduł przewodnika nr 4. Grudzień 2014 r.

O przedsiębiorczości wspierającej i samozatrudnieniu May 2014 Moduł przewodnika nr 4 Grudzień 2014 r.

2 Niniejszy dokument został opracowany przez Iana Goldringa głównego eksperta sieci JobTown URBACT i dyrektora stowarzyszenia ProjectWorks, we współpracy z: The Prince s Trust, UK John Spindler, Dyrektorem Generalnym Capital Enterprise, Wielka Brytania John Scott, Growth Manager w Pera Consulting, Wielka Brytania Partnerzy sieci JobTown URBACT Napisz do autora na iangoldring@gmail.com

Spis treści 3 Informacje dotyczące modułu przewodnika 4 Program dla młodych ludzi Prince s Trust Enterprise 6 Finanse alternatywne - Przykład Wielkiej Brytanii 9 Akceleratory wzrostu 15 Uwagi zamykające 18 JobTown to sieć 11 miejscowości w Europie, współfinansowana w ramach programu URBACT, dotyczącego promocji zrównoważonego rozwoju miejskiego. Sieć JobTown uważa, że bezrobocie wśród młodzieży, niewielkie szanse zawodowe i bezczynność powinny być rozpatrywane jako strukturalny problem, który istniał przed rozpoczęciem kryzysu gospodarczego (który jednak poważnie się pogłębił w wyniku tego kryzysu) i jako taki powinien być traktowany systemowo. Sieć rozumie starania tworzenia zatrudnienia i możliwości rozwoju młodzieży oraz lokalne strategie rozwoju, jako dwie strony medalu. Stosując podejście URBACT, każda miejscowość, członek sieci JobTown stworzyła Grupę Wsparcia Lokalnego, jako bazę do tworzenia zrównoważonych Partnerstw Lokalnych http://urbact.eu/ http://urbact.eu/en/projects/active-inclusion/jobtown/homepage/

4 Informacje dotyczące modułu przewodnika 77% brytyjskiej młodzieży w wieku od 11-18 lat, deklaruje chęć otwarcia własnej działalności w przyszłości 47% twierdzi, że zawsze chciało być własnym szefem 2011 nagroda Ambition AXA Awards 1 30% młodych ludzi wierzy, że w przyszłości będzie pracowało na własny rachunek 25% oczekuje, ze stanie się własnym szefem w ciągu najbliższych 5 lat 24% bezrobotnych młodych ludzi będzie się raczej starało rozwinąć własną działalność niż kontynuować poszukiwania pracy Prince s Trust & RBS Pokolenie Start Up 2013 2 1. powodem, dla którego ludzie w Wielkiej Brytanii przestają być bezrobotnymi, jest samozatrudnienie... taki wzrost samozatrudnienia jest zaskakujący, prawie 1 do 5 w obecnej chwili w Londynie... w ostatnim kwartale liczba bezrobotnych, która zdecydowała się na samozatrudnienie wynosiła około 63% wszystkich osób, które przestały być bezrobotnymi. John Spindler, Dyrektor Generalny Capital Enterprise, relator na Międzynarodowych Warsztatach JobTown dotyczących Przedsiębiorczości i samozatrudnienia wśród Młodych, 19 czerwca 2014, w Enfield, Wielka Brytania 3 Imponujące numery, imponujące sprawozdanie. Oczywiście istnieje wiele kwestii dotyczących przedsiębiorczości - zastrzeżenia, przesadzone dane, które muszą być zmniejszone, analiza składniowa i interpretacja, klauzule, które wymagają zrozumienia, itp. W zależności od tego, w której części Europy żyjesz, a czasami wręcz, w której części kraju żyjesz, środowisko przedsiębiorczości może bardzo się różnić. Przedsiębiorczość i samozatrudnienie nie są opcjami dla każdego; nie wszyscy bezrobotni, z jakiejkolwiek grupy wiekowej, mogą tak po prostu otworzyć własnej działalności gospodarczej. Istnieje dodatkowo wiele pytań związanych z samozatrudnieniem, na przykład, czy wszystkie te osoby naprawdę pracują na własny rachunek. Wiele kwestii do wzięcia pod uwagę. Niemniej jednak skala zjawiska nie może być ignorowana. Wiele młodych ludzi zainteresowanych jest ideą własnego biznesu. Dzięki przedsiębiorczości zostało stworzonych wiele miejsc pracy. Rozpoczęcie działalności gospodarczej oznacza przeważnie stworzenie SME (małego lub średniego przedsiębiorstwa). SME są podstawowym dostawcą zatrudnienia; w 2012 r. SME zapewniały 67% wszystkich miejsc pracy w UE. Patrząc na sytuację w Stanach Zjednoczonych, okazuje się że liczba start-up i firm, które nie mają 5 lat jest prawie równa liczbie wszystkich przedsiębiorstw stworzonych w ciągu ostatnich 30 lat. Nawet jeśli zmniejszy się ewentualnie przesadzone liczby, faktem pozostaje, że przedsiębiorczość i samozatrudnienie są kluczowymi elementami w dążeniu do stworzenia młodym ludziom możliwości zatrudnienia. Są również kluczem do lokalnego rozwoju i dynamiki gospodarczej. Kluczowym problemem, bardzo często napotykanym przez lokalne władze jest fakt, że 1 https://www.journalism.co.uk/press-releases/young-brits-mean-business-eight-in-ten-want-to-become-entrepreneurs/s66/a545359/ 2 http://www.princes-trust.org.uk/pdf/the_start_up_generation2013.pdf 3 http://youtu.be/wycpypdmaeo 4 Ecorys, EU SMEs in 2012: at the crossroads. Roczny raport dotyczący małych i średnich przedsiębiorstw w UE, 2011/12 (ECORYS Nederland BV, 2012) P.15, na http://www.ey.com/gl/en/services/strategic-growth-markets/the-ey-g20-entrepreneurship-barometer-2013 5 D. Stangler and P. Kedrosky, Neutralism and Entrepreneurship: The Structural Dynamics of Startups, Young Firms and Job Creation (Ewing Marion Kauffman Foundation, 2010) p.13, iw http://www.ey.com/gl/en/services/strategic-growth-markets/the-ey-g20-entrepreneurship-barometer-2013.

wiele politycznych kwestii wpływających na środowisko gospodarcze, powstaje zdecydowanie powyżej poziomu lokalnego. Jednakże lokalne administracje, pracując w skutecznym partnerstwie z innymi lokalnymi aktorami i organizacjami, mogą odkrywać decydującą rolę w przedsiębiorczości młodych. Jest to widoczne w sieci JobTown na przykład w Londyńskim Enfield wspiera się lokalnie wykorzystywanie kreatywnych przestrzeni (Maker Spaces i Hacker Spaces), a we włoskiej Cesena nakłania się do stworzenia Lokalnej strefy Tax Free w obszarze priorytetowym. Te możliwe do zrealizowania inicjatywy są bardzo ważne. W niniejszym module przewodnika przyjrzymy się trzem przykładom aktualnego podejścia Wielkiej Brytanii do wspierania przedsiębiorczości. Sieć Job Town zorganizowała Międzynarodowe Warsztaty dotyczące Przedsiębiorczości i Samozatrudnienia wśród Młodych, w czerwcu 2014, w Wielkiej Brytanii goszczone przez Radę Londyńskiego Enfield i Radę Thurrock w Essex. Spośród zaprezentowanych na warsztatach przypadków, zostały wybrane trzy, jako przykłady do przedstawienia szerszej publiczności. Są to: Program dla młodych ludzi Prince s Trust Enterprise Alternatywne finansowanie dla młodych przedsiębiorców i programy rozwoju biznesu oraz odpowiadające im opcje finansowe. Akceleratory Wzrostu skuteczne wsparcie publiczne biznesu, dostarczane przez prywatnych specjalistów i oparte na lokalnych obszarach, w których dostarczane są usługi. 5

6 Program dla młodych ludzi Prince s Trust Enterprise Rozdział ten został opracowany dzięki uprzejmości Prince s Trust

Shaun McPherson Gdy byłem młody, często myślałem, że nikt we mnie nie wierzy; dlaczego więc miałbym sam wierzyć w siebie? Prince s Trust zmienił moje podejście. Zostałem wykluczony z różnych szkół i nie mogłem znaleźć pracy, ponieważ nie posiadałem odpowiednich kwalifikacji. Zrozumiałem, że jeśli chciałem zmienić moje życie, musiałem wreszcie coś z tym zrobić. Zapisałem się więc do college. Następnie zapisałem się do programu Prince s Trust Enterprise i to całkowicie odmieniło moje życie Dzięki pomocy Prince s Trust, Shaun zdobył kwalifikacje, wiedzę i pewność siebie, niezbędne dla rozpoczęcia działalności, produkcji osłon sadzawek na zamówienie. 7 Treść programu Aby wziąć udział w programie, młodzi ludzie muszą być zainteresowani samozatrudnieniem. Muszą również mieć pomysł na działalność, który chcieliby przetestować i pogłębić. Program może im pomóc w zrozumieniu czy ich pomysł jest wykonalny i czy samozatrudnienie jest dobrym rozwiązaniem dla nich. Jeśli w procesie tym zrozumieją oni, że samozatrudnienie jest dla nich okazją, program oferuje wsparcie mentora i, dla osób, które tego naprawdę potrzebują, finansowe wsparcie na rozpoczęcie działalności. Jednak, jeśli samozatrudnienie nie okaże się odpowiednią opcją, program może wesprzeć młodych ludzi w szukaniu innych dróg do zatrudnienia, edukacji, szkoleń i pracy jako wolontariusze. Program dostarcza wsparcia na 4 etapach: Inspiracja Sesja informacyjna Jest to krótka sesja grupowa, mająca na celu opowiedzenie ludziom o programie, jego celom i oferowanemu wsparciu, jak również o tym, czego oczekuje Trust od młodych ludzi, uczestniczących w programie. Pozwala to na umożliwienie młodym ludziom podejmowania decyzji czy program jest przeznaczony dla nich i czy spełniają oni wymagania. Na tym etapie młodzi ludzie nie są liczeni jako zaangażowani w program. Odkrywanie - kurs odkrywania przedsiębiorczości Kurs ten trwa 4 dni i służy młodym ludziom do poznania głównych tematów, ważnych przy planowaniu i prowadzeniu działalności oraz do oceny czy samozatrudnienie jest dobrym dla nich rozwiązaniem. Kurs prowadzony jest przez personel i wolontariuszy, w grupach około 10 osób. Jest praktyczny, interaktywny, wizualny i oparty na dyskusjach i różnych zajęciach. Jego celem jest umożliwienie młodym ludziom zrozumienia na czym polega prowadzenie własnej działalności i przekazanie najważniejszej wiedzy. Jeśli młodzi ludzie uczestniczą w pierwszych dwóch dniach kursu, są oczywiście liczeni jako osoby zaangażowane w program. Wprowadzenie sesje indywidualne Każdej młodej osobie zostaje zaoferowane, średnio 8-godzinne wsparcie, mające na celu pomoc w przemyśleniu, wyborze i planowaniu kolejnych kroków działalności. Sesje te mogą odbywać się z pracownikami lub wolontariuszami. Dla młodych osób, które potrzebują finansowego wsparcia ich pomysłów, mogą zostać przyznane granty Will it Work (do 250 na osobę). Sesje mogą odbywać się w dniach, w godzinach i z częstotliwością najbardziej odpowiadającą młodym ludziom.

8 Zachęta Mentoring i pomoc finansowa Po tym jak młodzi ludzie określili kolejne kroki na drodze do własnej działalności, program oferuje wsparcie w celu pomocy ich osiągnięcia. Młodzi ludzie zaangażowanie w zatrudnienie, edukację, szkolenia lub wolontariat, otrzymują progresywny mentoring, trwający do 6 miesięcy. Młodzi ludzie, którzy rozpoczynają własną działalność gospodarczą otrzymują wsparcie w postaci mentoringu biznesowego, trwającego 2 lata oraz szereg zniżek i bezpłatne wsparcie, przez pierwsze 3 lata. Dla tych, którzy faktycznie tego potrzebują, dostępne jest również wsparcie finansowe. Kwoty zależą od dostępnych lokalnie zasobów, jednak przeważnie kwota pożyczki nisko oprocentowanej wynosi do 4,000 funtów w przypadku jednej osoby i do 5,000 funtów w przypadku partnerstwa oraz grant w wysokości 1,500 funtów na działalność. Aby dostać się do programu Trust, młodzi ludzie prezentują swoje propozycje działalności w Grupach Rozpoczynania Działalności Odwiedź naszą stronę: Princes-trust.org.uk

Finanse alternatywne - Przykład Wielkiej Brytanii 9 Rozdział ten został opracowany na podstawie materiałów dostarczonych przez Johna Spindlera, Dyrektora Generalnego Capital Enterprise (http://capitalenterprise.org/), członka organizacji dostawców usług wsparcia przedsiębiorstw w Londynie. Wszystkie wykresu i ilustracje pochodzą od pana Spindlera. Streszczenie W post-kryzysowej Wielkiej Brytanii, banki nie pożyczają (wystarczającej ilości) pieniędzy początkującym firmom start-up; w szczególnie niekorzystnej sytuacji są młodzi przedsiębiorcy. W tym samym czasie powstały nowe alternatywy do tradycyjnego finansowania. Londyn znajduje się obecnie na pierwszym miejscu na świecie, jako baza alternatywnego finansowania, a sektor ten przeżył znaczny wzrost w ostatnich pięciu latach. Londyn jest również nieoficjalną stolicą start-up w UE, z około 150.000 start-up -każdego roku czyli około trzy razy więcej niż następne miasto i więcej start-up niż niektóre kraje. W standardach UE, brytyjski proces start-up jest atrakcyjny, będąc stosunkowo łatwym i niedrogim oraz niewymagającym spełniania skomplikowanych wymagań. Dużą część historii dynamiki przedsiębiorczości w Wielkiej Brytanii tworzą młodzi ludzie z całej Europy, którzy otwierają tam swoją działalność gospodarczą. Te dwa zjawiska są ze sobą powiązane; duży procent nowo powstałych przedsiębiorstw wspierany jest przez środki finansowania alternatywnego. Przypadek Londynu jest więc naturalnym odniesieniem dla osób pragnących lepiej zrozumieć ewolucję partnerstwa między alternatywnym finansowaniem a przedsiębiorstwem, zwłaszcza, ze praktyka ta przybiera coraz szerszego zasięgu. Poniższy tekst przedstawia różne alternatywne finansowania, dostępnego w Londynie i opisuje jak opcje te dopasowują się do skali, etapów i sektorów tworzenia działalności. 1) Kontekst Kluczowy faktoid: W przybliżeniu, z każdych 10 funtów zdeponowanych w bankach w Wielkiej Brytanii przez firmy, 1 funt został pożyczony z powrotem do biznesu zobacz wykres powyżej. Wykres ilustrujący, że banki w Wielkiej Brytanii otrzymały zdecydowanie więcej depozytów ze strony SME niż udzieliły im pożyczek

10 Kluczowy paradoks: Większość początkujących przedsiębiorstw założona została przez osoby w wieku 28-32 lat, młodzi ludzie i młode przedsiębiorstwa napotykają duże trudności w uzyskaniu kredytu. Zapaść kredytowa Jak w większości krajów europejskich, kryzys gospodarczy (2008-?) spowodował ograniczenie dostępnego kapitału na inwestycje w działalność gospodarczą, zwłaszcza w nowo powstałą działalność gospodarczą, start-up a jeszcze bardziej w młodych przedsiębiorców. Z pewnością wyróżnione profile lub okoliczności są zdecydowanie w niekorzystnym położeniu podczas starania się o tradycyjne dofinansowanie, zwłaszcza w obecnym klimacie. Są to: Start-up lub SME próbujące się rozwinąć Rynki lub warunki przedstawiające ryzyko dla sprzedaży i wszelką niepewność Ekspansja na nowym (czyli nieznanym) rynku lub produkcja nowego produktu lub czegoś bardzo innowacyjnego Długoterminowe oczekiwanie na zwrot inwestycji (np. zyski, z których będzie spłacana pożyczka). Bycie małym lub młodym SME czyli mniej niż 5 lat Brak historii kredytowej i handlowej (czyli sytuacja typowa dla młodych ludzi) Niematerialne dobra firmy (kapitał ludzki, itp.) i/lub brak zabezpieczeń (czyli sytuacja typowa dla młodych ludzi) Z tych właśnie powodów wiele młodych i innowacyjnych przedsiębiorstwa musi szukać dofinansowania u innych źródeł... Polityka publiczna i wsparcie finansowe Rząd Wielkiej Brytanii odgrywa ważną rolę w finansowaniu; celem polityki jest skierowanie społeczeństwa brytyjskiego w stronę ambicji przedsiębiorczości i gospodarki. Rząd Wielkiej Brytanii gwarantuje pożyczki, od 1971 r., w ramach programu o nazwie Enterprise Finance Guarantee, porównywalnego do Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego. Przeważnie nie jest to odpowiednia opcja dla młodych ludzi, procedura aplikacji jest trudna i biurokratyczna, a około 25% musi być wciąż uzyskane od banków. W Wielkiej Brytanii obecne jest również bardziej lokalne i regionalne wsparcie finansowe przedsiębiorstw. Na przykład w czerwcu 2014 r., władze Londynu ogłosiły powstanie funduszu inwestycyjnego z kapitałem 75 milionów funtów, mającego na celu wsparcie około 300 początkujących przedsiębiorstw. Kluczowym programem publicznym jest natomiast Seed Enterprise Investment Scheme (SEIS), zobacz poniżej. Business Angel Co-Investment Fund Equity Enterprise Capital Funds Uk innovation investment Fund Start Up Loans CDFA Whoiesale fund Debt Enterprise Finance Guarantee UK Export Finance trade finance products Business Finance Partnership (SMEs) Business Finance Partnership (Mid-cap) Wholesale finance Loan/Investment Size Mapa istniejących inicjatyw finansowania przez rząd Wielkiej Brytanii Funding for Lending 0k 25k 100k 250k 1m 5m 10m

2) Rodzaje finansowania alternatywnego Na Londyńskim rynku istnieje obecnie 7 głównych rodzajów inwestorów w początkujące przedsiębiorstwa: Crowdfunding Polityka podatkowa ukierunkowana SEIS Anioły inwestycji Super Anioły (bardziej wyspecjalizowane) Rządowy Fundusz Kapitałowych Przedsiębiorstw ECF s Venture Capital VC s Inwestorzy strategiczni Crowdfunding Crowdfunding: forma finansowania, przeważnie przez internet ze strony dużej liczby osób, projektów lub przedsięwzięć, np. zbudowanie prototypu lub testowanie na rynku pomysłu na produkt. Jest to szybko rosnąca praktyka i opcja dobrze pasująca dla szerokiego zakresu start-up, szczególnie popularna w przypadku projektów społecznych, technologicznych i kreatywnych. Istnieją dwie podstawowe odmiany: Oparta na nagrodzie, wstępna sprzedaż produktu przed jego wyprodukowaniem Inwestycja, wykupienie udziałów w nowej firmie Fundusze SEIS Seed Enterprise Investment Scheme (SEIS) jest polityka podatkową, wprowadzoną w kwietniu 2012 r. w celu zachęcenia brytyjskich podatników do kupowania udziałów w firmach start-up zarejestrowanych w Wielkiej Brytanii. Podstawowa idea (dalsze informacje na: http://www.seis.co.uk/): inwestorzy SEIS mogą zainwestować od 100,000 do 150,000 w pojedynczą start-up, która: Nie jest kontrolowana. Mają max 25 pracowników Posiadają aktywa nieprzekraczające 200,000 pracują w zatwierdzonym obszarze, np. niefinansowym. Inwestorzy otrzymują z powrotem 50% inwestycji, w postaci ulg podatkowych, zwolnienia z podatku od dochodów kapitałowych. Program ten doprowadził do powstania szerokiego zakresu prywatnych platform i usług wspierających taki typ strategii inwestycyjnej. Anioły inwestycji Anioły Inwestycji 4 (lub Anioły Biznesu) są obecne na scenie przez pewien czas; są to sezonowi 11 Analiza 1,92 miliarda dolarów w Alternatywnych Finansowaniach dostępnych w Londynie 6 Termin pochodzi z Broadwayu i opisuje osoby, które finansują przedstawienia teatralne.

12 biznesmeni, którzy inwestują swoje pieniądze w nowo powstałe firmy, start-up lub projekty. Przeważnie są bardziej zainteresowani sukcesem przedsiębiorstwa, w które inwestują, niż spekulacją czy motywami venture capital. Większa liczba Aniołów Inwestycji organizuje się w grupy lub sieci dla tworzenia połączonych inwestycji i wsparcia biznesowego. Super Anioły Super Anioły są przeważnie bardziej zaangażowane w inwestycje od Aniołów tradycyjnych i robią to na większą skalę. Przeważnie są bardziej wyspecjalizowane w sektorze i bardziej zaawansowane w swych analizach i zrozumieniu inwestycji, bardziej zaangażowane w nieformalne sieci biznesowe, itp. Fundusz Kapitałowych Przedsiębiorstw (ECF), fundusze publiczne: ECF to schematy finansowe, stworzone przez brytyjski Departament Przedsiębiorczości i Innowacji (BIS), które łączą publiczne i prywatne pieniądze do inwestycji w przedsiębiorstwa. Szukają SME z dobrym potencjałem wzrostu i zwrotem inwestycji (ROI), lecz z brakiem dostępu do finansowania. Venture Capital Inwestorzy Venture Capital indywidualni, banki inwestycyjne i inne instytucje finansowe wkładają pieniądze w start-up lub projekty przedsięwzięć z dużym potencjałem wzrostu. Biorą na siebie duże ryzyko, przy jednoczesnym dużym potencjalnym zwrotem inwestycji (ROI). Mogą zaangażować się w strategie przedsiębiorstwa i dostarczać pewnej formy doradztwa. Inwestorzy strategiczni Inwestorzy strategiczni, są jak Venture Capital, gdyż szukają ROI, jednak robią to w ramach zestawu celów lub strategii dla sektora, w którym mają duże doświadczenie i często interesy większej spółki powiązanej (np. Intel, Time- Warner, itp.). Stały się one bardzo przydatne podczas zarządzenia i pracy firmy. Przykłady finansowania alternatywnego podzielone według typu potrzeby Cel Rozwiązania tradycyjne Nowe alternatywy Interwencja rządowa Ograniczenia Rozwiązania alternatywne Finansowanie istniejących cykli przepływu gotówki Debety bankowe www.everline.com/ Business Loan Company (Wonga) Kary za zwłoki w płatnościach/nagrody dla wczesnych płatników Koszty (Gwarancje Osobiste i podobne) Zredukowany cykl przepływu gotówki, np. wstępna sprzedaż Cykl Płatności funduszu Finansowanie zakupu kapitału Finansowanie skromnych planów wzrostu/ inwestycji Finansowanie Badan i Rozwoju łącznie z projektem rozwoju Rabaty na fakturach/debety Leasing/ wynajem handlowy/ pożyczki Zabezpieczone pożyczki Brak Platforma pożyczkowa Peer-to- Peer Lending, np. www.marketinvoice.com www.borro.com www.financeacar.co.uk www.abundancegeneration.com www.fundingcircle.com www.thincats.com Oparte na nagrodach platformy crowdfunding, takie jak www.kickstarter.com Fundusze pożyczkowe Przyzwolenie kapitały Fundusze pożyczkowe R&D Tax Credits www.innovateuk.org.uk Potrzeba zapisu ścieżki i klientów cennych kredytowo Wymaga docenienia atutów lub może być kosztowny Konieczność zabezpieczeń/ Ciekawa historia handlowa Konkurencja dla grantów Zmiana warunków płatności Dzielona Ekonomia Brak potrzeby biznesu Współpraca Finansowanie ambitnych planów wzrostu Inwestycje w rosnącą równość Oparte na równości platformy crowdfunding, np. www.seedrs.com czy www.crowdcube.com Schematy Tax Credit, np. SEIS & EIS i fundusze współinwestycyjne. Musi być osiągany dla supernormalnego wzrostu i chęci sprzedaży równości w spółce Inwestycje Rodziny i Znajomych

3) Która opcja, od kogo, kiedy? Różne formy alternatywnego finansowania mają różne wybory trade-off i są zrównoważone dla różnych potrzeb i profili w różnych momentach. Poniższy wykres jest schematycznym przedstawieniem opcji przeważnie połączonych z potrzebami biznesu, podstawowych zalet i wad każdej opcji oraz tradycyjnych ich alternatyw. Opcje dla mniejszych przedsięwzięć www.j4b.co.uk portal szukania grantów www.shell-livewire.org fundusze konkurencyjne dla młodych przedsiębiorców w wieku 16-30 lat, 1000 dla działalności 10+ na miesiąc www.princes-trust.org.uk/need_help/enterprise_programme.aspx Program Princes Trust Enterprise www.startuploanslondon.co.uk lub www.startuploans.com pożyczki dla przedsiębiorstw w wysokości 1000-15,000, na start-ups www.gov.uk/new-enterprise-allowance Schemat Wspierania Nowych Przedsiębiorstw www.cdfa.org.uk Stowarzyszenia Finansowe Rozwoju Społeczności smallbusinesscentre.org.uk East London Small Business Centre, dostęp do finansowania wsparcie biznes planu dla przedsiębiorstw szukających pożyczki do 10.000 www.creativeindustryfinance.org.uk małe pożyczki dla kreatywnej działalności- Opcje dla Rozwoju Produktu www.j4b.co.uk portal szukania grantów www.innovateuk.org Technology Strategy Board, government R&D Funding & Knowledge Transfer Networks connect.innovateuk.org/web/ictomorrow IC Tomorrow, Innowacyjny program Wielkiej Brytanii dla sektora cyfrowego www.nesta.org.uk dobroczynno[ pro-innowacyjna www.een-london.co.uk Enterprise Europe Network London, wspieranie internacjonalizacji SME www.eurostars-eureka.eu efundusze dla SME R&D ec.europa.eu/research/index.cfmfundusze UE dla współpracy R&D Translacja/śledzenie funduszy badawczych www.rcuk.ac.uk Research Councils UK www.innovateuk.org www.ahrc.ac.uk Arts & Humanities Research Council www.theculturecapitalexchange.co.uk 4) Etapy: Program przedsiębiorczości dotyczący alternatywnych środków finansowych Poniższe dwa wykresy podkreślają standardowe następstwo etapów w przedsiębiorstwie i różne opcje finansowania, które przeważnie odpowiadają danemu etapowi. Mimo iż uogólniające i niedające się zastosować do wszystkich przypadków, powyższe wykresy dają czytelnikowi szybką informację o tym, czego można się spodziewać po alternatywnych sposobach finansowania przedsiębiorstwa. Ponieważ wykorzystanie tych narzędzi notują stały wzrost, należy mieć świadomość istnienia takich opcji. 13

14 Przedstawienie typowego procesu rozwoju przy użyciu Finansowania Alternatywnego, FFF = Rodzina, znajomi i środki własne, VC = Venture Capital IPO=Początkowa Oferta Publiczna

Akceleratory wzrostu 15 Wstęp: Brak wzrostu gospodarczego jest podstawowym problemem dzisiejszej Europy; w konsekwencji zwiększa się zapotrzebowanie na skuteczne praktyki wspierające wzrost. Doświadczenie Wielkiej Brytanii w tworzeniu Akceleratorów Wzrostu przyniosła uderzające rezultaty. Beneficjenci mówią: Nastąpił wzrost firmy 94% Poprawa planowania biznesowego 9 na 10 Poprawa marketingu 75% Lepiej radzą sobie z trudnymi warunkami gospodarczymi 71% Lepiej wykorzystują nadarzające się okazje 70% 5 Przedsiębiorstwa, które poszukują zewnętrznych porad i informacji są o 14% bardziej ambitne i o 50% bardziej podatne na sukces niż firmy nie szukające pomocy na zewnątrz. Spółki, które skorzystały z usług Akceleratora Wzrost i chciałaby zrobić to ponownie 96% 6 Trening ma pozytywny wpływ na saldo 92% 7 Praktyka - oparta na publiczno-prywatnym partnerstwie w dostarczaniu jest jako subwencjonowany przewodnik jakości, John Scott jest Managerem Wzrostu w Pera Consulting (http://www.peraconsulting.com/), jednej z organizacji, która dostarcza programy Akceleratora Wzrostu. Jego życiorys: Po zakończeniu studiów na uniwersytecie, w 1967 r., pracował najpierw jako stażysta po studiach w Dziale Lotniczym Rolls-Royce w Derby, który zajmuje się budową silników lotniczych. Jego specjalnością było prowadzenie obliczeń komputerowych, które w 1967 r. dopiero raczkowały w biznesie. Tylko największe firmy, takie jak Rolls Royce mogły sobie pozwolić na inwestycje w komputery, które zajmowały mnóstwo miejsca i wymagały licznych programatorów i personelu przygotowującego dane. W Rolls-Royce spędził 18 lat, rozwijając swą karierę w Systemie Informacji Honeywell, gdzie był odpowiedzialny za sprzedaż do departamentów rządowych oraz za rozwój firmy w centralnej części Wielkiej Brytanii. Wreszcie stał się Dyrektorem Zarządzającym amerykańskiej korporacji oraz prezesem jej francuskiej filii. Przeniósł się do Essex, w południowej Anglii i pracował nad wczesnym projektem rządowym o nazwie Business Link, który pomaga spółkom w rozwoju. Akcelerator Wzrostu to coś zupełnie innego... opracowany przez fachowców z sektora prywatnego z bezpośrednim doświadczeniem osobistym - potencjalnie może znaleźć zastosowanie w całej Europie; więc John Scott został zaproszony do przybliżenia nam ich pracy. Akceleratory Wzrostu nie wskazują jako grupy docelowej, tylko młodych ludzi, lecz przedsiębiorstwa start-up w Wielkiej Brytanii są w ogromnej części kierowane przez młodych ludzi. Zatem praktyka ta odpowiada na pytanie co możemy zrobić w celu wsparcia młodych przedsiębiorców? Konto praktykanta Akcelerator Wzrostu powstał w ramach programu brytyjskiego rządowego Departamentu Departament Przedsiębiorczości i Innowacji (BIS), w kwietniu 2012 r. i do dnia dzisiejszego pomógł ponad 20.000 firm. Jako Manager wzrostu, odpowiedzialny za przedsiębiorczość w angielskim hrabstwie Essex w południowo-wschodniej Anglii, przedstawię podstawowe informacje dotyczące usług oraz moje spojrzenie na Akcelerator Wzrostu i jego wpływ na firmę. Akcelerator Wzrostu jest usługą premium, która pomaga rozwijającym się firmom w Anglii, na spełnienie ich ambicji w połączeniu z szybkim i zrównoważonym rozwojem. Jest to partnerstwo między prywatnym przedsiębiorstwem, a rządem i jest uważane za bardzo przystępne dla małych przedsiębiorstw. Akceleratory Wzrostu działają poprzez sieć ekspertów wzrostu, którzy pracują u boku liderów małych przedsiębiorstw z potencjałem wzrostu, w celu zapewnienia know how i umiejętności wymaganych do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju. Usługa pomaga firmom w: 5 Zobacz Akcelerator wzrostu na kanale YouTube http://youtu.be/c0up-e90f9s 7 Departament Przedsiębiorczości i Innowacji (BIS) Rządu Wielkiej Brytanii, 2010 8 Chartered Institute of Personnel and Development (CIPD)

16 Odkryciu prawdziwych kwestii, które mogą blokować rozwój działalności Określeniu odpowiedniego planu wzrostu Otwarciu drzwi do wyższego poziomu ekspertów i sieci Bez względu na to, czy firmy te potrzebują przyspieszenia, czy zrównoważonego rozwoju, Akcelerator Wzrostu pomaga im w rozwoju. Niektóre pytania, zadawane przez najbardziej znanych liderów biznesu, na ich drodze do kariery, są następujące: W jaki sposób mogę szybko zwiększyć sprzedaż? Gdzie mogę znaleźć fundusze? Gdzie są nowe pomysły, które mogłyby pomóc w mojej działalności? Eksperci wzrostu i trenerzy są przygotowani do pomocy firmom w: Docenieniu ich prawdziwego potencjału wzrostu Wyznaczeniu osiągalnych celów Identyfikacji i pokonaniu barier powstrzymujących działalność Przyciągnięciu inwestorów poprzez rozwój planów inwestycyjnych i zapoznawania z nimi instytucji funduszowych. Spółki mogą również wymagać pomocy w zakresie Pobudzania rozwoju produktu Komercjalizacji innowacji Motywowania pracowników. Dodatkowo, trenerzy wspomagają plany przedsiębiorstw dzięki poradom w zakresie przywództwa i kierownictwa udzielanym w ramach modelu jeden-na-jeden, w celu zapoznania firmy z podobnymi doświadczeniami i sposobem na omijanie barier. Wreszcie Akcelerator Wzrostu łączy firmy z ekspertami gospodarczymi oraz sieciami, w celu uzyskania wglądu i stworzenia więzi. Rząd Wielkiej Brytanii ustalił cele Akceleratora Wzrostu pracującego z 26,000 firm w ciągu 3 lat i w celu osiągnięcia tego celu zbudował 100 silnych drużyn Managerów Wzrostu, odpowiedzialnych za znalezienie ambitnych przedsiębiorstw, z potencjałem dużego wzrostu i połączył je z około 1000 Trenerów Wzrostu na obszarze całego kraju. Managerowie Wzrostu są doświadczonymi fachowcami przedsiębiorczości, którzy sami operują na poziomach seniorów w prywatnym i w publicznym sektorze działalności. Managerowie Wzrostu wypróbowali nagrywanie ścieżek w celu pomocy SME przyspieszenia wzrostu i zrównoważonego rozwoju, w firmie każdej wielkości i w każdym regionie i sektorze. Pokonali ono tę samą drogę, więc doskonale wiedzą jak wygląda walka o sukces. Wiedzą kiedy mówić, a kiedy słuchać i jak prowadzić kampanie idei, które przekształcą w biznes. Wiele firm po skorzystaniu z tych usług, odkrywa że istnieje duże zapotrzebowanie na szkolenia w zakresie przywództwa i kierownictwa, na poziomie personelu kierowniczego. Akcelerator Wzrostu pomaga firmom w uzyskaniu 50% subwencji, do 2,000 funtów na pracownika, na takie szkolenia. Aby spełniać warunki Akceleratora Wzrostu, działalność musi być zarejestrowana w Anglii, musi posiadać mniej niż 250 pracowników, a jej obroty muszą być niższe niż 40 milionów funtów. Prosty test online e test dotyczący uprawnień, znajduje się na www.growthaccelerator.com. Akcelerator Wzrostu jest partnerstwem między prywatnym przedsiębiorstwem a rządem, co oznacza, że usługa jest przystępna cenowo. Ponieważ rząd inwestuje w rozwijające się spółki, ich koszty są zdecydowanie zredukowane. Koszty Akceleratora Wzrostu są mierzone wymiarami biznesu: Mikro & start-up (do 4 pracowników) 600 Małe (5-49 pracowników) 1,500 Średnie (50-249 pracowników) 3,000 Dodatkowo spółki muszą zapłacić 700 funtów VATu, który jest oczywiście zwracany, w przypadku płatników VAT. Dlaczego 700 funtów a nie 120 funtów, jeśli opłata wynosi 600 funtów? Ponieważ brytyjski urząd podatkowy, HM Revenue and Customs określił wartość usług łącznie z wkładem państwowym, czyli 3,500 funtów. Wczesna krytyka: Moje spojrzenie na usługi zmieniło się w ciągu ostatnich 2 lat ich działania. Na początku byłem

bardzo krytycznie nastawiony w stosunku do minimalnej inwestycji w start projektu, co oznaczało, że w pierwszych miesiącach tylko kilka firm zostało poinformowanych o istnieniu usługi. Podobnie, byłem bardzo zły, gdy słuchałem w radiu przedstawicieli rządowych, mówiących o tym, jak rząd był oddany sprawie wspierania małych przedsiębiorstw, lecz NIGDY nie słyszałem słowa o Akceleratorach Wzrostu! Zapytałem dwóch miejscowych parlamentarzystów czy wiedzieli coś na temat projektu i obaj zaprzeczyli. Sukces marketingu szeptanego: Akcelerator Wzrostu osiągnął obecnie sukces w osiąganiu firm, dzięki połączeniu pracy trenerów, przekonujących swych klientów do korzystania z usługi i firm, które skorzystały z usługi i zaczęły polecać Akcelerator Wzrostu innym firmom, przeważnie podczas wydarzeń sieciowych. Oczywiście, ponieważ wiele firm przekonało się o korzyściach, ich sukces można obejrzeć na filmach na YouTube, Akcelerator Wzrostu jest obecnie dobrze znany. Standardy jakości Największe sukcesy zanotowano w przypadku organizacji partnerskich dostarczających usług rządowi, który jest BARDZO wybiórczy w zatwierdzaniu trenerów dostarczających usług jeden-na-jeden i szkoleń w zakresie przywództwa i kierownictwa, na najwyższym poziomie. Dodatkowo, poprzez zastosowanie opłat za usługę, firmy płacące za przyłączenie się do Akceleratora Wzrostu są bardziej oddane sprawie niż w przypadku, gdy usługa jest całkowicie bezpłatna; wartość usługi w stosunku do kosztu jest bardzo wysoka. Jako dodatek do firm dostarczających usługi, departament rządowy odpowiedzialnie regularnie sprawdza jakość świadczeń firm, które zainwestowały w Akcelerator Wzrostu. Rezultatem jest utrzymanie standardu na bardzo wysokim poziomie. John Scott, Pera Consulting, Essex, Wielka Brytania, listopad 2014 r. Dalsze informacje o Akceleratorach Wzrostu znajdują się na kanale YouTube, gdzie wyjaśniona jest praktyka i pokazane są osobiste doświadczenia: https://www.youtube.com/user/growthaccel 17

18 Uwagi zamykające Przedsiębiorczość i samozatrudnienie musi być częścią mieszanki, dla ogólnej strategii stwarzania zatrudnienia i możliwości. Oczywiście ścieżki te nie są przeznaczone dla wszystkich, i nie ma z tym problemu. Młodzi ludzie mają możliwość dążenia do przedsiębiorczości, jeśli tego pragną, bez napotykania barier na ich drodze. Na szczęście, przygotowanie do przedsiębiorczości i zdolności przedsiębiorcy oraz ogólne charakterystyki (rozwiązywanie problemów, samozarządzanie, inicjatywy osobiste, itp.) mają zastosowanie nie tylko w przypadku samozatrudnienia; tworzą one wartościowych pracowników i pomagają w zmaganiu się z wyzwaniami życiowymi. Dlatego też edukacja i szkolenia, które wzmacniają zdolności przedsiębiorcze, postawy i świadomość, nie są konieczne zmarnowane u osób, które nigdy nie zdobędą się na wejście na ścieżkę przedsiębiorczość. Różne środowiska biznesowe tworzą różne rezultaty biznesowe i zatrudnienia, i różnie warunkują mentalność. Kiedy dyskutuje się o postawach młodych ludzi w stosunku do przedsiębiorczości, bardziej konstruktywne i odpowiedzialne jest podkreślenie tego, co może być zrobione w celu ułatwienia inicjatywy, niż obwinianie młodych ludzi za brak ducha przedsiębiorczości. To ostatnie, obwiniające zachowanie, przez rozpowszechnianie, unika nacisku i odpowiedzialności za podjęcie działań na czynnikach warunkujących postawy młodych ludzi i środowisko biznesowe. Dodatkowo, środowisko biznesowe musi skupić się, przed ułatwieniem początkowego procesu start-up - na tym co stanie się, gdy przedsiębiorstwo zostanie stworzone. Jak dużym obciążeniem są podatki, opłaty i nagromadzenie administracyjnych wymagań, dla początkującej firmy? Należy to wziąć pod uwagę, gdy celem jest stworzenie środowiska zrównoważonego rozwoju, odpowiadającego lokalnemu gospodarczemu rozwojowi i dynamice, bardziej niż tworzeniu magicznych liczb przedsiębiorstw. Regionalne i krajowe zmiany są problemem dotyczącym całej Europy. Jest to jeden z dominujących problemów i konsekwencja klęski przedsiębiorstwa. Wiele osób w Wielkiej Brytanii patrzy na amerykańskie praktyki, doświadczenie i postawy, jako przykład do nauki lub do zmotywowania do zmian. Prawdopodobnie Brytyjczycy i Irlandczycy w jakiś sposób obwarowali trans-atlantycką świadomość; jednak otwartość na naukę z najlepszych praktyk i porównywanie sukcesu spoza UE jest w każdym razie ważne. Kolejną ważną kwestią jest niedostateczny dostęp do dobrych jakościowo przewodników przewodniki ważne dla potrzeb użytkownika powinny trafić do niego w momencie, gdy są najbardziej przydatne i powinny pochodzić od osób wykwalifikowanych w dostarczaniu takiej pomocy. Przykład Akceleratorów Wzrostu lub programu Prince s Trust Enterprise są zachęcające, szczególnie w zakresie pomocy i dostarczania przewodników. Pomagając w rozwoju, zwiększaniu liczby i odnoszeniu sukcesu młodych przedsiębiorstw, zmienia się ogólną sytuację społeczeństwa, a nie tylko aspiracje jednej grupy młodych ludzi. W Wielkiej Brytanii, lecz tendencja ta jest ogólnoeuropejska, większość powstających przedsiębiorstw jest młoda - 28-32 lata. Jednak młodzi ludzie i młode przedsiębiorstwa napotykają na swej drodze wiele wyzwań. Łagodząc te wyzwania i tworząc z UE miejsce, w którym młodzi przedsiębiorcy mogą się rozwijać, tworzy się jednocześnie UE z prosperującą gospodarką i dynamicznym, kreatywnym społeczeństwem - UE, która odgrywa ważną rolę i jest konkurencyjna w zglobalizowanym świecie i jest w stanie spełnić aspiracje jej mieszkańców. A lokalne administracje mogą odgrywać w tym procesie ważną rolę. Mogą przyczyniać się do powstawania takiej rzeczywistości, zwłaszcza jeśli działają we współpracy z innymi partnerami. Lokalne administracje mogą pomóc na dwa sposoby - poprzez dostarczanie bezpośredniego wsparcia, na przykład poprzez wspieranie inkubatorów, tworzenie kreatywnej przestrzeni (Marker Spaces), politykę podatkową, i tym podobne. Lub ich rola może polegać na łączeniu młodych ludzi z innymi aktorami lub organizacjami, które mogą im pomóc poprzez platformy sieciowe i podobne inicjatywy. Zakres przedstawionych przypadków nie jest oczywiście definitywny, lecz stara się zilustrować fakt, że aktorzy na poziomie lokalnym nie są pasywnymi agentami w krajobrazie gospodarczym, uwarunkowanym przez wyższe siły działając na poziomie makro i polityki. Docelowe, praktyczne i dobrze umotywowane działania lokalne mogą być bardzo ważne; mogą one wesprzeć wiele obiecujących przedsięwzięć i ułatwić młodym ludziom ich podejmowanie inicjatyw przedsiębiorczości - zryw zwierzęcego instynktu.

Załącznik linki do dalszych konsultacji dotyczących alternatywnych finansów 19 Crowdfunding Oparte na nagrodzie, główni gracze www.kickstarter.com www.indiegogo.com USA http://appsfunder.com/en www.peoplefund.it www.sponsume.com https://www.buzzbnk.org www.pleasefund.us www.wefund.com www.pozible.com www.crowdfunder.co.uk http://spacehive.com https://www.banktothefuture.com Inwestycje, główni gracze www.crowdcube.com www.f6s.com www.seedrs.com www.fundingplanet.com Seed Enterprise Investment Scheme (SEIS) Główni gracze: www.jensonsolutions.com www.ingeniousmedia.co.uk www.ascensionmedia.com/ascension-ventures.php www.startupfundingclub.com www.ascotwm.com Anioły Biznesu, główne grupy Londyńskie Londyńskie Anioły Biznesu www.lbangels.co.uk/ E100 (London Business School) www.london.edu/facultyandresearch/subjectareas/strategyandentrepreneurship/enterprise100.html Oxford Angels www.oxei.co.uk cambridgeangels.com www.envestors.co.uk www.angelsden.com www.syndicateroom.com Super Anioły, główni gracze: playfaircapital.com angellab.co.uk/ www.kimaventures.com www.boundarycapital.com jamjarinvestments.com www.number1seed.co.uk www.warneryard.com/ Angel List Syndicates www.angel.com

20 Fundusz Kapitałowych Przedsiębiorstw (ECF), główni gracze: Software-as-a-Service (SaaS) & B2B Cloud specialist www.notioncapital.com Early Stage www.passioncapital.com Early stage www.spventures.com Sussex Place Ventures Early Stage Software Companies www.episode1.com Oxford-based, science backed start-ups focus www.longwallventures.com Series A Fund (1 st round venture funding), co-investment fund with Mayor of London http://www.mmcventures.com Active Seed Venture Capital (VC) providers in London, big 5: Stage agnostic http://www.accel.com Accel Partners Stage Agnostic http://www.balderton.com Stage agnostic http://indexventures.com Stage Agnostic http://www.wellington-partners.com Early to mid-stage http://www.octopusinvestments.com Octopus Ventures Inwestorze strategiczni Early stage whitestarvc.com White Star Capital Early stage www.ec1capital.com Early stage www.ec1capital.com Early stage, internet & mobile, connectventures.co.uk Early & mid-stage www.profounerscapital.com Early & mid-stage, just launched new fund www.amadeuscapital.com Early & mid-stage specialised in market places www.pitoncap.com Piton Capital Early & mid-stage www.dncapital.com Early & mid-stage www.dfjesprit.com Minimum investment 500K in Media related tech www.artsalliance.co.uk Stage Agnostic www.sparkventures.org New, focus on seed with next move to USA www.hoxtonventures.com Social & Tech for Good www.nesta.org.uk/investments www.unltd.org.uk www.bigsocietycapital.com www.bigsocietycapital.com/finding-the-right-investment Sources of Social Finance www.bridgesventures.com/social-entrepreneurs-fund www.bigissueinvest.com www.socialfinance.org.uk www.thesocialinvestmentbusiness.org Social Investment Fund