Anna Brożek i Jacek Jadacki Fryderyk Chopin Środowisko społeczne osobowość światopogląd założenia twórcze ISBN: 978 83 7507 087 3 Format 215 na 205 mm, s. 248 s., 234 wielobarwne ilustracje w tekście, indeks nazwisk Fragmenty ze wstępów: Andrzej Jasiński Juror konkursów chopinowskich (od 1975 roku) Przewodniczący jury konkursów chopinowskich (od 2000 roku) Pianiści wykonawcy utworów Chopina na całym świecie za pomocą swej wyobraźni, wrażliwości artystycznej, wiedzy i intuicji próbują nawiązywać ponadczasową więź z twórcą, by możliwie najlepiej rozumieć jego przesłanie jako muzyka i człowieka. Dużo o Chopinie w obu aspektach mówi jego muzyka, ale to, co mówi on sam i jak wypowiadają się o nim jemu współcześni, jest bezcenne. Należy jednak mieć świadomość, że tak jak tekst utworów muzycznych nie jest pełnym odbiciem woli twórcy pismo nutowe nie utrwala tego, co najważniejsze: przesłania duchowego tak też zachowane na szczęście liczne teksty słowne dotyczące Chopina mogą okazywać różne niuanse znaczeniowe, w zależności od sposobu ich odczytania, rozumienia i odczucia. Prawda artystyczna treść utworów muzycznych jest ukryta pod zewnętrzną, bogatą warstwą dźwiękową wykonywanego utworu. Słowa wypowiadane, zanotowane i odczytywane są symbolami kryjącymi głębię uczuć ludzkich. Wykonawcy utworów Chopina przydatna jest wiedza, komentarz słowny; piszącemu o Chopinie rozumienie mowy dźwięków. Szczęśliwie się składa, że Autorzy tej książki to filozofowie, ale i wykształceni pianiści,
potrafiący łączyć wiedzę ogólną, muzyczną, z wrażliwością artystyczną i warsztatem naukowym. Z przyjemnością odkryłem, że łączy mnie z Nimi pewne powinowactwo za sprawą ich pedagogów fortepianu, których znałem i ceniłem. Z wymienionych: prof. Rolanowska była uczennicą mej prof. Władysławy Markiewiczówny, a prof. Pikul jest absolwentem prof. Tadeusza Żmudzińskiego, również wychowanka mojej profesorki. Z przekonaniem jako pianista i pedagog podpisuję się pod słowami Autorów, że zrozumieć muzykę Chopina w pełni można tylko, jeśli się przedtem zrozumie jego psychikę. Ich książka jest jak encyklopedia, w której można znaleźć wszystko, co ułatwia nam rozumienie Chopina: pianisty, kompozytora, romantyka, Polaka człowieka, który przeżywał swoje radości i smutki, nadzieje i rozczarowania, który kochał i cierpiał i z godnością świadomy swojego posłannictwa poddawał się zrządzeniom losu. Można tę książkę czytać od początku do końca, mając wrażenie, że jest się obecnym w czasach i miejscach związanych z całym życiem Chopina, albo wybrać z dokładnego spisu treści to, co szczególnie nas interesuje, lub otworzyć na którejkolwiek stronie i mieć wyśmienitą pożywkę dla intelektu i ducha. Autorom gratuluję, a Czytelnikom życzę satysfakcji ze wspaniałej lektury. Katarzyna Chałasińska Macukow Rektor Uniwersytetu Warszawskiego W powszechnej świadomości miejscem na mapie Polski najbardziej związanym z Fryderykiem Chopinem pozostaje Żelazowa Wola. Dwusetna rocznica jego urodzin jest doskonałą okazją, by przypomnieć, że choć wielki kompozytor urodził się w małej sochaczewskiej wsi, to dorastał i rozwijał swój niebywały talent w Warszawie. Mieszkając tu przez dwie dekady, obserwował rozkwit miasta i narodziny Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego, którego sam później został studentem. Przez wiele lat uniwersytecki kampus pozostawał dla Fryderyka domem. Jego rodzina przez dziesięć lat mieszkała w prawym skrzydle Pałacu Kazimierzowskiego. Jesienią 1826 roku Fryderyk został studentem Szkoły Głównej Muzyki, kierowanej przez rektora Józefa Elsnera, wchodzącej jako oddział Sztuk Pięknych w skład Uniwersytetu. Gdy trzy lata później kompozytor kończył naukę, Elsner nazwał go w swych raporcie geniuszem muzycznym. W 1830 roku
Fryderyk wyjechał z Warszawy i nigdy już do niej nie powrócił. Jednak wspomnienie miasta i uczelni na zawsze pozostało w jego sercu. Cieszy mnie niezmiernie powstanie publikacji, uwypuklającej związki geniusza fortepianu z Uniwersytetem Warszawskim. Książka Fryderyk Chopin: środowisko społeczne osobowość światopogląd założenia twórcze pokazuje, jak wielki wpływ na osobowość kompozytora i jego rozwój jako artysty mieli spotkani w warszawskim okresie życia przyjaciele i nauczyciele, a także niezwykła atmosfera tamtych lat. Spis treści Wstęp Katarzyny Chałasińskiej Macukow Wstęp Andrzeja Jasińskiego Przedmowa Część I. Środowisko społeczne Rozdział I. Dom 1. Ojciec 2. Matka 3. Rodzeństwo 3.1. Ludwika 3.2. Izabela 3.3. Emilia Rozdział II. Miasto 1. Nauczyciele i uczeni 1.1. Muzycy 1.1.1. Wojciech Żywny 1.1.2. Józef Elsner 1.1.3. Wenzel Wilhelm Würfel 1.2. Filologowie, historycy, teoretycy literatury i sztuki 1.2.1. Chrystian Piotr Aigner 1.2.2. Samuel Bogumił Linde 1.2.3. Feliks Bentkowski 1.2.4. Kazimierz Brodziński 1.2.5. Józef Jakub Tatarkiewicz 1.3. Biologowie, ekonomiści, medycy 1.3.1. Feliks Paweł Jarocki 1.3.2. Fryderyk Skarbek 1.3.3. Ferdynand Dworzaczek 1.4. Filozofowie 1.4.1. Józef Kalasanty Szaniawski 1.4.2. Adam Ignacy Zubelewicz 1.4.3. Krystyn Lach Szyrma 2. Działacze i pisarze 2.1. Stanisław Kostka Potocki 2.2. Katarzyna i Józef Sowińscy 2.3. Klementyna z Tańskich Hoffmanowa
3. Rówieśnicy i przyjaciele Rozdział III. Ojczyzna 1. Kraj 1.1. Mazowsze 1.2. Ziemia Dobrzyńska 1.3. Ziemia Chełmińska i Pomorze 1.4. Małopolska i Wielkopolska 1.5. Śląsk 2. Dziedzictwo 2.1. Tradycja muzyczna 2.1.1. Antoni Radziwiłł 2.1.2. Maria Szymanowska 2.2. Tradycja literacka 2.2.1. Adam Naruszewicz 2.2.2. Franciszek Karpiński 2.2.3. Antoni Malczewski 2.3. Tradycja filozoficzna 2.3.1. Feliks Jaroński 2.3.2. Józef Bychowiec 2.3.3. Bronisław Ferdynand Trentowski 3. Za granicą 3.1. Filozofujący eseiści 3.1.1. Hugues Félicité Robert de Lamennais 3.1.2. Ralph Waldo emerson 3.2. Filozofujący poeci 3.2.1. Adam Mickiewicz 3.2.2. Cyprian Kamil Norwid Część II. Osobowość Rozdział IV. Postać 1. Wygląd 2. Zdrowie 3. Sposób bycia Rozdział V. Umysłowość 1. Zdolności 1.1. Talent lingwistyczny 1.1.1. Doświadczenia dziecięce 1.1.2. Wrażliwość językowa 1.1.3. Języki obce 1.2. Talent aktorski 1.3. Talent malarski 2. Usposobienie 2.1. Temperament 2.1.1. Trzeźwość czy marzycielskość 2.1.2. Pogoda czy żal 2.1.3. Przyzwyczajenia czy nowości 2.2. Sfera emocjonalna 2.2.1. Obojętność czy wrażliwość 2.2.2. Powściągliwość czy uraźliwość
2.2.3. Oschłość czy czułość 2.2.4. Oziębłość czy kochliwość 2.3. Sfera wolicjonalna 2.3.1. Opanowanie czy porywczość 2.3.2. Cierpliwość czy kapryśność 2.3.3. Doskonałość czy bylejakość 2.3.4. Stanowczość czy chwiejność 2.4. Styl 2.4.1. Wyniosłość czy skromność 2.4.2. Otwartość czy skrytość 2.4.3. Wspaniałomyślność czy pamiętliwość 3. Upodobania 3.1. Predylekcje artystyczne 3.2. Predylekcje witalne 3.2.1. Skłonności opiekuńcze 3.2.2. Upodobania «domowe» 3.2.3. Upodobania «gospodarskie» Rozdział VI. Postawa 1. Życzliwość 2. Przyjaźń 3. Miłość 3.1. Miłość «czysta» 3.2. Miłość rodzinna 3.3. Miłość namiętna Część III. Światopogląd Rozdział VII. Los 1. Życie 1.1. Niepewność 1.2. Przemijanie 1.3. Nadzieja 2. Wiara 3. Śmierć 3.1. Wadzenie się z Bogiem 3.2. Lęk przed śmiercią 3.3. Dni przedostatnie Rozdział VIII. Człowiek 1. Jednostka 1.1. Szacunek i spolegliwość 1.2. Pamięć i sumienie 1.3. Kobieta i żona 2. Społeczeństwo 3. Naród 3.1. Wspólnota narodowa 3.2. Miłość do ojczyzny 3.3. Stosunek do obcych 3.3.1. Rosjanie 3.3.2. Czesi Rozdział IX. Wartości
1. Dobro 2. Cnota 3. Szczęście Część IV. Założenia twórcze Rozdział X. Twórczość 1. Przemyślenia 2. Twórca 3. Odbiór Rozdział XI. Wykonawstwo 1. Samoocena i świadectwa 1.1. We własnych oczach 1.2. W ocenie innych 2. Znamiona i wyróżniki 2.1. «Skromność» 2.2. «Łagodność» i «barwność» 2.3. «Uduchowienie» 3. Zasady i wskazówki 3.1. Reguła metodycznego treningu 3.2. Reguła optymizmu dydaktycznego 3.3. Reguła adekwatności techniki 3.4. Reguła prymatu anatomii 3.5. Reguła optymalnej motoryki 3.6. Reguła skrupulatności tekstowej 3.7. Reguła stymulowania intuicji 3.8. Reguła hartowania charakteru Rozdział XII. Dzieło 1. Wzorce 1.1. Proces komponowania 1.2. Kunszt kompozytorski 1.3. Ideały i antyideały 1.3.1. Johann Sebastian Bach i Georg Friedrich Händel 1.3.2. Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart i Ludwig van Beethoven 1.3.3. Luigi Cherubini, Giacomo Meyerbeer i Franz Schubert 1.3.4. Felix Mendelssohn Bartholdy i Robert Schumann 1.4. Prototypy gatunkowe 1.5. «Minimalizm» fortepianowy 2. Piękno 3. Treść 3.1. Język muzyki 3.2. Funkcje semiotyczne symboli 3.2.1. Ekspresja w muzyce 3.2.2. Ewokacja w muzyce 3.3. Programy i asocjacje 3.4. Zadania katarktyczne 3.5. Polskość muzyki 3.5.1. Sercem Polak 3.5.2. Nurt szlachecki i ludowy 3.5.3. Polonezy i mazurki
3.5.4. Piosnki i pieśni 3.5.4.1. Narodziny i zmierzch miłości 3.5.4.2. Radości i smutki życiowe 3.5.4.3. Walka o wolność ojczyzny 3.5.5. Dusza narodu Posłowie Piśmiennictwo Wykaz rycin Karol Sławik Prawno-kryminalistyczne środki przeciwdziałania zagrożeniom (zwłaszcza osób starszych) ISBN 978-83-7507-116-0 [Format B5, 237 stron, bibliografia, dokumenty] Monografia naukowa, akademicki podręcznik kryminologii i praktyczny poradnik prawny w jednym nowoczesnym opracowaniu. Ze wstępu Obszerne piśmiennictwo prawno kryminologiczne, kryminalistyczne i wiktymologiczne
jak dotąd jest niezwykle ubogie, jeśli chodzi o problematykę związaną ze starością. W kręgu zainteresowania tych nauk pozostają najczęściej nieletni i młodociani oraz dojrzali sprawcy przestępstw i ich ofiary. Mają już swoją literaturę prawno kryminologiczną kobiety sprawczynie przestępstw. Natomiast poza większym zainteresowaniem pozostają osoby starsze i zniedołężniałe tak jakby nie były nigdy żadnymi ofiarami albo nie dokonywały żadnych przestępstw. [...] Zamysłem autora tej pracy jest więc nie tylko ukazanie sytuacji starego człowieka we współczesnym społeczeństwie, ale i wyczulenie go na przestępczość i związane z tym liczne zagrożenia. Udzielenie mu podstawowych informacji co do możliwości uniknięcia szeregu niebezpieczeństw. Wreszcie wskazanie, jakie służą mu prawa i jak powinien być traktowany w sytuacji, gdy stał się ofiarą bezprawnego zamachu. [...] SPIS TREŚCI Od autora Rozdział I. Starość w społeczeństwie 1. Podstawowe określenia 2. Krótkie wątki o starości i śmierci w kilku wyznaniach 3. Sytuacja demograficzna Polski 4. Starość 5. Starsi ludzie w wybranych obszarach życia społeczno ekonomicznego Rozdział II. Współczesne zagrożenia bezpieczeństwa wewnętrznego 1. Podstawowe pojęcia 2. Objawy przestępczości i innych zjawisk patologicznych w Polsce 3. Pokrzywdzeni ofiary działań przestępczych 4. Skuteczność ścigania karnego wykryci sprawcy 5. Realne zagrożenia a poczucie bezpieczeństwa 6. Przewidywane zagrożenia kryminalne Rozdział III. Szczególne zagrożenia osób w podeszłym wieku 1. Zjawisko przymusu i przemocy 2. Formy przemocy 3. Typy przestępstw i wykroczeń 4. Śmierć i lęki przed nią Rozdział IV. Prawno kryminalistyczna problematyka ujawniania przestępstw i wykrywania ich sprawców 1. Rola prawa karnego, kryminalistyki i kryminologii 2. Źródła wiadomości o przestępstwie zawiadomienie pokrzywdzonego 3. Źródła i środki dowodowe w procesie karnym 4. Klasyfikacja czynności organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości 5. Poszukiwanie i wykorzystywanie śladów dowodowych oględziny 5.1. Ślady 5.2. Oględziny miejsca
5.3. Oględziny i badania osób żywych 5.4. Oględziny, otwarcie, ekshumacja zwłok 5.5. Oględziny rzeczy 5.6. Inne podobne czynności 5.7. Wykorzystanie wyników oględzin i innych podobnych czynności 6. Wybrane zagadnienia z psychologii kryminalistycznej 6.1. Uwagi ogólne 6.2. Psychologia kryminalistyczna 6.3. Formowanie się zeznań i wyjaśnień 6.4. Podstawowe informacje o przesłuchaniach osób 6.4.1. Świadek 6.4.2. Podejrzany (oskarżony) 6.4.3. Wykorzystanie śladów pamięciowych w innych (podobnych) czynnościach 7. Biegli i ich ekspertyzy 7.1. Biegły 7.2. Ekspertyzy i inne badania 7.2.1. Daktyloskopijne 7.2.2. Cheiloskopijne 7.2.3. Otoskopijne 7.2.4. Rękawiczek 7.2.5. Uzębienia 7.2.6. Mechanoskopijne 7.2.7. Traseologiczne 7.2.8. Broni palnej i amunicji oraz śladów jej użycia 7.2.9. Dokumentów pisma, treści języka, druku, wydruków i pieczęci 7.2.10. Sprzętu fotograficznego i jego wytworów 7.2.11. Biologiczne 7.2.12. Mikrośladów 7.2.13. Fizykochemiczne 7.2.14. Fonoskopijne 7.2.15. Termoskopijne 7.2.16. Osmologiczne 7.2.17. Śladów emocjonalnych 7.2.18. Antropologiczne i antropometryczne 7.2.19. Psychiatryczne i psychologiczne 7.2.20. Analiza modus operandi 7.2.21. Inne środki i metody badań 8. Wersja kryminalistyczna (śledcza) 9. Zatrzymanie osoby 10. Zakończenie postępowania przygotowawczego (dochodzenia śledztwa) 11. Postępowanie w sprawach o wykroczenia Rozdział V. Inne działania mające na celu dochodzenie praw pokrzywdzonego 1. Powództwo cywilne w procesie karnym 2. Zobowiązanie skazanego do naprawienia szkody 3. Powództwo w procesie cywilnym Rozdział VI. Pomoc ofiarom w sytuacjach kryzysowych 1. Pomoc psychologiczna
2. Łagodzenie skutków przestępstwa Rozdział VII. Zasadnicze problemy zapobiegawcze Literatura (uzupełniająca) Wybrane źródła prawa Aneks