...... Kod ucznia Suma punktów Stopień II KONKURS Z GEOGRAFII dla uczniów gimnazjów województwa pomorskiego rok szkolny 2013/2014 5 lutego 2014 r. Temat: Palcem po mapie Instrukcja: 1. Sprawdź, czy arkusz konkursowy zawiera 22 zadania. 2. Czytaj bardzo uważnie wszystkie teksty, w których znajdziesz potrzebne informacje. 3. W zadaniach zamkniętych spośród podanych odpowiedzi wybierz jedną właściwą i zakreśl ją znakiem X. Przykład: A B C D Jeśli przez pomyłkę zakreślisz nieodpowiednią literę, otocz ją kółkiem, po czym zakreśl znakiem X właściwą literę. Przykład: A B C D 4. Odpowiedzi w zadaniach otwartych wpisz w wyznaczone miejsca pod treścią zadań. 5. Gdy popełnisz błąd w zadaniach otwartych, przekreśl złą odpowiedź i obok napisz poprawną. 6. Do udzielania odpowiedzi używaj czarnego lub niebieskiego długopisu albo atramentu. 7. Nie używaj korektora. Na rozwiązanie zadań masz 90 minut. Życzymy powodzenia Alicja Rosiak przewodnicząca WKK 1
Zadanie 1 (0 1 pkt.) Która z cech jest zachowana na wszystkich mapach? (zaznacz poprawną odpowiedź) A. położenie geograficzne każdego punktu na Ziemi, B. wiernopowierzchniowość, C. wiernoodległość, D. wiernokątność. Zadanie 2 (0 1 pkt.) Zaznacz tę odpowiedź, która dotyczy poniższego opisu mapy ze względu na treść i skalę: "Mapa hipsometryczna świata w skali 1 : 80 000 000. Na mapie przedstawiono główne cechy ukształtowania powierzchni na Ziemi przy użyciu metody poziomicowej i hipsometrycznej skali barw. Znakami kartograficznymi oznaczono też większe rzeki i jeziora oraz miasta". (zaznacz poprawną odpowiedź) A. mapa tematyczna, średnioskalowa, B. mapa ogólnogeograficzna, małoskalowa, C. mapa ogólnogeograficzna, wielkoskalowa, D. mapa ogólnogeograficzna, średnioskalowa. Zadanie 3 (0 2 pkt.) Które linie kropkowane (oznaczone na poniższym schemacie mapy literami od A do G) prawidłowo wskazują potencjalne kierunki spływu wód opadowych? A B C E G D F Odp.. 2
Zadanie 4 (0 1 pkt.) Na poniższym fragmencie mapy zaznaczono 4 punkty: W, X, Y, Z. W punktach tych stoją turyści. Którzy (który) z nich mogą dostrzec schronisko? (zaznacz poprawną odpowiedź) A. Tylko turysta stojący w punkcie Y. B. Turyści stojący w punkcie X, Y i W. C. Tylko turysta stojący w punkcie X. D. Tylko turysta stojący w punkcie Z. Zadanie 5 (0 1 pkt.) Poniższy rysunek przedstawia mapę zorientowaną topograficznie. Odczytaj i zapisz, w którym kierunku od obserwatora położona jest Wieżyca (329 m n.p.m.). Odpowiedź:. 3
Zadanie 6 (0 1 pkt.) Na mapie świata w skali 1 : 80 000 000 zmierzono rozciągłość Australii ze wschodu na zachód wyniosła ona 42 mm. Oblicz rzeczywistą rozciągłość Australii ze wschodu na zachód. (zaznacz poprawną odpowiedź) A. 4240 km, B. 4160 km, C. 3680 km, D. 3360 km. Zadanie 7 (0 1 pkt.) Obserwator chce prawidłowo wyznaczyć kierunki główne na podstawie obserwacji miejsc wschodu Słońca. Wskaż, którą regułą musi się posłużyć, aby prawidłowo wykonać to zadanie. (zaznacz poprawną odpowiedź) A. W dniu równonocy miejsce wschodu Słońca wyznacza kierunek wschodni. B. Kierunek wschodni można wyznaczyć codziennie obserwując wschód Słońca. C. W dniu przesilenia letniego miejsce wschodu Słońca wyznacza kierunek wschodni. D. W dniu przesilenia zimowego miejsce wchodu Słońca wyznacza kierunek wschodni. Zadanie 8 (0 1 pkt.) Jaką metodę zastosowano do przedstawienia zjawiska na poniższej mapie? (zaznacz poprawną odpowiedź) A. kartodiagram, B. kartogram, C. zasięgów, D. izolinii. Zadanie 9 (0 1 pkt.) Który z podanych obiektów terenowych jest przedstawiany na mapie topograficznej jako znak powierzchniowy? (zaznacz poprawną odpowiedź) A. droga główna, B. szkoła, C. rzeka, D. sad. 4
Zadanie 10 (0 1 pkt.) Odczytaj i zapisz wartość ciśnienia atmosferycznego w Republice Czeskiej na podstawie zamieszczonego poniżej fragmentu mapy. Ciśnienie atmosferyczne: Zadanie 11 (0 3 pkt.) Wykonaj zadania od A do C na podstawie zamieszczonego poniżej fragmentu mapy topograficznej. A. Jaki jest kierunek płynięcia rzeki Ticha voda w miejscu, w którym przekracza wschodnią ramkę mapy B. Zapisz wysokość bezwzględną źródła dopływu rzeki Ticha voda o najmniejszym spadku. C. Zapisz wysokość bezwzględną najwyżej położonego punktu na tej mapie. Odpowiedź: A. B. C 5
Zadanie 12 (0 1 pkt.) Samolot pokonał trasę z punktu A do D. Trasę przelotu zaznaczono na mapie w skali 1:200 000 000. Który z odcinków trasy był najdłuższy? (zaznacz poprawną odpowiedź) A. AB, B. BC, C. CD, D. Wszystkie są jednakowe. A B C D Zadanie 13 (0 1 pkt.) O ile różni się liczba krajobrazów strefowych /stref klimatyczno- roślinnych, biomów/ w części kontynentalnej Europy wzdłuż 10 0 E i Ameryki Północnej wzdłuż 70 0 W? (zaznacz poprawną odpowiedź) A. 0, B. 1, C. 2, D. 3. Zadanie 14 (0 2 pkt.) Określ prawdziwość zdań i wybierz poprawną odpowiedź. Polska na Bałtyku graniczy tylko z Niemcami, Rosją i Danią. P F Największym pod względem powierzchni sąsiadem Polski jest Ukraina P F A. PP B. FF C. PF D. FP 6
Zadanie 15 (0 8 pkt.) Dopisz nazwy rzek, które wskazują strzałki, pod każdym fragmentem schematu mapy. A B.. C D... E. F G.. H... Zadanie 16 (0 1 pkt.) Poniższy rysunek przedstawia krzywe hipsograficzne dwóch kontynentów. Wybierz i zaznacz prawidłowy zestaw odpowiedzi zawierający nazwy tych kontynentów. I II A. I - Ameryka Południowa, II - Australia D. I - Ameryka Północna, II - Australia B. I - Ameryka Południowa, II - Europa E. I - Ameryka Północna, II - Europa C. I - Afryka, II - Europa F. I - Australia, II - Afryka 7
Zadanie 17 (0 8 pkt.) Dopisz właściwe nazwy cieśnin obok opisów zawartych w poniższej tabeli. A. Umożliwia opłynięcie od południa kontynentalnej części Ameryki Południowej. B. Jest zachodnim wyjściem z morza położonego między Półwyspem Bałkańskim a Azją Mniejszą. C. Umożliwia wpłyniecie z Oceanu Indyjskiego na najbardziej słone morze świata. D. Najbliżej Antarktydy położona cieśnina, łącząca Ocean Indyjski z Oceanem Spokojnym. E. Łączy Ocean Atlantycki z Morzem Baffina. F. Rozciąga się wzdłuż Szetlandów Południowych będąc jednym z najbardziej znanych łączników Oceanu Atlantyckiego z innym oceanem. G. W południowej jej części znajdują się resztki stożka wulkanu Krakatau. H. Oddziela Rosję od Japonii. Zadanie 18 (0 3 pkt.) Odpowiedz na poniższe pytania (od a do c) na podstawie klimatogramów, które wykonano dla wybranych 5 stacji meteorologicznych. a. Które klimatogramy zostały wykonane dla stacji klimatycznych leżących nad morzem? b. Która ze stacji zlokalizowana jest najbardziej na południe? c. W której strefie klimatycznej leży stacja nr 2? 1 2 3 4 5 Odpowiedzi: Zadanie 19 (0 4 pkt.) Dobierz nazwę wyspy (oznaczone literami od a do d) do nazwy archipelagu (oznaczone cyframi od 1 do 5), do którego ta wyspa należy. a) Majorka 1. Wyspy Kanaryjskie b) Luzon 2. Maskareny c) Teneryfa 3. Filipiny d) Reunion 4. Baleary 5. Małe Antyle a- b- c-. d- 8 a. b. c.
Zadanie 20 (0 11 pkt.) Na mapie świata (str. 10) przedstawiono trasę podróży z punktu A do L. Rozpoznaj po opisie obiekty odwiedzane podczas podróży i wpisz ich nazwy oraz symbol przyporządkowania na mapie do poniższej tabelki. Opis obiektu 1.Archipelag ok. 700 wysp na Oceanie Atlantyckim położony na północ od wyspy Kuby i na wschód od półwyspu Floryda, odkryty w 1492 r. przez K. Kolumba. 2. Miasto w Rosji za kręgiem polarnym, port nad Zatoką Kolską (Morze Barentsa), w pobliżu granicy z Norwegią i Finlandią. 3. Jeden z najuboższych krajów świata. Ponad połowę obszaru tego państwa stanowi wielka delta Gangesu i Brahmaputry. 4. Półwysep w kształcie trójkąta należący do Egiptu. Jest rajem dla turystów, których wabią tu białe piaszczyste plaże Morza Czerwonego i podwodne rafy koralowe. 5. Duża wyspa na wschodnim wybrzeżu Ameryki Północnej, która stanowi część kanadyjskiej prowincji o tej samej nazwie. 6. Miasto w Indiach, nad Oceanem Indyjskim liczące 7,6 miliona mieszkańców, wielki ośrodek przemysłowy, handlowy, naukowy i kulturalny w regionie. W 2000 roku zmieniono nazwę miasta w języku angielskim na Chennai, a w języku hindi na Ćennaj. 7. Cieśnina, stanowiąca najwęższą część Kanału La Manche, położona między miastami Calais i Dover. 8. Państwo położone w Ameryce Południowej. Nazwa Państwa oznacza "mała Wenecja" i została nadana temu obszarowi przez Amerigo Vespucciego, który zauważył domy na palach u ujścia dzisiejszego Maracaibo. 9. Największe miasto w Pakistanie (ok. 18 mln. mieszkańców). Największy port morski i lotniczy kraju. 10. Największe miasto w Brazylii i Ameryce Południowej. 11. Przylądek, stanowiący najbardziej wysunięty na południe kraniec Afryki uznawany jednocześnie za umowną granicę Oceanów Indyjskiego i Atlantyckiego. Symbol na mapie Nazwa opisanego obiektu 9
Zadanie 21 (0 7 pkt.) Na podstawie zamieszczonej obok mapy konturowej Polski mapki wykonaj zadania od A do C. A. Nad jakimi rzekami leżą wybrane miasta Polski? a. Olsztyn nad... b. Kołobrzeg nad... c. Malbork nad... d. Kalisz nad... e. Rzeszów nad... B. W którym z tych miast 22XII dzień trwa najdłużej. C. W którym z tych miast najwcześniej wschodzi Słońce.. Zadanie 22 (0 1 pkt.) Wskaż szereg przedstawiający we właściwej kolejności cieśniny, jakie napotka żeglarz wpływający z Morza Północnego na Morze Bałtyckie. A. Skagerrak, Wielki Bełt, Kattegat, B. Kattegat, Skagerrak, Wielki Bełt, C. Skagerrak, Kattegat, Wielki Bełt, D. Kattegat, Wielki Bełt, Kattegat. 10