Uniwersytet Rzeszowski Katedra Teorii Ekonomii Zeszyt Nr 8 Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy Problemy globalizacji i regionalizacji część 1 Rzeszów 2006
Redakcja naukowa Prof. dr hab. Michał Gabriel Woźniak Recenzent: Prof. dr hab. Mieczysław Dobija Redakcja techniczna Marek Bobowski (MITEL) Korekta MITEL ISBN 83-60545-09-X wydawca 35-205 Rzeszów, ul. Warszawska 5/7, tel./faks 017 852 13 62
Spis treści / Table of contents Edward Łukawer W nawiązaniu do idei i przekonań Michała Kaleckiego............. 9 With Reference to the Idea and Convictions of Michał Kalecki....... 14 Michał Gabriel Woźniak Kapitalizm globalny w kontekście aksjologicznym................ 15 Global Capitalism in Axiological Context....................... 23 Franciszek Piontek, Barbara Piontek Transformacja a koncepcje rozwoju skutki dla kapitału: ekonomicznego, ludzkiego i przyrodniczego..................... 25 Transformation and Development Conception Results for Capital: Economic, Human and Natural................................ 42 Krzysztof Kietliński Religijne determinanty działalności gospodarczej w perspektywie czterech wielkich religii: judaizmu, buddyzmu, chrześcijaństwa i islamu 43 Economy in Perspective of Four Great Religions: Judaism, Buddhism, Christianity and Islam....................................... 58 Franciszek Janusz Mazurek Miejsce fundamentalnej normy moralności i norm moralnych jako reguł w dziedzinie gospodarczej........................... 61 The Place of Fundamental Moral Norm and Moral Norms as Rules in the Economic Area........................................ 84 Vasyl Zinko, Oleh Ohirko, Vladimir Andrushko Cerkwa ta globalizacija i regionalizacija........................ 85 Kościół a globalizacja i regionalizacja.......................... 85 Church and Globalization and Regionalization................... 101
4 spis treści Ewa Zysnarska Efektywność, etyka i ekologia w obliczu globalizacji.............. 103 Effectivity, Ethics and Ecology at Globalizations Process........... 115 Mieczysław Dobija Międzynarodowe porównywanie wartości....................... 117 International Comparisons of Values........................... 127 Krystyna Leśniak-Moczuk Lokalizm w perspektywie globalizacji.......................... 129 Localizm in Globalization Perspective.......................... 136 Anna Kulpa-Ogdowska Włączeni i wyłączeni z globalnej sieci. Społeczne konsekwencje rozwoju nowoczesnych technologii i konsumeryzmu.............. 137 The Included and the Excluded from Global Network. Social Consequences of Modern Technologies and Consumerism Development.............................................. 154 Elżbieta Mikuła-Bączek Kapitał a kapitał ludzki w procesie kształtowania wymiaru globalizacji 155 Capital and Human Capital in the Process of Creating the Face of Globalization............................................ 169 Magdalena Szpunar Globalizacja ziszczenie wizji McLuhana....................... 171 Globalization Realizing McLuhan Vision...................... 181 Stanisław Fel Podmioty pozarządowe w global governance..................... 183 Non-Governmental Subjects in Global Governance................ 195 Ewa Cierniak-Szóstak Mentalność ekonomiczna jako czynnik prorozwojowy............. 197 Economic Mentality and Economic Development................. 207 Ireneusz Maj Homo symbolicus a homo economicus.......................... 209 Homo Symbolicus versus Homo Economicus.................... 218 Anna Mazurkiewicz, Marek Uryniak Podmiotowość człowieka w aspekcie jego działalności w organizacji............................................. 219 Human s Subjectivity in Aspect of His Activity in an Organization... 234 Łukasz Jabłoński Dylematy konwergencji ekonomicznej w warunkach globalizacji..... 235 Economic Convergence Dilemma Within Globalization............ 251
spis treści 5 Wioletta Nowak Koncepcje konwergencji w teorii wzrostu gospodarczego........... 253 Concepts of Convergence in the Growth Theory.................. 266 Jadwiga Berbeka Konwergencja gospodarcza a konwergencja społeczna krajów Unii Europejskiej (15) w latach 1985 2002...................... 267 Economic and Social Convergence of EU Countries (15) in Years 1985 2002......................................... 280 Magdalena Cyrek Procesy upodabniania się struktur gospodarczych Polski i wybranych krajów Unii Europejskiej.................................... 281 Processes of Economic Structure s Convergence between Poland and Chosen European Union Countries......................... 292 Jakub Piecuch Wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych na poziom spójności gospodarczej regionów UE................................... 293 Fdi Influence on Regional Economic Cohesion.................. 303 Wiktor Czużykow Teritorialna asimietrija w Ewropi: modieljuwannia dlja Ukrainu...... 305 Terytorialna asymetria w Europie: modelowanie dla Ukrainy........ 305 Territorial Asymmetry in Europe: Modeling for Ukraine............ 315 Ewa Mazur-Wierzbicka Miejsce zrównoważonego rozwoju w polskiej i unijnej polityce ekologicznej na początku XXI wieku........................... 317 The Place of Sustainable Development in the Polish and the UE Ecological Policy at the Beginning of the XX th Century............ 327 Agnieszka Głodowska Edukacja a rozwój społeczno-gospodarczy w krajach Unii Europejskiej............................................... 329 Education and Human and Economic Development in the European Union.................................................... 339 Marek Wocial Model wpływu nierówności na wzrost gospodarczy............... 341 A Model Linking Inequality and Economic Growth................ 354 Ryszarda Bolonek Nierówności rozwoju kapitału ludzkiego i intelektualnego barierą wzrostu gospodarczego Polski w ramach UE..................... 355 Human and Intellectual Capital Development Inequalities as the Growth Barrier in the Poland s Relation with European Union.. 363
6 spis treści Małgorzata Leszczyńska Dysproporcje dochodów ludności w przekroju regionalnym......... 365 Population Income Disparities Across Regions................... 376 Patrycja Zwiech Dochodowe nierówności płci w Polsce relacje wynagrodzeń w ujęciu grup zawodowych................................... 377 Gender Inequalities of Incomes in Poland Relations Between Rewards in Context of Professional Groups..................... 389 Natalia Krzyżanowska O nierówności płci w sferze publicznej na przykładzie wyborów do Parlamentu Europejskiego 2004............................ 391 Gender Inequality in/and the Public Sphere: The Case of 2004 Elections to the European Parliament.......................... 411 Agata Kubiczek Nierówności na rynku pracy.................................. 413 Inequalities on the Labour Market............................. 422 Magdalena Śmiglin Indywidualne i społeczne skutki bezrobocia na tle globalizacji....... 423 Individual and Social Results of Unemployment in Globalization..... 434 Izabela Ostoj Rynki pracy nowych krajów członkowskich UE w warunkach globalizacji............................................... 435 Labour Markets of New EU Member States in the Conditions of Globalization............................................ 447 Jerzy Kociszewski Mobilność siły roboczej w Polsce w procesie transformacji w układzie przestrzennym............................................. 449 Labour Mobility in Poland in the Transformation Process in Territorial Order......................................... 469 Jan Brzozowski Rola migracji międzynarodowych w niwelowaniu nierówności społecznych............................................... 471 How International Migration Can Contribute to the Economic Development of the LDCs................................... 481 Ewa Beck Polityka płacowa polskich przedsiębiorstw w kontekście nierówności społecznych............................................... 483 Compensation Policy of Polish Firms in the Context of Social Inequalities........................................ 493
spis treści 7 Iwona Cieślak, Małgorzata Kucharczyk Międzynarodowe relacje wynagrodzeń. Analiza na podstawie wartości kapitału ludzkiego................................... 495 International Comparison of Salaries: The Analysis on the Ground Values of the Human Capital.................................. 510 Wojciech Kozioł Analiza wysokości płac minimalnych w przekroju międzynarodowym......................................... 511 Analysis of Minimal Wages in International Context............... 518 Marianna Księżyk Nowe doświadczenia krajów gospodarki rynkowej w zakresie ograniczania nierównowagi na rynku pracy...................... 519 New Experiences of Countries with Market Economy in the Scope of Limiting Imbalance on the Labour Market..................... 532 Anna Maria Rak, Jacek Maciej Rak Rola państwa w rozwiązywaniu problemów zatrudnienia i bezrobocia............................................... 533 The Role of the Government in Solving the Employment and Unemployment Problems................................. 544 Irina Yeleyko Analiza porównawcza doskonalenia państwowej polityki zatrudnienia na przykładzie Polski i Ukrainy............................... 545 Comparative Analysis of Improving Employment Policy on Example of Poland and Ukraine....................................... 566 Andżelika Leja System ochrony prawnej praw jednostki w Unii Europejskiej........ 567 System of Legal Protection of Individual Rights in European Union......................................... 584 Waldemar Kalita, Anna Barwińska-Małajowicz Współpraca międzynarodowa jako forma działań wyrównujących nierówności gospodarcze.................................... 585 International Cooperation as a Form of Actions Equalizing Economic Inequality........................................ 592 Izabela Markiewicz-Halemba Nowa polityka spójności a problem nierówności społeczno-gospodarczych w Europie........................... 593 New Cohesion Policy and the Problem of Socio-Economic Inequalities in Europe....................................... 607
8 spis treści Ireneusz Jaźwiński, Agnieszka Kiernożycka-Sobejko Kooperacja i konkurencja w rozwoju społeczno-ekonomicznym w aspekcie międzynarodowej współpracy regionów............... 609 Cooperation and Competition in Socio-Economic Development in the Aspect of International Cooperation of the Regions........... 620 Janina Koniuch Rozwój współpracy przygranicznej w ramach rozszerzonej Unii Europejskiej oraz Polski z krajami nie członkowskimi......... 621 The Development of Transborder Cooperation Between European Countries................................................. 632 Katarzyna Tarnawska Reprezentacja interesów na poziomie UE. Logika członkostwa i logika wpływu............................................ 633 Representation of Interests of the EU Level. The Logic of Membership and the Logic of Influence....................... 648