GLOBALNE CYKLE BIOGEOCHEMICZNE obieg siarki

Podobne dokumenty
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY

PODSTAWY FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA - CYKLE BIOGEOCHEMICZNE

TECHNIKA A EKOLOGIA Jarosław Mrozek

Ostateczna postać długotrwałych zmian w określonych warunkach klimatyczno-geologicznych to:

EFEKT CIEPLARNIANY. Efekt cieplarniany występuje, gdy atmosfera zawiera gazy pochłaniające promieniowanie termiczne (podczerwone).

FIZYKA I CHEMIA GLEB. Literatura przedmiotu: Zawadzki S. red. Gleboznastwo, PWRiL 1999 Kowalik P. Ochrona środowiska glebowego, PWN, Warszawa 2001

Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 1

Ekologia. Biogeochemia: globalne obiegi pierwiastków. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii

Ekologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii

Załącznik nr 2 do uchwały nr 95/17 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 20 czerwca 2017 r.

Tlen. Występowanie i odmiany alotropowe Otrzymywanie tlenu Właściwości fizyczne i chemiczne Związki tlenu tlenki, nadtlenki i ponadtlenki

CYKL: ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA

Ekologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii

Kolokwium zaliczeniowe Informatyczne Podstawy Projektowania 1

EKOLOGIA OGÓLNA WBNZ 884. Wykład 5 Obieg pierwiastków (Biogeochemia)

Technologie ochrony atmosfery

Prezentacja grupy A ZAPRASZAMY

Obieg materii w skali zlewni rzecznej

CYKL AZOTU W BIOSFERZE

DLACZEGO NIE POWINNO SIĘ SPRZEDAWAĆ I SPALAĆ SŁOMY. Zagospodarowanie resztek pożniwnych i poprawienie struktury gleby

WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU

WODA I OGIEŃ. Prezentacja Mileny Oziemczuk

prawo czynników ograniczających Justus von Liebig

Reakcje chemiczne. Typ reakcji Schemat Przykłady Reakcja syntezy

Chemiczne oddziaływanie składowisk odpadów górnictwa węgla kamiennego na środowisko

WIETRZENIE. Rozpuszczanie polega na łączeniu się minerałów z wodą i doprowadzeniu ich do roztworu. Tego typu wietrzeniu ulegają głównie sole.

Atmosfera. struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie. Dębica, grudzień 2016 r.

Geochemia krajobrazu. pod redakcją Urszuli Pokojskiej i Renaty Bednarek

Załącznik nr 2 do uchwały nr 94/17 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 20 czerwca 2017 r.

BILANS WĘGLA A ZMIANY GLOBALNE (jeszcze raz)

PRODUKCJA I ZASTOSOWANIE NAWOZÓW MINERALNYCH W KONTEKŚCIE OCHRONY KLIMATU

Zmiany w środowisku naturalnym

SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA

Atmosfera. struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi

ARKUSZ 1 POWTÓRZENIE DO EGZAMINU Z CHEMII

Jest jedną z podstawowych w termodynamice wielkości fizycznych będąca miarą stopnia nagrzania ciał, jest wielkością reprezentującą wspólną własność

Procesy biotransformacji

PROCESY BIOGEOCHEMICZNE NA LĄDACH

TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH

TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA. Opracowała: mgr inż. Joanna Depta- Ładak

Część I. TEST WYBORU 18 punktów

Początki początków - maj br.

Zn + S ZnS Utleniacz:... Reduktor:...

Przedmiot: Biologia Realizowane treści podstawy programowej wymagania szczegółowe

POJĘCIA PODSTAWOWE. zanieczyszczenia stałe. PYŁ (Zapylenie, opad pyłu) MGŁA- AEROZOLE GAZY, PARY. ATMOSFERA ciekłe. zanieczyszczenia gazowe

GLEBOZNAWSTWO = pedologia - nauka o glebach

Chmura pyłu nad wulkanem Eyjafjoll, Fot. Jon Gustafsson AP

Naturalne i antropogeniczne zmiany klimatu

BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA

Procesy wytwarzania, oczyszczania i wzbogacania biogazu

FOSFOR. w litosferze. apatyty: Ca 5 (PO 4 ) 3. fluoroapatyty hydroksyapatyty chloroapatyty

1. Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne

Węgiel stały element biosfery Ziemi

Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

analogicznie: P g, K g, N g i Mg g.

Opracowała: mgr inż. Ewelina Nowak

X / \ Y Y Y Z / \ W W ... imię i nazwisko,nazwa szkoły, miasto

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe

2.4. ZADANIA STECHIOMETRIA. 1. Ile moli stanowi:

Odczarujmy mity II: Kto naprawdę zmienia ziemski klimat i dlaczego akurat Słooce?

2. Procenty i stężenia procentowe

Czy produkcja żywności to procesy fizyczne i reakcje chemiczne?

Rozwiązania. dla produktu MN dla M = 3 dla N = 1. Stałą równowagi obliczamy z następującego wzoru:

OZE - ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2018/2019 ETAP REJONOWY

SKUTKI SUSZY W GLEBIE

TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH

Plan: 1) krutki opis w ramach wstępu 2) Występowanie 3) Otrzymywanie 4) Właściwości 5) Związki 6) Izotopy 7) Zastosowanie 8) Znaczenie biologiczne

1. Pogadanka, praca nad wykresami i schematem, praca w grupach MAGDALENA SZEWCZYK. Dział programowy : Ekologia

Świadomi dla czystego powietrza

Kryteria oceniania z chemii kl VII

PL Zjednoczona w różnorodności PL B8-0156/28. Poprawka. Anja Hazekamp, Younous Omarjee w imieniu grupy GUE/NGL

Zanieczyszczenie Powietrza ŹRÓDŁA SKUTKI SUBSTANCJE ZANIECZYSCZAJĄCE

METODY PRZYGOTOWANIA PRÓBEK DO POMIARU STOSUNKÓW IZOTOPOWYCH PIERWIASTKÓW LEKKICH. Spektrometry IRMS akceptują tylko próbki w postaci gazowej!

I. Obraz Ziemi. 1. sfery Ziemi 2. generalizacja kartograficzna. 3. siatka geograficzna a siatka kartograficzna. 4. podział odwzorowań kartograficznych

XI Ogólnopolski Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2018/2019. ETAP I r. Godz Zadanie 1 (10 pkt)

Wymagania przedmiotowe do podstawy programowej - chemia klasa 7

Alternatywne źródła energii - prezentacja scenariusza zajęć na godzinę do dyspozycji wychowawcy w gimnazjum. Autor: Joanna Łęcka

Właściwości wód podziemnych

Opracował: Marcin Bąk

Chmura pyłu nad wulkanem Eyjafjoll, Fot. Jon Gustafsson AP

Energia z odpadów komunalnych. Karina Michalska Radosław Ślęzak Anna Kacprzak

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY

ENCELADUS KSIĘŻYC SATURNA. Wojciech Wróblewski Źródło: en.wikipedia.org

7. EFEKT CIEPLARNIANY

XV Wojewódzki Konkurs z Chemii

Załącznik nr 2 do uchwały nr 97/17 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 20 czerwca 2017 r.

Życie w Układzie Słonecznym I

ĆWICZENIE NR 3 BADANIE MIKROBIOLOGICZNEGO UTLENIENIA AMONIAKU DO AZOTYNÓW ZA POMOCĄ BAKTERII NITROSOMONAS sp.

Zawartość i sposoby usuwania rtęci z polskich węgli energetycznych. mgr inż. Michał Wichliński

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII... DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje wojewódzkie

PODSTAWOWE POJĘCIA I PRAWA CHEMICZNE

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW

Warszawski konkurs chemiczny KWAS. Etap I szkolny. Zadanie

Zadanie 2. (1 pkt) Uzupełnij tabelę, wpisując wzory sumaryczne tlenków w odpowiednie kolumny. CrO CO 2 Fe 2 O 3 BaO SO 3 NO Cu 2 O

Odnawialne Źródła Energii (OZE)

Wykład 5 Biotechnologiczne metody pozyskiwania i ulepszania surowców

wodór, magneto hydro dynamikę i ogniowo paliwowe.

KONKURS CHEMICZNY ROK PRZED MATURĄ

Transkrypt:

GLOBALNE CYKLE BIOGEOCHEMICZNE oieg siarki

W organizmie ludzkim: mięśnie: 5000-11000 ppm, kości: 500-2400 ppm, krew 1,8 g/l Całkowita zawartość (70 kg): 140 g. Rozpowszechnienie siarki (wagowo) Ziemia 1,8 2,9% (5 lu 7) korupa ziemska 260 ppm (16) Oceany 905 ppm (6) Atmosfera 0,6 pp (15) iarka gromadzi się głównie w wewnętrznej części płaszcza i jądrze Ziemi

-II H 2 IV O 2 VI iarka własności chemiczne Podonie jak azot, siarka występuje na 8 stopniach utlenienia. O 4 (aq) Podonie jak dla azotu, oieg siarki jest napędzany transformacjami pomiędzy stopniami utlenienia zachodzącymi pod wpływem mikroorganizmów.

Formy występowania siarki H 2 siarczki organiczne siarczki metali O 2 O 3 O 4 H 2 O 4 O 4

Środowiskowe znaczenie siarki 1. Jon O 4 jest jednym z najardziej rozpowszechnionych w hydrosferze - anionów (drugi po HCO 3 w wodach słodkich i po Cl - w morskich). 2. Jon O 4 jest też głównym składnikiem kwasowości w wodach deszczowych udział w wietrzeniu skał. 3. iarczany należą do najważniejszych sustancji służących jako ośrodki nukleacji dla kropel deszczu.

Biologiczne znaczenie siarki 1. trukturalny element iałek (siarka zredukowana), ale tylko w metioninie i cysteinie. 2. Występuje na wielu stopniach utlenienia organizmy żywe wykorzystują siarkę w metaolizmie. 3. Dostępność siarki dla organizmów nie jest ograniczona.

mostek siarkowy Rola siarki w iałkach

Redukcja siarczanów H 2 siarczki organiczne siarczki metali O 2 O 3 O 4 H 2 O 4 O 4

Redukcja siarczanów dysymilacyjna (przez akterie) umarycznie: CH + + - 2O + H 2O CO 2 + 4H 4e + - - O 4 + 9H + 8e H + 4H 2O O + + - 4 + H + 2CH 2O H + 2H 2O 2CO 2 Asymilacyjna (przez rośliny) Do grup sulfhydrylowych R-H

Rozkład materii organicznej H 2 siarczki organiczne siarczki metali O 2 O 3 O 4 H 2 O 4 O 4

Rozkład materii organicznej R H H 2 + RH Inne lotne siarczki powstające podczas akteryjnego rozkładu materii organicznej. CH 3 H CH 3 CH 3 (DM) CH 3 CH 3 C 2 CO Te same związki powstają podczas asymilacyjnej redukcji siarczanów.

Utlenianie siarkowodoru H 2 siarczki organiczne siarczki metali O 2 O 3 O 4 H 2 O 4 O 4

Utlenianie siarkowodoru Zachodzi przy udziale akterii purpurowych i zielonych (eztlenowo), które energię czerpią ze światła. Prowadzi do depozycji siarki rodzimej. W atmosferze H 2 jest utleniany do tlenków siarki

Chmury siarki powstającej z utleniania siarkowodoru u wyrzeży Namiii

Formy występowania siarki H 2 iarczki organiczne siarczki metali O 2 O 3 O 4 H 2 O 4 O 4

iarczki metali H 2 uwalniany przy rozkładzie materii organicznej tworzy nierozpuszczalne siarczki metali, głównie Fe (triolit) i Fe 2 (piryt) theimage.com

Uwalnianie siarki z siarczków iarka jest uwalniana z minerałów siarczkowych poprzez utlenianie: 2Fe 2 + 2H 2 O + 7O 2 2FeO 4 + 2H 2 O 4 iarczki rozkładają się W wysokich temperaturach do O 2 i H 2, które uwalniane są do atmosfery poprzez wulkany.

Emisja siarki do atmosfery Największym źródłem w atmosferze są emisje antropogeniczne (50-100 10 12 g/rok). Pozostałe źródła: wyuchy wulkanów urze pyłowe (wywiewanie gipsu z oszarów pustynnych) aerozole morskie iosfera lądowa fitoplankton oceaniczny

CO siarczek karonylu = C = O Najardziej rozpowszechniona (500 ppt) w atmosferze gazowa forma. Atmosferyczny zasó - 2,8 10 12 g Średni czas przeywania 5 lat Główne źródła: fotochemiczna produkcja w oceanie spalanie iomasy i paliw kopalnych utlenianie C 2 Usuwanie: roślinność, utlenianie przez rodniki OH Rola: prekursor aerozoli, główne źródło aerozoli siarczanowych w stratosferze

Oieg siarki Zasoy w 10 12 t, strumienie w 10 12 t/rok. Żródło Weiner 1999

Aerozole w systemie klimatycznym Bezpośredni wpływ aerozoli: odijanie promieniowania w kosmos, asorowanie energii promieniowania słonecznego. Pośredni wpływ aerozoli zachodzi poprzez ich udział w powstawaniu chmur oraz wpływ na ich własności. Ten gloalny efekt zachodzi poprzez procesy działające w skali mikrometrów i sekund.

Aerozole siarkowe Utlenianie O 2 i DM w atmosferze HO O2 H 2 O + O H 2 HO 2 5 O 4 HO NO + 3 HNO O2 HO 3 5 + NO 2 Produkty powyższych reakcji oraz ich sole: (NH 4 ) 2O 4;(NH 4 )HO 4 Należą do najważniejszych aerozoli wpływających na klimat.

Emisja DM z oceanów Jest głównym naturalnym źródłem zredukowanej siarki dla troposfery. Mikroiologiczna produkcja DM w oceanach silnie wpływa na klimat mechanizm zaproponowany przez Lovelocka w ramach Gai. Równa 1/3 antropogenicznej emisji. Oceaniczny DM równy jest 40% atmosferycznego zasou.

Emisje ze statków Emisje ze statków stanowią istotny przyczynek do gloalnego zanieczyszczenia i N 14% emisji N, 5% emisji i 2% C ze spalania paliw kopalnych. W niektórych rejonach półkuli północnej emisje ze statków są tego samego rzędu wielkości co strumień DM. O 2, NO i produkty ich utlenienia mają w atmosferze czasy przeywania ~1 to ~3 dni równoważne transportowi na odległości ~400 do ~1200 km

Izotopy siarki izotop aundancja w skorupie ziemskiej 32 95,0% 33 0,76% 34 4,22% 36 0,014%

δ 34 = ( 34 Izotopy siarki / 32 ) ( próka 34 32 / ( ) 34 / 32 standard ) standard Wartość δ 34 pozwala śledzić pochodzenie siarki w jej związkach występujących w środowisku. δ 34 w siarczanach > δ 34 w siarczkach Możliwe odróżnienie siarki pochodzącej z morskich aerozoli, nawozów sztucznych, wietrzenia minerałów siarczanowych i siarczkowych, spalania paliw kopalnych.

Podoieństwa i różnice pomiędzy oiegami N, P i P i : główne zasoy w minerałach skorupy ziemskiej (apatyt, piryt, gips). N: główny zasó w atmosferze (N 2 ). N i : główne strumienie poprzez atmosferę z dużym udziałem zredukowanych gazów wytwarzanych przez organizmy. P: usuwany z oiegu na długo poprzez depozycję w osadach morskich.