Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego

Podobne dokumenty
NOWA BIBLIOTEKA. USŁUGI, TECHNOLOGIE INFORMACYJNE I MEDIA NARZĘDZIEM POPULARYZOWANIA NAUKI (ANALIZA BIBLIOMETRYCZNA CZASOPISMA)

Od r. Wyższa Szkoła Pedagogiczna: specjalność na kierunku filologia polska

XIV K r a j o w e F o r u m I n f o r m a c j i N a u k o w e j i T e c h n i c z n e j

Od wykazu nowości do czasopisma recenzowanego Historia kwartalnika Bibliotheca Nostra

PRZEGLĄD BIBLIOTECZNY LIBRARY REVIEW. Rocznik zeszyt 2 TREŚĆ. DARIUSZ GRYGROWSKI: Zwrot nakładu z inwestowania w bibliotekę

Organizacje Mariola A n t c z a k : IFLA jako organizacja wspierająca i podejmująca działania na rzecz information literacy...13

profesor nadzwyczajny

Agnieszka Bajor. Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytet Śląski w Katowicach

Czapnik Grzegorz, dr. adiunkt. Dane kontaktowe. pok tel / 8

Kształcenie przyszłych i obecnych pracowników bibliotek publicznych, szkolnych i naukowych Oferta studiów:

Profesor nadzwyczajny, doktor habilitowany. strona www:

MARKETING W BIBLIOTECE

PRZEGLĄD BIBLIOTECZNY

Główni dystrybutorzy Czasopisma Ekonomia i Zarządzanie

Forma zajęć** 1. Społeczeństwo informacji i wiedzy O W 30 4 E. 4. Seminarium magisterskie O S 30 4 Z. Razem Forma zajęć**

Potencjał naukowy. Potencjał naukowy uprawnienia habilitacyjne uprawnienia doktorskie WSKAŹNIK MIEJSCE. nasycenie kadry osobami. ocena paramertryczna

BIBLIOTEKARSTWO. BIBLIOTEKOZNAWSTWO. INFORMACJA NAUKOWA

Lifelong learning a działalność edukacyjna polskich bibliotek akademickich w zakresie kompetencji informacyjnych

P R O G R A M *** SESJA PLENARNA

Biblioteka Informator

Biblioteka Informator.

FOLIA BIBLIOLOGICA. Biuletyn.Biblioteki Głównej UMCS

Regulamin Konkursu na najlepszy artykuł nt. energetyki jądrowej oraz Konkursu na najlepszy poster w ramach Akademickiego Forum Energii Jądrowej

AUTOINFORMACJA INFORMATOLOGÓW NA STRONACH DOMOWYCH PRACOWNIKÓW INSTYTUTÓW, KATEDR I ZAKŁADÓW INFORMACJI NAUKOWEJ I BIBLIOLOGII

Dziennik Ustaw 51 Poz. 2154

Wystąpienia konferencyjne jako przejaw aktualnych kierunków rozwoju tematycznego biblio- i informatologii analiza tytułów

KARTA PRZEDMIOTU. 2. KIERUNEK: Pedagogika, specjalność Edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna

TURYSTYKA ZDROWOTNA W POLSCE I W EUROPIE

Michał Grabik Wykaz Autorów. Forum Bibliotek Medycznych 1/1,

I X O R G A N I Z A T O R K O N F E R E N C J I. P o l s k i e T o w a r z y s t w o I n f o r m a c j i N a u k o w e j

Dr Katarzyna Zimnoch Białystok UwB

Opublikowane scenariusze zajęć:

Program opracowały: Barbara Derewiecka, Halina Szpak Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bielsku-Białej

Co to takiego i do czego służy?

KRYTERIA PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2017/2018 I ROK STUDIÓW DOKTORANCKICH

Informacja naukowa i bibliotekoznawstwo program studiów przez rokiem akad. 2010/2011 SEMESTR 1 FORMA W/K/L

PROGRAM MOBILNOŚCI KRAJOWEJ STUDENTÓW I DOKTORANTÓW

Biblioteka vs kompleksowa ocena parametryczna jednostek naukowych w 2017 roku Meandry prawne i techniczne

ROZDZIAŁ 10 W SPRAWIE PRZEMIAN W SZKOLNICTWIE WYŻSZYM I KSZTAŁCENIA EKONOMISTÓW

Zagadnienia do egzaminu licencjackiego BIBLIOTEKOZNAWSTWO. Zagadnienie Biblioteka, bibliotekarstwo, bibliotekoznawstwo - zakres i znaczenie terminów.

ZASTOSOWANIA KOGNITYWISTYKI

BIBLIOTEKA SZKOLNA I NAUCZYCIEL BIBLIOTEKARZ

UCHWAŁA Nr.../2015 Senatu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu z dnia 17 kwietnia 2015 r.

Bazy Biblioteki Narodowej

UNIWERSYTET ŚLĄSKI W KATOWICACH INSTYTUT BIBLIOTEKOZNAWSTWA I INFORMACJI NAUKOWEJ NOWA BIBLIOTEKA NEW LIBRARY

Czapnik Grzegorz, dr. Adiunkt.

Bibliotekoznawstwo. Opis kierunku. WSB Chorzów - Studia podyplomowe. Bibliotekoznawstwo (3 semestry) - studia na WSB w Chorzowie

KONFERENCJI DYREKTORÓW BIBLIOTEK AKADEMICKICH SZKÓŁ POLSKICH

Specjalizacja: kultura i edytorstwo książki 2017/2018

1. Kandydat ubiegający się o nadanie stopnia naukowego doktora habilitowanego (zwany dalej

Dr Agnieszka Łakomy Katowice US

Studia nad turystyką Tradycje, stan obecny i perspektywy badawcze

Marzena Andrzejewska. Regionalna prasa bibliotekarska doświadczenia i perspektywy Książnica Pomorska, Szczecin 8-9 października 2009 r.

Biblioteki pedagogiczne i ich zasoby w kontekście nowych zadań. Anna Krawczuk

(Propozycje i Materiały / Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich = Contributions and Materials / Polish Librarians Association ; 80)

2. Obowiązki koordynatorów określa załącznik nr 4 do niniejszego zarządzenia.

Od przeszłości do teraźniejszości. Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego

KOMUNIKAT BIBLIOTEKARZY

Aneta Drabek Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego. Polska Literatura Humanistyczna Arton" - baza bibliograficzna czy indeks cytowań?

Doktoranci według obszarów wiedzy w województwie kujawsko pomorskim Stan w dniu r.

SYLABUS. przedmiot specjalnościowy (specjalność pracownik instytucji kultury) Rok i semestr studiów

1 Uniwersytet Warszawski ,91 54,61 97,51 92,10 64,60 2 Uniwersytet Jagielloński 98, , ,92 55,01

Regulamin Konkursu na najlepszą prezentację w ramach IV Akademickiego Forum Energii Jądrowej

Odniesienie do efektów kształcenia w obszarze (obszarach)

Rejestrowanie dorobku pracowników uniwersytetów dotychczasowe dokonania i spojrzenie w przyszłość

Opis Wymagania Egzamin Stanowiska w służbie bibliotecznej

Akademia Pomorska w Słupsku

WSPÓŁCZESNE ROZWIĄZANIA DLA REALIZACJI PROCESÓW LOGISTYCZNYCH. Redakcja naukowa: Barbara Galińska Joanna Kopania Anna Walaszczyk

Liczba kandydatów na kierunek informatyka w roku akademickim 2013/2014, 2014/2015 oraz 2015/16

Edukacja bibliotekarzy i pracowników informacji naukowej. Dr Danuta Konieczna Biblioteka Uniwersytecka UWM w Olsztynie

Rada Wydziału Pedagogicznego 16 listopada 2010 r. Publikuj albo giń! Publish or perish. A. Tylikowska

KRYTERIA PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW STUDIÓW DOKTORANCKICH WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2017/2018

AKADEMICKA BIBLIOTEKA EUROPEJSKA (ABE) INSTYTUT EUROPEISTYKI. Dr Jarosław Filip Czub

Stowarzyszenia bibliotekarskie zadania dla społeczeństwa informacyjnego i wizerunku zawodu bibliotekarza

w tym wykłady konwer. labolat. semin. ćwicz.

Spis treści. Wstęp... 11

Zarządzenie nr 98 Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego z 25 września 2015 roku

UZASADNIENIE WNIOSKU o stypendium dla najlepszych doktrantów na rok akademicki 2012/2013. Część C

Forma zajęć** Liczba godzin. Bazy danych w Internecie O L 30 3 Z. 2 Podstawy bibliologii O W 15 5 E. 3 Edytorstwo współczesne O W 15 0 Z

Zestawienie porównawcze konkursów na aplikacje

Korekta językowa Magdalena Rokicka (język polski) Weronika Mincer (język angielski)

PLAN DZIAŁANIA KT 242. ds. Informacji i Dokumentacji

Skrót tytułu: Addin. addin. STAIN Kudus. Adres strony internetowej czasopisma:

OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A

I ROK STUDIÓW DOKTORANCKICH

Kępa Rafał, dr. Adiunkt. 1 / 14

Wokół myśli pedagogicznej Jana Władysława

KRYTERIA PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW STUDIÓW DOKTORANCKICH WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2015/2016

X V K r a j o w e F o r u m I n f o r m a c j i N a u k o w e j i T e c h n i c z n e j

KRYTERIA I TRYB OCENY CZASOPISM NAUKOWYCH ORAZ SPOSÓB USTALANIA LICZBY PUNKTÓW ZA ZAMIESZCZONE W NICH PUBLIKACJE

Studia podyplomowe Nowe technologie w edytorstwie w ocenie uczestników

SPECJALIZACJA: NOWOCZESNA BIBLIOTEKA (Specialization: Modern library) Liczba godzin Nazwa przedmiotu. Nazwa w języku angielskim

Anna STACH - Biblioteka Wydziału Elektrycznego PWr Paulina BARTOSIK- Zespól Biblioteki Cyfrowej BGIOINT PWr

SPRAWOZDANIA. Sprawozdanie z działalności Koła Naukowego Bibliotekoznawców przy Instytucie Bibliotekoznawstwa

Kolegium Dziekanów i Dyrektorów

Katedra Języków Specjalistycznych Wydział Lingwistyki Stosowanej U n i w e r s y t e t W a r s z a w s k i. Debiuty Naukowe. Leksykon tekst wyraz

Poniżej prezentujemy tematyczny podział gromadzonych tytułów czasopism, dostępnych w Czytelni biblioteki.

Warszawa, dn. 25 czerwca 2012 r. Sz. Pan Minister Bogdan Zdrojewski ul. Krakowskie Przedmieście 15/ Warszawa. Szanowny Panie Ministrze,

BIBLIOTEKA GDAŃSKA REGULAMIN -

PROGRAM STUDIÓW. kolokwium, egzamin pisemny, pytania na zajęciach FP1_W02, FP1_W04, FP1_W07

Transkrypt:

Toruńskie Studia Bibliologiczne 2014, nr 2 (13) ISSN 2080-1807 Joanna Kamińska Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytet Śląski w Katowicach e-mail: joanna.kaminska@us.edu.pl Katowickie Studia Bibliologiczne (1983 2011) próba charakterystyki wydawnictwa DOI: http://dx.doi.org/10.12775/tsb.2014.018 Streszczenie: W artykule opisano Studia Bibliologiczne, wydawnictwo naukowe Instytutu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W latach 1983 2011 ukazało się dziewiętnaście kolejnych tomów, obejmujących łącznie dwieście pięćdziesiąt artykułów autorstwa ponad stu badaczy. Autorka omówiła skład redakcji oraz środowisko współpracowników, cechy wydawniczo-formalne wydawnictwa oraz jego profil naukowy, wykorzystując m.in. metody bibliometryczne. Słowa kluczowe: Studia Bibliologiczne, analiza bibliometryczna, Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Wprowadzenie Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach [dalej: IBiIN UŚ] świętuje w bieżącym roku czterdziestolecie działalności. W roku 1974 powołano w ramach Instytutu Filologii Polskiej nową jednostkę Zakład Bibliotekoznawstwa. Była to odpowiedź na zapotrzebowanie zgłaszane ze strony różnych podmiotów i środowisk widzących konieczność utworzenia na Śląsku akademickiego

66 Joanna Kamińska ośrodka kształcenia bibliotekarzy. Po szesnastu latach Zakład został przekształcony w Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej i pod tą nazwą funkcjonuje do dziś 1. Jedną z licznych inicjatyw wydawniczych podejmowanych przez katowicki ośrodek jest wydawnictwo ciągłe, ukazujące się nieprzerwanie od 1983 r. Zdecydowano wówczas o wyodrębnieniu w ramach serii Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach nowego tytułu Studiów Bibliologicznych, które miały dokumentować kierunki i wyniki badań naukowych prowadzonych w rozwijającym się Zakładzie Bibliotekoznawstwa. Konsekwentnie, zarówno pierwszy, jak i kolejne tomy, ukazywały się wprawdzie jako wydawnictwa opatrzone każde odrębnym podtytułem, jednak wspólna dla wszystkich tomów szata graficzna z charakterystyczną okładką oraz ciągłość numeracji kolejnych części pozwala widzieć Studia Bibliologiczne jako wydawnictwo ciągłe śląskiego ośrodka. Dotychczas ukazało się 19 tomów 2. 1 Szerzej o początkach i rozwoju Zakładu, a następnie Instytutu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego: E. Gondek, Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Droga od genezy po rok bieżący (1974 2013), Forum Bibliotek Medycznych 2013, nr 2, s. 47 65. 2 T. 1: Książka czytelnik recepcja, pod red. A. Jarosza, Katowice 1983; T. 2: Bibliofile bibliotekarze wydawcy, pod red. J. Paszka, Katowice 1988; T. 3: Biblioteka edytorstwo naukoznawstwo, pod red. A. Jarosza, Katowice 1990; T. 4: Życie literackie Zagłębia Dąbrowskiego biografie varia, pod red. A. Jarosza, Katowice 1991; T. 5: Informacja naukowa bibliotekarstwo zagadnienia wydawnicze, pod red. A. Jarosza, Katowice 1992; T. 6: Kultura staropolska regionalia śląskie szkice i komunikaty, pod red. Z. Żmigrodzkiego, Katowice 1993; T. 7: Historia biblioteka silesiaca, pod red. B. Zyski, Katowice 1993; T. 8: Historia biblioteki informacja naukowa papier drukowy, pod red. B. Zyski, Katowice 1994; T. 9, Prace ofiarowane Adamowi W. Jaroszowi, red. nauk. B. Zyska, I. Socha, Katowice 1995; T. 10: Prace ofiarowane Profesorowi Bronisławowi Zysce, red. nauk. I. Socha, Katowice 1997; T. 11: Z dziejów książek, bibliotek i czytelnictwa na Śląsku. Varia, pod red. I. Sochy, Katowice 1998; T. 12: Prace poświęcone pamięci Profesora Jerzego Ratajewskiego, red. nauk. I. Socha, Katowice 2000; T. 13: Biblioteki prasa silesiana, pod red. I. Sochy, Katowice 2001; T. 14: Z dziejów książek, bibliotek i czytelnictwa. Varia, pod red. K. Heskiej- Kwaśniewicz, Katowice 2002; T. 15: Prace ofiarowane Profesor Marii Pawłowiczowej, pod red. nauk. K. Heska-Kwaśniewicz przy współudziale K. Tałuć, Katowice 2005; T. 16: Bibliotekarstwo wobec zagadnień zarządzania, pod red. I. Sochy przy współudziale J. Kamińskiej i B. Żołędowskiej, Katowice 2006; T. 17: Centrum i pogranicze w polskiej kulturze wydawniczej i czytelniczej. (Wybrane aspekty badań bibliologicznych i szkice historyczne), pod red. E. Gondek, I. Sochy, Katowice 2008; T. 18: Biblioteki i ośrodki informacji zbiory, pracownicy, użytkownicy, pod red. M. Jarczykowej, Katowice 2010; T. 19: Zagadnienia wydawnicze dzieje książki, prasy i bibliotek, pod red. A. Sitkowej, Katowice 2011.

Katowickie Studia Bibliologiczne (1983 2011) próba charakterystyki wydawnictwa 67 Trzydziestoletni okres ukazywania się wydawnictwa zaowocował bogatym materiałem. Dotychczas nie podjęto próby zbiorczej charakterystyki Studiów Bibliologicznych. Charakterystyka wydawniczo-formalna Wszystkie tomy Studiów Bibliologicznych ukazały się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego. Jak wspomniano wcześniej, dowodem ciągłości publikacji jest, obok zachowania kolejności numeracji poszczególnych części, także jednakowa szata graficzna. Jej najważniejszy element stanowi charakterystyczna okładka zaprojektowana przez Halinę Lerman: na zielonym tle widnieje tytuł podkreślony żółtym kolorem (zob. ilustracja 1). Ilustracja 1. Przykładowa okładka Studiów Bibliologicznych Źródło: Studia Bibliologiczne, t. 18: Biblioteki i ośrodki informacji zbiory, pracownicy, użytkownicy, pod red. M. Jarczykowej, Katowice 2010 (fot. autorka).

68 Joanna Kamińska Każdy z tomów został opatrzony odrębnym podtytułem widocznym dopiero na stronie tytułowej. Wewnętrzny układ treści, zależnie od przyjętej tematyki, podzielono z wyjątkiem tomu 10 na dwie (tomy: 1, 3, 4, 6, 11, 14, 15, 16, 17, 19), trzy (tomy: 2, 5, 9, 12, 13, 18) lub maksymalnie cztery części (tomy: 7, 8). Jednak w żadnym nie nadano im odrębnych nazw. Nie wszystkie woluminy zostały zaopatrzone w noty od redakcji. Tego elementu brakuje, niestety, w pierwszym opublikowanym tomie, występuje on w kilku kolejnych (od 2 do 5) oraz w tomie 14. W t. 16 znajdujemy słowo wstępne redaktora. Każdy wolumin został natomiast wyposażony w ułatwiający wyszukiwanie indeks osobowy, wszystkie opublikowane artykuły mają abstrakty w języku angielskim i rosyjskim. Wyjątek stanowi jeden artykuł wydany w języku rosyjskim, uzupełniony o streszczenia w języku polskim i angielskim. Nie udało się, niestety, zachować regularności wydawania kolejnych tomów. Po pierwszym, opublikowanym w 1983 r., na kolejny trzeba było czekać aż pięć lat. Wśród 19 wydanych tomów 10 ukazało się w odstępie rocznym, 5 dzieliła dwuletnia przerwa, raz trzyletnia, chociaż zdarzyło się także, że w jednym roku kalendarzowym wydano aż dwa tomy. Objętość poszczególnych numerów także była zróżnicowana. Najmniej, bo 122 strony, liczył pierwszy wydany tom, najobszerniejszy to 350-stronicowy tom 15, zawierający prace ofiarowane profesor Marii Pawłowiczowej, podobnie jak inne wydania specjalne, dedykowane osobom ważnym dla rozwoju katowickiego Instytutu (np. t. 9: Prace ofiarowane Adamowi W. Jaroszowi obejmował 230 stron; t. 12: Prace poświęcone pamięci Profesora Jerzego Ratajewskiego 259 stron). Łączna objętość wszystkich wynosi 3513 stron, co daje średnią 185 stron. Nakład wydawnictwa ulegał stopniowemu zmniejszeniu. Od 650 egzemplarzy dla pierwszego tomu, 500 sztuk dla drugiego, przez 300 sztuk dla publikacji z lat 1990 1994 (tomy 3 8), po 250 jednostek dla trzech kolejnych tomów, by w latach 2000 2002 (tomy 12 14) osiągnąć 220 sztuk. Kolejne tomy (15 17) miały nakład nieco wyższy, bo liczący ponownie 250 egzemplarzy. Najmniejszy nakład osiągnęły dwa ostatnie wydawnictwa: 18 tom 170 sztuk, tom 19 tylko 150 egzemplarzy, ale są one także dostępne w wersji internetowej w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej oraz Central and Eastern European Online Library. Nakłady wszystkich, z wyjątkiem trzech ostatnich tomów, są wyczerpane.

Katowickie Studia Bibliologiczne (1983 2011) próba charakterystyki wydawnictwa 69 Redaktorzy, autorzy, recenzenci Powołując Studia Bibliologiczne, zdecydowano, że każda z części będzie miała odrębnego redaktora, odpowiedzialnego za koncepcję tematyczną tomu i zebranie grupy autorów, którzy zechcą podjąć zaproponowane treści. Grono redaktorów cyklu liczy dziewięć osób związanych bezpośrednio z Instytutem Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego. Najczęściej, bo aż pięciokrotnie, odgrywała tę rolę Irena Socha (w latach 1994 2005 dyrektor Instytutu), czterokrotnie Adam Jarosz (pierwszy kierownik Zakładu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej, pełnił tę funkcję do roku 1990, gdy Zakład został przekształcony w Instytut), dwukrotnie Krystyna Heska-Kwaśniewicz (w latach 1994 2012 kierownik Zakładu Czytelnictwa i Książki dla Młodego Odbiorcy) oraz także dwukrotnie (w tym raz wspólnie z I. Sochą) Bronisław Zyska (w latach 1990 1994 dyrektor IBiIN UŚ). Jeden raz redaktorami Studiów Bibliologicznych byli: Jerzy Paszek 3, Zbigniew Żmigrodzki 4, Elżbieta Gondek 5 (wspólnie z I. Sochą), Mariola Jarczykowa 6, Anna Sitkowa 7. Wszystkie tomy cyklu były recenzowane. Zadania tego podejmowali się znani i cenieni bibliolodzy, przedstawiciele ośrodków akademickiego kształcenia bibliotekarzy z całej Polski: dyrektor Biblioteki Śląskiej w Katowicach Józef Mayer (t. 1), z Uniwersytetu Jagiellońskiego Stanisław Grzeszczuk (t. 1), Wiesław Bieńkowski (t. 2, 5) oraz Maria Kocójowa (t. 17), z Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Jerzy Jarowiecki (t. 3, 4, 6, 8) oraz Maria Pidłypczak-Majerowicz (t. 18), z Uniwersytetu Wrocławskiego Kazimiera Maleczyńska (t. 7, 8, 9), Anna Migoń (t. 12) oraz Anna Aleksiewicz (t. 13), z Uniwersytetu Łódzkiego Hanna Tadeusiewicz (t. 10, 11, 16, 19), z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Bronisława Woźniczka-Paruzel (t. 14, 15). 3 J. Paszek był pracownikiem IBiIN UŚ w latach 1983 1987. 4 Z. Żmigrodzki pracował w IBiIN UŚ w latach 1981 2003, przez szereg lat kierował Zakładem Bibliografii i Informacji Naukowej. 5 E. Gondek w latach 2005 2012 pełniła funkcję dyrektora IBiIN UŚ, obecnie jest kierownikiem Zakładu Bibliografii i Informacji Naukowej. 6 M. Jarczykowa była pracownikiem IBiIN UŚ w latach 1984 2010. 7 A. Sitkowa pracowała w IBiIN UŚ w latach 1985 2010.

70 Joanna Kamińska Interesująco przedstawia się struktura autorów publikujących materiały w Studiach Bibliologicznych. Łącznie współpracę z wydawnictwem podjęło 114 osób. Dokładnie połowa tej grupy 57 osób to pracownicy lub doktoranci IBiIN UŚ. Pozostałą część stanowią pracownicy innych jednostek wchodzących w skład Uniwersytetu Śląskiego (22 osoby) oraz autorzy zewnętrzni, zarówno reprezentanci środowiska naukowego, jak i bibliotekarze praktycy (35 osób, w tym jeden autor z zagranicy). Procentowy udział poszczególnych grup przedstawia wykres 1. 50 50 40 30 20 10 0 19 31 Wykres 1. Procentowy udział poszczególnych grup autorów Źródło: opracowanie własne. Wśród autorów zewnętrznych znaleźli się przedstawiciele m.in.: Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, Biblioteki Głównej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, Biblioteki Miejskiego Gimnazjum nr 2 im. Łukasza Górnickiego w Oświęcimiu, Biblioteki Narodowej, Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, Fabryki Maszyn Górniczych NIWKA SA w Sosnowcu, Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Kolegium Nauczycielskiego w Bytomiu, Moskiewskiego Uniwersytetu Kultury i Sztuk,

Katowickie Studia Bibliologiczne (1983 2011) próba charakterystyki wydawnictwa 71 Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu Opolskiego, Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zespołu Szkół Ekonomiczno-Usługowych w Rybniku, Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Suchej Beskidzkiej. Na łamach Studiów Bibliologicznych ukazało się łącznie 250 artykułów. Ciekawie przedstawia się aktywność poszczególnych autorów, wyrażona liczbą opublikowanych tekstów. Najwięcej, bo aż 18 artykułów, opublikowała M. Jarczykowa, 12 tekstów indywidualnie i 2 jako współautor zamieścił Zdzisław Gębołyś, również 12 artykułów indywidualnych i jeden współautorski opublikowała E. Gondek. Pozostali autorzy opublikowali: jedna osoba 8 tekstów, pięć osób 7 artykułów, dwie osoby 6 tekstów, trzy osoby 5 artykułów, cztery osoby po 4 teksty, dwie osoby 3 artykuły, siedemnaście osób 2 teksty, a siedemdziesiąt trzy osoby po 1 artykule. Cztery osoby nie opublikowały tekstów indywidualnie, a jedynie jako współautorzy. Biorąc pod uwagę powyższe dane, można stwierdzić, że zdecydowana większość, bo aż 82% autorów, przejawiało stosunkowo niską aktywność, publikując jedynie jako współautorzy lub po jednym czy dwa artykuły. Profil tematyczny wydawnictwa Jak wielokrotnie wspominano, każdy z tomów Studiów Bibliologicznych został opatrzony odrębnym podtytułem wskazującym na dominującą tematykę. Jednak już pobieżna analiza użytych podtytułów pozwala zauważyć, że mają one raczej ogólny charakter i wykorzystują bardzo szeroko pojmowane terminy, takie jak np.: książka, czytelnik, biblioteka, informacja naukowa, historia, prasa, zagadnienia wydawnicze. Aby zatem

72 Joanna Kamińska określić profil naukowy wydawnictwa i najczęściej poruszane zagadnienia, należy posłużyć się metodą bibliometryczną, której cel i istotę Barbara Stefaniak zdefiniowała w sposób następujący: Celem badań bibliometrycznych piśmiennictwa naukowego jest między innymi charakterystyka ilościowa jego struktury (np. formalnej, tematycznej, językowej). [...] Analiza bibliometryczna piśmiennictwa naukowego polega zaś na zliczaniu, kojarzeniu oraz interpretacji pewnych charakterystyk publikacji, które znajdują odzwierciedlenie w poszczególnych elementach opisu bibliograficznego 8. Do analizy wykorzystano wszystkie opublikowane w latach 1983 2011 artykuły, a więc 250 pozycji. Charakterystyki tematycznej zbioru dokonano na podstawie analizy treści poszczególnych artykułów, grupując je według poruszanej problematyki. Aby móc odnieść uzyskane wyniki do tendencji zachodzących w całej dyscyplinie, posłużono się takim samym podziałem tematów, jaki jest stosowany w Polskiej Bibliografii Bibliologicznej. Wyodrębniono zatem siedem głównych obszarów: bibliologia, informacja naukowa i dokumentacja, bibliografia, struktura i dzieje książki, wytwarzanie książki, bibliotekarstwo oraz użytkowanie książki. Z uwagi na specyfikę analizowanego cyklu zdecydowano jednak o wydzieleniu dodatkowej grupy, w której umieszczono artykuły spoza dyscypliny, dotyczące m.in. kultury Śląska i Zagłębia czy historii literatury polskiej i powszechnej. Wśród tematów podejmowanych w Studiach Bibliologicznych największym powodzeniem cieszyło się bibliotekarstwo (78 artykułów), następnie struktura i dzieje książki (59 artykułów), na trzecim miejscu znalazła się natomiast grupa tematów spoza dyscypliny obejmująca aż 49 tekstów. Kolejne grupy tematyczne według liczby artykułów to odpowiednio: wytwarzanie książki 18, użytkowanie książki 14, bibliologia 13, informacja naukowa i dokumentacja 10, bibliografia 10. Procentowy udział poszczególnych tematów zaprezentowano na wykresie 2. 8 B. Stefaniak, Analiza bibliometryczna publikacji naukowych Profesora Wojciecha Gacparskiego, Zagadnienia Naukoznawstwa 2006, nr 4, s. 527.

Katowickie Studia Bibliologiczne (1983 2011) próba charakterystyki wydawnictwa 73 Bibliologia 5,2 Informacja naukowa. Dokumentacja 4 Bibliografia 3,6 23,6 7,2 Bibliotekarstwo 31,2 5,6 Inne 19,6 0 5 10 15 20 25 30 35 Wykres 2. Procentowy udział poszczególnych tematów Źródło: opracowanie własne. W celu dokładniejszego wskazania tematów, jakie podejmowano w Studiach Bibliologicznych, sięgnięto do drugiego stopnia podziału układu systematycznego zastosowanego w Polskiej Bibliografii Bibliologicznej. Dzięki temu bardziej wyraźnie widać, jakie zagadnienia szczegółowe najbardziej interesowały autorów. W najliczniejszej grupie, a więc wśród artykułów poświęconych bibliotekarstwu, najwięcej tekstów dotyczyło odpowiednio: zawodu bibliotekarskiego 22, metodyki i techniki bibliotekarskiej 21, organizacji i historia bibliotekarstwa 18, rodzajów bibliotek i bibliotek w poszczególnych miejscowościach 17. Do często podejmowanych tematów należą także: czasopiśmiennictwo 31 artykułów, historia książki 27 oraz czytelnictwo 12 pozycji. Porównanie uzyskanych wyników z analizą tendencji piśmiennictwa bibliologicznego dokonanego przez Agnieszkę Bajor 9 pozwala zauważyć pewne zbieżności. Na podstawie badań bibliometrycznych opisów publikacji zarejestrowanych w Polskiej Bibliografii Bibliologicznej A. Bajor 9 A. Bajor, Analiza ilościowa polskiego piśmiennictwa bibliologicznego publikowanego w latach 1937 2004. Wybrane zagadnienia, [w:] Wymiana informacji i rozwój profesjonalnych usług informacyjnych w edukacji, nauce i kulturze na rzecz społeczeństwa opartego na wiedzy, pod red. D. Pietruch-Reizes i W. Babika, Katowice 2008, s. 177 185.

74 Joanna Kamińska ustaliła, że na pierwszym miejscu wśród problematyki bibliologicznej znajdują się teksty dotyczące bibliotekarstwa (średnio 33,2%), drugą lokatę zajmują publikacje poświęcone wytwarzaniu książki (średnio 23,7%) oraz jej historii i strukturze (średnio 22,1%). Można zatem uznać, że autorzy publikujący w Studiach Bibliologicznych przejawiali zainteresowania naukowe zbliżone do trendów obserwowanych w całej dyscyplinie, gdzie najpopularniejszym tematem jest problematyka związana z bibliotekarstwem. Trudno jednak nie wskazać na wyraźnie widoczną wśród autorów cyklu skłonność do podejmowania zagadnień spoza czy z pogranicza naszej dyscypliny, ponieważ na drugim miejscu pod względem liczby publikacji w Studiach Bibliologicznych znalazły się tematy dotyczące kultury Śląska i Zagłębia oraz historii literatury polskiej i powszechnej. Obecność tematyki śląskoznawczej w katowickim cyklu nie wymaga wyjaśnień czy uzasadnień, a podejmowanie tematów literaturoznawczych to odzwierciedlenie zainteresowań kadry samego Instytutu, wywodzącej się częściowo z innych dyscyplin, głównie właśnie z obszaru nauk o literaturze i kulturze. Podsumowanie Trzydziestoletni okres ukazywania się katowickich Studiów Bibliologicznych zaowocował bogatym materiałem. Profil naukowy wydawnictwa wpisuje się w główny nurt obserwowany w dyscyplinie, wśród poruszanych tematów dominuje problematyka związana z bibliotekarstwem. Duża popularność tematyki śląskoznawczej jest dowodem zainteresowania badaczy historią i kulturą regionu, z jakiego się wywodzą i który reprezentują. Autorzy publikujący w tym cyklu swoje prace związani są głównie z IBiIN oraz UŚ (łącznie 69%), choć nie brakuje wśród nich także przedstawicieli innych ośrodków akademickiego kształcenia bibliotekarzy oraz różnych instytucji, głównie bibliotek. Potwierdza to zrealizowanie zamierzenia przyświecającego powołaniu wydawnictwa, które miało wspomagać awansową drogę naukową asystentów i adiunktów, popularyzując wyniki ich badań, oraz upowszechniać prace doświadczonych badaczy ze stopniami i tytułami naukowymi 10. Pozwala 10 Zob. E. Gondek, Instytut Bibliotekoznawstwa..., s. 54.

Katowickie Studia Bibliologiczne (1983 2011) próba charakterystyki wydawnictwa 75 to zatem stwierdzić, że Studia Bibliologiczne są ważnym wydawnictwem naukowym nie tylko dla śląskiego regionu. Bibliografia Gondek Elżbieta, Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Droga od genezy po rok bieżący (1974 2013), Forum Bibliotek Medycznych 2013, nr 2, s. 47 65. Stefaniak Barbara, Analiza bibliometryczna publikacji naukowych Profesora Wojciecha Gacparskiego, Zagadnienia Naukoznawstwa 2006, nr 4, s. 527 531. Bajor Agnieszka, Analiza ilościowa polskiego piśmiennictwa bibliologicznego publikowanego w latach 1937 2004. Wybrane zagadnienia, [w:] Wymiana informacji i rozwój profesjonalnych usług informacyjnych w edukacji, nauce i kulturze na rzecz społeczeństwa opartego na wiedzy, pod red. Diany Pietruch-Reizes i Wiesława Babika, Katowice 2008, s. 177 185. Katowice Bibliological Study (1983 2011) an attempt of description Abstract: The article describes a research series entitled Bibliological Study edited by the Institute of Library and Information Science at the Silesian University in Katowice. Between 1983 and 2011 19 subsequent volumes were released, comprising 250 articles written by over one hundred authors. The article contributors are mainly researchers, academics and librarians, chiefly connected with Silesia. The author presents the editorial staff, co-workers, publishing features and mainly subject areas using bibliometric analysis. Keywords: Bibliological Study, bibliometric analysis, Institute of Library and Information Science at Silesian University in Katowice.