Załącznik do uchwały Nr CCXLIII/4750/2018 Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 4 stycznia 2018 r. PROGRAM DZIAŁANIA Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych na 2018 rok. Lp. Nazwa zadania Termin realizacji Nazwa jednostki I. Ochrona przyrody, walorów krajobrazowych oraz wartości historycznych i kulturowych. 1. Identyfikacja i ocena istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych parków krajobrazowych oraz obszarów chronionego krajobrazu. 2. Wnioskowanie o podejmowanie działań mających na celu eliminowanie lub ograniczenie zagrożeń i ich skutków, a także innych działań w celu poprawy funkcjonowania i ochrony parków krajobrazowych oraz obszarów chronionego krajobrazu. 3. Inwentaryzacja tworów i składników przyrody nieożywionej oraz nowych stanowisk gatunków flory i fauny. 4. Monitoring wybranych gatunków flory i fauny w parkach krajobrazowych. 5. Monitoring wybranych gatunków ptaków strefowych. styczeńczerwiec 6. Ochrona czynna miejsc lęgowych brzegówki Riparia riparia L. styczeń maj na terenie Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego, w tym przygotowanie i wydanie ulotki informacyjnej. 7. Inwentaryzacja obiektów historycznych i kulturowych na terenie parków krajobrazowych.
8. Gromadzenie do celów naukowych i dydaktycznych okazów skamieniałości charakterystycznych dla poszczególnych parków krajobrazowych z terenu stanowisk geologicznych. 9. Uporządkowanie i konserwacja wybranego miejsca pamięci narodowej: - cmentarz z czasów I i II wojny światowej w Józefowie, gm. Dubienka. 10. Projekt Pałace i dwory Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego szczegółowa inwentaryzacja istniejących dworów i pałaców położonych na terenie parku. 11. Inwentaryzacja infrastruktury turystycznej na terenie parku krajobrazowego, szlaków, ścieżek oznaczonych przez jednostki samorządu terytorialnego, organizacje turystyczne, administracje leśne, organizacje społeczne. 12. Renaturyzacja stanowisk rzadkich gatunków roślin kserotermicznych w Nadwieprzańskim Parku Krajobrazowym. 13. Inwentaryzacja tablic granicznych, informacyjnych i oznaczeń w parkach krajobrazowych. 14. Wykonanie i postawienie tablic (informacyjnych, edukacyjnych, granicznych) w parkach krajobrazowych i obszarach chronionego krajobrazu oraz na ścieżkach edukacyjnych wraz z przewodnikami. 15. Rewitalizacja ścieżek: - dydaktycznych w Bochotnicy i Janowcu w Kazimierskim Parku Krajobrazowym, - przyrodniczej Bachus w Chełmskim Parku Krajobrazowym. 16. Inwentaryzacja zadrzewień śródpolnych, śródpolnych oczek wodnych i obszarów wodno-błotnych w parku krajobrazowym z charakterystyką znaczenia przyrodniczego i krajobrazowego. 17. Inwentaryzacja miejsc migracji (szlaków migracyjnych) zwierząt, szczególnie dużych ssaków i płazów, konfliktowych z drogami publicznymi, w celu wnioskowania o wystawienie odpowiednich znaków drogowych. marzec kwiecień marzec październik grudzień Strona 2 z 9
18. Udział w aktualizacji granic parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu. 19. Gromadzenie danych na temat występowania obcych gatunków inwazyjnych na terenie obszarów chronionych. grudzień 20. Prowadzenie hodowli konia biłgorajskiego. 21. Opracowanie dokumentacji do planów ochrony Kazimierskiego Parku Krajobrazowego, Nadwieprzańskiego Parku Krajobrazowego i Szczebrzeszyńskiego Parku Krajobrazowego w ramach wniosku złożonego do RPO w ramach działania 7.2 Ochrona różnorodności biologicznej. 22. Obsługa modułu Parki Krajobrazowe i Obszary Chronionego Krajobrazu - Regionalna Infrastruktura Informacji Przestrzennej Województwa Lubelskiego, udział w szkoleniach związanych z wykonaniem tego zadania. Cyfryzacja archiwalnych papierowych kart inwentaryzacyjnych dotyczących monitoringu przyrodniczego; przygotowanie bazy danych. II. Organizacja działalności edukacyjnej, turystycznej oraz rekreacyjnej. 1. Sporządzanie oferty edukacji ekologicznej Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych na rok szkolny 2018/2019. 2. Przygotowanie kalendarium działań edukacyjnych Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych na rok szkolny 2018/2019. 3. Prowadzenie zajęć edukacyjnych w przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. sierpień - październik Strona 3 z 9
4. Organizacja konkursów dla różnych grup wiekowych propagujących wartości przyrodnicze parków krajobrazowych m.in.: - Poznajemy Parki Krajobrazowe Polski - XVII edycja, - Olimpiada Wiedzy Ekologicznej etap okręgowy, - Tour de Lublin Landscape Parks konkurs rowerowy, - Kartka Świąteczna Lasem Malowana, - Ogólnopolski Młodzieżowy Turniej Turystyczno- Krajoznawczy, - Chronimy dziuplaki, - W Krainie Bagien i Moczarów, - Zwierzęta lasów, pól i łąk, - Znam Lubelskie Parki Krajobrazowe, - Konkurs wiedzy o bocianie białym, - Spotkanie z przyrodą im. Jerzego Ostaszewskiego, - Pierwsze spotkanie z przyrodą, - Karmnik dla ptaków, - Budka lęgowa dla ptaków, - Roztocze malowane, - Ptaki igłą malowane, - Skierbieszowski Park Krajobrazowy w rysunku, - Koń biłgorajski, - Mój wymarzony las, - Las jest domem i ostoją zwierząt, - Zwierzęta naszej okolicy, - Pszczela pieczątka, - Tańcowała igła z nitką po Krzczonowskim Parku Krajobrazowym, - Konkurs na wykonanie hoteli dla dzikich zapylaczy, -Konkurs o Strzeleckim Parku Krajobrazowym, - Szepty krzczonowskich źródeł, - Konkurs o parkach krajobrazowych organizowany z Zespołem Szkół w Ostrowie Lubelskim, - Kwitnąca Wiosną Pisanka Wielkanocna wraz z wystawą prac konkursowych, - Kartka Świąteczna Przyrodą Malowana wraz z wystawą prac konkursowych, - Przyroda w obiektywie wraz z wystawą fotograficzna, - Cztery pory roku w lubelskich parkach krajobrazowych konkurs fotograficzno filmowy, wraz z wystawą prac konkursowych, - Patrz jak wszystko budzi się do życia. Wiosna w Parkach Krajobrazowych konkurs fotograficzny, - Krajobraz, który porusza serca Nadwieprzański Park Krajobrazowy konkurs fotograficzny. Strona 4 z 9
- Smaki Lubelskich Parków Krajobrazowych konkurs kulinarny. 5. Prowadzenie edukacji z zakresu bezpieczeństwa osób przebywających na obszarach wodnych w granicach parków krajobrazowych. 6. Organizacja akcji: - Światowy Dzień Ziemi, - Dzień Krajobrazu, - Światowy Dzień Mokradeł, - Światowy Tydzień Zwierząt, - Sprzątanie Świata, - Odśmiecanie Krajobrazu, - Dzień konia biłgorajskiego. 7. Organizacja przedsięwzięć edukacyjnych i wydarzeń plenerowych: a) - Święto Parków Krajobrazowych Województwa Lubelskiego, b) - Zimowe ptakoliczenie, - Nocne nasłuchiwanie sów, - Parada bociana białego, - Europejskie dni ptaków, c) Zwierzęta parków krajobrazowych w zamojskim ZOO, - Noc sów, - Festiwal Piosenki Ekologicznej w Kaczórkach, d) - Dni zawilca, - Dzień pszczoły, - Ptaki w naszym otoczeniu, - Las to nie jest wysypisko, szanuj bracie środowisko, - Praktyczne rozpoznawanie mieszkańców Morza Kredowego, - Bal zwierząt zabawa karnawałowa, e) Zielona szkoła dla 2 grup. styczeń październik marzec grudzień maj - czerwiec 8. Udział w cyklicznych i masowych imprezach w celu promocji walorów przyrodniczych, krajobrazowych, kulturowych i historycznych lubelskich parków krajobrazowych. Strona 5 z 9
9. Przygotowania i wydruk przewodników i informatorów turystycznych po ścieżkach przyrodniczych oraz albumów: - Park Krajobrazowy Podlaski Przełom Bugu, - Chełmski Park Krajobrazowy, - Sobiborski Park Krajobrazowy, - Strzelecki Park Krajobrazowy, - Poleski Park Krajobrazowy, - ścieżka Wokół Krasnobrodu, - informator po stanowiskach geologicznych Roztocza, - Parki Krajobrazowe i Obszary Chronionego Krajobrazu Lubelszczyzny. 10. Opracowanie i wykonanie edukacyjnych gier planszowych: - o Parku Krajobrazowym Lasy Janowskie pt. Szlakiem głuszca i konia biłgorajskiego, - wykonanie projektu rodzinnej geologicznej gry planszowej Małopolski Przełom Wisły. 11. Opracowanie pomocy dydaktycznych: a) Poznajemy nasze ptaki, b) - seria zeszytów przyrodniczych dla dzieci, - model małej pasieki, 12. Projekt pt. Przez edukację i turystykę do poznania i ochrony Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego : - wytyczenie ścieżki edukacyjnej i spacerowej Dulnik-Zawoda- Broczówka wraz z opracowaniem i wydaniem przewodnika, - odnowienie oznakowania na ścieżce przyrodniczo-historycznej Stryjowskie wąwozy oraz opracowanie i wydruk przewodnika, - opracowanie i wydruk mapy przyrodniczo-turystycznej, - opracowanie i wydruk zestawu posterów tematycznych - opracowanie i wydruk ulotki informacyjnej o parku. 13. Organizacja konferencji: - międzynarodowej z okazji 35-lecia Chełmskiego, Sobiborskiego, Strzeleckiego i Poleskiego Parku Krajobrazowego (we współpracy z Wydziałem Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS w Lublinie), - Zdrowy człowiek. 14. Organizacja z Katolickim Stowarzyszeniem,,Civitas Christiana w Zamościu VIII Zamojskich Dni Kresowych Dewajtis. styczeń - marzec maj kwiecień maj 15. Organizacja rajdów turystycznych dla dzieci i młodzieży: - z cyklu Znam Lubelskie Parki Krajobrazowe. 16. Projekt edukacyjny utworzenie Mobilnego Punktu Edukacji Ekologicznej. 17. Prowadzenie dydaktycznych zajęć terenowych i wycieczek krajoznawczych w różnych ekosystemach na ścieżkach przyrodniczych i punktach edukacyjnych dla różnych grup wiekowych zgodnie z zapotrzebowaniem. Strona 6 z 9
18. Zorganizowanie i przeprowadzenie warsztatów szkoleniowych dla nauczycieli z różnych placówek oświatowych. 19. Obsługa merytoryczna zgłaszających się studentów piszących prace na uczelniach, turystów oraz udostępnianie materiałów dydaktycznych i archiwalnych. marzec - listopad III. Współdziałanie w zakresie ochrony przyrody z jednostkami organizacyjnymi oraz osobami prawnymi i fizycznymi. 1. Współpraca z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska, administracją Lasów Państwowych i instytucjami naukowymi w zakresie wymiany informacji dotyczących występowania chronionych gatunków roślin i zwierząt na terenie parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu. 2. Współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego, uczelniami i organizacjami ekologicznymi w zakresie realizacji zadań związanych z edukacją przyrodniczą oraz rozwojem ekoturystyki. 3. Współpraca z Katedrą Hodowli i Użytkowania Koni Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, Roztoczańskim Parkiem Narodowym oraz Polskim Związkiem Hodowli Koni w zakresie pielęgnacji i hodowli konia biłgorajskiego. 4. Współpraca z lokalnymi samorządami oraz Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Lublinie w zakresie rewitalizacji ścieżek dydaktycznych w Kazimierskim Parku Krajobrazowym. 5. Współpraca z Wydziałem Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS w Lublinie w zakresie: - sporządzenia interaktywnych map lubelskich parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu, - opracowania koncepcji oraz wdrożenia portalu geoinformacyjnego Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych pilotaż. 6. Współpraca z Ogrodem Botanicznych w Lublinie w zakresie czynnej ochrony muraw. 7. Współpraca z Wydziałem Weterynarii Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie oraz lokalnymi lecznicami weterynaryjnymi i Chełmską Strażą Ochrony Zwierząt w zakresie udzielania pomocy zwierzętom z gatunków chronionych. kwiecień - Strona 7 z 9
8. Nawiązanie współpracy z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w zakresie wymiany informacji odnośnie miejsc historycznych w parkach krajobrazowych ze szczególnym uwzględnieniem Chełmskiego Parku Krajobrazowego. 9. Współpraca z Wydziałem Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Katedra Roślin Ozdobnych, Dendrologii i Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie w sprawie zagospodarowania terenu wokół Zespołu Szkół im. Kajetana hr. Kickiego w Sobieszynie. 10. Współpraca z Katedrą Turystyki i Rekreacji Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie w zakresie badań nad ruchem turystycznym i zagospodarowaniem turystyczno-rekreacyjnym na terenie parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu. 11. Współpraca z instytucjami naukowymi i studentami wyższych uczelni w organizowaniu działalności naukowo badawczej. 12. Współpraca z Chełmską Biblioteką Pedagogiczną, Młodzieżowym Domem Kultury w Chełmie oraz Wojewódzką Biblioteką Publiczną im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie odnośnie promocji wydawnictw ZLPK oraz z zakresu edukacji ekologicznej. 13. Współpraca międzynarodowa z parkami krajobrazowymi obwodu Lwowskiego oraz Kijowa w zakresie edukacji ekologicznej, ochrony przyrody, wymiany doświadczeń i literatury fachowej. 14. Współpraca z mediami w celu promocji walorów przyrodniczych, krajobrazowych, kulturowych i historycznych lubelskich parków krajobrazowych oraz obszarów chronionego krajobrazu. IV. Działalność opiniodawcza. 1. Składanie wniosków do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dotyczących zagospodarowania przestrzennego obszarów wchodzących w skład parków krajobrazowych oraz opiniowanie działań inwestycyjnych i działań związanych z gospodarką zadrzewieniową, leśną i wodną na terenach parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu. V. Modernizacja oraz prace remontowe. 1. Remont bazy edukacyjnej na terenie ostoi konia biłgorajskiego w miejscowości Szklarnia. Strona 8 z 9
2. Przygotowanie dokumentacji technicznej na potrzeby modernizacji i wyposażenia Ośrodka Edukacji Ekologicznej w Sobieszynie. 3. Remont bazy edukacyjnej na terenie Ośrodka Edukacyjno Muzealnego w Brzeźnie. Strona 9 z 9