Polski Związek Hodowców i Producentów Zwierząt Futerkowych Dział specjalny produkcji rolnej HODOWLA I CHÓW ZWIERZĄT FUTERKOWYCH Miejsce w polskim rolnictwie Polscy hodowcy zwierząt futerkowych zajmują DRUGĄ pozycję na świecie w produkcji surowych skór norek
Według prawodawstwa polskiego zwierzęta futerkowe uznano za zwierzęta gospodarskie w ustawie o organizacji, hodowli i rozrodzie zwierząt z 1997 roku. Aktualnie obowiązuje ustawa z dnia 29 czerwca 2007 roku (Dz.U.nr 133 poz. 921), w której w rozdziale 1 Art. 2. 1, pkt i, zwierzęta futerkowe również zostały zaliczone do zwierząt gospodarskich. W art.2.ust. 3) tej ustawy zapisano; 3) zwierzęta futerkowe lisa pospolitego (Vulpes vulpes), lisa polarnego (Alopex lagopus), norkę amerykańską (Mustela vison), tchórza (Mustela putorius), jenota (Nyctereutes procyonoides), nutrię (Myocastor coypus), szynszylę (Chinchilla lanigera) i królika (Oryctolagus cuniculus), utrzymywanych w celu produkcji surowca dla przemysłu futrzarskiego, mięsnego i włókienniczego; W Polsce jest ok. 720 ferm mięsożernych zwierząt futerkowych (dane z GIW na podstawie rejestrów Powiatowych Lekarzy Weterynarii) wykorzystujących uboczne produkty pochodzenia zwierzęcego Hodowla zwierząt futerkowych jest jedną z bardziej rentownych dziedzin w produkcji zwierzęcej. Jak zawsze w rolnictwie przychody zależą od koniunktury i dekoniunktury na rynku. Centralne kuchnie paszowe obsługujące fermy spełniają najwyższe standardy higieniczne 2
Polskie fermy norek są jednymi z najnowocześniejszych na świecie Produkcja skór surowych w skali roku dane szacunkowe za 2016/17 rok ponad 9 000 000 skór norek (Polska jest DRUGIM na Świecie producentem surowych skór norek) około 200 000 skór lisów, około 30 000 skór jenotów Szacunkowa wartość majątku ferm zwierząt futerkowych (zainwestowanego w obiekty i zwierzęta) Fermy i zwierzęta stada norek samice (2 500 000 x 70 EURO= 175 000 000 EURO) 735 000 000 PLN samce ( 500 000 x 70 EURO = 35 000 000 EURO) 147 000 000 PLN wartość ferm (teren, urządzenia, zabudowa 2 500 000 000 PLN kuchnie paszowe 1 000 000 000 PLN Fermy i zwierzęta stada lisów i jenotów 400 000 000 PLN RAZEM 4 782 000 000 PLN 3
WPŁYW HODOWLI I CHOWU ZWIERZĄT FUTERKOWYCH NA RYNEK PRACY 4 Bezpośrednio i pośrednio daje pracę i przychody dla około 50 000 osób (kilkadziesiąt tysięcy w wyniku świadczonych usług zewnętrznych). Są to: właściciele ferm i ich rodziny, pracownicy ferm, osoby pracujące przy pozyskiwaniu i obróbce skór surowych, osoby zatrudnione w firmach świadczących usługi zewnętrzne, lekarze weterynarii, laboranci, producenci zboża, słomy, pracownicy garbarni, zakładów kuśnierskich, handlu osoby pracujące w wyspecjalizowanych firmach produkujących sprzęt do hodowli, osoby świadczące usługi budowlane, osoby pracujące w ubojniach bydła, świń, drobiu, przetwórniach ryb, w których pozyskuje się uboczne produkty pochodzenia zwierzęcego pracownicy przemysłu farmaceutycznego inne podmioty zatrudniające osoby obsługujące branżę
Aspekt społeczny i gospodarczy hodowli zwierząt futerkowych w Polsce Z hodowlą związane są osoby zamieszkujące obszary wiejskie, często gospodarujące na słabych glebach, gdzie hodowla jest ich jedynym źródłem utrzymania oraz nierzadko są oni jedynym pracodawcą w danej okolicy. Zatrudniane osoby są często o niskich kwalifikacjach zawodowych, którym trudno jest znaleźć inne zatrudnienie często są to kobiety, które wcześniej nie podejmowały pracy zarobkowej. Polskie fermy bezpośrednio i pośrednio tworzą miejsca pracy dla około 50 000 osób 5
6 OCHRONA ŚRODOWISKA Norki, lisy, jenoty, tchórze karmione są ubocznymi produktami pochodzenia zwierzęcego kat. 3 i kat. 2 pochodzącymi z przemysłu spożywczego, które nie są przeznaczone dla człowieka. Fermy zwierząt futerkowych są to naturalne, najbezpieczniejsze zakłady utylizacyjne, wykorzystujące i przetwarzające biologiczne produkty zwierzęce bardzo niebezpieczne dla środowiska naturalnego!!! Nie ma tańszej i bardziej efektywnej gospodarczo i ekologicznie metody zagospodarowania tego rodzaju produktów. Na polskich fermach zwierząt futerkowych skarmianych jest rocznie około 600 000 000 kg (600 tys. ton) ubocznych produktów drobiowych, rybnych, wołowych, wieprzowych i innych produktów przemysłu spożywczego. Trzeba pamiętać, że technologia przemysłowej utylizacji biologicznych produktów jest bardzo kosztowna, wymaga dużych nakładów energii i zagraża środowisku!!! Biodegradacja Futra i skóry zwierząt są zbudowane ze związków organicznych i bardzo szybko ulegają biodegradacji Są bezpieczne dla środowiska Tkaniny syntetyczne rozkładają się setki lat ich produkcja zagraża środowisku!!! Odchody zwierząt futerkowych uboczny produkt pochodzenia zwierzęcego kat. 2 Odchody po pryzmowaniu są bardzo dobrym, cenionym przez rolników, nawozem organicznym, z powodzeniem zastępują nawozy sztuczne, których produkcja jest kosztowna i na których wytworzenie trzeba zużyć bardzo dużo energii (głównie gazu ziemnego) zagrożenie środowiska!!!! i kosztowny import surowców energetycznych.
Fermy zwierząt futerkowych są naturalnymi i najbezpieczniejszymi zakładami utylizacyjnymi, przetwarzającymi ponad 600 tys. ton rocznie odpadowych produktów przemysłu spożywczego Polski Związek Hodowców i Producentów Zwierząt Futerkowych Ochrona przyrody Ochrona dzikich zwierząt, od których pozyskuje się futra wyższa jest jakość skór zwierząt hodowanych na fermach. Jest mniejsze zainteresowanie skórami pochodzącymi od dzikich zwierząt, mniej się ich pozyskuje pozostają w środowisku. przeprowadza audyt wewnętrzny gospodarstw utrzymujących zwierzęta futerkowe, współpracuje przy realizacji certyfikacji ferm w ramach programu WelFur. współpracuje z inspekcjami kontrolującymi fermy, opiniuje projekty aktów prawnych prowadzi własne laboratorium weterynaryjne obsługujące hodowców oraz hurtownię produktów paszowych i innych niezbędnych w chowie zwierząt futerkowych. 7
Roczne przychody polskich hodowców zwierząt futerkowych z tytułu eksportu skór wynoszą około 1,7 mld PLN Przychody polskich hodowców Za skóry norek sprzedawane w domach aukcyjnych w Helsinkach, Kopenhadze, Toronto i Seattle hodowcy uzyskują rocznie około 400 mln EURO (około 1,7 mld PLN) przychodu. Wpływ hodowli i chowu zwierząt futerkowych na sektor finansów publicznych, w tym na budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego Pozytywny wpływ na budżet państwa, w tym: Pobór podatku dochodowego, ZUS od zatrudnionych w branży ludzi Podatku dochodowego, podatku VAT od podmiotów hodowców Pobieranie podatku na rzecz samorządu terytorialnego Wzrost siły nabywczej ludności ożywienie lokalnego rynku, konsumpcji Opracował dr Tadeusz Jakubowski Zdjęcia T. Jakubowski Projekt graficzny K. Gawrychowski ZAGROŻENIA Prawie 100% skór surowych jest eksportowanych i sprzedawanych przez światowe domy aukcyjne Wynikają z presji jaką wywierają na polityków i rząd różne organizacje głoszące ochronę zwierząt mające na celu likwidację wydajnych, wysokotowarowych otowarowych ferm zwierząt, w tym hodowanych na fermach zwierząt futerkowych (zwierząt gospodarskich). Pomysły wpisania hodowlanej norki amerykańskiej do wykazu inwazyjnych gatunków obcych. Kryminalne ataki na fermy przestępcze praktyki uwalniania zwierząt z ferm norek. Ciągłe, nie zawsze uzasadnione, wynikające z donosów kontrole inspekcyjne. Trudności w uzyskaniu decyzji władz lokalnych na budowę lub rozbudowę ferm. Nie przestrzeganie przez administrację norm prawnych.