Kwalifikacje i kompetencje istotne w zawodzie RZECZNIK PRASOWY

Kwalifikacje i kompetencje istotne w zawodzie RZECZNIK PRASOWY Zestaw kwalifikacji i kompetencji opracowano w ramach badania pn. Bilans kompetencji sektora filmowego między potrzebami branży a możliwościami edukacji Zamawiający: Polski Instytut Sztuki Filmowej www.pisf.pl Wykonawca: ECORYS Polska Sp. z o.o. www.ecorys.pl 1 S t r o n a

Cele badania informacje podstawowe Głównymi celami badania Bilans kompetencji sektora filmowego między potrzebami branży a możliwościami edukacji były: OCENA POPYTU NA KOMPETENCJE I KWALIFIKACJE W 50 WYBRANYCH ZAWODACH BRANŻY AUDIO- WIZUALNEJ, TJ.: 1) rozpoznanie kwalifikacji i kompetencji, które w ocenie przedstawicieli badanych zawodów są potrzebne w 50 wybranych zawodach/spejcalnościach branży audiowizualnej, 2) opracowanie dla 50 wybranych zawodów branży audiowizualnej katalogów potrzebnych zdaniem branży kompetencji i kwalifikacji. OCENA PODAŻY KOMPETENCJI ZAPEWNIANIA OKREŚLONYCH KOMPETENCJI I KWALIFIKACJI PRZEZ UCZELNIE I INSTYTUCJE KSZTAŁCENIA: 3) rozpoznanie, w jakim stopniu potrzebne branży kompetencje i kwalifikacje są zapewniane przez uczelnie i instytucje kształcenia. Wyniki badania uzyskane dzięki szczegółowej analizie wybranych zawodów/specjalności ze względu na wymagane w tych zawodach kompetencje i kwalifikacje pozwoliły uzyskać odpowiedzi na następujące główne pytania badawcze: Jakie kompetencje i kwalifikacje aktulanie są (i będą w najbliższej przyszłości) potrzebne i ważne w zawodach/specjalnościach objętych badaniem? Jaka wiedza, umiejętności, kompetencje osobiste i społeczne składają sią na zawody/specjalności objęte badaniem? Czy w badanych zawodach istnieją kompetencje i kwalifikacje krytyczne (wymagane i ważne) i jednocześnie trudne do zdobycia? Jak kształtuje się oferta placówek i instytucji edukacyjnych pod kątem możliwości nabycia kompetencji i kwalifikacji w zakresie badanych zawodów/specjalności? Wyniki badania są w szczególności skierowane do podmiotów (uczelni, instytucji kształcenia, placówek edukacyjnych oraz organów je nadzorujących) zainteresowanych lepszą, trafniejszą (tj. odpowiadającą w większym stopniu na potrzeby branży i gospodarki) realizacją celów polityki edukacyjnej i na rzecz uczenia się przez całe życie. Sprzyja temu opisanie kompetencji i kwalifikacji w języku efektów uczenia się, ponieważ służy weryfikacji istniejącej oraz tworzeniu nowej i bardziej przejrzystej oferty edukacyjnej, a w konsekwencji poprawie jakości usług edukacyjnych i lepszemu dopasowaniu kompetencji i kwalifikacji do potrzeb uczestników rynku pracy. Ponadto opracowanie dla 50 zawodów/specjalności katalogów kompetencji i kwalifikacji (opisanych poprzez efekty uczenia się ) może poprawić czytelność wymagań branży wobec absolwentów i potencjalnych pracowników jasne jest, co pracownik powinien wiedzieć, rozumieć i umieć wykonać i do jakich zobowiązań zawodowych powinien być przygotowany. Może to służyć zarówno pracodawcom poszukującym odpowiednich pracowników, wspierając ich w procesie rekrutacji, selekcji i planowaniu rozwoju swoich pracowników, jak i samym pracownikom planującym swój rozwój zawodowy. Poszczególne kompetencje i kwalifikacje (zestawy efektów ucznia się) wskazane przez przedstawicieli branży jako istotne dla zawodów zostały ocenione ze względu na następujące kryteria: wymagalność 2 S t r o n a

w zawodzie/specjalności; ważność w zawodzie/specjalności; trudność pozyskania kompetencji i kwalifikacji; stopień, w jakim badane programy kształcenia są nakierowane na nabywanie kompetencji i kwalifikacji (zapewniane efekty uczenia się). Określenie stopnia, w jakim badane programy kształcenia są nakierowane na nabywanie kompetencji i/lub kwalifikacji w poszczególnych zawodach dotyczyło wyłącznie 35 badanych specjalności; zgodnie z informacją zawartą w rozdziale 1 dla 15 specjalności/zawodów (wskazanych w tabeli 3) nie zidentyfikowano form kształcenia formalnego i powtarzalnych w czasie form kształcenia pozaformalnego. Ponadto zaprezentowanym katalogom kompetencji i kwalifikacji dla poszczególnych zawodów towarzyszą zestawienia następujących wyników: ważność kompetencji i kwalifikacji vs trudność ich pozyskania (w szkole, na uczelni, podczas praktyki i pracy zawodowej); wymagalność lub ważność kompetencji i kwalifikacji vs stopień, w jakim badane programy kształcenia były nakierowane na nabywanie kompetencji i/lub kwalifikacji w zawodzie (zapewniane przez instytucje edukacyjne efekty kształcenia); analiza tych atrybutów (istotnych cech) kompetencji i kwalifikacji w poszczególnych zawodach/specjalnościach, tj. ważności, trudności pozyskania oraz osiągania efektów kształcenia pozwala zidentyfikować kompetencje i kwalifikacje krytyczne w danym zawodzie, stanowiące o słabości potencjału branży (wymagane, ważne i trudne do zdobycia oraz nieznajdujące odzwierciedlenia w programach kształcenia); jak również te, które decydują o sile danego zawodu i sektora (ważne dla zawodu i łatwe do zdobycia, uwzględniane w programach kształcenia). Opisane relacje dla poszczególnych zawodów zostały zaprezentowane w postaci wykresów. Dla poszczególnych zawodów/specjalności: określony został dominujący sposób nabywania kompetencji i kwalifikacji, wskazane (w wybranych przypadkach) specjalności/zawody powiązane. 4 S t r o n a

Zawód: Rzecznik prasowy Kompetencje i kwalifikacje istotne w zawodzie poszukiwane/pożądane przez branżę efekty uczenia się. Lista kompetencji i kwalifikacji została stworzona przez przedstawicieli zawodu w trakcie badania jakościowego, a następnie oceniona przez nich pod kątem ważności, wymagalności, trudności pozyskania w trakcie badania ilościowego. Nr kwalifikacji i/lub kompetencji Kompetencje i/lub kwalifikacje 1 I. Wyodrębnione/właściwe dla zawodu kompetencje i/lub kwalifikacje 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Zna historię kina polskiego i światowego, jego przemiany, najważniejsze nurty/koncepcje teoretyczne i trendy związane z filmem. Potrafi w podstawowym zakresie analizować sztuki audiowizualne w kontekście zjawisk zachodzących w kulturze i sztuce. Zna środki językowe (fonetyczne, stylistyczne, retoryczne i erystyczne) i posługuje się ich zasobem; zna zasady prowadzenia debat, sporów publicznych oraz metody efektywnych wystąpień w mediach i stosuje je odpowiednio do sytuacji; potrafi dostosować formę wypowiedzi do kanału komunikacji; w zależności od odbiorcy posługuje się językiem specjalistycznym lub dba o zrozumiałość przekazu przez nieprofesjonalistów. Zna środki językowe (leksykalne, gramatyczne, ortograficzne) i posługuje się ich zasobem; potrafi biegle posługiwać się pisemną formą wypowiedzi; potrafi przygotować informacje prasowe i inne teksty oraz redagować teksty w języku polskim; potrafi dostosować formę wypowiedzi do kanału komunikacji (prasa branżowa, prasa codzienna, internet). Umie opracować i zrealizować strategię promocyjną instytucji lub wydarzenia, w tym zidentyfikować odbiorców komunikacji, dobrać kanały i narzędzia komunikacji, zrealizować zaplanowane działania w zakładanym budżecie i horyzoncie czasowym. Zna instytucje (ich funkcje, podstawowe atrybuty) i zasady funkcjonowania rynku medialnego oraz mechanizmy przepływu informacji w branży filmowej. Zna strategiczne z punktu widzenia instytucji/klienta, podmioty na rynku medialnym i w branży filmowej. Ma wiedzę w zakresie stosowania narzędzi promocyjnych tradycyjnych (np. materiały dla mediów) i wykorzystujących najnowsze rozwiązania informacyjnokomunikacyjne (serwisy internetowe, blogi, internetowe biura prasowe, social media, wyszukiwarki wydarzeń); stosuje je jako narzędzie kontaktu, promocji, komunikacji. Umie reprezentować instytucje/klienta i zabierać głos w ich imieniu. Umie budować wizerunek marki/klienta, w tym reagować na sytuacje kryzysowe. 8. Potrafi nawiązywać i utrzymywać relacje w branży filmowej, na rynku medialnym, 1 Opracowano na podstawie wyników badań jakościowych przeprowadzonych zarówno wśród przedstawicieli zawodu / specjalności, działających w branży filmowej jak i przedstawicieli instytucji kształących. 3 S t r o n a

z dziennikarzami. Potrafi zarządzać relacjami z mediami. 9. Zna podstawowe akty prawne w zakresie prawa prasowego, dostępu do informacji publicznej i kinematografii; uwzględnia w swojej działalności obecne w systemie prawnym w Polsce rozwiązania dotyczące obszarów: kinematografii, prawa prasowego, dostępu do informacji publicznej. II. Kompetencje i/lub kwalifikacje wspólne dla wszystkich 50 badanych specjalności/zawodów branży filmowej 10. Zna i uwzględnia rozwiązania odnoszące się do ochrony prawa autorskiego obecne w systemie prawnym w Polsce; rozumie konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej. II.1. Język obcy ukierunkowany zawodowo 11. Posługuje się w swojej działalności wybranym językiem obcym: potrafi zrozumieć (słucha, czyta), potrafi mówić (porozumiewa się, samodzielnie wypowiada się), potrafi pisać w języku obcym. II.2. Kompetencje osobiste i społeczne 12. 13. Wykazuje się kompetencjami osobistymi/intrapersonalnymi, tj. 1) jest kreatywny/-a i konsekwentny/-a w realizacji zadań; 2) przewiduje skutki podejmowanych działań; 3) jest otwarty/-a na zmiany; 4) potrafi radzić sobie ze stresem; 5) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe. Wykazuje się kompetencjami społecznymi/interpersonalnymi, tj. 1) przestrzega zasad kultury i etyki; 2) przestrzega tajemnicy zawodowej; 3) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; 4) potrafi negocjować warunki porozumień; 5) współpracuje w zespole; 6) zna podstawy komunikowania społecznego; potrafi zrozumiale przedstawiać swoje opinie i decyzje. 4 S t r o n a

Ocena wymagalności, ważności, trudności pozyskania kompetencji i kwalifikacji oraz stopień, w jakim kompetencje i/lub kwalifikacje zostały uwzględnione w programach kształcenia Nr kwalifikacji i/lub kompetencji Stopień, w jakim kompetencja i/lub kwalifikacja jest wymagana w zawodzie 23 [n=5] Ocena ważności kompetencji i/lub kwalifikacji 4 [n=4] Ocena trudności pozyskania kompetencji i/lub kwalifikacji 5 [n=4] Stopień, w jakim badane programy kształcenia są nakierowane na nabywanie kompetencji i/lub kwalifikacji w zawodzie (efekty kształcenia) 6 [n=16] 1 3,6 3,5 3,3 2,0 2 4,6 4,5 4,8 4,4 3 4,6 4,8 4,0 3,9 4 4,0 4,0 3,5 4,7 5 4,2 4,5 3,5 3,9 6 4,0 4,5 3,0 4,5 7 4,4 4,5 4,0 4,3 8 4,8 bd bd 3,9 9 3,8 bd bd 3,6 10 3,4 3,3 3,3 4,3 11 3,8 3,8 3,5 4,2 12 4,4 4,8 4,3 4,3 13 4,8 4,8 4,3 4,5 Wynik średni 4,2 4,3 3,8 4,0 2 Opracowano na podstawie wyników badań jakościowych i ilościwych przeprowadzonych wśród przedstawicieli zawodu / specjalności, działających w branży filmowej. 3 W celu ilościowej oceny stopnia w jakim kompetencja i / lub kwalifikacja jest wymagana w zawodzie zastosowano pięciostopniową skalę Likerta gdzie 1 oznaczało wcale nie jest wymagana; 2 jest wymagana w niewielkim stopniu; 3 jest wymagana częściowo; 4 jest wymagana wysokim stopniu; 5 jest wymagana w bardzo wysokim stopniu. 4 Opracowano na podstawie wyników badań jakościowych i ilościowych. W celu ilościowej oceny stopnia w jakim kompetencja i / lub kwalifikacja jest ważna w zawodzie zastosowano pięciostopniową skalę Likerta gdzie 1 oznaczało wcale nie są ważne; 2 są ważne w niewielkim stopniu; 3 są ważne częściowo; 4 są ważne w wysokim stopniu; 5 są ważne w bardzo wysokim stopniu. 5 Opracowano na podstawie wyników badań ilościowych. W celu ilościowej oceny stopnia w jakim kompetencja i / lub kwalifikacja jest trudna do pozyskania w zawodzie zastosowano pięciostopniową skalę Likerta gdzie 1 oznacza bardzo łatwo je pozyskać; 2 można je częściowo pozyskać; 3 trudno je pozyskać; 4 bardzo trudno je pozyskać; 5 w ogóle nie można ich pozyskać. 6 Opracowano na podstawie wyników badań jakościowych i ilościowych. W celu ilościowej oceny stopnia w jakim badane i realizowane programy kształcenia są nakierowane na nabywanie i rozwijanie kompetencji (zapewniane efekty kształcenia) zastosowano pięciostopniową skalę Likerta gdzie 1 oznaczało program/-y wcale nie są nakierowane na ten efekt kształcenia; 2 są nakierowane w niewielkim stopniu; 3 są nakierowane częściowo; 4 są nakierowane w wysokim stopniu; 5 są nakierowane w bardzo wysokim stopniu. 5 S t r o n a

Wykres 1 RZECZNIK PRASOWY ocena wymagalności kompetencji i/lub kwalifikacji w zawodzie KOMPETENCJA 13 4,8 KOMPETENCJA 12 4,4 KOMPETENCJA 11 3,8 KOMPETENCJA 10 3,3 KOMPETENCJA 9 3,8 KOMPETENCJA 8 4,8 KOMPETENCJA 7 4,4 KOMPETENCJA 6 4 KOMPETENCJA 5 4,2 KOMPETENCJA 4 4 KOMPETENCJA 3 4,6 KOMPETENCJA 2 4,6 KOMPETENCJA 1 3,6 0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5 Źródło: opracowanie własne [ocena na pięciostopniowej skali Likerta: 1 wcale nie jest wymagana; 2 jest wymagana w niewielkim stopniu; 3 jest wymagana częściowo; 4 jest wymagana w wysokim stopniu; 5 jest wymagana w bardzo wysokim stopniu]. Wykres 2 Ocena ważności/istotności kompetencji i/lub kwalifikacji vs ocena trudności ich pozyskania (w szkole, na uczelni, podczas praktyki i pracy zawodowej) 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 3,5 3,3 4,5 4,8 4,8 4,0 4,0 3,5 3,5 4,5 4,5 4,5 3,0 4,0 3,3 3,3 3,8 3,5 4,8 4,8 4,3 4,3 Średnia ważność/istotność kompetencji i/lub kwalifikacji w zawodzie Średnia trudność ich pozyskania Źródło: opracowanie własne [ocena ważności na pięciostopniowej skali Likerta: 1 oznaczało wcale nie są ważne; 2 są ważne w niewielkim stopniu; 3 są ważne częściowo; 4 są ważne w wysokim stopniu; 5 są ważne w bardzo wysokim stopniu; ocena trudności pozyskania na pięciostopniowej skali Likerta: 1 oznacza bardzo łatwo je pozyskać; 2 można je częściowo pozyskać; 3 trudno je pozyskać; 4 bardzo trudno je pozyskać; 5 w ogóle nie można ich pozyskać]. 6 S t r o n a

Wykres 3 Ocena ważności/istotności kompetencji i/lub kwalifikacji vs stopień, w jakim kompetencje i/lub kwalifikacje zostały uwzględnione w programach kształcenia Stopień w jakim badane programy kształcenia są nakierowane na nabywanie kompetencji i/lubkwalifikacji w zawodzie (efekty kształcenia) Średnia ważność/istotność kompetencji i/lub kwalifikacji w zawodzie Kompetencja 12 Kompetencja 11 Kompetencja 13 Kompetencja 1 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 Kompetencja 2 Kompetencja 3 Kompetencja 4 Kompetencja 10 Kompetencja 5 Kompetencja 9 Kompetencja 6 Kompetencja 8 Kompetencja 7 Źródło: opracowanie własne [ocena na pięciostopniowej skali Likerta: ocena ważności na pięciostopniowej skali Likerta: 1 oznaczało wcale nie są ważne; 2 są ważne w niewielkim stopniu; 3 są ważne częściowo; 4 są ważne w wysokim stopniu; 5 są ważne w bardzo wysokim stopniu; ocena efektów kształcenia na pięciostopniowej skali Likerta: 1 oznaczało program/-y wcale nie są nakierowane na ten efekt kształcenia; 2 są nakierowane w niewielkim stopniu; 3 są nakierowane częściowo; 4 są nakierowane w wysokim stopniu; 5 są nakierowane w bardzo wysokim stopniu. Sposoby nabywania kompetencji i/lub kwalifikacji w zawodzie: Rzecznik prasowy głównie podczas nauki w szkole i/lub na uczelni głównie dzięki uczestnictwu w kursach zawodowych, szkoleniach, zorganizowanych formach kształcenia innych niż standardowy proces kształcenia w szkole i/lub na uczelni Wyniki badania 7 ; n=4 głównie dzięki praktyce/pracy zawodowej 3 nabyte kompetencje są w takim samym stopniu efektem nauki w szkole i/lub na uczelni, i/lub udziału w kursach zawodowych czy szkoleniach, i/lub praktyki (pracy) zawodowej 1 żadne z powyższych nabył(a)em kompetencje i/lub kwalifikacje w inny sposób 7 Opracowano na podstawie wyników badań jakościowych i ilościowych przeprowadzonych wśród przedstawicieli zawodu / specjalności, działających w branży filmowej. 7 S t r o n a

Zawody/specjalności objęte badaniem powiązane ze specjalnością: Rzecznik prasowy Specjalności powiązane Deklaracje osób uczestniczących w badaniu co do możliwości wykonywania ze względu na posiadane kompetencje i/lub kwalifikacje zadań na stanowiskach/w ramach specjalności powiązanych 8 Specjalista ds. PR Tak-n=4; Nie-n=0; trudno powiedzieć- n=0 Specjalista ds. promocja I marketingu Tak-n=2; Nie-n=0; trudno powiedzieć- n=2 RZECZNIK PRASOWY PODSUMOWANIE Przedstawiciele zawodu biorący udział w badaniu jakościowym i ilościowym wskazali 13 kompetencji i kwalifikacji istotnych w zawodzie (poszukiwanych/pożądanych przez branżę efektów uczenia się ). Wśród kompetencji i kwalifikacji tworzących profil rzecznika prasowego znajduje się dziewięć kompetencji/kwalifikacji właściwych dla zawodu oraz cztery kompetencje i/lub kwalifikacje jednocześnie będące wspólnymi dla wszystkich 50 badanych specjalności/zawodów branży filmowej. Porównanie ważności kompetencji i kwalifikacji z wymaganiami zawodu Analizując wyniki badań dla zawodu/specjalności rzecznik prasowy, obserwujemy zgodność oceny kompetencji i kwalifikacji ze względu na ich wymagalność z oceną na skali ważności; wyższej ocenie poszczególnych kompetencji i kwalifikacji na skali wymagań towarzyszy wyższa ocena na skali ważności i analogicznie niższa ocena na skali wymagań współwystepuje z niższą oceną na skali ważności. Spośród 13 kompetencji i kwalifikacji tworzących profil osiem zostało uznanych przez responednetów za wymagane i ważne w wysokim lub bardzo wysokim stopniu (wynik średni na skali wymagalności i ważności: 4,0 i powyżej), są to: komptencja nr 2 Zna środki językowe (fonetyczne, stylistyczne, retoryczne i erystyczne) i posługuje się ich zasobem; zna zasady prowadzenia debat, sporów publicznych oraz metody efektywnych wystąpień w mediach i stosuje je odpowiednio do sytuacji; potrafi dostosować formę wypowiedzi do kanału komunikacji; w zależności od odbiorcy posługuje się językiem specjalistycznym lub dba o zrozumiałość przekazu przez nieprofesjonalistów, kompetencja nr 3 Zna środki językowe (leksykalne, gramatyczne, ortograficzne) i posługuje się ich zasobem; potrafi biegle posługiwać się pisemną formą wypowiedzi; potrafi przygotować informacje prasowe i inne teksty oraz redagować teksty w języku polskim; potrafi dostosować formę wypowiedzi do kanału komunikacji (prasa branżowa, prasa codzienna, internet), kompetencja nr 4 Umie opracować i zrealizować strategię promocyjną instytucji lub wydarzenia, w tym zidentyfikować odbiorców komunikacji, dobrać kanały i narzędzia komunikacji, zrealizować zaplanowane działania w zakładanym budżecie i horyzoncie czasowym, kompetencja nr 5 Zna instytucje (ich funkcje, podstawowe atrybuty) i zasady funkcjonowania rynku medialnego oraz mechanizmy przepływu informacji w branży filmowej. Zna strategiczne z punktu widzenia instytucji/klienta podmioty na rynku medialnym i w branży filmowej, kompetencja nr 6 Ma wiedzę w zakresie stosowania narzędzi promocyjnych tradycyjnych (np. materiały dla mediów) i wykorzystujących najnowsze rozwiązania informacyjno-komunikacyjne (serwisy internetowe, blogi, internetowe biura prasowe, social media, wyszukiwarki wydarzeń); stosuje je jako narzędzie kontaktu, promocji, komunikacji, 8 Opracowano na podstawie wyników badań jakościowych i ilościowych przeprowadzonych wśród przedstawicieli zawodu / specjalności, działających w branży filmowej. 8 S t r o n a

kompetencja nr 7 Umie reprezentować instytucje/klienta i zabierać głos w ich imieniu. Umie budować wizerunek marki/klienta, w tym reagować na sytuacje kryzysowe. Wśód kompetencji ocenionych niżej na skalach wymagalności i ważności znajdują się: kompetencja nr 1 Zna historię kina polskiego i światowego, jego przemiany, najważniejsze nurty/koncepcje teoretyczne i trendy związane z filmem. Potrafi w podstawowym zakresie analizować sztuki audiowizualne w kontekście zjawisk zachodzących w kulturze i sztuce (wynik średni 3,6 w skali wymagalności, 3,5 na skali ważności), kompetencja nr 10 Zna i uwzględnia rozwiązania odnoszące się do ochrony prawa autorskiego obecne w systemie prawnym w Polsce; rozumie konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej (wynik średni 3,4 w skali wymagalności, 3,3 na skali ważności), Porównanie ważności kompetencji i kwalifikacji z trudnością ich pozyskania Tworzące profil kompetencje i kwalifikacje potrzebne rzecznikowi prasowemu są łącznie przez respondentów oceniane jako trudne do pozyskania w procesie kształcenia i/lub podczas praktyki i pracy zawodowej (wynik średni dla profilu w zakresie trudności pozyskania kompetencji i kwalifikacji wynosi 3,8 w skali pięciopunktowej). W ocenie badanych kompetencje i kwalifikacje najtrudniejsze do pozyskania (wynik średni 4.0 i powyżej) i jednocześnie ważne lub bardzo ważne to: kompetencja nr 2 Zna środki językowe (fonetyczne, stylistyczne, retoryczne i erystyczne) i posługuje się ich zasobem; zna zasady prowadzenia debat, sporów publicznych oraz metody efektywnych wystąpień w mediach i stosuje je odpowiednio do sytuacji; potrafi dostosować formę wypowiedzi do kanału komunikacji; w zależności od odbiorcy posługuje się językiem specjalistycznym lub dba o zrozumiałość przekazu przez nieprofesjonalistów warto podkreślić że respondenci uznali tą kompetencję za wyjątkowo trudną do pozyskania (wynik średni: 4,8 w pięciostopniowej skali trudności pozyskania), kompetencja nr 3 Zna środki językowe (leksykalne, gramatyczne, ortograficzne) i posługuje się ich zasobem; potrafi biegle posługiwać się pisemną formą wypowiedzi; potrafi przygotować informacje prasowe i inne teksty oraz redagować teksty w języku polskim; potrafi dostosować formę wypowiedzi do kanału komunikacji (prasa branżowa, prasa codzienna, internet), kompetencja nr 7 Umie reprezentować instytucje/klienta i zabierać głos w ich imieniu. Umie budować wizerunek marki/klienta, w tym reagować na sytuacje kryzysowe, kompetencja nr 12 Wykazuje się kompetencjami osobistymi/intrapersonalnymi, tj. 1) jest kreatywny/-a i konsekwentny/-a w realizacji zadań; 2) przewiduje skutki podejmowanych działań; 3) jest otwarty/-a na zmiany; 4) potrafi radzić sobie ze stresem; 5) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe, kompetencja nr 13 Wykazuje się kompetencjami społecznymi/interpersonalnymi, tj. 1) przestrzega zasad kultury i etyki; 2) przestrzega tajemnicy zawodowej; 3) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; 4) potrafi negocjować warunki porozumień; 5) współpracuje w zespole; 6) zna podstawy komunikowania społecznego; potrafi zrozumiale przedstawiać swoje opinie i decyzje. Z punktu widzenia celów niniejszego badania wymienione kompetencje należałoby uznać za krytyczne dla zawodu; ich brak potencjalnie stanowi barierę w osiąganiu wysokiej skuteczności zawodowej wśród tej kategorii specjalistów. Porównanie ważności kompetencji i kwalifikacji z osiąganymi efektami kształcenia Zgodnie z opinią badanych instytucji kształcących na potrzeby zawodu rzecznik prasowy nabycie kompetencji/kwalifikacji uznanych przez respondentów za ważne jest w wysokim stopniu uwzględniane w programach kształcenia (wynik średni dla profilu w zakresie nakierowania programów kształcenia na osiąganie poszczególnych efektów kształcenia to 4,0). 9 S t r o n a

Próbując wyjasnić przyznaną przez przedstawicieli branży wysoką ocenę trudności pozyskania kompetencji i kwalifikacji istotnych w zawodzie i jednocześnie wysoki wynik na skali nakierowania programów kształcenia na osiąganie poszczególnych efektów kształcenia, należy brać pod uwagę przynajmniej dwie kwestie: występujące po stronie instutcji kształcenia dążenie i dużą dbałość, by zapewnić w procesie kształcenia rozwój tych kompetencji i kwalifikacji, które sami przedstawiciele instytucji kształcenia uznają za trudne do pozyskania (stąd wysoki wynik w ocenie osiąganych efektów kształcenia); kwestie stopnia trafności czy też kompletności treści, metod, form kształcenia dedykowanych rozwojowi kompetencji istotnych w tym zawodzie; trudności związane z pozyskaniem kompetencji i kwalifikacji wymaganych w zawodzie mogą wynikać nie tylko z obecności/dostępności kształcenia, lecz także z jego adekwatności (trafności oferty edukacyjnej, trafności treści i stosowanych metod kształcenia). 10 S t r o n a