MAZOWIECKI URZĄD WOJEWÓDZKI W WARSZAWIE WYDZIAŁ POLITYKI SPOLECZNEJ 00-210 Warszawa, ul. Gen. Andersa 30 tel. 22 536 05 40, fax 22 536 05 42 www.mazowieckie.pl Warszawa, 31.03.2017 r. WPS-V.431.2.2017 Pani Danuta Kondratowicz Przewodnicząca Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Piasecznie Wystąpienie pokontrolne Na podstawie art. 6c ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. 2016. 2046) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 grudnia 2012r. w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez organy upoważnione do kontroli na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. 2013, poz. 29) pracownicy Oddziału ds. Osób Niepełnosprawnych Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego oraz członek Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Warszawie przeprowadzili w dniach 26.01. 3.02.2017 r. kontrolę problemową w Powiatowym Zespole do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Piasecznie przy ul. Chyliczkowskiej 14. Przedmiotem kontroli było dokonanie analizy i oceny organizacji i funkcjonowania Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Piasecznie oraz postępowania formalno prawnego, przestrzegania obowiązującego trybu i procedur, a także poprawności merytorycznej wydawanych orzeczeń, stosowania zasad postępowania przewidzianego w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 go roku życia (Dz.U. Nr 17, poz. 162, z późn. zm.) oraz rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 1
2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (2015.1110) a także Standardach postępowania dla zespołów orzekających o stopniu niepełnosprawności opracowanych przez Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych. W związku z kontrolą problemową, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli, przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Piasecznie działa na podstawie Zarządzenia Nr 14/PCPR/02 z dnia 1 lipca 2002 r. Starosty Powiatu Piaseczyńskiego wydanego na podstawie art.6 ust.1 pkt 1 oraz 6a ust.1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 z późn. zm.) po uzyskaniu zgody Wojewody Mazowieckiego z dnia 29.04.2002 r. wydanej na wniosek Starosty Powiatu Piaseczyńskiego z dnia 12.02.2002 r.. Obsługę finansową i kadrową zapewnia Starostwo Powiatowe. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Piasecznie zajmuje pomieszczenie administracyjno-biurowe pełniące rolę punktu informacyjnego, które zlokalizowane na parterze w budynku Starostwa Powiatowego w Piasecznie przy ulicy Chyliczkowskiej 14. W siedzibie Zespołu wydawane, przyjmowane i rejestrowane są wnioski, legitymacje, odwołania, a także udzielane są informacje osobom zainteresowanym. Dokumentacja dotycząca postępowania orzeczniczego przechowywana jest w pokoju administracyjno-biurowym oraz w archiwum Starostwa Powiatowego w zamykanych szafach. Posiedzenia składów orzekających odbywają się w Centrum Kształcenia i Rehabilitacji Sp. z o.o. w Konstancinie-Jeziornie, przy ul. Gąsiorowskiego 12/14, gdzie dla potrzeb Zespołu udostępniane są dwa gabinety lekarskie, na podstawie umowy użyczenia zawartej pomiędzy Centrum Kształcenia i Rehabilitacji Sp. z o.o., a Powiatem Piaseczyńskim. Gabinety lekarskie wyposażone są w podstawowy sprzęt medyczny min.: leżanki, ciśnieniomierze, wagi elektroniczne. Powiatowy Zespół spełnia warunki organizacyjne i techniczne określone w 24 i 25 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Zgodnie z art. 6d ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych Powiatowy Zespół pracuje w Elektronicznym Krajowym Systemie Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności. Skład Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Piasecznie tworzą osoby, które posiadają odpowiednie kwalifikacje oraz 2
zaświadczenia uprawniające do orzekania (podstawa prawna: rozporządzenie Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności). Analiza składu osobowego lekarzy - członków Powiatowego Zespołu wykazała, że do zespołu nie powołano specjalistów z zakresu okulistyki i laryngologii. Fakt ten stanowi naruszenie przepisu 19 ust. 2 rozporządzenia z 15 lipca 2003 r., według którego przewodniczącym składu orzekającego jest lekarz, specjalista w dziedzinie odpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej. Kontrolujący pozytywnie oceniają tryb rozpatrywania wniosków o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności w zakresie zachowywania terminów do załatwiania spraw wskazanych w art. 35 Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2016 r., poz. 23.). W okresie objętym kontrolą Powiatowy Zespół w Piasecznie przestrzegał ww. terminów. Dokumentacja wpływająca do Zespołu w sprawie wydania orzeczenia o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności po zarejestrowaniu jest kierowana do lekarzy, którzy zgodnie ze wskazaniami medycznymi decydują o ewentualnej konieczności uzupełnienia dokumentacji. Kontrola wykazała, że w 13 przypadkach (protokół, s. 18) wyznaczono do składu orzekającego lekarza o specjalizacji nieodpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej, co stanowi naruszenie ww. 19 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Poza tym kontrola wykazała prawidłową organizację składów orzekających, osoby zainteresowane zapraszane są na posiedzenia składów orzekających w odstępach czasowych, które gwarantują możliwość rzetelnego przeprowadzenia badania i wywiadu. Posiedzenia składów orzekających odbywają się 3 razy w tygodniu, na poszczególne komisje wzywanych jest 12 dzieci lub 14 osób dorosłych. Zgodnie z 24 ust. 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, składy dla osób dorosłych i dzieci odbywają się oddzielnie. Analiza 90 spraw pod kątem prawidłowości udokumentowania stanu faktycznego, trafności ustaleń orzeczniczych i spójności ocen sporządzanych przez specjalistów pracownika socjalnego, doradcy zawodowego, psychologów oraz pedagoga, wykazała uchybienia (opisane w protokole s. 10-12). Zastrzeżenia dotyczą głównie ocen, w których zawarta treść nie uzasadnia podjętej decyzji, zaś uzasadnienie nie zawiera prawidłowego rozstrzygnięcia merytorycznego. Ponadto opis funkcjonowania osoby 3
jest zbyt ogólny, lakoniczny, w szczególności w ocenach sporządzonych w sprawach dotyczących osób poniżej 16-tego roku życia specjaliści nie wskazują ograniczeń adekwatnych do wieku i ograniczeń wykraczających poza normę wiekową. Oceny sporządzane przez psychologa i opisane w protokole na str. 10 wypełnione są trudnym do odczytania pismem. Analiza w zakresie kryteriów medycznych orzekania o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności 90 orzeczeń (protokół, str. 15-18), wybranych losowo z rejestrów prowadzonych w SI EKSMOoN wydanych w okresie obowiązywania rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 go roku życia oraz rozporządzenia Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, wykazała niżej wymienione nieprawidłowości. Kontrolująca dokumentację medyczną dr n. med. Małgorzata Gutowska- Jabłońska w 13 przypadkach (protokół, str. 15-18) stwierdziła nieprawidłowości wynikające z niewłaściwego stosowania standardów orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności lub niewłaściwego dokumentowania stanu faktycznego przez przewodniczących składów orzekających, w tym w przypadku 7 spraw nie wszystkie symbole przyczyny niepełnosprawności uzasadniały orzeczony stopień niepełnosprawności. Ponadto kontrola wykazała, że w 1 sprawie o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności brak jest przesłanek zaliczających dziecko do osób niepełnosprawnych. W wyżej wymienionych sprawach kontrolujący nie stwierdzili rażącego naruszenia prawa. Analiza Ocen stanu zdrowia wystawianych przez lekarza - przewodniczącego składu orzekającego wykazała uchybienia. Zastrzeżenia dotyczą głównie nieczytelnego wypełniania ocen, niepełnego opisu badania przedmiotowego i podmiotowego oraz niepełnego uzasadnienia (protokół str.18-19). Należy zwrócić uwagę na fakt, że zarówno Oceny stanu zdrowia jak i Oceny pozostałych specjalistów biorących udział w składach orzekających są dokumentami urzędowymi i muszą spełniać podstawowe wymogi dokumentu, w szczególności powinny być wypełniane w sposób czytelny. Zalecenia w zakresie prawidłowego wypełniania Ocen przez członków składów orzekających wskazano również w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 28.11.2013r. 4
Wobec przedstawionej oceny dotyczącej funkcjonowania jednostki poddanej kontroli, zwracam się o realizację poniższych zaleceń pokontrolnych: 1. pilne powołanie w skład Zespołu lekarzy specjalistów z zakresu okulistyki i laryngologii; 2. wyznaczanie do składów orzekających lekarzy o specjalizacji odpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej zgodnie z 19 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki społecznej z dnia 15 lipca 2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności; 3. wzmocnienie nadzoru nad lekarzami i specjalistami - członkami Powiatowego Zespołu, w przedmiocie jakości wypełnianych ocen w procesie orzeczniczym; Zgodnie z 17 ust. 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez organy upoważnione do kontroli na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych: Kierownik podmiotu kontrolowanego, w terminie wyznaczonym w wystąpieniu pokontrolnym, zawiadamia organ upoważniony do kontroli o sposobie wykorzystania uwag i wykonania zaleceń pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań. W związku z powyższym proszę o przedstawienie w terminie 30 dni, od dnia otrzymania wystąpienia stosownych informacji Wydziałowi Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego. Jednocześnie informuje, że treść niniejszego wystąpienia pokontrolnego, ogłoszona zostanie w Biuletynie Informacji Publicznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, na stronie internetowej: bip.mazowieckie.pl. z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Anna Olszewska Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: 1. Starosta Powiatu Piaseczyńskiego 5