Spr a wo z da ni eo g ó l ne ze g z a mi numa t ur a l ne g o2 0 1 7
2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Aleksandra Grabowska (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Redakcja dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Opracowanie techniczne Joanna Dobkowska (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Współpraca Beata Dobrosielska (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Agata Wiśniewska (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Pracownie ds. Analiz Wyników Egzaminacyjnych okręgowych komisji egzaminacyjnych Centralna Komisja Egzaminacyjna ul. Józefa Lewartowskiego 6, 00-190 Warszawa tel. 022 536 65 00, fax 022 536 65 04 e-mail: sekretariat@cke.edu.pl www.cke.edu.pl
Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 3 Egzamin maturalny w maju 2017 roku 1. Organizacja egzaminów Zgodnie z Komunikatem dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w sprawie harmonogramu przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego oraz egzaminu maturalnego w 2017 r. pisemne egzaminy maturalne odbywały się od 4 do 24 maja 2017 r., natomiast egzaminy ustne od 4 maja do 26 maja 2017 r. Osoby, które z przyczyn losowych nie mogły przystąpić do ustnych lub pisemnych egzaminów maturalnych w maju, zdawały egzamin w terminie dodatkowym od 1 do 20 czerwca, natomiast tym, które nie zdały jednego egzaminu, a przystąpiły do wszystkich egzaminów obowiązkowych, został wyznaczony termin sesji poprawkowej: egzaminów pisemnych 22 sierpnia, a egzaminów ustnych od 23 do 25 sierpnia. Absolwenci liceów ogólnokształcących oraz techników, którzy ukończyli szkołę w 2017 r., obowiązkowo przystępowali do egzaminu maturalnego: 1. w części ustnej z (a) języka polskiego oraz (b) wybranego języka obcego nowożytnego 2. w części pisemnej z (c) języka polskiego, (d) matematyki, (e) wybranego języka obcego nowożytnego oraz (f) wybranego przedmiotu dodatkowego na poziomie rozszerzonym, a w przypadku języków obcych nowożytnych na poziomie rozszerzonym albo dwujęzycznym. Absolwenci szkół lub oddziałów z nauczaniem języka danej mniejszości narodowej obowiązkowo przystępowali również do egzaminu maturalnego z nauczanego języka, zarówno w części ustnej, jak i w części pisemnej. Na tegoroczną maturę przygotowano 424 rodzaje arkuszy egzaminacyjnych do 25 przedmiotów oraz 70 różnego rodzaju nagrań na płytach CD dla zdających egzaminy z języków obcych nowożytnych, historii muzyki i informatyki. Prace egzaminacyjne sprawdzali przeszkoleni egzaminatorzy, wpisani do ewidencji egzaminatorów okręgowych komisji egzaminacyjnych, stosując zasady oceniania rozwiązań zadań ustalone w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. W tym roku do sprawdzania około 1,3 mln arkuszy powołano 25 268 egzaminatorów, którzy pracowali w 1 418 zespołach egzaminatorów. Przeprowadzono również ponad 531 tysięcy egzaminów ustnych. Przebieg egzaminu maturalnego monitorowało 1 208 obserwatorów: pracowników kuratoriów oświaty, organów prowadzących, szkół wyższych, ośrodków doskonalenia nauczycieli, jednostek samorządów terytorialnych, poradni pedagogiczno-psychologicznych, OKE. Unieważniono 252 egzaminy, w tym z powodu naruszenia procedur przeprowadzania egzaminu 184 prace, z powodu niesamodzielnego rozwiązywania zadań 60 egzaminów, z innych powodów 8 prac. Maturzyści, którym unieważniono egzaminy, nie mogli przystąpić do sesji poprawkowej w sierpniu będą mogli poprawiać je dopiero za rok. Rozdanie świadectw dojrzałości odbyło się w szkołach 30 czerwca 2017 r. Egzaminy maturalne w sesji majowej przebiegały w całym kraju bez większych zakłóceń i zgodnie z harmonogramem. 2. Informacja o populacji zdających Do egzaminów ze wszystkich przedmiotów obowiązkowych w części ustnej i części pisemnej egzaminu maturalnego w maju 2017 roku przystąpiło 258 030 tegorocznych absolwentów szkół ponadgimnazjalnych, w tym 165 903 osoby z liceów ogólnokształcących, a 92 127 osób z techników. Do egzaminu przystąpili również absolwenci z lat ubiegłych, którzy dotychczas nie uzyskali świadectwa dojrzałości, oraz tacy, którzy uzyskali świadectwo we wcześniejszych latach, a w maju 2017 r. przystąpili ponownie do egzaminu maturalnego w celu podwyższenia wyniku egzaminacyjnego albo uzyskania wyniku z nowego przedmiotu.
4 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 Na Wykresie 1. przedstawiono procentowy udział absolwentów różnych typów szkół, którzy zdawali egzamin maturalny w 2017 roku. 70,0% 64,3% 60,0% 50,0% 40,0% 35,7% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% licea ogólnokształcące technika Wykres 1. Odsetek zdających egzamin maturalny w poszczególnych typach szkół 3. Informacja o wyborach przedmiotów egzaminacyjnych 3.1. Wybór przedmiotów obowiązkowych Wszyscy ubiegający się o świadectwo dojrzałości obowiązkowo zdawali egzamin z następujących przedmiotów: język polski (pisemny i ustny), matematyka (tylko pisemny) i wybrany język obcy nowożytny (angielski, niemiecki, rosyjski, francuski, hiszpański, włoski egzamin ustny i pisemny). Najczęściej wybieranym językiem obcym na egzaminie był język angielski (por. Wykres 2.). 100,0% 90,0% 91,9% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 6,8% 1,9% 0,6% język angielski język niemiecki język rosyjski pozostałe Wykres 2. Wybór języków obcych nowożytnych jako przedmiotów obowiązkowych
Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 5 Spośród tegorocznych absolwentów język angielski jako przedmiot obowiązkowy zdawało 237 222 osoby, język niemiecki 17 493, język rosyjski 4 809, język francuski 752, język hiszpański 543, język włoski 175 osób. 3.2. Wybór przedmiotów dodatkowych i poziomu zdawania egzaminu Tegoroczni absolwenci obowiązkowo przystępowali do jednego przedmiotu dodatkowego na poziomie rozszerzonym. Ponadto mogli przystąpić do egzaminu z 5 kolejnych przedmiotów dodatkowych. Wybory przedmiotów dodatkowych przez maturzystów prezentuje Wykres 3. 50,0% 40,0% 42,7% 30,0% 31,1% 20,0% 21,2% 10,0% 4,9% 0,0% 1 przedmiot dodatkowy 2 przedmioty dodatkowe 3 przedmioty dodatkowe 4 i więcej przedmiotów dodatkowych Wykres 3. Liczba wybranych przedmiotów dodatkowych Do egzaminu maturalnego z języka polskiego na poziomie rozszerzonym w nowej formule przystąpiło 49 725 osób. Na zdawanie egzaminu z matematyki na poziomie rozszerzonym zdecydowało się 69 807 maturzystów. Również języki obce nowożytne mogły być zdawane jako przedmioty dodatkowe. Na Wykresie 4. przedstawiono wybory języków obcych w 2017 r. jako przedmiotów dodatkowych na poziomie rozszerzonym.
6 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 140 000 131 839 120 000 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 0 7 535 1 982 791 671 341 język angielski język niemiecki język rosyjski język francuski język hiszpański język włoski Wykres 4. Wybór języków obcych nowożytnych na poziomie rozszerzonym Spośród przedmiotów przedstawionych na Wykresie 5. największą popularnością wśród zdających cieszyły się egzaminy z geografii (71 601 osób), biologii (49 923 osoby), chemii (28 880 osób) oraz wiedzy o społeczeństwie (25 479 osób). 80 000 70 000 71 601 60 000 50 000 49 923 40 000 30 000 20 000 28 880 25 479 21 801 17 924 10 000 0 geografia biologia chemia wiedza o społeczeństwie 7 177 2 588 817 fizyka historia informatyka historia sztuki filozofia Wykres 5. Wybór przedmiotów dodatkowych na poziomie rozszerzonym
Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 7 Przedmioty zdawane jako dodatkowe nie miały progu zaliczenia. Informacje o wyborze pozostałych przedmiotów zostały podane w poniższej tabeli. Tabela 1. Wybór poziomów egzaminów z pozostałych przedmiotów (nieprzedstawionych na diagramie) Przedmiot poziom podstawowy Liczba zdających poziom rozszerzony Historia muzyki 309 Język łaciński i kultura antyczna 109 Język białoruski 167 15 Język litewski 19 17 Język ukraiński 84 25 Język kaszubski 18 Język łemkowski 1 Wybory przedmiotów dodatkowych były podyktowane najczęściej wymaganiami rekrutacyjnymi wyższych uczelni. 4. Informacja o wynikach egzaminu maturalnego w maju 2017 roku 4.1. Zdawalność egzaminu maturalnego Spośród absolwentów z 2017 r., którzy w maju przystąpili do wszystkich egzaminów obowiązkowych, świadectwo dojrzałości uzyskało 78,5% zdających (por. Tabele 2. i 3.). Tabela 2. Zdawalność egzaminu w kraju (maj 2017 r.) Liczba zdających, którzy przystąpili do wszystkich egzaminów obowiązkowych 258 030 100% w tym: osób, które zdały egzamin 202 550 78,5% osób, które miały prawo przystąpienia do egzaminu poprawkowego w sierpniu br. 38 304 14,8% osób, które nie zdały egzaminu maturalnego z więcej niż jednego przedmiotu 17 176 6,7%
8 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 Tabela 3. Zdawalność egzaminu w województwach (maj 2017 r.) Województwo Absolwenci z 2017 r. Liczba zdających Odsetek sukcesów dolnośląskie 16 631 76,1% kujawsko-pomorskie 13 524 78,0% lubelskie 16 746 77,8% lubuskie 5 959 79,8% łódzkie 16 189 79,5% małopolskie 24 805 82,6% mazowieckie 37 648 80,3% opolskie 6 071 77,6% podkarpackie 16 960 77,9% podlaskie 8 932 80,4% pomorskie 14 870 78,1% śląskie 28 342 77,3% świętokrzyskie 9 207 78,3% warmińsko-mazurskie 9 272 74,1% wielkopolskie 23 128 78,0% zachodniopomorskie 9 746 74,2% Zdawalność egzaminu była różna w różnych typach szkół. Odsetek zdających, którzy otrzymali świadectwo w liceach ogólnokształcących i w technikach, przedstawia Wykres 6. 90,0% 80,0% 84,4% 70,0% 67,9% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% licea ogólnokształcące technika Wykres 6. Zdawalność egzaminu maturalnego w różnych typach szkół
Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 9 Wykres 7. przedstawia zdawalność egzaminów w szkołach publicznych i niepublicznych. 90,0% 80,0% 80,6% 70,0% 60,0% 50,0% 50,9% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% publiczna niepubliczna Wykres 7. Zdawalność egzaminu maturalnego w szkołach publicznych i niepublicznych Różnica między zdawalnością w szkołach publicznych i niepublicznych jest spowodowana dużym odsetkiem wśród szkół niepublicznych uzupełniających szkół dla dorosłych, które statystycznie uzyskują niższe wyniki (por. Wykres 7.). Spośród maturzystów około 15%, w tym 17 689 absolwentów liceów ogólnokształcących oraz 20 615 absolwentów techników, nie zdało jednego z pięciu obowiązkowych egzaminów. Te osoby miały prawo do zdawania tego egzaminu w sesji poprawkowej w sierpniu tego roku. Natomiast mniej niż 0,1% zdających (155 osób) nie zdało wszystkich pięciu egzaminów obowiązkowych (por. Wykres 8.). 4,6% 1,6% 0,4% 0,1% 14,8% wszystkie obowiązkowe zdane jeden obowiązkowy niezdany dwa obowiązkowe niezdane trzy obowiązkowe niezdane cztery obowiązkowe niezdane pięć obowiązkowych niezdanych 78,5% Wykres 8. Podział maturzystów ze względu na liczbę niezdanych egzaminów
10 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 Spośród maturzystów, którzy nie otrzymali świadectwa dojrzałości, najwięcej (44 503 osoby) nie zdały egzaminu z matematyki. 10 418 osób nie zdało egzaminu z języka polskiego w części ustnej i/lub w części pisemnej (Wykres 9.). 9,3% 3,8% 21,6% język polski - pisemny język polski - ustny język obcy obowiązkowy - pisemny język obcy obowiązkowy - ustny matematyka 56,1% 9,1% Wykres 9. Udział procentowy niezdanych egzaminów z przedmiotów obowiązkowych Na Wykresach 10. i 11. przedstawiono zdawalność egzaminów z przedmiotów obowiązkowych odpowiednio w części pisemnej oraz w części ustnej. 100% 99% 99,0% 98% 98,0% 99,6% 98,0% 97% 96% 96,0% 95% 95,0% 94% 94,0% 93% 92% 91% język polski język angielski język niemiecki język francuski język rosyjski język hiszpański język włoski Wykres 10. Zdawalność egzaminów z przedmiotów obowiązkowych egzamin pisemny
Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 11 100% 99,6% 99% 99,0% 99,0% 98% 98,0% 97% 97,0% 97,0% 96% 96,0% 95% 94% język polski język angielski język niemiecki język francuski język rosyjski język hiszpański język włoski Wykres 11. Zdawalność egzaminów z przedmiotów obowiązkowych egzamin ustny Obowiązkowy egzamin w części ustnej jest przeprowadzany z języka polskiego, języków obcych nowożytnych oraz z języków mniejszości narodowych. Dla tych egzaminów nie określa się poziomu. Ta część egzaminu maturalnego jest oceniana w szkole przez dwuosobowe zespoły egzaminatorów. W skład zespołu nie może wchodzić nauczyciel, który w ostatnim roku prowadził zajęcia z danego przedmiotu, a jeden z członków zespołu musi być zatrudniony w innej szkole. 4.2. Średnie wyniki egzaminów pisemnych z poszczególnych przedmiotów Średnie wyniki egzaminów z poszczególnych przedmiotów były zróżnicowane. Z obowiązkowych egzaminów pisemnych zdawanych na poziomie podstawowym zdający uzyskali wyniki w granicach 59% 82% maksymalnej liczby punktów. Szczegółowe dane przedstawiono na Wykresie 12.
12 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 biologia chemia filozofia fizyka geografia historia 41% 44% 49% 46% 36% 36% historia muzyki 55% historia sztuki informatyka 42% 47% język angielski 65% 77% język białoruski 74% 100% język francuski 63% 80% język hiszpański język kaszubski język litewski 55% 78% 73% 78% 76% język łaciński i kultura antyczna 49% język łemkowski 90% język niemiecki język polski 52% 59% 63% 72% język rosyjski 64% 67% język ukraiński język włoski 68% 82% 76% 82% matematyka 47% 60% wiedza o społeczeństwie 29% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 120% poziom rozszerzony poziom podstawowy Wykres 12. Średnie wyniki z poszczególnych przedmiotów egzamin pisemny na poziomie podstawowym i na poziomie rozszerzonym
Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 13 100% 90% 80% 80% 79% 82% 70% 60% 65% 69% 64% 64% 50% 40% 30% 20% 10% 0% język polski język angielski język niemiecki język francuski język rosyjski język hiszpański język włoski Wykres 13. Średnie wyniki egzamin ustny Egzamin maturalny w sierpniu 2017 roku Do egzaminu maturalnego w sesji poprawkowej w sierpniu 2017 roku przystąpiło 47 897 absolwentów. Były to osoby, które w maju i/lub w czerwcu 2017 roku przystąpiły do egzaminu maturalnego ze wszystkich przedmiotów obowiązkowych w części ustnej i części pisemnej i nie zdały egzaminu wyłącznie z jednego przedmiotu w części ustnej albo w części pisemnej. Tegoroczni absolwenci 34 062 osób stanowili 71% wszystkich zdających egzamin w sesji poprawkowej. Egzamin maturalny w maju, czerwcu i sierpniu 2017 roku Tabela 1. Tegoroczni absolwenci, którzy przystąpili do egzaminów z wszystkich przedmiotów obowiązkowych w maju, czerwcu i sierpniu 2017 r. odsetek sukcesów Wszyscy zdający absolwenci liceum ogólnokształcącego w tym: absolwenci technikum Liczba zdających, którzy przystąpili do wszystkich egzaminów obowiązkowych 259 037 100% 166 606 100% 92 431 100% w tym: osób, które zdały egzamin 218 779 84,5% 148 158 89% 70 621 76% osób, które nie zdały egzaminu 40 258 15,5% 18 448 11% 21 810 24%
14 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 Tabela 2. Zdawalność egzaminów z poszczególnych przedmiotów w maju, czerwcu i sierpniu 2017 roku dla tegorocznych absolwentów Poziom Odsetek sukcesów w tym: Przedmiot absolwenci liceum absolwenci egzaminu wszyscy zdający ogólnokształcącego technikum język polski P 98% 98% 97% język białoruski P 100% 100% język litewski P 100% 100% język ukraiński P 100% 100% matematyka P 86% 90% 79% język angielski P 95% 96% 92% język francuski P 98% 99% 76% język hiszpański P 99% 99% 89% język niemiecki P 96% 97% 94% język rosyjski P 93,5% 94% 93% język włoski P 98% 98% 94%