CELE I ZADANIA PRAKTYKI DYDAKTYCZNEJ Studia podyplomowe w zakresie: Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna wraz z przygotowaniem psychologiczno-pedagogicznym i dydaktycznym dla I-go etapu kształcenia Praktyka dydaktyczna w wymiarze 120 godzin (60 w przedszkolu i 60 w szkole podstawowej w klasach 1-3) Moduł III Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna Praktyka dydaktyczna w wymiarze 60 godzin (30 godzin w przedszkolu i 60 w szkole podstawowej w klasach 1-3) Moduł IV gromadzenie doświadczeń związanych z pracą dydaktyczno-wychowawczą nauczyciela, konfrontowanie nabytej wiedzy z zakresu dydaktyki szczegółowej (metodyki nauczania) z rzeczywistością pedagogiczną w działaniu praktycznym. Praktyka odbywa się, w zależności od etapu edukacyjnego, którego dotyczy kształcenie osoby przygotowującej się do wykonywania zawodu nauczyciela, w szkole lub placówce realizującej kształcenie na danym etapie edukacyjnym lub etapach edukacyjnych. W trakcie praktyki następuje kształtowanie kompetencji dydaktycznych przez: 1. zapoznanie się ze specyfiką szkoły lub placówki, w której praktyka jest odbywana, w szczególności poznanie realizowanych przez nią zadań dydaktycznych, sposobu 1
funkcjonowania, organizacji pracy, pracowników, uczestników procesów pedagogicznych oraz prowadzonej dokumentacji; 2. obserwowanie: czynności podejmowanych przez opiekuna praktyk w toku prowadzonych przez niego lekcji (zajęć) oraz aktywności uczniów, toku metodycznego lekcji (zajęć), stosowanych przez nauczyciela metod i form pracy oraz wykorzystywanych pomocy dydaktycznych, interakcji dorosły (nauczyciel, wychowawca) dziecko oraz interakcji między dziećmi lub młodzieżą w toku lekcji (zajęć), procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego w klasie, ich prawidłowości i zakłóceń, sposobów aktywizowania i dyscyplinowania uczniów oraz różnicowania poziomu aktywności poszczególnych uczniów, sposobu oceniania uczniów, sposobu zadawania i kontrolowania pracy domowej, dynamiki i klimatu społecznego klasy, ról pełnionych przez uczniów, zachowania i postaw uczniów, funkcjonowania i aktywności w czasie lekcji (zajęć) poszczególnych uczniów, z uwzględnieniem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym uczniów szczególnie uzdolnionych, działań podejmowanych przez opiekuna praktyk na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa i zachowania dyscypliny, organizacji przestrzeni w klasie, sposobu jej zagospodarowania (ustawienie mebli, wyposażenie, dekoracje); 3. współdziałanie z opiekunem praktyk w: planowaniu i przeprowadzaniu lekcji (zajęć), organizowaniu pracy w grupach, przygotowywaniu pomocy dydaktycznych, wykorzystywaniu środków multimedialnych i technologii informacyjnej w pracy dydaktycznej, kontrolowaniu i ocenianiu uczniów, podejmowaniu działań na rzecz uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym uczniów szczególnie uzdolnionych, organizowaniu przestrzeni klasy, 2
podejmowaniu działań w zakresie projektowania i udzielania pomocy psychologicznopedagogicznej; 4. pełnienie roli nauczyciela, w szczególności: planowanie lekcji (zajęć), formułowanie celów, dobór metod i form pracy oraz środków dydaktycznych, dostosowywanie metod i form pracy do realizowanych treści, etapu edukacyjnego oraz dynamiki grupy uczniowskiej, organizację i prowadzenie lekcji (zajęć) w oparciu o samodzielnie opracowywane scenariusze, wykorzystywanie w toku lekcji (zajęć) środków multimedialnych i technologii informacyjnej, dostosowywanie sposobu komunikacji w toku lekcji (zajęć) do poziomu rozwoju uczniów, animowanie aktywności poznawczej i współdziałania uczniów, rozwijanie umiejętności samodzielnego zdobywania wiedzy z wykorzystaniem technologii informacyjnej, organizację pracy uczniów w grupach zadaniowych, dostosowywanie podejmowanych działań do możliwości i ograniczeń uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, diagnozowanie poziomu wiedzy i umiejętności uczniów, podejmowanie indywidualnej pracy dydaktycznej z uczniami (w tym uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi), podejmowanie działań wychowawczych w toku pracy dydaktycznej, w miarę pojawiających się problemów, w sytuacjach: zagrożenia bezpieczeństwa, naruszania praw innych, nieprzestrzegania ustalonych zasad, podejmowanie współpracy z innymi nauczycielami, wychowawcą klasy, pedagogiem szkolnym, psychologiem szkolnym oraz specjalistami pracującymi z uczniami; 5. analizę i interpretację zaobserwowanych albo doświadczanych sytuacji i zdarzeń pedagogicznych, w tym: prowadzenie dokumentacji praktyki, konfrontowanie wiedzy teoretycznej z praktyką, ocenę własnego funkcjonowania w toku wypełniania roli nauczyciela (dostrzeganie swoich mocnych i słabych stron), ocenę przebiegu prowadzonych lekcji (zajęć) oraz realizacji zamierzonych celów, konsultacje z opiekunem praktyk w celu omawiania obserwowanych i prowadzonych lekcji (zajęć), 3
omawianie zgromadzonych doświadczeń w grupie studentów (słuchaczy). Zadania dla słuchacza: systematyczne realizowanie zadań programowych oraz prowadzenie dziennika praktyk według opracowanego schematu, zapoznanie się ze strategią planowania i projektowania pracy w przedszkolu i w klasach I-III (programami wychowania przedszkolnego i kształcenia zintegrowanego, podręcznikami, procedurą planowania pracy i oceniania osiągnięć dziecka, prowadzoną dokumentacją, programem edukacyjnym, planem pracy dydaktyczno wychowawczej, dziennikami, arkuszami obserwacji dziecka itp.), - przeprowadzić pod kierunkiem nauczyciela opiekuna praktyk zajęcia z dziećmi w przedszkolu i klasach I III według zaprojektowanego scenariusza, - opracować przykładowe scenariusze spotkań z rodzicami dzieci przedszkolnych i uczniów klas I III, - zaprojektować przykładowe scenariusze zajęć dodatkowych dla dzieci przedszkolnych i uczniów klas I III (projekt wycieczki, imprezy klasowej, szkolnej, pozaszkolnej, środowiskowej, zorganizowaniu czasu wolnego dzieciom, itp.), - dokonać diagnozy sytuacji społeczno emocjonalnej indywidualnego dziecka oraz klasy jako grupy społecznej, - opracować przykładowe narzędzia ewaluacji zintegrowanego procesu kształcenia (karty samokontroli, samooceny, autoewaluacji itp.) - przedstawić opiekunowi na uczelni pełną dokumentację i pisemną ocenę praktyk oraz zaprezentować wybrane zadania w terminie wyznaczonym przez opiekuna. Warunki zaliczenia praktyki: 1. Odbycie przez słuchacza praktyki w wyznaczonej placówce i ustalonym terminie. 2. Przygotowanie pisemnego sprawozdania z praktyki obejmującego: poznaną dokumentację pracy nauczyciela przedszkola i szkoły protokoły hospitowanych zajęć programowych i pozaprogramowych scenariusze samodzielnie opracowanych i przeprowadzonych zajęć w przedszkolu i klasach I III projekt przykładowego spotkania z rodzicami przykładowe zestawy zabaw dla dzieci (realizowane w toku zajęć, przerw, podczas pobytu w świetlicy, czy w trakcie zajęć nieobowiązkowych) 4
przykładowe środki dydaktyczne narzędzia diagnozowania indywidualnego dziecka oraz grupy przedszkolnej i klasy szkolnej oferty edukacyjne dla dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych propozycje ekstra aktywności (np. zadań dla dzieci wcześniej kończących pracę) propozycje działań przedszkola/szkoły w środowisku lokalnym własne uwagi, refleksje słuchacza związane z wykonanymi zadaniami 3. Uzyskanie pozytywnej oceny i opinii wystawionej przez nauczyciela opiekuna praktyk z ramienia placówki, potwierdzonej przez dyrektora przedszkola/szkoły. 5