Wprowadzenie do baz danych
Dlaczego mówimy o bazach danych Bazy danych - podstawa współczesnych systemów informatycznych. Inteligentny uytkownik partnerem w rozmów z projektantem, programistom, deweloperem, lepiej moe wyrazi swoje potrzeby i zrozumie jzyka uywanego przez kadry IT, jest w stanie opisa modelu i procesów biznesowych stosowanych w przedsibiorstwie w sposób ułatwiajcy tworzenie i rozwój aplikacji.
Kiedy uywa bazy danych? Do czego s uywane komputery? Gromadzenia informacji Przetwarzanie informacji Wyszukiwanie informacji Digital Library Initiative - dostp do informacji multimedialnej przez WWW: teksty, mapy, obrazy, muzyka, filmy. http://sunsite.berkeley.edu/collections/ Biblioteka Kongresu Narodowego USA (Congress Library) Ok. 20 Terabajtów tekstu + ponad 10 TB zdj + 200 TB map + 500 TB filmów + 2000 TB płyt CD = ok. 3 Petabajtów. Dyski komputerów s w stanie przechowywa wszystko, co... wprowadzimy!
Czym jest Baza Danych System bazy danych zawiera: zbiór danych zapamitanych na pamici masowe (dysk twardy, CD-ROM, DVD); system zarzdzania baz danych (program) uytkownicy bazy danych administrator (ang. DataBase administrator DBA) 1 administrator do 40 baz danych i wicej projektant uytkownik (business user, business analyst) sprzt
Czym jest baza danych Dane powinny słuy moliwie wielu zastosowaniom Baza danych zbiór nie powtarzajcych si danych elementarnych Baza danych jest zbiorem informacji (danych) dotyczcych okrelonego tematu Baza danych (ang. Data Base) - zbiór wystpie rónych typów rekordów oraz opisów powiza midzy rekordami i danymi elementarnymi Redundacja - nadmiarowo - powtórzenie tej samej informacji Cele redundacji informacji w bazach danych zabezpieczenie informacji wyszukiwanie informacji
Czym jest baza danych Baza danych zbiór wzajemne powizanych danych pamitanych bez zbdnej redundacji, słucych jednemu lub wielu zastosowaniom w sposób optymalny, dane s niezalene od programów, które z nich korzystaj przy dołczaniu (dodawaniu) i modyfikacji oraz wyszukiwaniu danych stosuje si wspóln metod umoliwiajc sprawdzanie poprawnoci wykonywanych operacji. (James Martin, Computer Data Base Organization Prentice Hall, 1977, James Martin, Organizacja baz danych, PWN, 1983, s. 30)
Operacje na danych Wyszukiwanie i prezentacja, korzystanie Aktualizacja Wprowadzanie Przechowywanie Przechowywanie informacji zgodnie z wymaganiami ustawowymi. Usuwanie
Personalne bazy danych Co przechowuj Lista - adresy, telefony Lista ksiek, monet,... Co uywaj Edytor tekstu Arkusz kalkulacyjny Program w telefonie komórkowym, Osobisty Organizator (ang. Personal Information Manager) - programy do zarzdzania podrczn informacj
Przykłady zastosowa bazy danych Dane o wyrobach Dane o kontrahentach Dane o studentach Dane o surowcach Dane o ksikach Dane o projektach Dane o czciach Poczta elektroniczna Dane o pacjentach Dane o dostawców Dane o pracowników Dane o jednostkach biznesowych Dane dotyczce Planowania Wykonania Planu
Przykłady zastosowa bazy danych GIS, Systemy Informacji Geograficznej - bazy danych połczone z cyfrowymi mapami. Systemy udostpniajcych pliki multimedialne Dun & Bradstreet (D&B) - najwiksza na wiecie firma (oddziały w 60 krajach, 2 miliony klientów rocznie) zajmujcej si dostarczaniem informacji gospodarczych. www.pf.pl - Panorama Firm Wyszukiwarki internetowe www.google.com www.yahoo.com www.onet.pl www.wp.pl www.interia.pl www.szukaj.pl
Przykłady zastosowa bazy danych Social Security, USA: 40.000 terminali, 20 milionów transakcji dziennie. NASA - przyrost 100 MB/dzie Biblioteka Kongresu USA CERN Genewa
Przykłady zastosowa bazy danych w Polsce PESEL, Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludnoci System rejestracji pojazdów ZUS GUS - Główny Urzd Statystyczny, dane statystyczne, rejestr REGON Krajowa Izba Gospodarcza, krajowe podmioty gospodarcze LEX - krajowy system informacji prawnej SAPARD
Programy do zarzdzania bazach danych System Zarzdzania baz danych - oprogramowanie słuce do zarzdzania i przechowywania danych (ang. Data Base Management Systems DBMS)
Wymagania wobec programów do zarzdzania bazach danych Szybko wyszukiwania informacji, Zdalny dostp, Kompresja danych - tabela, przestrze (ang. tablespace) Przechowywanie informacji multimedialnej - obrazy, dzwik, filmy Przechowywanie informacji geograficznej - GIS Równoczesny dostp do danych przez wielu uytkowników - współbieno (ang. concurrency) XML Prezentacja danych w Web (Intranet / Internet) System pozwala na odtwarzanie danych po awarii. Łatwa administracja
Rozwój bazy danych pod systemem operacyjnym MS-DOS, Windows FoxPro (Microsoft) pod DOS, Windows, Mac, Unix, wersja polska. Paradox (Borland) - Query by Example, pytania przez analogie. Interbase (Borland) dbase (Borland), od 1981 roku (dbase II pod CP/M), wersja polska.
Systemy do zarzdzania bazach danych Wprowadza informacje Formularz Konektor - ODBC Wybiera informacje Zapytania - Kwerendy Prezentowa informacj w raportach Raporty
Formularz Uywany jest do wprowadzenia danych w bazie danych Przykład formularza jest okno na ekranie, które zawiera pola, w które mona wprowadzi właciwe dane.
Zapytania - kwerendy Zapytania s uywane do wyszukiwania, analizowania, przetwarzania danych. Przykłady zapyta - kwerend Który kontrahenci s z okrelonego miasta? Jakie obroty zrobiły poszczególne (okrelone) kontrahenci? Ile kupilimy u dostawcy X?
Raport Raport jest uywany do generacja, przygotowywanie raportu (wydruku) z bazy danych. Formaty w których mog by generowane raporty Ms Excel - XLS Ms Word - RTF Adobe - PDF Programy do raportowania Ms Access ma wbudowany program do tworzenia raportów Oracle - Oracle Reports Agata Report http://www.agata.org.br/us/index.php Przykład raportów kontrahenci z okrelonego miasta
Rozwój technologii baz danych Pierwsze systemy - płaskie pliki Obecnie uytkownika nie interesuje jak fizyczne jest zorganizowane przechowywanie informacji - na jednym dysku, czy rozproszone na grupy dysków, na jednym serwerze czy w klastrze, wymaga tylko jedno dostpno do danych 24x7x365
Wybór systemu do zarzdzania bazy danych Jakie s wymagania aplikacji w stosunku do systemu do zarzdzania bazy danych? Jaki zostanie wybrany model bazy danych? TCO - total cost of ownership - całkowite koszty posiadania Na jakim systemie operacyjnym chcemy stosowa bazy danych? / Microsoft Access / SQL Server nie działa na Linux, Unix, a tylko na Windows/ Jak długo bdzie funkcjonowała tworzona baza danych? Jakie s wymagania wobec dostpnoci, odpornoci na awarie? Jaka jest skała danych? Jakie wsparcie techniczne potrzebujemy? Ile moemy zapłaci za 1 licencj uytkownika?
Zasoby - literatura C.J.Date, Wprowadzenie do baz danych, WNT, Warszawa 1981, An Introduction to Database Systems, Addison-Wesley, 1977 Artur Górnik, Integralno i spójno danych, Oracle Ken Henderson, Bazy danych w architekturze klient / serwer, Robomatic, Wrocław 1998, Delphi 3 Client / Server Developer s Guide, SAMS 1997 Hans Ladanyi, SQL- ksiega experta, Helion, Gliwice 2000 James Martin, Computer Data Base Organization Prentice Hall, 1977, James Martin, Organizacja baz danych, PWN, 1983 Collete Rolland, Bazy danych. Od koncepcji do realizacji, PWE, Warszawa 1988, (Les bases de donnees - d une conception a une realisation extensible)