Załącznik nr 9 do Opisu potrzeb i wymagań Zasady projektowania nowoczesnego szpitala w odniesieniu do Centrum Medycznego w Łańcucie sp. z o.o. W celu przygotowania się Partnera Prywatnego do dialogu, Podmiot Publiczny przekazuje opracowane na jego zlecenie: Zasady projektowania nowoczesnego szpitala w odniesieniu do Centrum Medycznego w Łańcucie. Projektowanie nowoczesnego Szpitala musi odbywać się tak, aby zapewnić mu maksymalne szanse powodzenia, posługując się wypróbowanymi metodami i to w odniesieniu do kompleksowego programu rozwoju, tak aby o niczym nie zapomnieć i aby wszystkie elementy przyszłego szpitala miały zapewnione właściwe sobie miejsce. Teoretyczne założenia na jakich można oprzeć restrukturyzację, która w efekcie powinna przynieść poprawę organizacji podstawowych funkcji Szpitala, efektywności wykorzystania personelu i aparatury, zracjonalizowania kosztów inwestycji i eksploatacji, wynikają z zastosowania modelu organizacji szpitala o nazwie monospace, który w ostatnich latach wykorzystywany jest w Europie. Zasadniczym elementem modelu monospace, jest tzw. platforma gorąca. Model ten powstawał na przestrzeni ostatnich 20-30 lat poprzez racjonalne grupowanie funkcji diagnostyczno-zabiegowych szpitala wokół szpitalnego oddziału ratunkowego w intencji poprawienia jego skuteczności na miarę możliwosci, wielkości szpitala bez ponoszenia dodatkowych nakładów. Pierwszym elementem, który należy przenieść bezpośrednio w sąsiedztwo Oddziału Ratunkowego jest diagnostyka obrazowa, która umożliwia szybkie wykonanie badania pacjenta, bez koniecznosci instalowania w obszarze izby przyjeć dodatkowego sprzętu RTG. W takiej sytuacji izba przyjęć i radiologia funkcjonują razem. Kolejnym elementem, który jest niezbędny w obszarze izby przyjęć jest blok operacyjny. Dotychczas nie stosowano takich rozwiązań, a jedynie przy izbie przyjęć tworzono sale operacyjne 1 lub 2, które wiekszość czasu stały puste w oczekiwaniu na ewentualnego pacjenta. Przeniesie w sasiedztwo izby przyjęć całego bloku operacyjnego, powoduje bez ponoszenia dodatkowych kosztów, moźliwość korzystania w szybki i bezposredni sposób nie z jednej czy dwóch sal operacyjnych, ale z kilku, czy nawet kilkunastu czyli z całegopotencjału jakim dysponuje Szpital.
Koncepcja platformy gorącej, wymaga również przeniesienia w obszar izby przyjęć anestezjologii. Dotychczas w obszarze izby przyjęć musiały istnieć co najmniej dwa kompletnie wyposażone stanowiska intensywnej terapii, wraz z odpowiednią grupą anestezjologów. W rezultacie umieszczenia anestezjologii w sąsiedztwie izby przyjęć, zapewni się bez żadnych dodatkowych nakładów możliwość wykorzystania odpowiednio większej liczby gotowych wyposażonych stanowisk i całego personelu oddziału. Taka funkcjonalna organizacja szpitala powoduje, że bez ponoszenia kosztów na właściwe wyposażenie izby przyjęć, ma ona dostęp do najbardziej potrzebnych sprzętów w sytuacjach niesienia pomocy pacjentom. Ostatnim bardzo istotnym elementem goracej platformy jest przeniesienie w obszar izby przyjęć bloku porodowego, głównie z możliwości korzystania z sal operacyjnych bloku operacyjnego, gdzie można wykonywac cięcia cesarskie, bez konieczności budowy kolejnych sal porodowych przeznaczonych wyłącznie do wykonywania tego typu zabiegów. Takie funkcjonalne rozmieszczenie oddziałów szpitalnych nie tylko zmniejsza koszty inwestycji i eksploatacji wynikające z powielania wielu stanowisk, ale głównie ogranicza ilość personelu medycznego jak i pomocniczego, co w konsekwencji prowadzi do ograniczenia kosztów funkcjonowania szpitala, czyli leczenia. Przy wykorzystaniu w organizacji szpitala platformy gorącej możliwe jest jego prawidłowe funkcjonowane przy zatrudnieniu bliskim 1,1-1,2 osoby w stosunku do ilosci łóżek szpitalnych. W Polsce w wielu szpitalach wskaźnik ten jest bliski 2, a niekiedy czesto powyżej 2, co znacznie podwyższa koszty funkcjonowania szpitala. Zastosowanie metody platformy gorącej przynosi równie. wiele innych korzyści, wynikających z koncentracji drogich instalacji, jedna centralna klimatyzacja, koncentracja gazów medycznych itd. znacznie obniża koszty budowy, a następnie eksploatacji poszczególnych instalacji. Ponadto organizacja szpitala w formie platformy gorącej jest korzystna ze wzgledów technicznych, bowiem wszystkie komponenty platformy wymagają większej wysokości kondygnacji, jesli zatem zbierze sie je na jednym poziomie, to tylko ta jedna kondygnacja bedzie wyższa, natomiast rozproszenie ich spowoduje podniesienie kosztów inwestycji z uwagi na zwiększenie wysokości kolejnych kondygnacji, bądź też poszczególne oddziały nie otrzymają odpowiedniej wysokosci. W modelu monospace obok platformy gorącej równie istotne znaczenie ma organizacja oddziałów łóżkowych i następnie umiejscowienie ich na platformie. Stosując formę zamkniętego w planie prostokąta, postanowiono rozmieszczać uznane za racjonalne oddziały 30-łóżkowe wzdłuż jego boków np. dwa wzdłuż boku krótszego i trzy wzdłuż dłuższego w taki sposób, żeby korytarz jednego oddziału znajdował sie na przedłużeniu korytarza
sąsiedniego. Dzięki temu szpital dysponuje racjonalnymi jednostkami 30-to łóżkowymi, z możliwością swobodnego przesuwania drzwi w korytarzu, oddzielającym oddziały o różnych specjalnościach w miarę zmian profilu epidemiologicznego populacji lub z dnia na dzień w przypadku pojawienia się większej liczby zachorowań np. na grypę. Następnie tak rozplanowanym jednostkom, nadaje się w planie kształt litery T umieszczając w daszku - wzdłuż elewacji zewnętrznej przeważnie pokoje pacjentów, a w po przeciwnej stronie pomieszczenia towarzyszące. Tak pomyślane jednostki rozmieszcza się pokojami wzdłuż elewacji zewnętrznych i odwraca nóżkami do wnętrza prostokąta. W miejscach styku w/w nóżek umieszcza się silne węzły komunikacji pionowej głównie dzwigi i klatki schodowe, zapewniające skuteczne połączenia między kondygnacjami. Powstaje układ przestrzenny silnie skoncentrowany, w którym nastepuje zbliżenie różnych elementów szpitala poprawiając tym samym sprawność jego funkcjonowania. Ostatnim istotnym osiągnięciem tego modelu jest położenie kondygnacji łóżkowych na platformie goracej, gdyż dopiero wtedy osiągnęło się relację polegajacą na tym, że schodzące z góry piony komunikacyjne wbijają się wprost w odpowiednie części platformy, skracając niemal do zera drogi komunikacyjne pacjentów i personelu. Model monospace zyskał dużą aprobatę szpitali, do tego stopnia, że od kilku lat jest cytowany w programach konkursów architektonicznych, jako wymagany sposób organizacji funkcji szpitala. W praktyce w projektach szpitali budowanych od nowa znajduje on szczególnie szerokie zastosowanie, natomiast w pracach nad projektami przebudowy, rozbudowy, czy restrukturyzacji pracuje się z intencją pozostawania możliwie najbliżej modelu. Główne standardy i zasady projektowania w odniesieniu do Centrum Medycznego w Łańcucie Sp. z o.o. powinny uwzględniać kilka kluczowych elementów, które rzutować będą na jakość i wielkość powziętych rozwiązań. Pierwszym standardem, który jest istotny z punktu widzenia działalności Szpitala jest wielkość pokoju pacjentów, mierzona iloscią łóżek w pokoju. Obecnie podejmuje sie opracowanie strategii rozwoju szpitali w perspektywie 30-40 lat i dąży się do standardów praktykowanych obecnie w Europie, czyli, do pokoi dwuosobowych z łazienką. Mimo, że trudno wdrożyć taki poziom świadczenia usług medycznych od razu w całym szpitalu, to warto w planach strategicznych taką konieczność zapewnić, dlatego stopniowo rozbudowywane i przebudowywane oddziały łóżkowe, taki standard powinny otrzymywać, tak aby w ciągu kilkunastu lat okazało sie, że pokoje w całym szpitalu osiagnęły stan dwuosobowy z łazienką. Jest to o tyle istotne, że docelowo podwaja powierzchnie oddziałów łóżkowych. Jeśli na początku podjętych prac modernizacyjnych
szpitala, nie przewidzi się tej powierzchni, to potem może być już za pózno, gdyż prace remontowe dokonywane w międzyczasie, możliwość osiągnięcia takiego standardu zablokują. Kolejnym istotnym elementem podjętych prac projektowych jest określenie wielkości Oddziału Intensywnej Opieki Medycznej i Bloku Operacyjnego. Program medyczny dla szpitala określił wymagania w tym zakresie na 14 stanowisk OIOMU-u, w tym 8 wzmożonej opieki medycznej i 6 klasycznej intensywnej terapii. Standard jaki został przyjęty na jedno łóżko wynosi 40m2, co przy realizacji założeń dla 14 stanowisk daje powierzchnię 600m2 Oddziału Intensywnej Opieki Medycznej i do tego 4 sale bloku operacyjnego w tym jednż przeznaczoną dla cięć cesarskich. Praktyka działalności szpitali wskazuje, że przy rozwiązaniu organizacyjnym bloku operacyjnego bez tzw. części brudnej, gdzie oczyszczanie bloku operacyjnego z materiałów pooperacyjnych odbywałoby się w zamkniętych hermetycznie metalowych pojemnikach umiejscowionych za pacjentem, i wynoszonych za pośrednictwem części czystej, pozwala zorganizować blok operacyjny na powierzchni 150m2 kompletnego bloku, średnio na jedną salę operacyjną, zamiast 250m2 przy ulokowaniu dodatkowo części brudnej. Tak rozwiązany organizacyjnie blok operacyjny wymagałby powierzchni 600m2. Innym standardem, który jest, proponowany dla Centrum Medycznego w Łańcucie Sp. z o.o. jest dobra organizacja Izby Przyjęć, która mogłaby stopniowo przejmować funkcje 9 dotychczas działających. Równie istotne dla szpitala jak i dla pacjenta jest zapewnienia na obszarze Centrum miejsc dla świadczenia szerokiej gamy usług, z których mogliby korzystać pacjenci. Natomiast działy towarzyszące i gospodarcze mogłyby być objęte outsourcingiem, tak, aby Szpital mógł całkowicie oddać się świadczeniu usług medycznych. Przyjęcie takich standardów i założeń projektowych dla Centrum Medycznego w Łańcucie pozwala szacować wielkość docelową całego szpitala na poziomie około 80m2 na jedno łóżko, co w rezultacie daje powierzchnię 24 000m2 powierzchni całkowitej Szpitala. Przy istniejącym stanie rozmieszczenia funkcjonalnego szpitala, gdzie działa on w kilku budynkach, należy znaleźć taką lokalizację przyszłego budynku, aby zapewnić właściwe relacje nowego budynku do budynków istniejących, tak aby zapewnić projektowanym oddziałom odpowiednie związki z ważnymi oddziałami znajdującymi się w istniejących budynkach. Zmierzając do osiagnięcia docelowo nowej powierzchni 24 000m2, należy realizować również inne cele, czyli z jednej strony budować działy priorytetowe dla Szpitala, nie zapominając o ich właściwym ulokowaniu z punktu widzenia modelowej organizacji działalności Szpitala. W odniesieniu do Centrum Medycznego w Łańcucie Sp. z o.o. pierwszym najważniejszym elementem jest platforma gorąca i to właśnie na niej mógłby zostać nałożony program łóżek przewidziany w etapie I, a tym samym zostanie wykonany
opisywany wcześniej model szpitala monospace. Wszystkie analizy wskazują, że takie miejsce to teren położony na południe od budynku numer 1. Kształtowanie rozbudowy Szpitala z uwagi na zakładane priorytety i uwarunkowania wynikające z istniejącego terenu i charakterystyki budynku numer 1, będzie związane z bezpośrednią rozbudową właśnie tego budynku, tworząc z nim docelowo strukturę funkcjonalno-przestrzenną przyszłego szpitala, z wyraźnym wyodrębnieniem platformy gorącej, uzupełnionej Izbą Przyjęć. Realizacja podjętego programu medycznego rozwiązuje priorytety szpitala, jest modelowym początkiem budowania przyszłej struktury Szpitala według zasad przyjętego modelu i jednocześnie pozwala wycofać się w pierwszej kolejności z nie nadających się dla spełniania podstawowych funkcji Szpitala starych obiektów. Rozbudowa Centrum Medycznego w Łańcucie Sp. z o.o., przy projektowaniu Szpitala z wykorzystaniem modelu monospace zapewnia mu, możliwość dalszego rozwoju, gdyż jest to system uniwersalny, elastyczny i otwarty, głównie na predyspozycje do wchłaniania w sposób naturalny dalszych elementów rozbudowy. Realizując w taki sposób rozbudowę szpitala, bedzie można zapewnić Centrum Medycznemu, nieskrępowane możliwości dalszej rozbudowy, nie przesądzając ostatecznego profilu. Tak podjęte działania nie będą ograniczać przyszłych perspektyw racjonalnej rozbudowy, a wybrany model organizacji Szpitala, który dopiero pojawia się w praktyce, stosunkowo długo będzie wystarczająco nowoczesny. Dodatkowo rozwiązania organizacyjne podejmowane w modelu monospace pozwalają znacznie obniżyć koszty działania Szpitala, przede wszystkim wykluczając powielające się sale, ulokowane w bezpośrednim sąsiedztwie Izby Przyjęć, które nie są w pełni wykorzystane, a wymagają właściwej liczby osób odpowiedzialnych, za nadzorowanie stanowisk. Modernizacja Centrum Medycznego w Łańcucie Sp. z o.o. z wykorzystaniem modelu monospace mogłaby pozwolić racjonalnie organizować przestrzeń użytkową Szpitala, dzięki temu zmniejsza się powierzchnia samej placówki, jak również odległości pomiędzy strategicznymi oddziałami szpitala. Zmniejszyłoby to utrudnienia komunikacyjne pacjentów, personelu, jak i osób odwiedzających. Dodatkowo organizowanie Szpitala wokół platformy gorącej pozwaliłoby zebrać kluczowe oddziały w jak najbliższym sąsiedztwie, co zmniejszyłoby, koszty użytkowania placówki, a przede wszystkim pozwala na bezpośrednie korzystanie z sal operacyjnych, czy stanowisk do przeprowadzania badań, bezpośrednio z Izby Przyjęć. Dzięki temu możliwe jest szybkie wykorzystanie dostępnego sprzętu na potrzeby świadczonych usług medycznych. Centrum Medyczne w Łańcucie Sp. z o.o. w obszarze prowadzonych specjalności medycznych, jak również funkcji usługowych z zakresu
ochrony zdrowia po przeprowadzonej rozbudowie będzie kompletne, aby móc samodzielnie świadczyć przyjęty program usług medycznych.