Święty Józef opiekunem Pana Jezusa (klasy 1-3 szkoły podstawowej) I. ZAŁOŻENIA KATECHEZY Cel katechezy - Uczeń rozumie, że prawdziwym Ojcem Pana Jezusa jest Bóg - rozumie, że św. Józef był wzorowym opiekunem Pana Jezusa - potrafi podać, kiedy w liturgii czcimy św. Józefa - potrafi scharakteryzować św. Józefa jako wzór dla wszystkich ojców - wyraża postawę czci i szacunku dla św. Józefa Treść orędzia zbawczego Podczas katechezy zwracamy uwagę dzieci na postać św. Józefa i podkreślamy jego istotną i niezastąpioną rolę w życiu Jezusa i Maryi. Wskazujemy na doskonałe posłuszeństwo św. Józefa wobec Bożych nakazów i jego wierne wypełnienie misji opiekuna rodziny. Zachęcamy również uczniów do wyrażania gotowości w naśladowaniu posłuszeństwa św. Józefa. Nawiązujemy także do kultu św. Józefa w diecezji kaliskiej. Ponieważ katecheza jest bogata w treści Ewangelii należy dostosować i wykorzystać odpowiednie fragmenty do wieku i poziomu uczniów; zróżnicować tempo pracy, zapis końcowy w zeszycie oraz pracę domową Metody i środki dydaktyczne pogadanka, praca w grupie, analiza tekstu biblijnego, burza mózgów, mapa mentalna, drama, teksty Pisma Świętego, obrazy przedstawiające postać św. Józefa (np. podróż do Betlejem w związku ze spisem ludności, narodziny Jezusa, ofiarowanie Jezusa w świątyni, ucieczka do Egiptu i ukryte życie w Nazarecie oraz odnalezienie dwunastoletniego Jezusa w świątyni), tekst piosenki Pan Jezus opiekuna miał, tekst modlitwy do św. Józefa
II. PROPOZYCJA ORGANIZACJI KATECHEZY WSTĘP Katechezę rozpoczynamy wspólną modlitwą Ojcze nasz. Następnie wprowadzając uczniów w temat katechezy przeprowadzamy z nimi pogadankę na temat obowiązków ojca w rodzinie. Odpowiedzi dzieci można zapisywać na tablicy lub na szarym papierze tworząc schemat obowiązków ojca w naszej rodzinie, który będzie nam towarzyszył przez całą lekcję. Jeden z przygotowanych uczniów może również za pomocą dramy przedstawić niektóre z wymienionych czynności, podczas gdy reszta klasy odgaduje, jakie zadania ma do spełnienia ojciec w rodzinie. ROZWINIĘCIE 1. Na dzisiejszych zajęciach przybliżymy sobie postać św. Józefa, ziemskiego ojca Pana Jezusa, (zawieszamy na tablicy obraz przedstawiający postać św. Józefa) Nawiązujemy do wiadomości dzieci z wcześniejszych lat katechizacji (w zależności od ich poziomu) i przypominamy zdobyte już wiadomości na temat Świętej Rodziny. Maryja i Józef to Rodzina Pana Jezusa. Dom Jezusa znajdował się w małym miasteczku Nazaret. Św. Józef był stolarzem. Wykonywał na zamówienie różnych ludzi bardzo ciężkie prace i z nich utrzymywał swoją Rodzinę. Praca go uświęciła, gdyż wykonywał ją rzetelnie, nie żądał za nh\ wygórowanych cen, wypełniał ją cicho i pokornie jako zleconą sobie od Boga misję na ziemi. Spełniał ją zapatrzony w Jezusa i Maryję. Dla nich żył, dla nich się trudził, dla nich był gotów do najwyższych ofiar. Maryja, mama Jezusa zajmowała się pracą w domu: gotowała, prała, sprzątała i w tym wszystkim nieustannie kochała swoich bliskich. W ten sposób troszczyła się o swoją Rodzinę. 2. Praca z fragmentami Pisma Świętego Nasze zdziwienie może budzić fakt, iż św. Józef nie jest tak znany i popularny wśród mężczyzn opisywanych w Biblii. Często myślimy o nim jako o starszym, poważnym mężczyźnie; prawda jest taka, że wiemy o nim niewiele, nie wypowiedział na kartach Pisma Świętego ani jednego słowa. Pewnych informacji o św. Józefie dostarczają nam tylko Ewangelie. Dowiadujemy się z nich, że byl
człowiekiem sprawiedliwym czyli świętym (Mt 1,19), mężem Maryi (Mt 1,16), ziemskim opiekunem Jezusa. Umieszczamy na tablicy obrazy przedstawiające sceny z życia Świętej Rodziny - odpowiednie do odczytywanych fragmentów z Pisma Św. Wsłuchajmy się teraz w skupieniu w to, co o św. Józefie mówi nam Pismo Św. Fragmenty Pisma św. nawiązujące do wcześniej przygotowanych obrazów Mt 1, 18-25 (Narodzenie Jezusa) - czego dowiedzieliśmy się z tego fragmentu o św. Józefie? (Był mężem Maryi, człowiekiem sprawiedliwym, nie chciał jej narazić na zniesławienie) Św. Mateusz Ewangelista wyjaśnia, że po zaślubinach Maryi z Józefem, wpierw nim zamieszkali razem, znalazła się brzemienną za sprawą Ducha Świętego. Mąż jej Józef, który był człowiekiem sprawiedliwym i nie chciał narazić Jej na zniesławienie, zamierzał oddalić Ją potajemnie. Św. Józef nie był według ciała ojcem Jezusa. Był nim jednak według żydowskiego prawa jako małżonek Maryi. Łk 2, 4-5 (Narodzenie Jezusa - spis ludności) Jezus rodzi się w okresie powszechnego spisu ludności. Udał się także Józef z Galilei, z miasta Nazaret, do Judei, do miasta Dawidowego zwanego Betlejem, ponieważ pochodził z domu i rodu Dawida, żeby się dać zapisać z poślubioną sobie Maryją, która była brzemienną. Przyjmując Maryję za małżonkę, Józef przyjmuje z największą miłością i troską również Jej Dziecko, które nie jest jego Dzieckiem, ale które kocha nad życie. Łk 2, 22-24 (Ofiarowanie w świątyni)
Ofiarowanie Jezusa w świątyni jest gestem głębokiego zawierzenia Panu Bogu. W tym geście Józef przypomina wszystkim, że każdy rodzic, który kocha swoje dziecko przynosi je do Boga najwspanialszego Rodzica Mt 2,13-15 (Ucieczka do Egiptu) Kiedy Synowi Maryi grozi śmiertelne niebezpieczeństwo, Józef nawet o tym nie wie i dlatego nie jest w stanie chronić małego Jezusa; w tej sytuacji znowu interweniuje Bóg - oto anioł Pański ukazał się Józefowi we śnie i rzekł: wstań, weź Dziecię i Jego Matkę i uchodź do Egiptu; pozostań tam aż ci powiem (...) on wstał, wzigl w nocy dziecię i Jego matkę i udał się do Egiptu ; tam pozostał aż do śmierci Heroda. Mt 2,19-21 (Powrót do Nazaretu) Józef nie musiał pozostawać długo na wygnaniu, gdyż Herod wkrótce umarł i święta Rodzina mogła powrócić do swojej ojczyzny. I tu znowu interweniuje osobiście Pan Bóg, by Józef mógł być zupełnie pewien, iż niebezpieczeństwo minęło. - Jak Józef zareagował na słowa Anioła? - O czym świadczy postawa Józefa? (Wstał, wziął w nocy Dziecię i Jego Matkę i udał się do Egiptu; wrócił do Nazaretu i tam osiadł; Józef był posłuszny Bogu) W wydarzeniach z dziecięcych lat Jezusa Józef odgrywa ważnp rolę: jemu anioł wyjaśnia tajemnicę wcielenia Jezusa, jemu poleca ucieczkę do Egiptu i powrót do Nazaretu po śmierci Heroda. Zanim dorosły Jezus zaczął żyć bezpośrednio w niezwykłym kontakcie 1 ze swoim Ojcem Niebieskim, korzystał z obecności i miłości ziemskiego opiekuna. To właśnie dzięki takiej postawie Józefa,,Dziecię(...) rosło i nabierało mocy, napełniając się mądrością a łaska Boża spoczywała na Nim (Łk 2, 4) Łk 2, 41 50 (Dwunastoletni Jezus w świątyni)...oto ojciec Twój i ja z bółem serca szukaliśmy Ciebie (2, 48)
Kolejne wydarzenie, które ukazuje postawę Jozefa wobec Jezusa to wspólna pielgrzymka na święto do Jerozolimy. Jezus znika z oczu rodzicom, oboje są ogromnie zaniepokojeni. Przypuszczając, że jest w towarzystwie pątników, uszli dzień drogi i szukali Go pomiędzy krewnymi i znajomymi (...) dopiero po trzech dniach znaleźli Go w świątyni, gdzie siedział między nauczycielami (...) na ten widok zdziwili się bardzo, a Jego Matka rzekła do Niego: Synu, czemuś nam to uczynił? Oto Ojciec Twój i ja z bólem serca szukaliśmy Ciebie? Jezus odpowiada rodzicom w sposób, który może po ludzku zaboleć i zaniepokoić rodziców: Czemuście mnie szukali? Czy nie wiedzieliście, że powinienem być w tym, co należy do mego Ojca? Ewangelia po raz kolejny potwierdza, że Józef opiekuje się Kimś, kogo ogromnie kocha, ale wie, że Jezusa nie zrozumie i nie może zatrzymać Go przy sobie ani jedynie dla siebie. ZAKOŃCZENIE Znając wydarzenia z życia św. Józefa, opiekuna Jezusa, zastanówmy się: za co powinniśmy podziękować Panu Bogu, który daje nam wspaniały przykład św. Józefa? - Wypowiedzi dzieci (Pracowitość, wierność, posłuszeństwo Bogu, rzetelność w wykonywaniu obowiązków, opiekuńczość...) Podsumowując wszystkie wiadomości z życia św. Józefa należałoby również wspomnieć, iż od wizyty Papieża Jana Pawła II w Kaliszu - 4 czerwca 1997r., istotnie wzrósł kult św. Józefa nie tylko w naszej diecezji, ale w całej ojczyźnie. Wtedy to Papież zawierzył św. Józefowi wszystkie polskie rodziny oraz sprawę ochrony życia nienarodzonych. Dziś św. Józef małżonek Maryi Dziewicy, Opiekun Zbawiciela jest również patronem naszej diecezji Kaliskiej. Wybór Józefa za patrona diecezji kaliskiej jest uzasadniony i bardzo wymowny. Już od XVII wieku był żywy kult św. Józefa związany z obrazem zwanym Świętym Józefem Kaliskim. Przyciąga on ludzi, którzy modlą się przed nim i wzywając wstawiennictwa św. Józefa dostępują licznych łask, a nawet cudów. Należy też dodać, że św. Józef jest opiekunem miasta Kalisza (od 1998 r.), jak również Patronem Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Kaliskiej.
Czczony jest przede wszystkim jako Oblubieniec Maryi (uroczystość 19 marca) i jako patron ludzi pracy (wspomnienie 1 maja). Dziękując Bogu za Jezusa, dziękujemy Mu także za św. Józefa, który opiekował się Nim. Uczyńmy to słowami piosenki: NAUKA PIOSENKI: Pan Jezus opiekuna miał, kiedy w Nazarecie żył. Boże naszym ojcom daj - dużo łask i dużo sił /2x Pan Jezus, także mamę miał, kiedy w Nazarecie żył. Boże, naszym mamom daj, dużo łask i dużo sił /2x ZAPIS DO ZESZYTU Temat: Święty Józef opiekunem Pana Jezusa NOTATKA Dziś św. Józef czczony jest przede wszystkim jako Oblubieniec Maryi (uroczystość 19 marca) i patron ludzi pracy (wspomnienie 1 maja). Jest on patronem naszej diecezji. Modlitwa do św. Józefa - tekst do wklejenia Dziękujemy ci św. Józefie, że przez posłuszeństwo Bogu, uratowałeś Jezusa dla naszego dobra. My też postanawiamy słuchać i wypełniać wolę Bożą przez okazywanie posłuszeństwa rodzicom. Św. Józefie - pomagaj nam zawsze wybierać to, co się podoba Bogu. PRACA DOMOWA Praca domowa może być zróżnicowana w zależności od poziomu katechizowanych: KI. I przyozdobić kwiatami wklejony do zeszytu obrazek św. Józefa; KI. II narysować św. Józefa - opiekuna Pana Jezusa KI. III ułożyć własną modlitwę do św. Józefa
ZAKOŃCZENIE W ziemskim życiu Jezusa św. Józef pełnił taką rolę jaką powinni pełnić ojcowie w naszych rodzinach: troszczą się o nas, opiekują się nami i nas kochają. Święty Józef zawsze słuchał Boga. To Bóg przez Anioła kierował do niego różne polecenia: żeby wziął do siebie Maryję, by uciekał z matką i Dzieciątkiem do Egiptu, by powrócił do Nazaretu, aby ich kochał i im pomagał. Św. Józef o nic nie pytał i nigdy nie odwlekał decyzji w wypełnianiu poleceń Bożych, choć pewnie było mu bardzo trudno. Poprzez swoje niezwykłe duchowe ojcostwo - pokazał, jak bardzo można kochać i chronić także te dzieci, dla których nie jesteśmy biologicznymi ojcami. Nie wiemy jak długo żył św. Józef. Wszystko wskazuje na to, że nie doczekał publicznej działalności Jezusa ani Jego śmierci na krzyżu. Św. Józef streszcza w sobie to wszystko, co charakteryzuje szlachetnego, Bożego mężczyznę: potrafi kochać i pracować, modlić się i działać, chronić i umacniać.