Zaufanie do instytucji finansowych



Podobne dokumenty
Zaufanie do instytucji związanych z bezpieczeństwem i wymiarem sprawiedliwości

Zaufanie do instytucji: firm i organizacji służby publicznej

Zaufanie do mediów. Warszawa, kwiecień 2002 roku

POLSKI HOMO POLITICUS 2002 (1) Zainteresowanie polityką

Chłopiec czy dziewczynka? Polacy o dzieciach.

JAKI RZĄD PO WYBORACH? PREFERENCJE POLAKÓW. Warszawa, październik 2001 roku. Z badania telefonicznego przeprowadzonego tydzień po wyborach wynika, że:

Polacy o planowanej zmianie napięcia z 220V na 230V

ZAUFANIE DO INSTYTUCJI 5

CZEGO POLACY CHCĄ SIĘ NAUCZYĆ?

PRZYJĘCIE WSPÓLNEJ WALUTY EURO W OPINII POLAKÓW W LISTOPADZIE 2012 R.

CZY POSIADANIE BRONI ZAPEWNIA POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA?

SOCJALNE OCZEKIWANIA POLAKÓW

Nastroje społeczne Polaków w sierpniu 2012 roku

PREFERENCJE POLAKÓW W WYBORACH SAMORZĄDOWYCH 2002 R.

JAKIE ZNAMY JĘZYKI OBCE?

ZAUFANIE DO INSTYTUCJI 1 MEDIA

Ocena prezydenta w listopadzie 2005 r.

SPOŁECZNE POPARCIE DLA INTEGRACJI POLSKI Z UNIĄ EUROPEJSKĄ

Ocena działalności rządu, premiera oraz przyszłej prezydentury Bronisława Komorowskiego

Nastroje społeczne Polaków w grudniu 2012 roku

Społeczne oceny rządu, premiera i prezydenta

Preferencje partyjne Polaków w połowie listopada 2005 r.

Usługi agencji ochrony osób i mienia wśród form zabezpieczania mieszkań i domów przed włamaniami

Warszawa, luty 2010 BS/20/2010 OPINIE O DZIAŁALNOŚCI PREZYDENTA, PARLAMENTU, ZUS, OFE I NFZ

Preferencje partyjne Polaków w styczniu 2006 r.

KATASTROFA SMOLEŃSKA W POLSCE

U progu Unii Europejskiej

OPINIA SPOŁECZNA O CZŁONKOSTWIE W UNII EUROPEJSKIEJ PO PIELGRZYMCE PAPIEŻA DO POLSKI

Podsumowanie pięcioletniej kadencji. Prezydenta Bronisława Komorowskiego. Podsumowanie pięcioletniej kadencji. TNS Lipiec 2015 r. K.

Warszawa, kwiecień 2011 BS/45/2011 OCENA DZIAŁALNOŚCI PARLAMENTU, PREZYDENTA, ZUS I OFE

Rząd, premier i prezydent w oczach Polaków na początku 2003 roku

CO ZMIENI WEJŚCIE POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ?

Preferencje partyjne Polaków w pierwszy weekend stycznia 2007 r.

JAK POLACY UCZĄ SIĘ JĘZYKÓW OBCYCH?

POLACY O WALENTYNKACH W 2001 ROKU

Ocena działalności rządu, premiera i prezydenta w grudniu 2008 roku

Warszawa, luty 2011 BS/18/2011 OCENA DZIAŁALNOŚCI PARLAMENTU, PREZYDENTA, ZUS I OFE

Preferencje partyjne Polaków na początku listopada 2006 r. (jeszcze przed wyborami samorządowymi)

Znajomość telefonów alarmowych

Społeczna percepcja niepełnosprawności i niepełnosprawnych w Polsce

Preferencje partyjne Polaków w sierpniu 2011 r.

POLACY O OSZCZĘDZANIU

DOKĄD ZMIERZA ŚWIAT?

Preferencje partyjne Polaków w marcu 2009 r.

POLSKIE SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE

LEWICA PRAWICA. Warszawa, marzec 2004 roku

Preferencje partyjne Polaków we wrześniu 2011 r.

OPINIE O CZŁONKOSTWIE POLSKI W UNII EUROPEJSKIEJ W PIERWSZYCH DNIACH CZERWCA 2004 R.

PREFERENCJE PARTYJNE POLAKÓW W DRUGIEJ POŁOWIE LUTEGO 2000 ROKU

Preferencje partyjne Polaków w czerwcu 2010 r.

Preferencje partyjne Polaków na początku czerwca 2009 r.

Nieznana reforma emerytalna

Preferencje partyjne Polaków w marcu 2008 r.

Przemówienie Jarosława Kaczyńskiego

Program Inwestycje Polskie

Nastroje społeczne Polaków w listopadzie 2009 roku

Preferencje partyjne Polaków w listopadzie 2010 r.

PREFERENCJE PREZYDENCKIE W DRUGIEJ POŁOWIE LUTEGO 2000 ROKU

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

Preferencje partyjne Polaków w lutym 2009 r.

PREFERENCJE POLAKÓW W WYBORACH SAMORZĄDOWYCH 2002 R.

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SPOŁECZNE POPARCIE DLA INTEGRACJI POLSKI Z UNIĄ EUROPEJSKĄ BS/157/2002 KOMUNIKAT Z BADAŃ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

Preferencje partyjne Polaków w grudniu 2010 r.

Preferencje partyjne Polaków w połowie listopada 2002 r.

Preferencje partyjne Polaków w listopadzie 2007 r.

Polacy o kondycji ekonomicznej kraju i własnej sytuacji materialnej w drugim kwartale 2002 r.

PREFERENCJE PARTYJNE POLAKÓW W POŁOWIE MAJA 2000 ROKU

Nastroje społeczne Polaków. lipiec Nastroje społeczne Polaków. TNS lipiec 2016 K.042/16

Preferencje partyjne Polaków na początku sierpnia 2009 r.

Slow life i życie w pośpiechu

Polacy o ślubach i weselach

Preferencje partyjne Polaków w grudniu 2007 r.

POPARCIE DLA PARTII POLITYCZNYCH W PIERWSZYCH DNIACH KWIETNIA 2000 ROKU

Preferencje partyjne Polaków w sierpniu 2008 r.

LOGO DLA POLSKI. Warszawa, wrzesień 2002

Preferencje partyjne Polaków w połowie maja 2001 r.

Warszawa, styczeń 2010 BS/6/2010 OPINIE O DZIAŁALNOŚCI PREZYDENTA, PARLAMENTU, ZUS I NFZ

Abonament radiowo-telewizyjny

Preferencje partyjne Polaków we wrześniu 2006 r.

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O SYTUACJI NA RYNKU PRACY BS/126/2002 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, LIPIEC 2002

POPARCIE DLA PARTII POLITYCZNYCH W OSTATNICH DNIACH STYCZNIA 2000 ROKU

Gotowość i umiejętności Polaków w zakresie udzielania pierwszej pomocy

Preferencje partyjne Polaków w marcu 2010 r.

Warszawa, listopad 2014 ISSN NR 156/2014 STOSUNEK DO RZĄDU W LISTOPADZIE

PREFERENCJE PARTYJNE POLAKÓW W POŁOWIE KWIETNIA 2000 ROKU

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

Preferencje partyjne Polaków w pierwszej połowie lutego 2001 r.

ZAKUPY PO POLSKU 1 Co wpływa na wybór klienta?

Warszawa, wrzesień 2014 ISSN NR 129/2014 OSTATNIE NOTOWANIA GABINETU DONALDA TUSKA

SYTUACJA MATERIALNA POLAKÓW JAKA JEST? JAKA BĘDZIE?

ZAUFANIE DO POLITYKÓW (1) Kandydaci na prezydenta

PREFERENCJE PARTYJNE POLAKÓW W POŁOWIE STYCZNIA 2000 ROKU

ZAUFANIE DO INSTYTUCJI PUBLICZNYCH. Porównanie lat 2006 i 2011

Preferencje partyjne Polaków w połowie października 2002 r.

Preferencje partyjne Polaków na początku października 2002 r.

Preferencje partyjne Polaków w okresie kryzysu koalicyjnego

Polacy o najważniejszych problemach Polski i o problemach lokalnych

, , ROCZNICE I ŚWIĘTA WAŻNE DLA POLAKÓW WARSZAWA, KWIECIEŃ 96

Transkrypt:

Zaufanie do instytucji finansowych Warszawa, kwiecień 2002 roku Bankom państwowym ufa 68% Polaków. Nie ufa im 17% osób. W porównaniu z rokiem ubiegłym różnica między pozytywnymi a negatywnymi opiniami na temat tych banków obniżyła się o 13 punktów (odnotowaliśmy spadek zaufania o 7 pkt. proc. i o 6 pkt. proc. wzrost nieufności). Zaufanie do Narodowego Banku Polskiego deklaruje 64% pytanych, nieufność zaś 18%. Trudności z oceną miało 18% pytanych. Stosunek do NBP był w b.r. po raz pierwszy przedmiotem tego badania. Opinie na temat banków prywatnych są podzielone: ufa im 38% osób, nie ufa 39%. W porównaniu z rokiem ubiegłym opinie na ich temat nie zmieniły się w sposób istotny (wówczas deklaracje zaufania stanowiły 40%, a nieufności 38%). Zakład Ubezpieczeń Społecznych darzy zaufaniem 38% badanych, a nieufnością 49% osób. W porównaniu z rokiem ubiegłym wskaźnik ufności netto w stosunku do ZUS obniżył się o 11 pkt. (zaufanie zgłaszała teraz grupa osób o 4 pkt. proc. mniejsza niż wówczas, a nieufność o 7 pkt. proc. większa). Z zaufaniem do Giełdy Papierów Wartościowych odnosi się 30% pytanych, a z nieufnością 16%. Opinie na temat GPW nie zmieniły się w sposób istotny, w porównaniu z rokiem ubiegłym (ufność deklarowało wówczas 32% osób, a jej brak 14%). Radę Polityki Pieniężnej darzy zaufaniem 25% pytanych; nieufność deklaruje 40% osób. Stosunek do RPP był w b.r. po raz pierwszy przedmiotem tego badania. Funduszom Emerytalnym ufa 24% pytanych; nie ufa 44%. W porównaniu z rokiem ubiegłym wskaźnik ufności netto do tych instytucji finansowych obniżył się o 27 punktów (wówczas pozytywne opinie wyrażało 36% osób, a negatywne 29%). TNS OBOP ul. Dereniowa 11, 02 776 Warszawa Tel: (48 22) 648 2044 (-46), 644 9995 Fax: (48 22) 644 9947 e-mail: obop@obop.com.pl www.obop.com.pl Biura w ponad 50 krajach Grupa Taylor Nelson Sofres

Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła. W ramach regularnie prowadzonego przez OBOP badania zaufania do instytucji, w marcu zapytaliśmy Polaków o ich stosunek do instytucji finansowych 1. Czy działającym na tym polu placówkom Polacy ufają, czy też nasze zaufanie ma ograniczony charakter? Które z tych instytucji budzą najwięcej zaufania, a do których podchodzimy z rezerwą? Czy w ostatnich latach coś się zmieniło w naszym podejściu do instytucji finansowych, czy też nasze opinie w tej sprawie są stałe? Wśród placówek, o które pytaliśmy znalazły się banki państwowe i prywatne, Narodowy Bank Polski, Rada Polityki Pieniężnej, Giełda Papierów Wartościowych, Fundusze Emerytalne oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ranking zaufania do instytucji finansowych Największym zaufaniem Polaków cieszą się banki państwowe (68%) i Narodowy Bank Polski (64%). Każda z pozostałych instytucji, o które zapytaliśmy budziła zaufanie mniej niż połowy Polaków; mniej nawet niż dwóch piątych (następne w kolejności: banki prywatne i ZUS wskazywało po 38% badanych). Najwięcej nieufności wywołuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych (z rezerwą wobec niego podchodzi niemal połowa 49% pytanych, przy czym aż 26% wyraża swoją opinię w sposób zdecydowany), sporo wątpliwości budzą także Fundusze Emerytalne (44%), Rada Polityki Pieniężnej (40%) i banki prywatne (39%). Najwięcej trudności sprawiła badanym ocena Giełdy Papierów Wartościowych ( trudno powiedzieć odpowiedziało 54% pytanych). RÓŻNEGO RODZAJU INSTYTUCJE I ORGANIZACJE MOGĄ CIESZYĆ SIĘ W SPOŁECZEŃSTWIE RÓŻNYM ZAUFANIEM. CZY PAN(I) OSOBIŚCIE DARZY ZAUFANIEM: Zdecydowanie tak UFA Raczej tak Raczej nie NIE UFA Zdecydowanie nie Trudno powiedzieć Banki państwowe 13% 68% 55% 11% 17% 6% 15% 51 Narodowy Bank Polski 15% 64% 49% 12% 18% 6% 18% 46 Banki prywatne 5% 38% 33% 24% 39% 15% 23% -1 Zakład Ubezpieczeń Społecznych ZUS 7% 38% 31% 23% 49% 26% 13% -11 Giełdę Papierów Wartościowych 8% 30% 22% 9% 16% 7% 54% 14 Radę Polityki Pieniężnej 5% 25% 20% 22% 40% 18% 35% -15 Fundusze Emerytalne 4% 24% 20% 25% 44% 19% 32% -20 Ufność netto 1 Sondaż TNS OBOP zrealizowany w dniach 9-11 marca 2002 r. na reprezentatywnej, losowej 1017- osobowej ogólnopolskiej próbie osób od 15 roku życia. Maksymalny błąd statystyczny dla takiej wielkości próby wynosi +/-3%, przy wiarygodności oszacowania równej 95%. 2

Pod względem ufności netto różnicy między zaufaniem a nieufnością, eliminującej rozbieżności wynikające z braku opinii również najkorzystniej prezentują się banki państwowe (wskaźnik ufności netto wyniósł 51 punktów) oraz Narodowy Bank Polski (46 pkt.). Więcej ocen pozytywnych niż negatywnych miała także Giełda Papierów Wartościowych (14 pkt.). Wszystkie pozostałe instytucje finansowe, o które pytaliśmy, miały więcej dezaprobaty niż sympatii (stosunkowo najmniej banki prywatne), największą przewagę nieufności na ufnością odnotowaliśmy w stosunku do Funduszy Emerytalnych (-20 pkt.). Z powyższych danych wynika więc, że spośród wszystkich poddanych badaniu instytucji finansowych, najwięcej nieufności budziły te, których celem jest zabezpieczenie przyszłości po zakończeniu aktywności zawodowej przejściu na rentę lub emeryturę (ZUS ma najwięcej dezaprobaty, w tym także dezaprobaty wyrażanej w sposób zdecydowany, a Fundusze Emerytalną największą przewagę przeciwników nad zwolennikami). Zaufanie do Narodowego Banku Polskiego wyraźnie dominuje we wszystkich grupach społeczno-zawodowych. Powszechniej niż w innych środowiskach akceptacja dla tej instytucji występuje wśród ludzi młodych (74% nastolatków), uczniów i studentów (74%), kierowników i specjalistów (70%), prywatnych przedsiębiorców i bezrobotnych (po 69%). Zaufanie do NBP częściej niż inni deklarują mieszkańcy średnich (69% w miastach o ludności 20-100 tys.) i dużych miast (72% w miastach o ludności 100-500 tys. mieszkańców), ludzie znajdujący się w dobrej sytuacji materialnej (74%), osoby o poglądach centroprawicowych (75%), elektorat PO (82%). Nieufność wobec NBP częściej niż wśród ogółu badanych obserwujemy wśród mieszkańców największych aglomeracji (23% w miastach pow. 500 tys. mieszkańców), prywatnych przedsiębiorców (23%), pracowników administracji i usług (25%), ludzi znajdujących się w złej sytuacji bytowej (24%), bardzo zainteresowanych polityką (23%), niedawnego elektoratu PSL (26%), Samoobrony i LPR (po 24%). Jednocześnie w żadnej z grup negatywne opinie nie obejmowały jednej trzeciej populacji, z rzadka dotyczyły jednej czwartej. 3

Bankom państwowym podobnie jak NBP ufa zdecydowana większość osób we wszystkich analizowanych grupach społeczno-zawodowych. Jeszcze częściej niż wśród innych postawę taką obserwowaliśmy wśród ludzi młodych (74% nastolatków), pięćdziesięciolatków (74%), mieszkańców najmniejszych miast (75%), kierowników i specjalistów (79%), gospodyń domowych (77%), robotników (72%), raczej osób zainteresowanych polityką (73%) niż nią nie zainteresowanych (63%). Im lepsza sytuacja materialna pytanych, tym częściej deklarowali oni zaufanie do banków państwowych (63% osób znajdujących się w złej sytuacji materialnej, 69% - w średniej i 75% - w dobrej). Nieufność stosunkowo najczęściej jest udziałem trzydziestolatków (22%), prywatnych przedsiębiorców, pracowników administracji i usług (po 24%), ludzi znajdujących się w złej sytuacji materialnej (23%), zwolenników prawicy (21%), LPR i PSL (po 22%). Częstszej nieufności wobec banków państwowych sprzyja wyższe wykształcenie (wśród osób z wykształceniem podstawowym 10%, ze średnim 18%, a z wyższym 28%) i większe miejsce zamieszkania (na wsiach i w najmniejszych miastach 12%-13%, w miastach o ludności 20-500 tys. mieszkańców 18%, a w największych aglomeracjach 29%). Podobnie jak w przypadku NBP, negatywne opinie w żadnej z grup nie osiągnęły jednej trzeciej populacji, z rzadka obejmowały jedną czwartą. Opinie o bankach prywatnych są znacznie bardziej zróżnicowane niż o bankach państwowych i Banku Centralnym. Zaufanie do tych instytucji jest tym częstsze, im młodszy jest wiek pytanych (wśród osób w wieku 60. i więcej lat 26%, wśród pięćdziesięciolatków 30%, czterdziestolatków 35%, trzydziestolatków 42%, dwudziestolatków 49%, a nastolatków 53%) i lepsza sytuacja materialna (wśród osób znajdujących się w złej sytuacji materialnej 29%, w średniej 38%, a w dobrej 59%). Ufność najczęściej charakteryzuje mieszkańców średniej wielkości miast (w miastach o ludności 20-100 tys. mieszkańców 44%), uczniów i studentów (54%), kierowników i specjalistów (43%), ludzi o poglądach centroprawicowych (54%), głosujących w ostatnich wyborach na PiS (48%) i PO (44%). Generalnie z przewagą zaufania nad nieufnością przy ocenie banków prywatnych mamy do czynienia w grupie ludzi młodych (poniżej 40. roku życia), znajdujących się w dobrej sytuacji materialnej, wśród respondentów z wykształceniem podstawowym, uczniów i studentów, gospodyń domowych, rolników, 4

osób o sympatiach prawicowych i przede wszystkim centroprawicowych oraz elektoratów PiS i PO. Z kolei dystans wobec tych banków jest tym częstszy, im gorsza jest sytuacja materialna ludzi (wśród osób znajdujących się w dobrej sytuacji materialnej 31%, w średniej 36%, a w złej 49%), większe zainteresowanie polityką (32% osób w ogóle nią nie zainteresowanych, 38% - raczej nie, 40% - trochę zainteresowanych i 58% - zainteresowanych bardzo) i starszy wiek pytanych za wyjątkiem osób najstarszych, których opinie w tym aspekcie nie odbiegają zasadniczo od opinii ogółu badanych (wśród najmłodszych 22%, wśród dwudziestolatków 36%, trzydziestolatków 38%, czterdziestolatków 45%, a pięćdziesięciolatków 51%). Nieufne podejście częściej niż innych wyróżnia ludzi z wykształceniem wyższym (49%), mieszkańców największych aglomeracji (w miastach pow. 500 tys. mieszkańców 48%), pracowników administracji i usług (50%), prywatnych przedsiębiorców (45%), kierowników i specjalistów (44%), osoby o sympatiach centrolewicowych (53%) i lewicowych (44%) oraz elektorat koalicji SLD-UP z ostatnich wyborów (47%). Przewagę nieufności nad zaufaniem w stosunku do banków prywatnych obserwowaliśmy wśród ludzi w wieku 40. i więcej lat, osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym oraz wyższym, mieszkańców miast najmniejszych oraz największych, pracowników administracji i usług, bezrobotnych, prywatnych przedsiębiorców, emerytów, ludzi znajdujących się w złej sytuacji materialnej, respondentów bardzo zainteresowanych polityką, o przekonaniach lewicowych i centrolewicowych, niedawnych wyborców SLD-UP oraz PSL. Zaufanie do Giełdy Papierów Wartościowych badani deklarowali tym częściej, im młodszy był ich wiek (zaledwie 16% wśród osób w wieku 60. i więcej lat, 20% - wśród pięćdziesięciolatków, 28% - czterdziestolatków, 32% - trzydziestolatków, 42% - dwudziestolatków i 44% - nastolatków) i większe było zainteresowanie polityką (22% w ogóle nią nie zainteresowanych, 28% - raczej nie zainteresowanych, 33% - trochę zainteresowanych i 40% - zainteresowanych bardzo). Częściej niż inni, pozytywne opinie o GPW wypowiadali ludzie z wykształceniem wyższym (42%), mieszkańcy dużych miast (37% w miastach o ludności 100-500 tys. mieszkańców i 36% - w większych), uczniowie i studenci (48%), prywatni przedsiębiorcy (40%), kierownicy i specjaliści (39%), ludzie znajdujący się w dobrej sytuacji materialnej 5

(43%), osoby o przekonaniach centroprawicowych (53%) oraz niedawny elektorat PO (47%). Pozytywne opinie częściej wyrażali mężczyźni (36%) niż kobiety (24%). Nieufności, która wyróżniałaby się na tle ogółu badanych, w stosunku do Giełdy Papierów Wartościowych niemal nie odnotowywano (nieznacznie częściej niż inni zgłaszali ją ludzie znajdujący się w złej sytuacji materialnej 23%). Wyraźnie różnicowała natomiast badanych częstotliwość pojawiania się braku opinii. Trudności z oceną pojawiały się tym częściej, im starsi byli respondenci (42%-43% wśród nastolatków i dwudziestolatków, 48% - wśród trzydziestolatków, 56% - czterdziestolatków, 61% - pięćdziesięciolatków i 68% wśród osób w wieku 60. i więcej lat) i im mniej zainteresowani byli polityką (42% - bardzo nią zainteresowanych, 53% - zainteresowanych trochę, a wśród w ogóle nie zainteresowanych - 59%). Ustosunkowanie się do GPW więcej kłopotów sprawiało kobietom (60%) niż mężczyznom (47%). Trudno powiedzieć częściej niż inni mówili mieszkańcy najmniejszych ośrodków (58% na wsiach i 68% w najmniejszych miastach), emeryci (68%), renciści (61%), rolnicy (62%), robotnicy (60%), na tle innych wyróżniał się elektorat LPR (66%) i PSL (65%) z ostatnich wyborów. Bardzo zróżnicowane są opinie na temat Rady Polityki Pieniężnej. Zaufanie do tej instytucji jest tym częstsze im lepsza jest sytuacja materialna pytanych (wśród osób znajdujących się w złej sytuacji materialnej 16%, w średniej 25%, a w dobrej 42%). Pozytywnym opiniom na temat RPP sprzyja młodszy wiek pytanych (wśród osób w wieku pięćdziesiąt i więcej lat 18%, wśród czterdziesto- i trzydziestolatków 23%-24%, dwudziestolatków 30%, a nastolatków 42%) i większe miejsce zamieszkania (na wsiach i w najmniejszych miastach 18%-19%, w miastach o ludności 20-100 tys. 25%, a w większych 35%-36%). Najkorzystniejsze opinie odnotowujemy wśród uczniów i studentów (44%), prywatnych przedsiębiorców (43%), osób o sympatiach centroprawicowych (46%), elektoratu PO (40%), PiS (38%) i Samoobrony (32%). W sumie jednak z przewagą zaufania nad nieufnością w stosunku do Rady Polityki Pieniężnej mieliśmy do czynienia w grupie najmłodszych badanych, uczniów i studentów, prywatnych przedsiębiorców, ludzi znajdujących się w dobrej sytuacji materialnej oraz osób o sympatiach centroprawicowych. Nieufność wobec Rady Polityki Pieniężnej pojawiała się tym częściej, im gorsza była sytuacja materialna pytanych (27% osób znajdujących się w dobrej sytuacji, 6

39% - w średniej i 50% - w złej), większe zainteresowanie polityką (26% w ogóle nią nie zainteresowanych, 38% - raczej nie, 46% - trochę zainteresowanych i 55% - bardzo zainteresowanych) i wyższe wykształcenie (z wykształceniem podstawowym 27%, ze średnim 46%, a z wyższym 52%). Wątpliwości częściej niż inni zgłaszali pracownicy administracji i usług (58%), kierownicy i specjaliści (53%), robotnicy, rolnicy (po 50%), ludzie w średnim wieku (w grupie osób 30-59 lat po 47%), osoby o sympatiach lewicowych (51%) i centrolewicowych (53%), elektorat PSL (48%) i SLD-UP (47%) z ostatnich wyborów. Nieufność częściej była udziałem mężczyzn (47%) niż kobiet (34%). Trudności z wyrażeniem opinii na temat Rady Polityki Pieniężnej najczęściej mieli ludzie starsi (49% osób w wieku 60. i więcej lat) i najmłodsi (44% nastolatków), gospodynie domowe (50%), emeryci (46%), renciści (42%), częściej kobiety (41%) niż mężczyźni (28%). Im mniejsze miejsce zamieszkania pytanych (w największych miastach 23%, w miastach średniej wielkości o ludności 20-100 tys. 35%, a na wsiach 43%), niższe wykształcenie (z wykształceniem wyższym 14%, średnim 26%, zasadniczym zawodowym 37%, a podstawowym 51%) i mniejsze zainteresowanie polityką (17% bardzo zainteresowanych, 25% - trochę zainteresowanych, 39% - raczej nie zainteresowanych i 53% - w ogóle nie zainteresowanych), tym częstsze odpowiedzi trudno powiedzieć. Fundusze Emerytalne zaufaniem obdarzają najczęściej ludzie młodzi (32%- 33% wśród nastolatków i dwudziestolatków oraz 36% wśród trzydziestolatków) i dobrze sytuowani, generalnie im lepsza sytuacja materialna pytanych, tym częściej deklarowane zaufanie do tych instytucji (wśród osób znajdujących się w złej sytuacji materialnej 15%, w średniej 27%, a w dobrej 31%). Pozytywne opinie o Funduszach Emerytalnych najczęściej wypowiadali prywatni przedsiębiorcy (32%), uczniowie i studenci (34%), gospodynie domowe (45%) oraz elektorat LPR (39%). Z kolei z rezerwą o Funduszach Emerytalnych wyrażali się najczęściej czterdziesto- (55%) i pięćdziesięciolatkowie (51%), mieszkańcy największych aglomeracji (59% w miastach pow. 500 tys.), pracownicy administracji i usług (62%), kierownicy i specjaliści (57%), bezrobotni (51%). Ostrożniejszym opiniom na ten temat sprzyjało lepsze wykształcenie ludzi (z wykształceniem podstawowym 32%, z zasadniczym zawodowym 44%, a z co najmniej średnim 52%) i większe zainteresowanie sprawami życia publicznego (35% w ogóle tym nie 7

zainteresowanych, 44% - raczej nie zainteresowanych, 47% - zainteresowanych trochę, a wśród bardzo zainteresowanych już 52%). Nieufność w stosunku do Funduszy Emerytalnych częściej niż innym towarzyszyła ludziom o przekonaniach centrolewicowych (59%), niedawnym wyborcom PiS (57%), SLD-UP (52%), Samoobrony i PSL (po 51%). Brak opinii na temat Funduszy Emerytalnych najczęściej odnotowywaliśmy wśród osób w średnim wieku i starszych (40% wśród pięćdziesięciolatków i 52% wśród starszych), emerytów (49%), rencistów (43%), rolników (48%), osób w ogóle nie zainteresowanych sprawami życia publicznego (39%). Częstszym odpowiedziom trudno powiedzieć sprzyjała gorsza sytuacja materialna ludzi (23% osób znajdujących się w dobrej sytuacji materialnej, 31% - w średniej i 38% - w złej) i niższe wykształcenie (24% osób z wykształceniem średnim i wyższym, 31% - z zasadniczym zawodowym i 44% - z podstawowym). Zaufanie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest tym częstsze, im niższe jest wykształcenie pytanych (z wykształceniem wyższym ufa mu 21% osób, ze średnim 31%, z zasadniczym zawodowym 37%, a z podstawowym 51%). Pojawianiu się pozytywnych opinii na temat ZUS sprzyjało mniejsze miejsce zamieszkania ludzi (w największych aglomeracjach zaledwie 14%, w miastach o ludności 20-500 tys. mieszkańców 38%, w miastach do 20 tys. 41% i na wsiach 43%). Pozytywnie o ZUS najczęściej wypowiadali się badani najstarsi (53% osób w wieku 60. i więcej lat) oraz najmłodsi (42% nastolatków), emeryci (53%) i renciści (45%), ludzie w ogóle nie zainteresowani polityką (43%), elektorat LPR z ostatnich wyborów (57%). Warto zwrócić uwagę, że zaufanie częstsze jest niż nieufność wśród osób z wykształceniem podstawowym, mieszkańców wsi, emerytów i rencistów, ludzi najstarszych i najmłodszych oraz w ogóle nie zainteresowanych polityką, zaufanie przeważa też nad nieufnością w grupie osób niepracujących (43% do 41%). Natomiast brak zaufania do ZUS jest tym powszechniejszy, im większe jest miejsce zamieszkania pytanych (na wsiach 38%, w miastach do 20 tys. 45%, w miastach 20-100 tys. 49%, 100-500 tys. 54%, a w ponad 500 tys. aż 78%), wyższe wykształcenie (29% osób z wykształceniem podstawowym, 51% - z zasadniczym zawodowym, 57% - ze średnim i 74% - z wyższym) i większe zainteresowanie polityką (wśród w ogóle nią nie zainteresowanych 37%, raczej nie 46%, trochę zainteresowanych 56%, a zainteresowanych bardzo 61%). 8

Najbardziej nieufni są ludzie młodzi i w średnim wieku (61% dwudziestolatków, 59% - trzydziestolatków, 57% - czterdziestolatków), prywatni przedsiębiorcy (75%), kierownicy i specjaliści (69%), pracownicy administracji i usług (66%) oraz robotnicy (58%). Generalnie wśród osób aktywnych zawodowo wyraźnie przeważa nieufność (62%) nad zaufaniem (28%) w stosunku do ZUS. Zastrzeżenia do tej instytucji zgłaszali częściej niż inni ludzie o poglądach centrowych (po 60%) i prawicowych (57%), niedawni wyborcy PiS (64%), PO (56%) i Samoobrony (58%). Opinie na ten temat nie miały związku z ich sytuacją materialną ludzi. Ustosunkowanie się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych najwięcej trudności sprawiło najmłodszym badanym (31% nastolatków), uczniom i studentom (24%), rolnikom (31%), niedawnym wyborcom PSL (23%) i osobom nie zainteresowanym wydarzeniami z życia publicznego (16% raczej nie zainteresowanych i 20% - nie zainteresowanych w ogóle). Zmiany w stosunku Polaków do instytucji finansowych W porównaniu z sytuacją sprzed roku pogorszyły się opinie o obu instytucjach, mających zapewnić Polakom bezpieczną starość (Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych i Funduszach Emerytalnych) oraz o bankach państwowych. Największy spadek wskaźnika ufności odnotowaliśmy w stosunku do Funduszy Emerytalnych (o 27 punktów przy obniżeniu ocen pozytywnych o 12 pkt. i wzroście negatywnych o 15 pkt.). W przypadku ZUS ufność netto obniżyła się o 11 pkt. (przy spadku ocen pozytywnych o 4 pkt. i wzroście negatywnych o 7 pkt.), a banków państwowych o 13 pkt. (spadek ocen pozytywnych o 7 pkt., a wzrost negatywnych o 6 pkt.). DEKLAROWANE ZAUFANIE DO INSTYTUCJI FINANSOWYCH W LATACH 1998-2002 I. 98 III. 99 III. 00 I. 01 III. 02 Fundusze Emerytalne - - - 36% 24% Zakład Ubezpieczeń Społecznych ZUS - - - 42% 38% Banki prywatne 41% 37% 38% 40% 38% Banki państwowe 79% 76% 71% 75% 68% Giełdę Papierów Wartościowych 42% 34% 33% 32% 30% Radę Polityki Pieniężnej - - - - 25% Narodowy Bank Polski - - - - 64% 9

DEKLAROWANA NIEUFNOŚĆ WOBEC INSTYTUCJI FINANSOWYCH W LATACH 1998-2002 I. 98 III. 99 III. 00 I. 01 III. 02 Fundusze Emerytalne - - - 29% 44% Zakład Ubezpieczeń Społecznych ZUS - - - 42% 49% Banki prywatne 41% 44% 39% 38% 39% Banki państwowe 10% 14% 14% 11% 17% Giełdę Papierów Wartościowych 23% 24% 16% 14% 16% Radę Polityki Pieniężnej - - - - 40% Narodowy Bank Polski - - - - 18% BRAK OPINII W STOSUNKU DO INSTYTUCJI FINANSOWYCH W LATACH 1998-2002 I. 98 III. 99 III. 00 I. 01 III.02 Fundusze Emerytalne - - - 35% 32% Zakład Ubezpieczeń Społecznych ZUS - - - 16% 13% Banki prywatne 18% 19% 23% 22% 23% Banki państwowe 11% 10% 15% 14% 15% Giełdę Papierów Wartościowych 35% 42% 51% 54% 54% Radę Polityki Pieniężnej - - - - 35% Narodowy Bank Polski - - - - 18% OCENA NETTO ZAUFANIA DO INSTYTUCJI FINANSOWYCH W LATACH 1998-2002 I. 98 III. 99 III. 00 I. 01 III.02 Fundusze Emerytalne - - - 7-20 Zakład Ubezpieczeń Społecznych ZUS - - - 0-11 Banki prywatne 0-7 -1 2-1 Banki państwowe 69 62 57 64 51 Giełdę Papierów Wartościowych 19 10 17 18 14 Radę Polityki Pieniężnej - - - - -15 Narodowy Bank Polski - - - - 46 10