DIALOGU SPOŁECZNEGO DS. DZIEDZICTWA KULTUROWEGO PRZY BIURZE STOŁECZNEGO KONSERWATORA ZABYTKÓW Protokół nr Miejsce Urząd m.st. Warszawy, Senatorska 27 Data 14.12.2010 r. Charakter Posiedzenie Komisji Dialogu Społecznego ds. Dziedzictwa Kulturowego przy spotkania Biurze Stołecznego Konserwatora Zabytków Uczestnicy 1.Stowarzyszenie Creo, 2.Stowarzyszenie Ładna Kępa, 3. Forum Rewitalizacji Starej Ochoty 4. Lepszy Rembertów 5. FDS 6. Warszawskie Towarzystwo Muzyczne 7. Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich 8. Fundacja Ochrony Wspólnego Dziedzictwa Kulturowego TERPA 9. Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków Oddział Mazowiecki 10. Towarzystwo Przyjaciół Fortyfikacji-Oddział Warszawski, 11. Pracownia Projektowa 12. Stowarzyszenie Mieszkańców Warszawskiego Starego Miasta. Rada Osiedla, 13. Stowarzyszenie Żoliborzan, 14. Stowarzyszenie Zielone Mazowsze, 15. Stowarzyszenie Absolwentów Gimnazjum i Liceum im. Władysława IV 16. FOPA 17. Stowarzyszenie Właścicieli Lokali 18. Fundacja A JEDNAK 19. TUP OW 20. TONZ 21. OW SARP 22. Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków Przebieg posiedzenia Uczestników powitała Przewodnicząca KDS Pani Paulina Sikorska. W dalszej kolejności zaproponowano i przyjęto porządek spotkania: 1.Przedstawienie i przyjęcie porządku obrad. 2. Informacja organizacji o bieżących projektach i sprawach. 3. Zaprezentowanie przez Stowarzyszenie Ładna Kępa Sprawa płaskorzeźby PLON i innych spraw i projektów23. dotyczących Saskiej Kępy 4. Zaprezentowanie projektu Forum Rozwoju Warszawy Warszawa: Twoja Dawna Twarz. 5. Pytania do Konserwatora 6. Wnioski i propozycje Pani Ewy Komendowskiej ze Stowarzyszenia Creo, w tym: - Uwagi do protokołów i załączników na stronie KDS przy BSKZ - Odpowiedz BSKZ (w tym projekt procedury) na wnioski zgłoszone przez KDS. - Wniosek o rozwiązanie zespołu ds. parowozowni (przedstawienie oświadczenia przez E. Komendowską). - Wniosek o usunięcie ze strony KDS informacji dot. Jarosława Wiśniewskiego jako przewodniczącego zespołu. - Wniosek o odwołanie Jarosława Wiśniewskiego z prezydium KDS. 7. Wolne Wnioski 1
Ad. 1. Informacja organizacji o bieżących projektach i sprawach. W punkcie tym Paulina Sikorska poprosiła, o przedstawienie organizacji swoich bieżących spraw i projektów. Jako pierwsza wypowiedział się Pani Maria Wojtysiak (TONZ), która opowiedziała o zmianie formuły Forum Dialogu Społecznego oraz o ogłoszonych 4 pierwszych konkursach. 1. Działania mające na celu tworzenie i wzmocnienie mechanizmów samorządności w m.st. Warszawie. 2. Opracowanie i prezentacja materiałów dokumentujących korzenie i rozwój ruchu społecznikowskiego w Warszawie. 3. Działania związane z promocją i wspieraniem idei wolontariatu wśród m. st. Warszawy. 4. Działania związane z kształceniem wolontariuszy na potrzeby zadań statutowych organizacji, które to zadania kierowane są do mieszkańców Warszawy. Podała ona adres strony, na którym przedstawione są szczegóły niniejszych konkursów. Kończąc Pani Wojtysiak przeprosiła zebranych za konieczność wcześniejszego opuszczenia spotkania. Następnie swoje działania przedstawili przedstawicie Stowarzyszenia Żoliborzan. Wspomnieli oni o Moście Krasińskiego, jako następnej, pieszorowerowo-tramwajowej przeprawie. Kolejno mówili o Cytadeli, która obecnie jest wydzielona z miasta, a powinna być jego częścią oraz o przejściu pod Wisłostradą, łączącym Park Kępa Potocka z brzegiem Wisły. Wspomnieli także o problemie z Placem Wilsona, który stał się placem tylko komunikacyjnym. Towarzystwo Przyjaciół Fortyfikacji-Oddział Warszawski wspomniało, że w ostatnim czasie największą aktywność wykazuje grupa z okolic Otwocka, którą wspiera kilka osób z władz Towarzystwa. Zajmuje się ona 2 schronami z lat czterdziestych położonymi na terenie lasów Państwowych. Jan Wieczorek Fundaca Heredis - wspomniał o 3 sprawach, tj. złożeniu na ręce burmistrza dzielnicy Żoliborz propozycji dzierżawy działek na terenie Wojska Polskiego, propozycji dzierżawy dawnych szatni pływalni przy Łazienkowskiej 1 oraz o Muzeum Neonu. Pani Ewa Komendowska reprezentująca Stowarzyszeni Creo opowiedziała o projekcie Zabytki warszawskie. Gospodarowanie zabytkami przez m.st. Warszawę, na które Stowarzyszenie dostało dotację z CKS, a którą jej zdaniem zablokowało Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków. Ad. 3. Zaprezentowanie przez Stowarzyszenie Ładna Kępa Sprawa płaskorzeźby PLON i innych spraw i projektów5. dotyczących Saskiej Kępy Przedstawiciele Stowarzyszenia Ładna Kępa opowiedzieli o głównych inicjatywach swojej organizacji. Przedstawili proces niszczenia oraz zagęszczanie zabudowy obszaru Saskiej Kępie w całości wpisanej do rejestru zabytków. Zaprezentowali zdjęcia i omówili sprawy budynków znajdujących się na Saskiej Kępie, które uległy dewastacji m.in. przy Francuskiej, Krynicznej, Katowickiej i Dąbrowieckiej. Główną częścią prezentacji był temat Płaskorzeźby Plon Jerzego Jarnuszkiewicza z elewacji domu przy 2
Zwycięzców 11, wykonanej z zaprawy cementowej i od 1947 r. zdobiącej narożnik tego budynku. Ad. 4. Projekt Forum Rozwoju Warszawy Warszawa: Twoja Dawna Twarz Projekt został przedstawiany przez Patryka Zarembę. Wspomniał on o głównych założeniach projektu, celu oraz obecnym etapie. Głównym założeniem projektu jest stworzenie systemu wizualnego w przestrzeni miejskiej, składającego się z nośnika zdjęć (płyta, tablica, kubik itp.). Postument zawierałby dwa obrazy - zdjęcia kadru znajdującego się przed obserwatorem, ukazujące dany rejon w okresie przed II wojną światową i zaraz po niej (gruzowisko). Dużą popularnością cieszą się różnego rodzaju wystawy, albumy, czy filmy, ukazujące dawne oblicze miasta. FRW proponuje uwiecznienie tych obrazów na stałe w przestrzeni publicznej. Tak, aby każdy turysta, gość, czy mieszkaniec mógłby poznać i zrozumieć, jak wielkich przeobrażeń doznało nasze Miasto. Na zakończenie reprezentant przedstawiciel Stowarzyszani zachęcił do współpracy w ramach projektu oraz ewentualnej pomocy przy kompletowanie odpowiednich zdjęć. Ad. 5. Pytania do Stołecznego Konserwatora Zabytków: 1.) Pytanie w sprawie FORTU SOKOLNICKIEGO w parku im. St. Żeromskiego. Wykonując opracowanie w 2008 r. dla SZRM (Jakubowski, Fuglewicz, Rekuć) stwierdzili, że w forcie znajdują się oryginalne okucia, zamki i drzwi z okresu sprzed 1915 r. oraz kamień polny w piwnicach i piaskowiec na krawędzi zewnętrznej korony fortu. W czasie remontu firma PBM Południe zdemontowała te elementy. W czasie remontu były one składowane na terenie obiektu. Kierownik budowy wskazał wyżej wymienionym osobą, że są one w gestii Stołecznego Konserwatora Zabytków. Obecnie w forcie zamontowane są nowe okna i drzwi i piaskowiec. Stąd zapytanie Towarzystw Przyjaciół Fortyfikacji-Oddział Warszawski - gdzie są oryginalne elementy wyposażenia fortu sprzed 1915 r.? W Forcie Sokolnickiego w uzgodnieniu z SKZ w czasie remontu fortu archeologią zajmowała się Pani Tarłowska, a częścią historyczną Pan Leszek Słowik. Pan Słowik w rozmowie ze Zbigniewem Rekuciem stwierdził, że przedmiotowe wyposażenie jest zabezpieczone i jeśli nie będzie wykorzystane w Forcie Sokolnickiego, mogłoby być wykorzystane podczas remontu fortu Legionów. Czy Konserwator Stołeczny też to potwierdza? Czy wyposażenie historyczne Fortu Sokolnickiego jest zabezpieczone i niewykorzystane i czy mogłoby być użyte do remontu Fortu Legionów? Pytanie zadane przez Towarzystwo Przyjaciół Fortyfikacji-Oddział Warszawski. Odp. BSKZ - na wstępie Pan Guttmejer przeprosił za to, iż nie może na spotkaniu dzisiejszym udzielić pełnej wyczerpującej odpowiedzi. W decyzji wydanej przez BSKZ na remont fortu była mowa o zabezpieczeniach okuć i kamieni. Elementy okuć zostały zdemontowane i mają być wykorzystane do nowej stolarki. Jeśli chodzi o kamień - polny fundamentowy to sprawa nie jest do końca wyjaśniona, ale zostanie sprawdzona, natomiast piaskowiec na krawędzi korony w opinii inspektora prowadzącego to zadanie był mocno zwietrzały i skorodowany i nie nadawał się do eksploatacji ani ponownego użycia. Pełnej odpowiedzi BSKZ udzieli na kolejnym spotkaniu. 3
2.) Pytanie o politykę BSKZ wobec niedawno wpisanego do rejestru zab. gmachu Domu Partii i wyjaśnienie czy i dlaczego BSKZ wydało zgodę na zabudowę prześwitów tej budowli na sklepy i jak to się ma do ochrony tego obiektu jako zabytku pytanie zadane przez ZOK. Odp. BSKZ - Budynek został wpisany do rejestru zabytków w dopiero w ubiegłym roku tj.2009. Natomiast decyzja o warunkach zabudowy została wydana 29 grudnia 2008 r. Centrum Bankowo Finansowe zwróciło się o możliwość zabudowy 3 (środkowych) z 5 prześwitów. BSKZ zgodziło się na zabudowę tylko 2. To, że BSKZ mogło wydawać jakiekolwiek decyzje wynikało tylko z tego, że posłużyło się argumentem, że Nowy Świat jest wpisany do rejestru, a centrum ma adres Nowy Świat. BSKZ podkreślało, że podczas wydawania decyzji nie było narzędzia do ochrony tego obiektu. A powołując się na wpisana do rejestru ul. Nowy Świat wykorzystali wszystkie możliwości, jakie mieli. Decyzja została wydana przed indywidualnym wpisaniem obiektu do rejestru zabytków. W zabudowanych prześwitach mają być usługi. 3.) Czy BSKZ zamierza zająć stanowisko wobec piątkowej (3.12.2010) publikacji w Rzeczpospolitej, informującej o tym, że miasto "zweryfikuje zapis konserwatorski" i poprosi ekspertów o opinię na temat kamienicy "Złota 83/Żelazna" (obiekt wpisany do rejestru zabytków) pytanie zadane przez ZOK. Odp. BSKZ - Biuro nic nie wie na temat weryfikacji wpisu do rejestru zabytków, nie było takiej procedury. Biuro zwróciło uwagę na samo sformułowanie "weryfikacja wpisu". Wraz z Biurem Gospodarki Nieruchomościami przeprowadzono ostatnio wizję lokalną w obiekcie, ponieważ jest on wystawiony na sprzedaż. Wyniki przetargu mają być znane niebawem. Nieoficjalnie można poinformować, że zgłosił się jakiś hiszpański inwestor, który chce przeprowadzić remont całkowity w pełni konserwatorski. Są to jednak informacje niczym niepotwierdzone. Po udzieleniu odpowiedzi zadano dodatkowe pytania tj. Czy Most Krasińskiego leży w zakresie zainteresowań BSKZ, jeśli tak jak Biuro będzie działać w tym temacie w przyszłości? K. Guttmejer odpowiedział, że nie może teraz odpowiedzieć jakie jest oficjalne stanowisko Konserwatora. Niemniej w urzędzie oczywiście mówi się o takiej koncepcji. Budowa przeprawy musi mieć charakter nienaruszający integralności ani tkanki Żoliborza, a wiec musiałby to być most lokalny. Czy zwycięska koncepcja zabudowy obiektu Sinfonia Varsovia spełnia normy konserwatorskie. K. Guttmejer odpowiedział, że sama inwestycja jest dopuszczona. Nie zna on jednak szczegółów zwycięskiego projektu. Ad. 6. Wnioski i propozycje Pani Ewy Komendowskiej ze Stowarzyszenia Creo. Na wstępie przewodnicząca poprosiła, w skutek nieobecności 4
zainteresowanych na dzisiejszym spotkaniu członków Zespołu do Spraw Parowozowni, o przełożenie wniosków dotyczących tego Zespołu na następne spotkanie, co też zostało uwzględnione. Następnie Pani Komendowska odniosła się do protokołów KDS, w tym do protokołu z września. Uznała ona, że są one sporządzane z dużą dowolnością i usuwa się z protokołów dygresje. W kolejnym punkcie Pani Komendowska omówiła nieprawidłowości, które jej zdaniem znalazły się we wnioskach wysłanych przez KDS tj. Wniosek dotyczący zgłaszania interwencji do Biura SKZ, Wniosek w sprawie opracowania instrukcji postępowania dla służb mundurowych oraz Wniosek w sprawie postępowania przy pracach remontowych oraz w sprawie standardów nawierzchni ciągów komunikacyjnych w m. st. Warszawie. Pani Komendowska odniosła się również do odpowiedzi Konserwatora na wniosek dotyczący instrukcji postępowania dla służb mundurowych, która jej zdaniem jest ignorancją Komisji i całego problemu ochrony zabytków. Zaproponowała powrót do zapisów pierwotnych znajdujących się w protokołach z debaty, na której padło szereg deklaracji m.in. Dyrektora Biura Architektury i Planowania Przestrzennego w Urzędzie m.st. Warszawy. 1. Na tym protokół zakończono. PRZEWODNICZĄCA Komisji Dialogu Społecznego ds. Dziedzictwa Kulturowego. 5