STANDARDY KSZTAŁCENIA KIERUNEK Rybactwo STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA I. CHARAKTERYSTYKA STUDIÓW Studia pierwszego stopnia na kierunku Rybactwo trwają nie mniej niż 3,5 roku (7 semestrów) i kończą się nadaniem tytułu zawodowego inżyniera (zgodnie z odrębnymi przepisami- rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu Dz.U. nr. 182 poz. 1881 z 2004 r. Łączny wymiar godzin kształcenia nie może być mniejszy niż 2600, z czego 1275 godzin zostało określone w standardach. Łączna liczba punktów ECTS wynosi 210, w tym 105 punktów przyporządkowano przedmiotom lub grupom przedmiotów wyszczególnionym w standardach. II. SYLWETKA ABSOLWENTA Absolwent posiada podstawową wiedzę o środowisku wodnym, o zamieszkujących je organizmach roślinnych i zwierzęcych. Potrafi ocenić stan zdrowotny organizmów wodnych, zna technikę, technologię połowów i transportu ryb, podstawy technologii przetwórstwa i zabezpieczenia surowca. Zna zasady chowu, hodowli ryb i innych organizmów wodnych oraz sterowania procesami ich reprodukcji. Posiada wiedzę dotyczącą prawnych, ekonomicznych i ekologicznych aspektów gospodarowania żywymi zasobami wód. Zna podstawy ochrony środowiska i zasobów naturalnych. Zna język obcy w stopniu umożliwiającym porozumiewanie się (na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy) i podstawy technik informatycznych. Po ukończeniu studiów absolwenci studiów I stopnia są przygotowani do: Kontynuowania studiów na II stopniu kształcenia (magisterskim) na kierunku rybactwo, Kontynuowania studiów na II stopniu kształcenia (magisterskim) na kierunku ochrona środowiska po spełnieniu wymogu zaliczenia 60% wszystkich przedmiotów określonych w standardach dla kierunku ochrona środowiska, wyznaczonych przez Dziekana Wydziału prowadzącego ten kierunek, Prowadzenia działalności w obszarach gospodarki rybackiej, Podjęcia pracy w jednostkach administracji samorządowej, Podjęcia pracy w instytucjach związanych z ochroną przyrody. Zgodnie z posiadaną wiedzą i umiejętnościami uzyskanymi podczas studiów absolwenci są przygotowani do pracy w: Gospodarstwach rybackich, Gospodarstwach hodowlanych, Polskim Związku Wędkarskim, Gospodarstwach prowadzących hodowlę organizmów wodnych, Parkach narodowych i krajobrazowych oraz rezerwatach przyrody, Jednostkach administracji samorządowej i państwowej, Obiektach rekreacji wodnej i gospodarstwach agroturystycznych, Przetwórniach ryb i produktów akwakultury, Punktach dystrybucji, handlu rybami i produktami akwakultury, Jednostkach zajmujących się projektowaniem i wykonywaniem narzędzi połowu, Przedsiębiorstwach produkujących sprzęt i zanęty stosowane w wędkarstwie. III. GRUPY PRZEDMIOTÓW, WYMAGANA LICZBA GODZIN I PUNKTÓW ECTS A. PRZEDMIOTY OGÓLNE 210 6 B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 300.. C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 765. Razem 1275 105 1
IV. PRZEDMIOTY W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN I PUNKTÓW ECTS A PRZEDMIOTY OGÓLNE 210 1. Język obcy 120 4 2. Technologia informacyjna 30 2 3. Wychowanie fizyczne 60 B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE dla kierunku rybactwo ujęte w dwa bloki tematyczne: 1. Blok matematyczno-fizyczny: 90 Matematyka 30 Statystyka 30 Fizyka 30 Podstawowym celem dydaktycznym jest zdobycie wiedzy i umiejętności obejmujących: metody matematyki wyższej i statystyki matematycznej w analizie zjawisk przyrodniczych oraz ekonomicznych, w tym: arytmetyki, elementów teorii zbiorów i logiki matematycznej oraz metod rachunku różniczkowego i całkowego funkcji jednej i wielu zmiennych, rachunku macierzowego, weryfikacji hipotez statystycznych z zastosowaniem analizy parametrycznej i nieparametrycznej, elementy fizyki i biofizyki niezbędne do zrozumienia ilościowego opisu zjawisk występujących w procesach biologicznych, w tym termodynamiki procesów odwracalnych i nieodwracalnych, metod fizycznych wykorzystywanych w badaniach biologicznych oraz elementy mechaniki, kinetyki i dynamiki ruchu, maszyny proste oraz statyka i dynamika płynów. 2. Blok biologiczno-chemiczny 230. Chemia 30 Biochemia 30 Hydrochemia 30 Hydrobiologia i ekologia 60 Mikrobiologia 30 Genetyka 30 Podstawowym celem dydaktycznym jest zdobycie wiedzy i umiejętności obejmujących: budowę materii, rodzaje wiązań chemicznych i oddziaływań międzycząsteczkowych, podstawowe elementy chemii analitycznej klasycznej i instrumentalnej, właściwości i przemiany podstawowych grup jednofunkcyjnych związków organicznych, biosyntezę, budowę właściwości i rolę biologiczną kwasów nukleinowych, biosyntezę, budowę właściwości i funkcje białek, regulację ekspresji genów u eukariontów enzymatykę: klasyfikacja enzymów oraz podstawy kinetyki reakcji enzymatycznych podstawy bioenergetyki metabolizm podstawowych grup związków organicznych: węglowodanów, lipidów i aminokwasów oraz regulację tych procesów. prawa i mechanizmy genetyczne na poziomie komórki, organizmu, populacji, gatunku, podstawy dziedziczenia. różnorodność drobnoustrojów, rola w krążeniu materii, bakteriologiczne wskaźniki w ocenie jakości środowiska naturalnego i hodowlanego, mikrobiologiczne aspekty chowu i hodowli organizmów wodnych oraz ich przetwórstwa, 2
biologię organizmów wodnych, zasady funkcjonowania systemów ekologicznych, typologię ekosystemów; strukturę i funkcjonowanie ekosystemów wodnych; rolę ekosystemów w krajobrazie; ochronę ekosystemów wodnych. C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE Zaproponowane w blokach tematycznych zgodnie z zaleceniami zawartymi w uchwale RGSW nr 120/2004 z 21 października 2004. godziny punkty ECTS 1. Blok : Podstawy ichtiologii 210 Podstawy klasyfikacji ryb 30 Anatomia i embriologia ryb 45 Fizjologia ryb 45 Biologia ryb 45 Choroby ryb i bezkręgowców wodnych 45 Głównym celem dydaktycznym w zakresie podstaw ichtiologii jest dostarczenie wiedzy o środowisku wodnym i biologii ryb. Podstawowymi elementami w tym zakresie są: anatomia i embriologia porównawcza opisowa i porównawcza wiedza o strukturach ciała ryb, procesy i zjawiska zachodzące w trakcie embriogenezy, funkcjonowanie organizmów i zespołów ryb oraz interakcje zachodzące między nimi a środowiskiem, podstawy biologii oraz systematyki organizmów wodnych. Cechy diagnostyczne rodzin ryb słodkowodnych i morskich, podstawowe jednostki chorobowe ryb i bezkręgowców wodnych, etiologia, patogeneza i objawy chorobowe, profilaktyka. 2. Blok: Biotechniczne podstawy rybactwa 195 Hydrotechnika rybacka 30 Technika połowów 45 Maszynoznawstwo rybackie 30 Podstawy technologii przetwórstwa i zabezpieczania surowca rybnego 45 Toksykologia 45 Podstawowym celem dydaktycznym w zakresie biotechnicznych podstaw rybactwa jest dostarczenie wiedzy na temat technologicznych uwarunkowań hodowli i chowu organizmów wodnych. Podstawowymi elementami w tym zakresie są: urządzenia do produkcji organizmów wodnych, zabezpieczenie surowca rybnego z elementami przetwórstwa, podstawy oceny jakości surowca rybnego, zabudowa hydrotechniczna, podstawy techniki połowu w wodach morskich i śródlądowych, zasady budowy i eksploatacji narzędzi połowu ryb i innych organizmów wodnych. substancje toksyczne w środowisku wodnym, oddziaływanie trucizn na ryby, diagnostyka zatruć. 3
3. Blok: Technologie chowu i hodowli ryb i bezkręgowców wodnych 180h Akwakultura ryb słodkowodnych 75 Akwakultura ryb morskich 30 Akwakultura zwierząt bezkręgowych 30 Żywienie ryb 45 Podstawowym celem dydaktycznym w zakresie technologii chowu i hodowli ryb jest dostarczenie wiedzy o ekstensywnych i intensywnych uwarunkowaniach chowu i hodowli organizmów wodnych. Podstawowymi elementami w tym zakresie są: żywienie organizmów wodnych, metody i technologie produkcji, mono- i polikultury, hodowla i chów ryb zimnolubnych, chów i hodowla ryb ciepłolubnych, intensywna hodowla ryb i innych organizmów wodnych: słodko- i słono-wodnych 4. Blok: Użytkowanie i zagospodarowanie wód 120 Rybactwo na wodach otwartych 60 Rybołówstwo morskie 30 Rekreacyjne użytkowanie wód 30 Podstawowym celem dydaktycznym w zakresie bloku problemowego użytkowania i zagospodarowania wód otwartych jest dostarczenie wiedzy o sposobach i zakresie użytkowania wód morskich oraz kierunkach zagospodarowania wód śródlądowych o charakterze otwartym. Podstawowymi elementami w tym zakresie są: zasady rybackiego zagospodarowania i użytkowania jezior, rzek i zbiorników zaporowych, zasady gospodarowania żywymi zasobami mórz i oceanów, społeczne, ekonomiczne i ekologiczne aspekty rekreacyjnego zagospodarowania i użytkowania wód otwartych. 5. Blok: Prawne i ekonomiczne podstawy rybactwa 60 Prawo wodne i rybackie 30 Ekonomika rybactwa 30 Podstawowym celem dydaktycznym w zakresie prawnych i ekonomicznych aspektów rybactwa jest dostarczenie wiedzy o prawnych i ekonomicznych podstawach korzystania ze środowiska wodnego. Najważniejszymi elementami w tym zakresie są: prawo wodne, prawo rybackie, aspekty prawa UE związane ze środowiskiem wodnym i z rybactwem, elementy organizacji, zarządzania oraz planowania w przedsiębiorstwach zajmujących się produkcją rybacką. VI. PRAKTYKI ZAWODOWE Praktyka zawodowa obowiązkowa o charakterze produkcyjno-technicznym w wymiarze 8 tygodni. W tym 3 tygodniowa produkcyjno-technologiczna na wodach otwartych po 4 semestrze i produkcyjnotechnologiczna w obiektach hodowlanych w wymiarze 5 tygodni na 6 semestrze lub po 6 semestrze 4
VII. ZALECENIA 1. Poza przedmiotami określonymi w standardach kształcenia część godzin należy przeznaczyć na: a/ przedmioty obowiązkowe, określone przez uczelnie wraz z punktami ECTS, b/ zwiększenie wymiaru godzin przedmiotów podstawowych i kierunkowych wraz ze zwiększeniem liczby punktów ECTS zgodnie z obowiązującymi zasadami. 2. W trakcie kształcenia, przynajmniej 60% zajęć winno być przeznaczone na ćwiczenia projektowe, audytoryjne bądź laboratoryjne. 3. Przedmioty techniczne winny stanowić nie mniej niż 50% ogółu zajęć dydaktycznych przewidzianych w planach studiów i programach nauczania (rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie rodzajów dyplomów i tytułów zawodowych oraz wzorów dyplomów wydawanych przez uczelnie Dz.U. Nr. 182 poz.1881 z 2004 roku). Przedmioty techniczne w standardach to: przedmioty ujęte w blokach: Biotechniczne podstawy rybactwa oraz technologie chowu i hodowli ryb i bezkręgowców wodnych. 4. W programie studiów winny znaleźć się przedmioty humanistyczne, z zakresu ekonomii lub inne poszerzające wiedzę w wymiarze nie mniejszym niż 45 godzin. 5. Również część godzin wraz z przypisanymi przedmiotom punktami ECTS, należy pozostawić do wyboru przez studentów według zasad określonych przez radę wydziału lub radę jednostki prowadzącej kierunek studiów. 5