WOJEWODA MAŁOPOLSKI WP-III.431.1.35.2016 Kraków, 12 stycznia 2017 r. Pani Justyna Lannoy p.o. Dyrektora Domu Pomocy Społecznej w Krakowie, ul. Ułanów 25 Zespół Kontrolny Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, na podstawie art. 22 pkt. 9 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 poz. 930 z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r., poz. 964), rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) przeprowadził kontrolę w kierowanym przez Panią Domu Pomocy Społecznej w Krakowie ul. Ułanów 25, przeznaczonym dla osób przewlekle somatycznie chorych. Kontrolę przeprowadzono na podstawie upoważnienia znak: WP-III.0030.106.2016 z 25 listopada 2016 roku wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Czynności kontrolne w jednostce przeprowadzono w okresie od 7 do 8 grudnia 2016 roku. Ustalenia zawarte zostały w podpisanym przez Panią Dyrektor protokole. Działając w oparciu o art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930 z późn. zm.), proszę Panią Dyrektor o podjęcie działań zmierzających do usunięcia opisanych poniżej nieprawidłowości. Zgodnie z ustaleniami dokonanymi w toku wizytacji przeprowadzonej przed wydaniem zezwolenia znak: WP-III.9423.14.2013 z 11 czerwca 2013, DPS usytuowany jest na parterze i na pierwszym piętrze pawilonu A2. Pomieszczenia przeznaczone na potrzeby mieszkańców, objęte wydanym zezwoleniem znajdowały się na obu kondygnacjach. Aktualnie, przeznaczenie poszczególnych pomieszczeń uległo zmianie, znacznie różni się od stanu na dzień wizytacji placówki i wydania zezwolenia. Obecnie, żaden z czterech dotychczasowych pokoi mieszkalnych usytuowanych na parterze, nie jest przeznaczony na potrzeby mieszkańców. Pokoje znajdujące się na parterze w toku kontroli wskazano jako pokoje gościnne używane na potrzeby Fundacji. 1. Prowadzić Dom Pomocy Społecznej dla osób przewlekle somatycznie chorych, zgodnie ze stanem na dzień wydania decyzji znak: WP-III.9423.14.2013 z 11 czerwca 2013 roku tj. pokoje mieszkalne i sanitariaty przeznaczone na potrzeby mieszkańców winny być usytuowane na obu kondygnacjach budynku
- 2 - lub wystąpić z wnioskiem o zmianę przedmiotowej decyzji w części dotyczącej liczby miejsc w placówce - zalecenie należy zrealizować niezwłocznie od otrzymania niniejszego pisma nie później niż do 31 stycznia 2017 r. Na parterze, zgodnie ze stanem na dzień wydania zezwolenia, poza pokojami i łazienkami, usytuowane były inne pomieszczenia ogólnego użytku pomieszczenie doraźnej pomocy medycznej, jadalnia, miejsce kultu religijnego, podręczne pomieszczenie do prania i suszenia oraz pokój gościnny. Na piętrze znajdowało się siedem pokoi 2-osobowych oraz siedem łazienek i dwie dodatkowe toalety, sala dziennego pobytu, pomieszczenie do terapii zajęciowej oraz kuchenka pomocnicza. Aktualnie, przeznaczenie poszczególnych pomieszczeń uległo zmianie, znacznie różni się od stanu na dzień wizytacji placówki i wydania zezwolenia. Większość pomieszczeń przeznaczonych na potrzeby mieszkańców usytuowana jest na piętrze pawilonu A2. Aktualnie na piętrze zorganizowano 10 pokoi mieszkalnych - 8 dwuosobowych, 1 trzyosobowy oraz 1 pokój jednoosobowy. Na piętrze zorganizowano również jadalnię, miejsce kultu religijnego, pokój socjalny wraz z łazienką przeznaczoną dla personelu, oraz pomieszczenia dziennego pobytu i pomieszczenie do terapii. Do dyspozycji mieszkańców na pierwszym piętrze znajduje się 5 łazienek wyposażonych w prysznic i wc oraz 2 odrębne wc. Natomiast jedna z łazienek, którą wykazywano w toku wizytacji przed wydaniem zezwolenia, przylega do pokoju socjalnego i przeznaczona jest na potrzeby pracowników. Ponadto na piętrze urządzono pomieszczenie pomocnicze na pampersy oraz pomieszczenie zajmowane na potrzeby Fundacji. Zgodnie z zapisem 6 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej w nowo powstającym domu na pokój przypadają jedna toaleta oraz łazienka, w której wyposażeniu znajduje się wanna lub prysznic. Dom powstał w okresie obowiązywania ww. rozporządzenia zatem ww. wymóg nadal placówkę obowiązuje. W świetle powyższego, aktualnie na pięć pokoi mieszkalnych usytuowanych na piętrze nie przypada łazienka znajdująca się na piętrze. 2. Zapewnić warunki bytowe zgodne z zapisem 6 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej tj. w nowo powstającym domu na pokój przypadają jedna toaleta oraz łazienka, w której wyposażeniu znajduje się wanna lub prysznic - zalecenie należy zrealizować niezwłocznie od otrzymania niniejszego pisma nie później niż do 31 stycznia 2017 r. W toku kontroli inspektorzy przeanalizowali książkę raportów pielęgniarskich. W wyniku analizy raportów stwierdzono, że do książki jako liczba mieszkańców wpisywanych jest 20 osób, co jest zgodne z liczbą wydanych decyzji oraz jest zgodne z decyzją zezwalająca na prowadzenie Domu. Natomiast obserwowanych i pielęgnowanych przez personel jest 21 osób, gdyż pracownicy sprawują również opiekę nad osobą zajmującą jeden z pokoi gościnnych wyłączonych z użytku dps. Osobie tej podawana jest insulina, mierzone jest ciśnienie, sprawowana jest pomoc w kąpieli i podawane są posiłki. Opiekę sprawują pracownicy DPS. 3. Zaprzestać przyjmowania do placówki osób nieskierowanych na podstawie decyzji administracyjnych - zalecenie należy zrealizować niezwłocznie od otrzymania niniejszego pisma. 4. Zaprzestać udzielania pomocy w związku z pobytem i sprawowaniem opieki nad dodatkową osobą, która nie jest mieszkanką dps, zajmującą pokój gościnny - zalecenie należy zrealizować niezwłocznie od otrzymania niniejszego pisma.
- 3 - Podczas rozmów z dwiema mieszkankami ustalono, że usytuowanie podręcznego pomieszczenia do prania i suszenia na parterze w pawilonie 1A jest nieporęczne i niepraktyczne. Dlatego też mieszkanki drobne przepierki robią w pobliskiej łazience, a suszą na suszarce rozkładanej w miejscu kultu religijnego. 5. Zapewnić pomieszczenia do prania i suszenia w miejscu umożliwiającym mieszkańcom korzystanie z tego pomieszczenia - zalecenie należy zrealizować do 28 lutego 2017 r. Zgodnie z 6 ust 1 pkt 3 lit. c rozporządzenia, każdy pokój winien być wyposażony w łóżko, tapczan, szafę, stół, krzesła, szafkę nocną dla każdego mieszkańca domu oraz odpowiednią do liczby osób mieszkających w pokoju liczbę wyprowadzeń elektrycznych. W toku kontroli zaobserwowano, pojedyncze braki w wyposażeniu niektórych pokoi. W pok. nr 16 (2-osobowy) była jedna szafa i brakowało stołu, w pok. nr 15 (2-osobowy) jedna szafa, brak stołu. 6. Wyposażyć pokój nr 15 i 16 w stół oraz w dodatkową szafę - zalecenie należy zrealizować do 28 lutego 2017 r. Dla każdego z posiłków czas wydawania wynosi 1 godzinę co jest niezgodne z 6 ust.1 pkt. 6 lit. c rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. 7. Dostosować czas wydawania posiłków do zapisu 6 ust.1 pkt. 6 lit. c rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej tj. dla każdego z posiłków czas wydawania winien wynosić 2 godziny - zalecenie należy zrealizować do 28 lutego 2017 r. Założono zeszyt Skarg, który umieszczony jest na tablicy ogłoszeń w korytarzu Domu Pomocy Społecznej. Żadna skarga nie została zanotowana w okresie kontrolowanym, czyli w 2015 roku i 2016 do dnia kontroli. Natomiast analiza raportu pielęgniarskiego wykazała zgłaszane na bieżąco przez mieszkańców uwagi i skargi. Kontrolujący zwrócili uwagę na zapis w którym pracownik opisuje incydent, gdy jedna z mieszkanek stwierdziła, że dzbanek na herbatę jest niedomyty. Pracownik nie zgodził się z tą opinią, gdyż zdaniem pracownika dzbanek po każdym użyciu jest myty. W książce raportów zamieszczono zapis Zaproponowano zakup cif-u i samodzielne szorowanie dzbanków po posiłkach. W raporcie opisano konflikt pomiędzy mieszkankami a personelem, w książce raportów zamieszczono zapis: zaproponowano Paniom że w każdej chwili mogą się przenieść do innego domu ( ) brak uwag o dalszych działaniach placówki mających na celu rozwiązanie problemu i poprawę wzajemnych relacji. W raporcie zamieszczono zapis o jednej z mieszkanek, która w nocy kilkakrotnie używała dzwonka, gdyż wzywała pomocy w celu wyprowadzenia do toalety. Zapis cyt.: Tłumaczono Pani aby mocz oddała do pampersa, do rana przespała spokojnie. W toku kontroli zaobserwowano zwracanie się pracownika do mieszkańców po imieniu. Brak informacji aby taką formy personel przyjął na wyraźne życzenie mieszkańca. ZALECENIA: 9. Zapewnić przestrzeganie praw mieszkańców domu w tym prawo do poszanowania godności i poczucia bezpieczeństwa uwzględniając stopień ich fizycznej i psychicznej sprawności - zalecenie należy zrealizować niezwłocznie od otrzymania niniejszego pisma nie później niż do 31 stycznia 2017 r. 10. Zapewnić sprawne wnoszenie oraz załatwianie skarg i wniosków mieszkańców, zgodnie z wymogami 5 ust.1 pkt 3 lit. k - zalecenie należy zrealizować niezwłocznie od otrzymania niniejszego pisma nie później niż do 31 stycznia 2017 r.
- 4-11. Zaprzestać stosowania wobec mieszkańców praktyk pogłębiających ich niesamodzielność w zakresie samoobsługi a tym samym stojących w sprzeczności z obowiązkami domu dotyczącymi podnoszenia sprawności i aktywizowania mieszkańców - zalecenie należy zrealizować niezwłocznie od otrzymania niniejszego pisma nie później niż do 31 stycznia 2017 r. 12. Zintensyfikować nadzór nad postawą pracowników wobec mieszkańców i eliminować niewłaściwe zachowania. W przypadku, kiedy mieszkaniec z własnej inicjatywy postuluje o zwracanie się do niego z pominięciem formy grzecznościowej (po imieniu), zapisanie takiej informacji w dokumentacji mieszkańca - zalecenie należy zrealizować niezwłocznie od otrzymania niniejszego pisma nie później niż do 31 stycznia 2017 r. Środki finansowe mieszkańców przekazywane są przez płatnika świadczenia bezpośrednio do Fundacji na Rachunek depozytowy mieszkańców dps dla przewlekle somatycznie chorych. Wypłata z depozytu dokonywana jest na podstawie wniosku o wypłatę z depozytu podpisanego przez wnioskodawcę, pracownika socjalnego i przewodniczącą Zarządu Fundacji (na wniosku adnotacja ile środków znajduje się na koncie depozytowym mieszkańca). Analiza wyciągu bankowego za miesiąc październik 2016 r. wykazała m.in. wypłaty: - w dniu 28.10.2016 r. - 700 zł - w dniu 13.10.2016 r. - 100 zł - w dniu 5.10. 2016 r. 200 zł - w dniu 4.10.2016 r. 100 zł Wyżej wskazane kwoty zostały przekazane na prywatne konto pracownika DPS, który przelane pieniądze wypłacał ze swojego konta przy pomocy własnej karty bankomatowej. Następnie wręczał pobrane pieniądze mieszkańcom. Zgodnie z wyjaśnieniami głównej księgowej, Dom przyjął powyższe rozwiązanie z powodu braku karty bankomatowej do konta depozytowego. Takie działanie miało na celu usprawnienie mieszkańcowi dostępu do gotówki. Gdyby mieszkaniec musiał czekać na wypłatę pieniędzy zrealizowaną bezpośrednio w banku, czas oczekiwania na pieniądze wydłużyłby się. 13. Wprowadzić procedurę sprawnego i bezpiecznego wypłacania gotówki mieszkańcom z konta depozytowego i zaprzestać przekazywania środków mieszkańców na prywatny rachunek pracownika - zalecenie należy zrealizować niezwłocznie od otrzymania niniejszego pisma. Dom zwraca opłaty za okres nieobecności mieszkańca nieprzekraczającej 21 dni w roku kalendarzowym biorąc pod uwagę przepustki do rodziny, nie są natomiast brane pod uwagę nieobecności mieszkańca spowodowane pobytem w szpitalu. 14. Przestrzeganie ustaleń zawartych w art. 63 ust.1 ustawy o pomocy społecznej, poprzez dokonywanie zwrotu opłaty za okres nieobecności mieszkańca w Domu z uwzględnieniem nieobecności wynikającej z pobytu w szpitalu - zalecenie należy zrealizować niezwłocznie od otrzymania niniejszego pisma. W zespole terapeutyczno-opiekuńczym jest zatrudnionych 17 pracowników, w wymiarze 12 etatów. Pracownicy wchodzący w skład zespołu terapeutyczno-opiekuńczego to: psycholog, ratownik medyczny/opiekun, opiekunowie, pielęgniarki, pracownicy socjalni, terapeuta zajęciowy, rehabilitant oraz Dyrektor (zatrudniony w wymiarze 0,25 etatu). Wskaźnik zatrudnienia pracowników zespołu terapeutyczno- opiekuńczego w stosunku do 20 mieszkańców przebywających na podstawie decyzji kierujących wynosi 0,6. Natomiast mając na uwadze dodatkową osobę obsługiwana i pielęgnowaną przez pracowników dps
- 5 - (przebywającą w pokojach gościnnych usytuowanych na parterze) wskaźnik zatrudnienia wynosi 0,57 i jest niezgodny z wymogami rozporządzenia. ZALECENIE 15. Zapewnić wskaźnik zatrudnienia pracowników zespołu terapeutyczno- opiekuńczego nie mniejszy niż 0,6 na jednego mieszkańca domu - zalecenie należy zrealizować niezwłocznie od otrzymania niniejszego pisma nie później niż do 31 stycznia 2017 r. Wszyscy mieszkańcy z wyjątkiem mieszkańców przyjętych w ciągu 6 ostatnich miesięcy mają opracowany plan indywidualnego wspierania. Brak w IPW podpisu mieszkańca, a także pracowników zespołu terapeutyczno- opiekuńczego. Widnieje podpis tylko pracownika pierwszego kontaktu. Inspektorzy kontrolujący ustalili w czasie czynności kontrolnych, że IPW są opracowywane bez udziału mieszkańca. 16. Opracowywać indywidualne plany wsparcia mieszkańca z jego udziałem, jeżeli udział ten jest możliwy. Dokumentować udział mieszkańca w opracowywaniu planu np. poprzez złożenie podpisu osoby, której plan dotyczy. Jeżeli stan zdrowia mieszkańca nie pozwala na wspólne opracowanie i realizację IPW, należy zamieścić odpowiednią adnotację w dokumentacji mieszkańca. Wszystkie osoby zatrudnione na stanowiskach terapeutyczno-opiekuńczych spełniają odpowiednie kwalifikacje. W zakresach czynności brak zapisu, że wchodzą w skład zespołu terapeutyczno- opiekuńczego i realizują wraz z mieszkańcami IPW. REKOMENDACJA Uzupełnić zakresy czynności pracowników, o zapis stanowiący że są członkami zespołu terapeutyczno- opiekuńczego. W toku kontroli nie przedłożono do wglądu inspektorom kontrolującym Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego dla Pawilonu A2. Natomiast przedłożono protokół Komendanta Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie znak: MZ-5564A/40-2/13 z 15 lutego 2013 roku. REKOMENDACJA Realizować zapisy Rozporządzenia MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) w szczególności w zakresie opracowania oraz co najmniej raz na 2 lata aktualizacji, instrukcji bezpieczeństwa pożarowego. Informuję Panią Dyrektor, iż na podstawie art. 128 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, przysługuje Pani uprawnienie do złożenia zastrzeżeń do zaleceń pokontrolnych, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Jednocześnie na gruncie art. 128 ust. 4 i 5 ustawy o pomocy społecznej jest Pani zobowiązana: 1) w przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków; 2) w przypadku uwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków, mając na uwadze zmiany wynikające z uwzględnionych zastrzeżeń. O sposobie realizacji powyższych wniosków proszę mnie poinformować w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego
- 6 - Z up. Wojewody Małopolskiego Jacek Kowalczyk Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: 1. Fundacja dla Dzieci Młodzieży i Dorosłych Niepełnosprawnych Intelektualnie ul. Ułanów 25. 2. MOPS ul. Józefińska 14, Kraków