Komunikat 1 z dnia 2016-03-16 dotyczący aktualnej sytuacji agrotechnicznej www.sad24.com Wszystkie poniższe informacje zostały przygotowane na podstawie obserwacji laboratoryjnych oraz lustracji wybranych sadów owocowych z rejonu Grójca, Warki, Rawy Mazowieckiej, Radomia, Skierniewic, Opola Lubelskiego, Sandomierza
Szampion Mutsu Idared Lukasówka Pąki wszystkie odmiany jabłoni są już mocno nabrzmiałe. Pojawia się zielony czubek. U grusz wegetacja jest jeszcze bardziej zaawansowana.
Red Delicious. Gala Ligol Jonagold U jabłoni, na cieplejszych stanowiskach widać już pierwszą zieloną tkankę pękających pąków. Najbardziej zaawansowana w rozwoju jest odmiana Ligol.
(Fot.1) Gala, pąk kwiatowy o dobrej kondycji, stanowisko nawadniane (fot.2) Gala, pąk kwiatowy o słabszej kondycji. Stanowisko nienawadniane W obecnym sezonie, na wielu kwaterach pąki kwiatowe są znacznie słabsze niż zwykle (fot. 2). Dotyczy to zwłaszcza stanowisk, które w ubiegłym roku ucierpiały ze względu na suszę. Poprawa jakości osłabionych pąków wymaga dodatkowych działań agrotechnicznych. Dotyczy to zwłaszcza posypowego nawożenia azotowego, które musi być wykonane wcześniej niż zwykle, oraz dodatkowego, dolistnego nawożenia zarówno saletrą potasowa jak i mocznikiem.
Jak co roku, na przedwiośniu, prowadzimy obserwacje mające stwierdzić jak przezimowały drzewa owocowe. Zebrane pędy różnych gatunków i odmian, przetrzymywane są w pomieszczeniu o stałej temperaturze z przedziału 20-23C. Pędy umieszcza się w pojemnikach z płynem fizjologicznym (roztwór wody, cukrów i związków fosforowych). Raz w tygodniu oceniane są zachodzące na pędach zmiany. Obserwuje się tempo rozwoju pąków, stopień ich przezimowania, potencjalne uszkodzenia, występowanie zimujących form szkodników, objawy chorób. Podczas prowadzonych obecnie obserwacji, nie stwierdza się uszkodzenia samych pąków kwiatowych. Niestety w wielu przypadkach obserwowane są uszkodzenia ich nasady, miejsca które łączy pąk z pędem. Uszkodzenia takie mogą doprowadzić w rozwijających się kwiatach i zawiązkach do deficytu wody, w konsekwencji do słabszego zapylenia lub osypywania się młodych owoców. Aby dokładnie ustalić stopień uszkodzenia, najlepiej prowadzić obserwacje gdy rozwój jest na etapie zielonego pąka kwiatowego. Jednak wówczas jest już zbyt późno na podejmowanie działań leczniczych. Dlatego obserwacje powinno prowadzić się obecnie, a pędy muszą być poddane zabiegom przyspieszających ich rozwój.
Na zdjęciach widoczne zmiany u nasady rozwijającego się pąka u odmiany Gala. Same kwiaty nie wykazują objawów uszkodzeń. Zdjęcie z połowy marca 2016
Jonagold Szampion Mutsu Szampion Uszkodzenia nasady paków obserwowano na wielu próbach, praktycznie na wszystkich odmianach. Objawiają się one najczęściej przebarwieniami tkanki. Niekiedy widoczne są zmiany przybierające postać szczelin tzw. cawern. Zdjęcie z połowy marca 2016
Conferencja Kordia Conferencja zbliżenie Kordia Poważniejsze uszkodzenia obserwuje się na gruszach i czereśniach. Zdjęcie z połowy marca 2016
Dla regeneracji obserwowanych uszkodzeń, znaczenie mają zarówno wczesnowiosenne zabiegi nawożeniowe, jak i inne działania agrotechniczne związane głównie z poprawą zawiązania owoców. Celem takich zabiegów jest intensywne odżywienie pąków kwiatowych oraz liści rozetowych. Liście te są odpowiedzialne za tworzenie pierwszych asymilatów dla rozwijających się kwiatów i zawiązków. Bardzo ważnym efektem wiosennych nawożeń jest również poprawa transportu w uszkodzonych wiązkach przewodzących nasady pąka. W celu poprawy tempa regeneracji, lepszego odżywienia pąków kwiatowych, zwłaszcza tych o uszkodzonych nasadach jak i osłabionych w wyniku ubiegłorocznej suszy nalży : 1. już teraz wysiać nawozy azotowe. Dawka podstawowa dla sadu w pełni owocującego wynosi 30-40 kg N czystego składnika na hektar, co odpowiada około 120-130 kg saletry amonowej lub saletrzaku (polecany). Dawkę zwiększamy o 20-30% w przypadku obserwowanych uszkodzeń mrozowych, gdy wykonaliśmy jesienne/wiosenne cięcie korzeni, lub spodziewamy się wysokiego plonu owoców. Wyższe dawki stosujemy również w przypadku grusz i czereśni. 2. W ciągu najbliższych kilku dni, gdy na pąkach licznie zaczną ukazywać się zielone czubki, zastosować dolistne zabiegi saletrą potasową. Produkt ten, używany do regeneracji uszkodzeń mrozowych, zwiększa aktywność transportu międzykomórkowego, poprawia przewodzenie u nasady pąków kwiatowych. Polecamy wykonanie oprysków saletrą potasową w dawce 5-7kg/ha. Nawóz ten można mieszać z pyretroidami i olejami. NIE MIESZAĆ Z SIARKĄ. 3. W okresie rozwoju liści rozetowych (mysie uszy) zintensyfikować dolistne nawożenie azotowe stosując co 6-7 dni mocznik 4x przed kwitnieniem w zmniejszających się dawkach wynoszących 7,6,5,4 kg/ha. 4. Jeśli wiosną wystąpi przesuszenie, jeszcze przed kwitnieniem włączyć nawadnianie!!! 5. Ograniczyć, zwłaszcza na słabszych ziemiach, cięcie korzeni. 6. Utrzymywać drzewa w dobrej kondycji, nie dopuszczać do rozwoju chorób (parch), szkodników (przędziorki) i chwastów. 7. Po kwitnieniu wymagane będą dodatkowe zabiegi regeneracyjne (szczegóły w następnych komunikatach).
Wiosenną aktywność wykazuje już miodówka gruszowa. Zimujące samice wykonują obecnie loty i zaczynają składać jaja (zaznaczone strzałkami na zdjęciu wykonanym 14 marca), z których jeszcze przed kwitnieniem wylęgną się larwy nowego pokolenia. Zwalczając miodówkę gruszową należy w pierwszej kolejności ograniczyć zimującą populację tego owada wykonując zabiegi chemiczne w okresie wczesnej wiosny, a więc wówczas, gdy nie występują jeszcze masowo naturalni wrogowie tego szkodnika. Takie postępowanie ma na celu silne ograniczenie populacji miodówki wiosną, by w okresie lata, móc zredukować do minimum chemiczne zabiegi ochronne. Zredukowaną chemicznie populację szkodnika, w okresie letnim skutecznie ograniczają owady pożyteczne: skorki, biedronki, a zwłaszcza dziubałek gajowy. Obecnie do zwalczania miodówki gruszowej można zastosować mieszaninę 5-7 l oleju parafinowego + pyretroid (Fastac, Karate, Decis ) + 5 kg siarki/ha. UWAGA, mieszanina ta jest fitotoksyczna; Mieszaninę należy stosować, zanim na roślinie pojawią się części zielone! Należy uważać, gdyż obecnie w wielu kwaterach pąki są nabrzmiałe, a na niektórych nawet rozchyliły się. Mieszaninę stosować, gdy temperatura przekracza 10 C. Na kwaterach, gdzie widoczne są już pierwsze zielone wierzchołki, należy zastosować mieszaninę bez siarki: 5-7l oleju parafinowego + perytroid (Fastac, Decis, Karate ) + produkt miedziowy np.2 kg/ha Miedzianu przeciwko parchowi grusz. Taką mieszanina wykonać 2-3 zabiegi (w zależności od pogody) w odstępach 7 dniowych.
IPSAD na bieżąco prowadzi obserwacje dojrzałości otoczni i znajdujących się w nich zarodników workowych parcha jabłoni. Przeglądane są ubiegłoroczne liście z monitorowanych regionów. Obecnie obserwuje się znaczne ilość wykształconych owocników. Procesowi tworzenia owocników służyła dość lekka i bezmroźna zima. Licznie wykształcone owocniki zauważyć można zwłaszcza w sadach, w których nie stosowano jesiennych zabiegów mocznikiem. W owocnikach widać już dojrzewające zarodniki workowe parcha jabłoni!
Na zdjęciu wykonanym 14 marca 2016, owocnik wyizolowany z ubiegłorocznych liści. Po rozgnieceniu na szkiełku mikroskopowym, widać wydostające się zarodniki workowe. Część z nich jest już dojrzała. Oceniamy, że na cieplejszych stanowiskach w rejonie centralnej i południowej Polski dojrzałość zarodników może znacznie przekraczać obecnie 20%. Należy pamiętać, że pierwsze zarodniki workowe mogą wysiać się gdy ich dojrzałość wynosi około 30%. Jeśli nie nastąpi istotne ochłodzenie, pierwsze wysiewy mogą wystąpić już wkrótce. Należy rozważyć wykonanie w okresie najbliższych kilku dni, w sadach jabłoniowych pierwszych zabiegów ochronnych produktami miedziowymi!!!
UWAGA: Źródłem infekcji pierwotnych parcha gruszy, oprócz zarodników workowych, mogą być także zarodniki konidialne tworzące się na porażonych w poprzednim sezonie pędach. Zimują one na gruszach w spękaniach kory. W związku z tym, tu zabiegi zapobiegawcze należy rozpocząć wcześniej niż na jabłoniach a mianowicie wraz z pękaniem pąków i pojawieniem się zielonych części liści. Na gruszach już teraz należy wykonać pierwsze zabiegi fungicydami miedziowymi, które ograniczają jednocześnie populacje bakterii wywołującej zarazę ogniową.. Zabiegi produktami miedziowymi można połączyć z zabiegami olejowymi, bądź olejowo-pyretroidowymi tworząc mieszaniny zbiornikowe.