Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie JAKOŚĆ POWIETRZA W MIEŚCIE RZESZÓW W ASPEKCIE WPŁYWU WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH NA ROZPRZESTRZENIANIE SIĘ ZANIECZYSZCZEŃ Rzeszów, październik 217 r.
Stacja monitoringu powietrza w Rzeszowie Stacja znajduje się w dzielnicy Nowe Miasto. W otoczeniu punktu pomiarowego występuje wysoka zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna, a także zabudowa szeregowa oraz handlowa. Mierzone zanieczyszczenia: Gazowe: dwutlenek siarki, tlenki azotu, tlenek węgla, benzen, ozon Pyłowe: pył PM1, pył PM2., zawarte w pyle PM1 arsen, kadm, nikiel, ołów, benzo(a)piren Reprezentatywność stacji zanieczyszczenia gazowe Reprezentatywność stacji zanieczyszczenia pyłowe, metale, B(a)P Powierzchniowa: 7,4 km 2 Ludnościowa: 178 39 osób Powierzchniowa: 44,4 km 2 Ludnościowa: 162 424 osób
211 212 213 214 21 216 SO 2 [μg/m 3 ] W latach 211-216 stężenia średnioroczne dwutlenku siarki w Rzeszowie osiągały niskie wartości. W odniesieniu do roku 211 w 216 r. stężenie średnioroczne SO 2 w Rzeszowie uległo obniżeniu o %. 12 stacja Rzeszów 1 8 6 1 1 6 4 2 4 Rok 216
W latach 212-216 stężenia średnioroczne dwutlenku azotu w Rzeszowie stanowiły 4-1 % poziomu dopuszczalnego. W odniesieniu do roku 212 w 216 r. stężenie średnioroczne NO 2 w Rzeszowie uległo obniżeniu o około 1 %. Rok 216
Nisko Szklarniowa Jasło Sikorskiego Krosno Kletówki Mielec Solskiego Mielec Pogodna Przemyśl Grunwaldzka Sanok Sadowa Tarnobrzeg M.Dąbrowskiej Rzeszów Rejtana benzen [μg/m 3 ] 212 214 21 216 benzen [μg/m 3 ] W latach 212-216 stężenia średnioroczne benzenu w Rzeszowie stanowiły 21-48 % poziomu dopuszczalnego. W odniesieniu do roku 212 w 216 r. stężenie średnioroczne benzenu w Rzeszowie uległo obniżeniu o 46 %. 6 stacja Rzeszów stężenie dopuszczalne 4 3 2,4 2 1 1,1 1,2 1,3 Rok 216 6 stężenie średnioroczne stężenie dopuszczalne 4 3 2 1 1,4 1,7 1,7 1,9 1,1 1,1 1,6 1,4 1,3
W latach 211-216 stężenia 8-godzinne tlenku węgla w Rzeszowie stanowiły 23-33 % poziomu dopuszczalnego. W odniesieniu do roku 211 w 216 r. stężenie tlenku węgla w Rzeszowie utrzymuje się na zbliżonym poziomie. W latach 214-216 liczba dni z przekroczeniem poziomu docelowego ozonu w Rzeszowie wyniosła 4-13.
Jasło Sikorskiego Krosno Kletówki Przemyśl Grunwaldzka Rzeszów Rejtana arsen [ng/m 3 ] 211 212 213 214 21 216 arsen [ng/m 3 ] W latach 211-216 r. stężenia średnioroczne arsenu w Rzeszowie stanowiły 12- % poziomu docelowego. W odniesieniu do roku 211 w 216 r. stężenie średnioroczne arsenu w Rzeszowie uległo obniżeniu o 79 %. 7 6 stacja Rzeszów stężenie docelowe 4 3,3 3 2 1 1,9 1,1,8,9,7 Rok 216 7 6 4 3 2 1 stężenie średnioroczne stężenie docelowe 1, 1,,9,7
Jasło Sikorskiego Krosno Kletówki Przemyśl Grunwaldzka Rzeszów Rejtana kadm [ng/m 3 ] 211 212 213 214 21 216 kadm [ng/m 3 ] W latach 211-216 stężenia średnioroczne kadmu w Rzeszowie stanowiły 6-22 % poziomu docelowego. W odniesieniu do roku 211 w 216 r. stężenie średnioroczne kadmu w Rzeszowie uległo obniżeniu o 73 %. 6 stacja Rzeszów stężenie docelowe 4 3 2 1 1,1,8,6,4,4,3 Rok 216 6 stężenie średnioroczne stężenie docelowe 4 3 2 1,,8,3,3
Jasło Sikorskiego Krosno Kletówki Przemyśl Grunwaldzka Rzeszów Rejtana nikiel [ng/m 3 ] 211 212 213 214 21 216 nikiel [ng/m 3 ] W latach 211-216 stężenia średnioroczne niklu w Rzeszowie stanowiły -8 % poziomu docelowego. W odniesieniu do roku 211 w 216 r. stężenie średnioroczne niklu w Rzeszowie utrzymuje się na zbliżonym poziomie. 2 stacja Rzeszów stężenie docelowe 2 1 1 1,1 1, 1 1 1 1,1 Rok 216 2 stężenie średnioroczne stężenie docelowe 2 1 1 1,1 1,3 1,1 1,1
Jasło Sikorskiego Krosno Kletówki Przemyśl Grunwaldzka Rzeszów Rejtana ołów [μg/m 3 ] 211 212 213 214 21 216 ołów [μg/m 3 ] W latach 211-216 stężenia średnioroczne ołowiu w Rzeszowie stanowiły 2-12 % poziomu dopuszczalnego. W odniesieniu do roku 211 w 216 r. stężenie średnioroczne ołowiu w Rzeszowie uległo obniżeniu o 83 %.,6 stacja Rzeszów stężenie dopuszczalne,,4,3,2,1,6,3,1,1,1,1 Rok 216,6,,4,3,2,1 stężenie średnioroczne stężenie docelowe,1,13,9,1
W latach 211-216 wartości stężeń średniorocznych pyłu PM1 w Rzeszowie stanowiły 69-16 % poziomu dopuszczalnego. W odniesieniu do roku 211 w 216 r. stężenie średnioroczne pyłu PM1 w Rzeszowie uległo obniżeniu o 33 %. Rok 216
Jarosław Pruchnicka Dębica Grottgera Nisko Szklarniowa Jasło Sikorskiego Krosno Kletówki Mielec Pogodna Mielec Solskiego Przemyśl Grunwaldzka Sanok Sadowa Tarnobrzeg M.Dąbrowskiej Rzeszów Rejtana liczba przekroczeń dobowych pyłu PM1 211 212 213 214 21 216 liczba przekroczeń dobowych pyłu PM1 W latach 211-216 w Rzeszowie zanotowano od 26 do 94 przekroczeń dopuszczalnego stężenia dobowego pyłu PM1. W odniesieniu do roku 211 w 216 r. liczba przekroczeń dobowych pyłu PM1 w Rzeszowie spadła o 67%. Do końca września 217 r. liczba dobowych przekroczeń pyłu PM1 wyniosła 36. 1 9 8 7 6 4 3 2 1 94 stacja Rzeszów 8 37 dopuszczalna liczba przekroczeń 26 4 31 Rok 216 7 6 4 3 2 1 8 2 liczba przekroczeń dopuszczalna liczba przekroczeń 31 46 37 38 3 26 26 28 31
Nisko Szklarniowa Jasło Sikorskiego Krosno Kletówki Mielec Solskiego Przemyśl Grunwaldzka Rzeszów Rejtana pył PM2. [μg/m 3 ] 211 212 213 214 21 216 pył PM2. [μg/m 3 ] W latach 211-216 stężenia średnioroczne pyłu PM2. w Rzeszowie stanowiły 88-12 % poziomu dopuszczalnego. W odniesieniu do roku 211 w 216 r. stężenie średnioroczne pyłu PM2. w Rzeszowie uległo obniżeniu o 27 %. stacja Rzeszów stężenie dopuszczalne 3 3 3 28 2 2 1 2 23 23 22 1 3 stężenie średnioroczne stężenie dopuszczalne 2 2 1 1 2 22 24 2 2 22
Jarosław Pruchnicka Dębica Grottgera Nisko Szklarniowa Jasło Sikorskiego Krosno Kletówki Mielec Pogodna Przemyśl Grunwaldzka Sanok Sadowa Tarnobrzeg M.Dąbrowskiej Rzeszów Rejtana benzo(a)piren [ng/m 3 ] W latach 211-216 stężenia średnioroczne benzo(a)pirenu w pyle PM1 w Rzeszowie stanowiły 27- % poziomu docelowego. W odniesieniu do roku 211 w 216. r stężenie średnioroczne B(a)P w Rzeszowie uległo obniżeniu o około 21 %. Rok 216 8 7 6 4 3 2 1,3 7, stężenie średnioroczne stężenie docelowe 4,3 4,2 4,3 4 3,8 3,3 4,3 4
średnia sezonowa B(a)P [ng/m 3 ] % udział dni z przekroczeniem pyłu PM1 w okresie grzewczym Wysokie stężenia zanieczyszczeń pyłowych i benzo(a)pirenu notowane są głównie w okresie grzewczym, kiedy znacząco wzrasta emisja zanieczyszczeń do powietrza z sektora komunalno-bytowego. W okresie letnim dobowe stężenia pyłu PM1 w Rzeszowie nie przekraczają poziomu dopuszczalnego, a stężenia B(a)P są niższe od 1ng/m 3 (poziomu docelowego). 1 9 8 7 6 4 3 2 1 49 29 24 19 12 16 211 212 213 214 21 216 1 9 8 7 8,7 8,2 sezon grzewczy sezon letni 6 6,1 6,6 6,9 4 4,6 3 2 1,4,,6,4,, 211 212 213 214 21 216
Czynniki wpływające na jakość powietrza 1. Ilości źródeł i wielkości emitowanych zanieczyszczeń 2. Warunki meteorologiczne, wpływające na koncentrację i rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń: warunki równowagi termiczno-dynamicznej atmosfery. temperatura powietrza - termiczne sterowanie emisją; kształtowanie się warunków równowagi termiczno-dynamicznej atmosfery. wilgotność powietrza i opad atmosferyczny - opady powodują depozycję mokrą i oczyszczanie się atmosfery; wysoka wilgotność powietrza bez formowania się opadu, ale przy tworzeniu się mgły może sprzyjać koncentracji zanieczyszczeń pyłowych. warunki anemologiczne /przewietrzanie/ - kształtowanie się warunków równowagi termiczno-dynamicznej atmosfery; długotrwałe cisze lub małe prędkości wiatru sprzyjają koncentracji zanieczyszczeń pyłowych.
28-paź 29-paź 3-paź 31-paź 1-lis 2-lis 3-lis 4-lis -lis 6-lis 7-lis stężenie pyłu PM1 [ug/m 3 ] Epizod wysokich stężeń 28.1-7.11 21 r. 18 16 14 12 1 8 6 4 2 Stężenia dobowe pyłu PM1 w Rzeszowie w dniach 28.1-7.11 21r. 16 9 14 12 7 72 6 66 36 97 Stężenia wyższe od μg/m 3 zanotowano w na 87-91 % stanowisk w Polsce. Poziom 7 μg/m 3 przekroczony był na 61-69 % stanowisk w kraju.
28-paź 29-paź 3-paź 31-paź 1-lis 2-lis 3-lis 4-lis -lis 6-lis 7-lis 28-paź 29-paź 3-paź 31-paź 1-lis 2-lis 3-lis 4-lis -lis 6-lis 7-lis stężenie pyłu PM1 [ug/m 3 ] temp. [ o C] stężenie pyłu PM1 [ug/m 3 ] prędkość wiatru [m/s] Epizod wysokich stężeń 28.1-7.11 21 r. W dniach 28-31 października Polska znajdowała się pod wpływem przemieszczającego się na południowy wschód układu wysokiego ciśnienia. Temperatura powietrza utrzymywała się na podobnym poziomie. Przeważał wiatr słaby. W kulminacyjnym dniu epizodu 3 października występowały mgły i zamglenia w godzinach wieczorno-nocnych i porannych. Wiatr był słaby, okresowo utrzymywała się cisza. Utrzymywała się inwersja temperatury. W dniach 1-7 listopada Polska nadal znajdowała się pod wpływem układu wysokiego ciśnienia odpowiedzialnego za dopływ ciepłego powietrza znad Afryki i korzystne warunki pogodowe. Wraz z upływem czasu coraz większą rolę zaczynał jednak odgrywać wyż formujący się nad Bałtykiem i przenoszący chłodne masy powietrza polarnego. Następował spadek temperatury przy słabym wietrze. Warunki meteorologiczne sprzyjały powstawaniu nocą i utrzymywaniu się nocą i w ciągu części dnia inwersji temperatury. W dniach -6 listopada występowały okresowo mgły i zamglenia. Przebieg stężeń 24-godzinnych PM1 oraz wielkości parametrów meteorologicznych w dniach 28.1-7.11 21 r. w Rzeszowie 18 16 14 12 1 8 6 4 2 dobowe stężenie pyłu PM1 temp. powietrza 1 9 8 7 6 4 3 2 1 18 16 14 12 1 8 6 4 2 dobowe stężenie pyłu PM1 prędkość wiatru 1,2 1,8,6,4,2
Epizod wysokich stężeń 28.1-7.11 21 r. Przebieg stężeń 1-godzinnych PM1 oraz wielkości parametrów meteorologicznych w dniu 3.1.21 r. w Rzeszowie 3 października: Słaby wiatr, warunki inwersyjne, w okresach porannym i wieczorno-nocnym zamglenia Przebieg stężeń 1-godzinnych PM1 oraz wielkości parametrów meteorologicznych w dniu 6.11.21 r. w Rzeszowie 6 listopada: Słaby wiatr, warunki inwersyjne, zamglenia przez cały dzień
Obszary przekroczeń pyłu PM1 w Rzeszowie 214 21 Obszary przekroczeń pyłu PM2. w Rzeszowie PM1 rok PM1 dobowe PM2. rok B(a)P rok 212 A C C C 213 C C C C 214 A C C C 21 C C A C 216 A A A C 214 Obszary przekroczeń benzo(a)pirenu w Rzeszowie 214 21 216
Strony internetowe Dostępne źródła informacji o bieżącej jakości powietrza www.wios.rzeszow.pl www.gios.gov.pl Bezpłatna aplikacja na telefon komórkowy Jakość powietrza w Polsce
Strona internetowa www.wios.rzeszow.pl Szersze informacje dla zainteresowanych Strona internetowa www.gios.gov.pl 22
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ