TECHNIKA & KONTENT TV

TECHNIKA & KONTENT TV Nr 7-8/2010(10) ISSN 2080-4407 CENA 9,90 zł (w tym 7% VAT) 29 lipca 2010 ZA I PRZECIW W TRYBACH KOMUNIKACJI O TYM SIĘ MÓWI PONAD MILION DEKODERÓW ROCZNIE CO TAM PANIE W KABLU TRÓJPOSTRZEGANIE

TechniLine 40 HD 40 calowy cyfrowy telewizor Full-HD z Edge-LED i multitunerem HDTV. a DVRready DIGITAL VIDEO RECORDER bezpośredni odbiór HDTV 102 cm Dane techniczne: 40 cali - matryca Full-HD Edge LED DVRready: nagrywanie cyfrowych programów Technologia 100Hz Multituner HDTV twardy - cyfrowy: satelitarny (DVB-S), naziemny (DVB-T) oraz kablowy (DVB-C) 2x Common Interface (CI+) - analogowy: kablowy, naziemny, FM/UKW ostry ostrzejszy CYFROWY TechniSat: Suma wszystkich zalet. www.technisat.pl

SPIS TELE 4 ZA I PRZECIW W TRYBACH KOMUNIKACJI O TYM SIĘ MÓWI 7 ZMIENIAMY OFERTĘ, LOGO I OPRAWĘ GRAFICZNĄ 8 PONAD MILION DEKODERÓW ROCZNIE 10 DISNEY CHANNEL POLSKA PRODUKUJE SERIAL DO DZWONKA TECHNIKA & 11 ABECADŁO S JAK SNELL 12 IT&TV TELEWIZYJNY ZESTAW WAKACYJNY 16 INFO TECH 18 DO FIRMY, DO DOMU KONTENT 20 FESTIWALE: TOFIFEST 2010 ZBUNTOWANE ANIOŁY 23 PRODUCENCI_PL KRÓLESTWO FILMOWEJ ROZRYWKI 26 ZA KULISAMI REGATY NA ŻYWO 27 NA CELOWNIKU DOKUMENTALIŚCI 2010 30 OPINIE WIDZOWIE O SPARTAKUSIE 31 TELE INFO Sezam 38 KTO TO OGLĄDA? 39 PREMIERA MIESIĄCA 40 ZŁOTA DWUDZIESTKA 42 PIERWSZA POMOC W SUCHOŚCI NOSA OPRAWCY LIPIEC/SIERPIEŃ 2010 3

TELE ZA I PRZECIW W trybach KOMUNIKACJI Uważa się, że minęło ok. 2 mln lat jak człowiek wyprostowany ostatecznie t zdystansował ł się od naczelnych i rozpoczął ł własną ł karierę na ziemi. Współczesny Homo Sapiens może efektywnie porozumiewać się z pomocą mowy, jednego z narzędzi dynamicznego rozwoju, która zdominowała sposób komunikowania się i umożliwiła organizację coraz bardziej złożonych działań spólnych. Zaczęło się to 45 tys. lat a może nawet 300 tys. lat temu jak sugerują najnowsze badania genetyczne. Ale co stało się z porozumiewaniem, które Homo Erectus i jego następcy używali zamiast mowy przez poprzednie tysiące lat? Chyba dysponujemy jeszcze jakimiś szczątkami doświadczeń zdobytych od czasów Pitekantropa przez kolejne szczeble rozwoju? Telepatia, intuicja, przeczucie są współcześnie traktowane jak zabobon. Ale czy gest, mowa ciała są mniej efektywne i jednoznaczne od mowy? Ulotne formy wymiany komunikatów nie są rozpoznane i opisane tak ścisłym protokołem jak mowa (i pismo), a istnieją i chociażby urozmaicają tet a tet w długie letnie wieczory... Wykorzystywanie osiągnięć elektroniki dla wymiany komunikatów na odległość realizuje się z pomocą takich mediów komunikacji jak symbol, obraz stały lub ruchomy (płaski lub quasi przestrzenny), dźwięk, muzyka, mowa czy tekst. Te wszystkie media, stanowią tylko część bagażu doświadczeń komunikacyjnych jaki niesie ze sobą ewolucja człowieka i jej wymiar społeczny. Do zrealizowania z pomocą sieci pozostał jeszcze co najmniej smak, zapach, dotyk. Różne braki telekomunikacyjne mniej przeszkadzają w młodzieńczym okresie rozwoju, kiedy najważniejsze jest nabywanie umiejętności w zdobywaniu osobistego kapitału społecznego i dynamiczne jego powiększanie. Bardzo młodym osobom odtwarzającym na nowo swój własny świat, nie za bardzo potrzebne jest wartościowanie tegoż kapitału i tym samym czerpanie innych, głębszych korzyści wynikających z jego posiadania. Sprawę w dużej części potrafi załatwić czat, sms czy inna proteza telekomunikacyjna. Zabawne, że w tym względzie co i raz odkrywają Amerykę ankieterzy zbieracze opinii o usługach telekomunikacyjnych. Podobnego rodzaju trwałych zależności społeczno-rozwojowych w usługach komunikacji jest zapewne więcej. Studiowanie możliwości technik telekomunikacji i kreowanie ad hoc nowych usług komunikacji elektronicznej to nie jest właściwa metoda na odkrywanie komunikacyjnych potrzeb ludzi. Nie mniej ważna jest świadomość, że techniki i usługi w telekomunikacji wykorzystują istniejące od tysięcy lat potrzeby, relacje i zależności społeczne. Nowością obecnej sytuacji są skutki zaspokajania w masowej skali naturalnego głodu komunikacyjnego ludzi, przedsiębiorstw czy instytucji. Natomiast kwestia społeczeństwa informacyjnego, cokolwiek oznacza ten slogan, to czynnik niesłusznie forsowany na lidera telekomunikacyjnych przemian, gdzie także błądzi prawo praw czyli dyrektywy Komisji Europejskiej. Inny zasiedziały dziwoląg publicystyczno-marketingowy to konwergencja mediów, który równie często przewija się w tekstach prawnych i jeszcze bardziej zamydla istotę i tak już skomplikowanych rzeczy. Nic z niczym w usługach się nie konwerguje, tylko pomysły usługowe i ubogie w obsłudze naturalnych mediów technologie komunikacji, próbują dorównać pierwotnym możliwościom, dostosować się do naturalnego aparatu komunikacyjnego jakim od dawien dawna dysponuje człowiek. JAK SPÓJNIE UJĄĆ SPOŁECZNY CHARAKTER ZJAWISK KOMUNIKACJI ELEKTRONICZNEJ? W całości zjawisk, usług komunikacji wyróżnić można dwie klasy komunikacji o odrębnym charakterze; CAST czyli wytwarzanie, rozsiewanie komunikatów oraz w opozycyjnym charakterze klasę SOURCE gromadze- 4 LIPIEC/SIERPIEŃ 2010

ZA I PRZECIW TELE nia komunikatów. Na kolejnym, bardziej szczegółowym poziomie, zjawisko przekazów różnicuje liczba jednoczesnych wytwórców lub odbiorców komunikatów od jednego [1], poprzez dużą, policzalną liczbę [n], aż do praktycznie niepoliczalnej liczby uczestników komunikacji, oznaczonej symbolem [ ]. W tak przyjętej, systematyce są dalej prezentowane zjawiska komunikacji. W efekcie, w tabeli trybów komunikacji otrzymaliśmy dziesięć odrębnych opisanych tam przypadków jakie praktycznie mogą realizować sieci i usługi komunikacji, także tej elektronicznej. Przykład zawiera dobrze już znane usługi o dłuższym historycznie stażu. Mamy więc w trybie jeden do jednego rozmowę telefoniczną i chyba wymarłą już zegarynkę; kolejny przypadek, gdy wielu dzwoni do jednego czyli głosowanie poprzez audiotele; oraz nadawanie komunikatów w trybie jeden do nieograniczonej liczby odbiorców, czym jest radiofonia i królowa przekazów audiowizualnych, telewizja rozsiewcza. Te bardziej na szaro oznaczone usługi dotyczą komunikacji elektronicznej w powijakach. Na dole, w lewym rogu tabeli jest umieszczona ciekawostka, znany, archaiczny, ale mało zelektronizowany tryb komunikacji w klasie SOURCE [gromadzenia komunikatów], czym są modły wiernych. Dla celów poglądowych przyjmijmy, że chodzi np. o modły, gdzie niczym nie ograniczana liczba wytwórców, osobiście kieruje komunikaty przed meczetami, w synagogach czy innych świątyniach, ku jedynemu lub paru wybranym odbiorcom. W niebieskich fi gurach są przykłady nowocześniejszych zjawisk komunikacji elektronicznej. Plasowanie w tabeli nie wymienionych tu usług, istniejących i nowo powstających pozostawmy czytelnikom. Można monitorować ruchy usług migrujących po tabeli, obserwować, gdzie się rozpychają. To taki pomysł na grę planszową (wytnij i zachowaj) na deszczowe urlopowe dni, choć niektórym przyda się także w pracy. Zaznaczmy jednak, że jej komercyjne stosowanie wymaga zgody autora. Wizualizacja w formie powyższej tabeli może służyć wielu celom; określaniu sposobów wykorzystywania poszczególnych technologii telekomunikacyjnych, diagnozowaniu realnej przydatności rozwiązań sieciowych, ułatwia rzeczywiste plasowanie usług komunikacji, ocenę ich wzajemnej atrakcyjności, czy też przewidywanie skali kanibalizacji usług. Można z pomocą tabeli odkrywać mniej eksploatowane tryby komunikacji dla kreacji własnych pomysłów usługowych. TROCHĘ DZIWNE NAZWY Połączenie nazwy (angielskiej) klasy usługi komunikacji dość konsekwentnie defi niuje przestrzeń tabeli trybów komunikacji. Połączono słowa CAST lub SOURCE ze słowami określającymi liczeb- ność uczestników wytwarzających lub gromadzących komunikaty uni, multi, broad, rozumianych jako pojedynczo, wielu, szeroko. Problem stanowi środkowa część tabeli, gdzie duże, policzalne grupy uczestników komunikacji są zarówno wytwórcami jak i odbiorcami komunikatów. Stąd może trochę mniej zręczne nazwy tego pola: n2n - source (gdy charakter usługi wielu do wielu głównie realizuje się poprzez gromadzenie komunikatów), oraz n2n - cast (gdy charakter usługi głównie sprowadza się do wytwarzaniu i rozpowszechnianiu komunikatów). W tym polu kiedyś niepodzielnie królowało CB Radio. Teraz w środku tabeli jest tłok, poruszenie i powywracany do góry nogami porządek w robieniu interesów na przekazach. Tam takie pojęcia jak producent, prawa autorskie, dystrybutor, wbrew regulacjom, wbrew naciskom nabierają innego znaczenia. Ciekawe, że współczesne wynalazki komunikacyjno-usługowe w większości pochodzą od społeczności o dużej zdolności budowania wspólnotowego kapitału społecznego, w czym uzdolnieni są np. Anglosasi. Ta zdolność realizuje się poprzez ich dbałość o interesy wspólne mają już autostrady, zarówno te drogowe jak i te informatyczne. Stąd po części bierze się uzasadnienie dla zagranicznego źródłosłowia opisującego dziesięciu trybów komunikacji. RÓŻNORODNE WYKORZYSTANIE TABELI 10 TRYBÓW KOMUNIKACJI Zauważyć można migrację niektórych usług i sieci w kierunkach broad, które do niedawna miały zdecydowanie charakter multicast, co jest ważące z punktu widzenia popytu na określone usługi i na skalę obciążenia sieci. Można też zauważyć określone symetrie, jeśli chodzi o konsekwencje społeczne, wynikające z wykorzystywania usług występujących w przeciwstawnych klasach Na poczatku było słowo... w kontaktach między wszystkimi rozumnymi istotami, co zdaje sie doskonale rozumieć Cesar Millan. komunikacji Cast oraz Source. Przykład? Usługi z pogranicza multicast/broadcast (np. dostarczanie programów telewizyjnych) są regulowane, monitorowane ze względu na możliwe wielkie skutki, wynikające z ich LIPIEC/SIERPIEŃ 2010 5

TELE ZA I PRZECIW szerokiego oddziaływania społecznego. A symetryczny obszar SOURCE? Tu obecnie jest pełna wolność gospodarcza hulaj dusza piekła nie ma. Nadużycia w stawkach połączeń w 0-700, przekierowania połączeń na Antypody, niedbała lub lewa ankietyzacja, wymuszanie ruchu w usługach SMS, ataki pingowania na serwery stron WWW zresztą w całej przestrzeni komunikacji nie brakuje innych negatywnych przykładów, których spora część na pewno sama nie zechce się rozwiązać. CO BĘDZIE ZŁOTEM W XXI WIEKU? Czy skala zmian cywilizacyjnych może z czasem dorównać skutkom rewolucji z początków cywilizacji gdy powstawała mowa? Obecne rozgadanie cywilizacji, czyli wymiany komunikatów w niebywałej skali, jest współczesną mową przysłowiowym srebrem. Za parę lat pożądanym złotem będzie pewien specyfi czny rodzaj milczenia, wywołany przez nowy porządek, którego wyznacznikami będą: akceptowane ograniczenia, regulacje w imię nowo opracowanych zasad wykorzystywania sieci i usług w całym zakresie komunikacji elektronicznej. Za myśleniem o kompleksowej rewizji zasad regulacji komunikacji elektronicznej, przemawia potencjalna, być może wielka skala nadużyć jaka będzie towarzyszyć wykorzystywaniu sieci i usług skierowanych przeciw użytkownikom, z naruszaniem ich dotychczasowych praw, które realizują np. poprzez decydowanie o własnym losie, na podstawie dostępu do wiedzy i do informacji. Jeden z problemów dotyczy więc metod wytwarzania informacji, gdy realne zagrożenie utraty obiektywności stanowi galopująca prywatyzacja przekazów. Inny przypadek. Już teraz można wskazać usługi wykorzystujące tryb komunikacji z pogranicza broadsource multisource, jako obszar, który czeka na objęcie działaniami regulacyjnymi, monitoringiem. Chodzi o zasady działania biznesu ankieterskiego, który powinien być regulowany w analogicznej skali jak usługi rozpowszechniania programów radiofonicznych i telewizyjnych, ze względu na tak samo szerokie oddziaływanie i skutki społeczne, czego przesłanki wynikają także z tabeli trybów komunikacji. Trudno wierzyć w dobrowolną samoregulację prawną czy w przysłowiową niewidzialną rękę rynku. Dotychczasowe doświadczenia podpowiadają, że oczekiwany ład tylko wtedy może się sam ustalić, jeśli wspierają go silnie zakorzenione tradycje porządku kulturowego i cywilizacyjnego. Ale i wtedy potrzebne są sztywne ograniczenia, inaczej nie trzeba by było koncesjonować wytwarzania alkoholu, penalizować handlarzy narkotyków czy wymagać od kierowców posiadania prawa jazdy. Nie trzeba by było w końcu wskazywać fi rmom ankieterskim przedmiotu badań i zasad publikacji wyników, ale Ale te ostatnie można by było teraz poddać społecznej kontroli, której mimo eksploatacji wspólnej przestrzeni publicznej, nie podlegają. RYSZARD OKOŃ Opracowanie dedykuję Pani Annie Streżyńskiej, Prezes UKE, która swoimi wieloma odważnymi inicjatywami w dziedzinie telekomunikacji, wielokrotnie inspirowała do przemyśleń, czym może być współczesna komunikacja elektroniczna. 6 LIPIEC/SIERPIEŃ 2010

O TYM SIĘ MÓWI TELE ZMIENIAMY OFERTĘ, logo i oprawę grafi czną ROZMOWA Z Marcinem Skabarą, DYREKTOREM KANAŁÓW AXN Kanał AXN Sci-Fi miał dobrą oglądalność i pozytywne oceny u widzów. Od kwietnia br. jednak poddawany jest systematycznym zmianom, bo...? Jest to konsekwencją rozwoju zasięgu stacji i docierania do coraz większej grupy odbiorców. Staramy się aby kanał odpowiadał jak najszerszej widowni, stąd bardzo duże inwestycje w programming, a co za tym idzie w promocję. Chcemy by AXN Sci-Fi był platformą rozrywki dla fanów gatunku ale również dla miłośników fantasy i horrorów. Zdecydowanej modyfikacji uległa ramówka kanału, w którym do tej pory, zgodnie z nazwą, dominowały pozycje z gatunku science-fiction. Co się pojawiło poza nimi? Rzeczywiście kanał AXN Sci-Fi początkowo oferował przede wszystkim pozycje z gatunku science-fi ction. Po zmianach oferta została znacznie urozmaicona. Jak wspominałem w tej chwili nasi widzowie mogą oglądać także seriale i fi lmy fantasy, horrory czy przygodowe. Co nie znaczy, że propozycje science-fi ction, takie jak nieśmiertelny Star Trek, czy też Battlestar Galactica, zniknęły z naszej anteny. Oferta programowa AXN Sci-Fi to zarówno klasyka jak i propozycje dla widzów którzy z niecierpliwością czekają na serialowe premiery. Zwolennicy czystości gatunkowej kanałów filmowych chyba nie będą zadowoleni, ale być może przekonają ich zapowiedzi konkretnych tytułów. Proszę o kilka z nich? Jeśli chodzi o tytuły, które w tej chwili goszczą na naszej antenie, to z klasyki mogę wymienić Doktora Who, serial, który co ciekawe zapisał się w księdze rekordów Guinness a jako najdłuższy serial science-fi ction na świecie. Nieprzerwanie emitujemy także kolejne odcinki Star Treka, Gwiezdnych wrót, Gwiezdnych wrót: Atlantyda, Mroczny aniol czy serial Battlestar Galactica. W naszej ofercie znaleźć można także Mrocznego anioła z Jessica Albą w roli głównej, czy serial Jake 2.0. W nadchodzących miesiącach czeka nas także kilka premier takich jak serial V, czy też Odyssey. Niedawno przedstawiciele AXN wrócili z targów telewizyjnych odbywających się w Los Angeles, gdzie dystrybutorzy oferują swoje najciekawsze propozycje. Nie mogę zdradzić jeszcze szczegółów, ale zakupiono tam kilka wartych zobaczenia tytułów. Zmieniła się nie tylko ramówka, ale także logo stacji i jej oprawa graficzna. Tak, to prawda. By odzwierciedlić zmiany które zaszły w ramówce AXN Sci-Fi w ostatnim czasie, kanał zmienił także szatę grafi czną w tym logotyp stacji. Wydaje się to być naturalnym krokiem w dążeniu do tego, by kanał był spójny pod każdym względem. Jakie zmiany czekają nas jeszcze w tym roku w rodzinie AXN? Jest kilka projektów nad którymi obecnie pracujemy. Większość z nich będzie sukcesywnie wprowadzana na polski rynek najbliższy to AXN HD. Jest to odpowiedź na oczekiwania naszych widzów, którzy już wkrótce będą mogli oglądać najlepsze seriale w najlepszej jakości obrazu i dźwięku. Battlestar Galactica III Dziękuję za rozmowę. (B-B) LIPIEC/SIERPIEŃ 2010 7

TECHNIKA TELE O TYM SIĘ MÓWI Na ekranie telewizora widoczne stanowisko programowania dekodera Maszyna do precyzyjnego montażu SMT PONAD MILION HD5000 to nowy dekoder do odbioru telewizji satelitarnej w wysokiej rozdzielczości, którego produkcję rozpoczęto w kwietniu br. w uruchomionej w listopadzie 2007 r. warszawskiej fabryce Cyfrowy Polsat Technology i pierwszy w standardzie High Defi nition. O dekoderze napisaliśmy w poprzednim numerze TelePRO, teraz o jego produkcji. Cyfrowy Polsat Technology Sp. z o.o., w którym zatrudnione są 174 osoby, z czego blisko 34% to kobiety, wyprodukował dotychczas cztery modele dekoderów wyłącznie na potrzeby Cyfrowego Polsatu: Mini (pierwszy autorski produkt, który linię produkcyjną opuścił marcu 2008 r., w grudniu 2009 r. zaprzestano produkcji), Familijny (w 2009 r.) i jego następca Familijny F300 (od początku br.), które zapewniają abonentom największego operatora płatnej telewizji satelitarnej dostęp do telewizji w standardowej rozdzielczości (SD) i HD5000 (rozdzielczość 1080i/720p/576p). W I kwartale br. linię produkcyjną fabryki Cyfrowy Polsat Technology opuścił milionowy dekoder. W tym roku planujemy wyprodukować ponad milion dekoderów, wykorzystując pełne moce produkcyjne naszej fabryki. Dekodery HD, które zostaną przeznaczone zarówno dla nowych klientów, jak i na wymianę sprzętu posiadanego przez obecnych abonentów, mogą stanowić ok. 60% tej liczby. Zainteresowanie autorskimi dekoderami Cyfrowego Polsatu nie maleje. W I kwartale br. stanowiły one ok. 67% sprzętu, który trafi a do klientów operatora. mówi Dariusz Działkowski, członek zarządu ds. technicznych w Cyfrowym Polsacie SA. Odbiornik HD5000, który w 100% jest produkowany w Polsce, został zaprojektowany przez zespół konstruktorów fabryki Cyfrowy Polsat Technology. Funkcjonalności odbiorników projektujemy zgodnie z sugestiami naszych klientów, co daje nam gwarancję, że wyprodukowany przez nas sprzęt w pełni zaspokaja ich potrzeby wyjaśnia Dariusz Działkowski. Własna fabryka umożliwia produkcję dekoderów wysokiej jakości przy zauważalnie niższych kosztach, co zwiększa naszą elastyczność, konkurencyjność na rynku i pozwala zaproponować korzystne ceny sprzętu abonentom. Przemyślana konstrukcja HD5000 sprzyja optymalizacji wszystkich procesów produkcyjnych przy zachowaniu maksymalnej wydajności. Nawiązując współpracę z polskimi dostawcami elementów mechanicznych, zoptymalizowaliśmy również dostawy komponentów wielkogabarytowych. Dzięki temu mogliśmy zminimalizować powierzchnie magazynowe i obniżyć koszty przechowywania komponentów. Ponadto, współpraca z polskimi dostawcami zapewnia nam znacznie większą elastyczność reagowania na zmiany zapotrzebowania rynku. Przed montażem losowo wybrane z każdej partii komponenty są sprawdzane za pomocą m.in. spektrometru rentgenowskiego i projektora pomiarowego, którym zamiast suwmiarki bada się zgodność wszystkich wymiarów ze specyfi kacją, a następnie trafi ają do magazynów: podręcznego, o powierzchni ok. 600 m 2, z którego dostarczane są na linię produkcyjną lub buforowego magazynu (ok. 1000 m 2 ), w którym trzymane są zapasy, co zapewnia ciągłość produkcji. Zarówno magazyn jak i hala produkcyjna są chronione przed wyładowaniami elektrostatycznymi ESD (Electrostatic Discharge), na które współczesne układy półprzewodnikowe są bardzo wrażliwe. Zastosowano specjalną podłogę, półki i ubrania pracowników. Przy każdym przepakowywaniu komponentów, a na jednej rolce może ich być od 1 do 50 tys., otoczenie musi mieć ten sam potencjał co element, by nie było przeskoku iskry. Mamy też specjalne pomieszczenie o stałej wilgotności i temperaturze 8 LIPIEC/SIERPIEŃ 2010

O TYM SIĘ MÓWI TELE Montaż elementów THT Płyty dekodera na linii produkcyjnej przed wejściem do fali lutowniczej dekoderów rocznie na tzw. elementy aktywne (m.in. procesory, pamięci fl ash i DDRAM), które mają istotny udział w kosztach rów przy tej skali produkcji są to miliony dolarów tłu- dekodemaczy Adam Dawidziuk, dyrektor ds. dekoderów. Od rozpoczęcia montażu do zapakowania dekodera w pudełko upływa maksymalnie 30 min. Produkcja rozpoczyna się od zaprogramowania przed montażem pamięci z programem. Następnie na panelach, z których każdy zawiera 3 czterowarstwowe płyty dekodera, laser drukuje numer seryjny i kod paskowy, który na kolejnych stanowiskach jest sczytywany przez skanery. Pozwala to na śledzenie losu każdego dekodera, co istotnie przyczynia się do utrzymania wysokiej jakość wyrobu. Następnie nakładana jest pasta lutownicza, który to proces jest także kontrolowany laserowo. Montaż podzespołów elektronicznych odbywa się w wydzielonym pomieszczeniu, w którym stoją jedne z najnowocześniejszych na świecie maszyn fi rmy Assemblon. Dokładnie dwie maszyny: szybka do kładzenia małych elementów (ma wiele niezależnie pracujących głowic) i precyzyjna wyposażona w dwie głowice i kamery potrafi korygować położenie elementów; kładzie procesory i pamięci oraz elementy nietypowe wyjaśnia Marek Wołowczyk, główny konstruktor CPT, matka i ojciec HD5000. Ich wydajność jest uzależniona od konstrukcji płyty dekodera. Liczba komponentów zależy od wybranej platformy. Do naszego rozwiązania wybraliśmy pracującą najbardziej stabilnie, efektywnie i ekonomicznie. Nasz dekoder, przeznaczony dla maksymalnie szerokiej liczby użytkowników, jest w miarę możliwości prosty: bez kosztownych i mało przydatnych funkcji. Konstrukcja z jednej strony jest zaawansowana, gdyż jest to dekoder HD, ale z drugiej zoptymalizowana, by zwiększając wydajność obniżyć koszty produkcji. Maszyny mogą położyć 55 komponentów na sekundę, czyli ok. 200 tys. na godzinę. Maksymalna wy- dajność fabryki wynosi ok. 4,5 tys. dekoderów dziennie, czyli 90 tys. miesięcznie, a rocznie ponad milion. Osiągnęliśmy już 100% wydajności przy produkcji dekodera HD deklaruje Adam Dawidziuk. Około 2 tygodni zajmuje optymalizacja produkcji. Mając 19 robotów tak trzeba między nie podzielić montaż 400 części, by osiągnąć maksymalną wydajność. Duże gabarytowo elementy, jak np. konektory, nie mogą być montowane w automatycznej technologii SMT (Surface Mount Technology), lecz wymagają ręcznych operacji w technologii montażu przewlekanego THT (Through-Hole Technology) elementy mają wyprowadzenia w postaci drutów, które w trakcie montażu przewlekane są przez otwory w płytkach i lutowane do ścieżek przewodzących po przeciwnej stronie płytki w urządzeniu zwanym falą lutowniczą tłumaczy Marek Wołowczyk. Wędrująca przez nią płyta dotyka cyny o temperaturze 275 o C, która wypełnia wszystkie otwory. W tym momencie dekoder ma już wszystkie konektory mechaniczne. Na koniec testowany jest na stanowiskach kontrolnych, programowany, montowany w obudowę, ponownie testowany i pakowany w pudełko. Strategia biznesowa Cyfrowego Polsatu opiera się na efektywnym zarządzaniu kosztami własnymi. Oszczędności wynikające z produkcji własnych dekoderów HD5000 mają być analogiczne do produkcji tradycyjnych dekoderów SD. Firma nadal będzie oferować sprzęt producentów zewnętrznych, ale docelowo planuje ograniczyć ich pozyskiwanie do najbardziej zaawansowanych egzemplarzy, np. dekoderów HD z twardym dyskiem. JERZY BOJANOWICZ LIPIEC/SIERPIEŃ 2010 9

TELE O TYM SIĘ MÓWI TECHNIKA DISNEY CHANNEL POLSKA produkuje serial Do dzwonka Podczas odbywającej się w Bukareszcie konferencji Digital CEE, Maciej Bral (na zdjęciu obok), wiceprezes i dyrektor generalny Disney Channel na Europę środkowo-wschodnią, poinformował, że polski oddział koncernu zlecił fi rmie FremantleMedia Polska produkcję swojej pierwszej produkcji lokalnej. Serial Do dzwonka będzie 17-tą międzynarodową produkcją opartą na formacie autorstwa europejskiego centrum krótkich form telewizyjnych Disney Channel we Włoszech. Planuje się realizację w Warszawie 20 pięciominutowych odcinków. Maciej Bral powiedział: Firma Disney przywiązuje ogromną wagę do tworzenia produkcji lokalnych, które są uzupełnieniem globalnych działań i pogłębiają relację z naszą widownią. Tym bardziej cieszy nas pojawienie się pierwszej polskiej krótkometrażowej produkcji lokalnej, zatytułowanej Do Dzwonka oraz możliwość współpracy z FremantleMedia Polska. Produkcja ta stwarza nam szansę, aby wykazać się kreatywnością w tworzeniu propozycji programowych, jakimi są krótkie formy telewizyjne. W tej chwili trwają poszukiwania polskich talentów. Szukamy 12 obiecujących młodych aktorów, którzy będą odtwórcami głównych ról. Format, na którym jest oparty serial, okazał się wielkim hitem na całym świecie. Mamy nadzieję powtórzyć ten sukces w Polsce. Centrum krótkich form Disney Channel powstało z myślą o tworzeniu formatów telewizyjnych, które mogą być adaptowane w innych krajach. Serial Quelli Dell Intervallo (Do dzwonka) jest jednym z największych sukcesów centrum i doczekał się swojej adaptacji w 17 krajach na całym świecie, w tym m.in. w: Stanach Zjednoczonych (wyżej zdjęcie z tej wersji), Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Włoszech, Niemczech, Francji i Australii. Serial cieszy się ogromną popularnością w Europie, gdzie w pierwszym kwartale 2010 roku przyciągnął przed telewizory 23,6 miliona widzów (dane z Hiszpanii, Włoch i Wielkiej Brytanii). Akcja serialu Do dzwonka rozgrywa się na korytarzu szkolnym, tuż przed pokojem dyrektora. Oknem na świat postaci jest nomen omen okno budynku szkolnego. Bohaterowie fi lmu spędzają przerwy rozwiązując na bieżąco różne problemy związane z codziennym życiem, miłością, przyjaciółmi i wrogami. Wciąż wpadają na nowe pomysły, od wygrania randki z najładniejszą dziewczyną w szkole do prób przewodnictwa każdej drużynie i wszystkim kółkom naukowym. Bardzo się cieszymy ze współpracy z Disney Channel Polska nad pierwszą lokalną produkcją kanału. Ten projekt łączy w sobie dwie najmocniejsze strony produkcji Disneya, inspirującą treść i nowe talenty. mówi Piotr Radzymiński dyrektor zarządzający i producent wykonawczy FremantleMedia Polska. (JAK) 10 LIPIEC/SIERPIEŃ 2010

ABECADŁO TELE S JAK SNELL Grupa Snell pod taką właśnie nazwą pojawiła się rok temu w rezultacie połączenia słynnych już wówczas firm Pro-Bel i Snell & Wilcox. Snell oferuje doskonałe rozwiązania w dziedzinie tworzenia, zarządzania i dystrybucji telewizyjnego kontentu oraz narzędzia umożliwiające płynne wprowadzanie nowoczesnych cyfrowych technologii, w tym telewizji HD. Snell ma na swoim koncie ponad 100 nagród za naprawdę wspaniałe rozwiązania, w tym pięć Oskarów technicznych Emmy przyznanych przez amerykańską Akademię Sztuki i Techniki Telewizyjnej (NATAS). Główna siedziba fi r- my znajduje się w Anglii, a przedstawicielstwa we Francji, Niemczech, Hiszpanii, Rosji, Libanie, Indiach, Hong-Kongu, Chinach i USA. Snell zajmuje się najważniejszymi ogniwami łańcucha nowoczesnej produkcji telewizyjnej routerami zapewniającymi odpowiednie połączenia sygnałów, cyfrowymi systemami modułowymi (komponowanymi przez użytkownika), urządzeniami do konwersji formatów i standardów (w dowolną stronę), mikserami wizji pracującymi na żywo (wiadomości, sport, talk-show), systemami master control zawiadującymi sygnałem wysyłanym do nadajnika, automatyzacją emisji oraz zarządzaniem mediami oprogramowaniem nadzorującym operacje plikowe. A poza wszystkim fi rma używa naprawdę niebanalnych nazw dla swych niebanalnych urządzeń doskonale sprawujących się w wielu (niebanalnych) zastosowaniach. W rodzinie konwerterów formatów i standardów (używanych m.in. przez BBC, CNBC) są to Quasar Ph.C., Alchemist Ph.C., Alchemist Platinum czy Ukon. Są to prawdziwe kombajny konwertujące często w trybie jednoprzebiegowym nie tylko formaty czy standardy, ale i kolory, kody czasowe, audio, proces 3:2, dane o zoomach, panoramach i nachyleniu kamer. Używane są często przy tworzeniu wyjściowego materiału HD z ogromnej liczby materiałów różnego rodzaju, w tym fi lmów. Finalna jakość materiału jest doskonała dzięki pracy w trybie 4:4:4 / 12 bitów. Z kolei uszkodzony materiał wideo można doskonale naprawiać czy poprawiać w systemie Archangel Ph.C fi rmy Snell. Rutety Snella (Halo, Pyxis, Freeway, Sirius, Cygnus) i systemy sterowania i monitoringu (Aurora, MCM) są produkowane w tak dużej liczbie rodzajów, że każdy coś dla siebie znajdzie rozmiary zaczynają się od 8 x 8 a kończą na 1152 x 1152. Monitoring i kontrola jakości to kolejne piękne i znane na rynku nazwy Hyperion i RollCall. Oferująca wszystkie potrzebne funkcje (i dużo więcej) kontrola master to urządzenia Masterpiece HD i BrandMaster (powstały we współpracy z Pixel Power). Z kolei miksery studyjne to rodzina Kahuna, natomiast automatyzacja emisji to doskonały system Morpheus, Morpheus ICE plus oprogramowanie Morpheus Media Management. Dla mniejszych studiów, wozów transmisyjnych oraz klientów preferujących metodę zrób to sam Snell oferuje swe systemy modułowe. Kupuje się ramę i karty do tej ramy. Oferta jest naprawdę ogromna, można zbudować system (z kart serii IQ lub Vistek) pozwalający na przetwarzanie A/D / D/A, konwersję formatów, obróbkę audio, dystrybucję (wzmacniacze dystrybucyjne) audio i wideo, obróbkę fonii osadzonej, konwersję sygnałów do postaci optycznej, monitoring, routing, generację sygnałów, synchronizację. (GM) www.snellgroup.com LIPIEC/SIERPIEŃ 2010 11

TELE IT&TV TECHNIKA Telewizyjny ZESTAW WAKACYJNY CHOĆ KAŻDEGO ROKU IRYTUJEMY SIĘ NA WIEŚĆ O TYM, ŻE WSZYSTKIE STACJE TELEWIZYJNE POWTARZAĆ BĘDĄ, NIEKTÓRE PO RAZ SETNY, STARE I NOWE SERIALOWE TASIEMCE, I ŻE FESTIWAL POWTÓREK OBEJMIE CORAZ NOWE OBSZARY PROGRAMOWE, TO JEDNAK NIE MOŻEMY SIĘ NA WAKACJACH OBYĆ BEZ TELEWIZJI. A NA PEWNO NIE MOGĄ KIBICE PIŁKARSCY, BO WŁAŚNIE W DECYDUJĄCĄ FAZĘ WKRACZAJĄ MISTRZOSTWA ŚWIATA ROZGRYWANE NA STADIONACH RPA. W PODRÓŻY I NA KEMPINGU POPULARNE DAWNIEJ TELEWIZORY 14-CALOWE, SĄ ZASTĘPOWANE NOTEBOOKAMI Z DOŁĄCZANYMI TUNERAMI TV SATELITARNEJ LUB TELEWIZJI NAZIEMNEJ. Zapominalskim przypominamy, że zestaw telewizyjny do komputera przenośnego składa się z anteny, zewnętrznego tunera i oprogramowania - zawierającego sterowniki oraz program, który zamienia monitor komputerowy w telewizor. Można wtedy w zależności od posiadanego tunera odbierać telewizję analogową naziemną PAL, cyfrową DVB-T lub satelitarną DVB-S. Odbiorniki TV w postaci kart PC: a) AverTV Hybrid Express, b) HE2500 X3M, c) LifeView PCMCIA DVB Trio W sprzedaży są różnego rodzaju odbiorniki TV nazywane także tunerami TV instalowane w złączach USB, PCMCIA lub Express Card noteboków. W zależności od konstrukcji umożliwiają odbiór tylko telewizji analogowej PAL, cyfrowej DVB-T MPEG-4 lub obu jednocześnie przy użyciu tej samej anteny. ODBIORNIKI TELEWIZJI NAZIEMNEJ USB Tunery telewizji naziemnej w obudowach typu stick ze złączem USB są najbardziej popularne. Najmniejszy Hama nano DVB-T ma zaledwie 31 mm długości, pozostałe są w obudowie niewiele większej niż pendrive, zawierającej oprócz tunera, fotodiodę podczerwieni Tunery TV USB do odbioru DVB-T: a) Hama nano zaledwie 31 mm długości, b) TechniSat AirStar Telestick 2 12 LIPIEC/SIERPIEŃ 2010

IT&TV TELE Anteny do odbioru telewizji naziemnej: a) Dexta i b) Atrax pilota i gniazdo antenowe. Zasilane są z wejścia USB komputera, co jest dodatkową zaletą. Odbiornik TV TechniSat AirStar Telestick 2 z oprogramowaniem DVBViewer TE2 także do edycji wideo odbiera telewizję DVB-T MPEG-4 SD i HD, ma funkcję EPG elektronicznego przewodnika po programach, oraz cyfrowego magnetowidu PVR i Time Shift. Dodatkową zaletą odbiornika TV USB Asus Express TV Stick jest pamięć 4 GB do przechowywania plików, czyli może pełnić funkcję pendrivea, umożliwia także nagrywanie na twardy dysk i słuchanie programów radiowych. Funkcja ASUS GadgeTV automatycznie uruchamia okno podglądu telewizji na pasku bocznym w Windows Vista. Odbiorniki TV w wersji hybrydowej w obudowach typu stick np. X3MTV HU 2300 zawierają dwa tunery PAL i DVB-T, a także uniwersalne złącze S-Video i Video oraz audio stereo cinch do dołączenia urządzeń analogowych wideo np. i odtwarzania z nich materiału wideo na ekranie monitora. ODBIORNIKI TV EXPRESS CARD I PCMCIA Dedykowanym do odbioru telewizji tylko w komputerach przenośnych jest tuner TV w postaci karty Express Card lub PCMCIA nazywanej popularnie PC card, niewiele większej od karty kredytowej. Karta nieznacznie wystaje poza obudowę komputera, co zmniejsza ryzyko uszkodzenia go w czasie użytkowania w terenie. W kartach zgodnych z formatem Express Card dane są szybciej przesyłane w porównaniu z formatem PCMCIA. Zasilanie odbiorników TV jest pobierane z komputera. Karta może mieć wbudowane złącze antenowe IEC lub jest stosowana do anteny przejściówka. Do zestawu odbiorników TV naziemnych jest dodawana niewielka antena prętowa ok. 10 cm przeznaczona głównie do odbioru telewizji DVB-T. Magnes umożliwia zamocowanie jej np. na dachu samochodu. Należy mieć świadomość, niewielka antena umożliwi odbiór telewizji w odległości kilku km od nadajnika. W praktyce do odbioru naziemnej telewizji analogowej i cyfrowej DVB-T konieczna będzie antena o większym zysku najlepiej składana lub mała płaska antena panelowa wygodna w transporcie, która zapewni większy zasięg odbioru. Warto mieć też kilka metrów kabla koncentrycznego, aby umieścić antenę jak najwyżej. Pamiętać należy także, że baterie akumulatora komputera nie starczą na długo, więc zasilając notebook z zapalniczki samochodowej trzeba mieć przetwornicę 12V DC/230V AC. ODBIORNIKI TV SATELITARNE USB Tunery satelitarne USB nie będą miały problemu z odbiorem sygnału telewizyjnego. Zaletą telewizji satelitarnej jest możliwość odbioru w każdym zakątku kraju lub Europy. Tunery telewizji satelitarnej USB, mają większą obudowę niż do odbioru telewizji naziemnej, wymagają chłodzenia i niestety zasilania 230 V z dodatkowego zasilacza (zasilanie konwertera), co komplikuje instalację z komputerami przenośnymi. Część modeli zawiera w obudowie czytnik CI (Common Interface) modułów CAM (Common Access Module) np. TechniSat SkyStar USB 2 HD CI lub czytniki CA (Conditional Access) kart abonenckich np. Cyfry+ lub telewizji na kartę, np. Anysee E30 S2 Plus USB. Przewód USB umożliwia swobodne umieszczenia odbiornika w dowolnym miejscu i nie zasłaniania sąsiednich złączy. Najmniejsze anteny satelitarne mają średnicę 35 lub 45 cm i mogą być zamocowane na uchwycie z przyssawką mocowaną do szyby lub dachu samochodu. Walizka z miernikiem sygnału satelitarnego, kablem i konwerterem zapewnia wygodny transport. Mała antena satelitarna może mieć problemy z odbiorem sygnału z najbardziej popularnych satelitów Astra 19 E i HotBird 13E we wschodnich rejonach kraju LIPIEC/SIERPIEŃ 2010 13

TELE IT&TV TECHNIKA Tunery satelitarne a) USB TechniSat SkyStar USB 2 HD CI i b) Anysee E30 S2 Plus USB i zaniki sygnału mogą występować przy silnych opadach deszczu. Ustawianie anteny satelitarnej jest bardziej skomplikowane niż zwykłej anteny telewizyjnej. W zależności od miejsca geografi cznego zmieniają się wartości kąta elewacji, azymutu i kąta skręcenia konwertera. Telewizja satelitarna ma za to najciekawszą ofertę programową - jeśli wybierze się zestaw z czytnikiem CI modułów CAM lub czytnikiem CA dekodujących płatne kanały platform cyfrowych telewizji, można odbierać kanały Cyfrowego Polsatu, Cyfry+ lub telewizji na kartę. TUNER HYBRYDOWY SATELITARNO-NAZIEMNY Nietypową konstrukcję ma urządzenie fi rmy Live- View DVB PCMCIA Trio. Tuner telewizji satelitarnej i naziemnej połączono z kartą PCMCIA, dzięki czemu jest możliwy odbiór trzech telewizji DVB-S, DVB-T, PAL. Ma dodatkowo wejście S-Video i Video do przegrywania materiału wideo z urządzeń analogowych. Niestety wymaga zewnętrznego zasilania (DVB-S), co utrudnia jego użytkowanie w terenie WYMAGANIA KOMPUTERA Możliwość odbioru telewizji przez komputer wymaga jego bardzo dobrych parametrów, które znacznie wzrastają przy odbiorze telewizji HD. Wymagania dotyczą typu i częstotliwości zegara procesora, ilości wolnej pamięci RAM i twardego dysku, rodzaju karty grafi cznej i karty dźwiękowej. Przykładowo fi rma TechniSat do odbioru telewizji SD zaleca: procesor Intel Pentium 4 1,8 GHz lub lepszy, Windows XP (Service Pack 2)/Profesional (Service Pack 2), Vista x86/x64, Windows 7, minimum 512 RAM, 64 MB wolnego dysku, 10 GB dla zapisu PVR, karta grafi czna 3D, DirectX 9.0. Do telewizji HD kodowanej w MPEG-4/H.264 jest zalecany procesor Intel P4D830, lub AMD Athlon x2 minimum 2x3 GHz, 1024 MB RAM, karta grafi czna PCI z przynajmniej 256 MB RAM. Przy gorszej konfi guracji należy się spodziewać zatrzymywania obrazu, pikselizacji i zawieszania się komputera. FUNKCJE ODBIORNIKÓW TV WSPÓŁPRA- CUJĄCYCH Z NOTEBOOKAMI Większość odbiorników TV komputerowych ma podobne funkcje. Odbiór telewizji może być uzupełniony programami radiowymi. Tunery telewizji naziemnej odbierają programy radiowe w paśmie UKF, natomiast stacje radiowe satelitarne są rozmieszczone na określonych transponderach. Elektroniczny przewodnik telewidza (EPG - Electronic Program Guide) umożliwia zapoznanie się z programem telewizyjnym, jest nadawany razem z sygnałem cyfrowym telewizji DVB-T lub DVB-S. Teletext to najstarsza usługa nadawana razem z sygnałem analogowym. Oprócz programu telewizyjnego jest przesyłany szereg serwisów informacyjnych. Zaletą tunera telewizyjnego w komputerze jest nie tylko oglądanie programów telewizyjnych, ale także możliwość ich nagrywania na twardy dysk PVR (Personal Video Recorder), natychmiastowo lub przy wykorzystaniu timera. Funkcja przesunięcia czasowego Time Shift umożliwia zatrzymanie obrazu, cofnięcie nagrania w czasie, gdy zapis jest cały czas kontynuowany. Dzięki temu w czasie trwania fi lmu można np. rozmawiać przez telefon bez obawy, że utraci się fragment fi lmu. Zaletą oglądania z opóźnieniem jest możliwość pomijania reklam przez zwiększanie szybkości odtwarzania. Nagrany materiał wideo na twardy dysk można poddać prostej edycji np. usuwaniu reklam, które zajmują 14 LIPIEC/SIERPIEŃ 2010

IT&TV TELE PRO pamięć, a po montażu nagrać na inne nośniki. W czasie oglądania programu telewizyjnego można klatkę obrazu zapisać na twardym dysku w postaci pliku jpg (funkcja Capture Frame). Pilotem lub myszą komputerową uruchamia się zapis, przewija materiał wideo z różnymi szybkościami, zatrzymuje obraz (stop klatka), zmienia kanały i reguluje głośność, uruchamia funkcje z menu ekranowego. Część tunerów nazywanych hybrydowymi ma dodatkowe wejścia do dołączenia urządzenia analogowego np. kamery wideo, magnetowidu lub DVD. Filmy np. z analogowej kamery wideo, można oglądać na ekranie monitora lub archiwizować je na twardym dysku komputera a potem przegrywać na płytę DVD lub CD. Do wyboru jest wielu producentów odbiorników TV do komputerów: Asus, AverMedia, Azure- Wave, Anysee, Leadtek, Life View, Pinnacle, Proftuners, TechnoTrend, TechniSat, Twinhan, X3MTV, Video Mate. Należy mieć świadomość, że na ekranie monitora nie uzyska się tak dobrego obrazu jak w telewizorze. Podstawową przyczyną jest monitor komputera, który w większości modeli jest dostosowany do odtwarzania obrazów statycznych. Monitor gorzej odtwarza czerń niż zwykły telewizor LCD, typowe czasy odpowiedzi ciekłych kryształów wynoszą 12-15 ms, co może powodować smużenie w dynamicznych scenach. Brak jest układów 100 Hz i poprawy ruchu w scenach z szybko poruszającymi się obiekta- Antena satelitarna w walizce mi. W większości monitorów nie stosuje warstwy pochłaniającej światło, więc zewnętrzne źródła będą się odbijać w ekranie. Także kąty patrzenia są mniejsze, ponieważ przed monitorem siedzi się blisko i na wprost, a nie z boku. Rozdzielczość ekranu monitora nie jest dopasowana do rozdzielczości HD, a format ekranu jest przeważnie 4:3. Jednak mimo gorszej jakości obrazu, mobilność komputera, możliwość zapisu na twardym dysku, łatwość instalacji sprawia, że odbiorniki TV współpracujące z komputerem oraz ich atrakcyjne ceny sprawiają, że znajdują wielu zwolenników. JERZY JUSTAT REKLAMA LIPIEC/SIERPIEŃ 2010 15

TELE INFO TECH TECHNIKA PROFESJONALNA STACJA CZOŁOWA TECHNINET BS4 Jednostka bazowa stacji czołowej TechniNet BS4 Professional służy do tworzenia prywatnych sieci kablowych ze zintegrowanym przełączaniem torów sygnałowych (multiswitch 4/16). Możliwe jest wtedy podłączenie 4 pasm. Cztery regulowane wejścia satelitarne IF z 14/18 V, 0/22 khz mają regulowany poziom wyjściowy sygnałów. Oddzielne wejścia pasm np. COFDM (DVB-T) sprawiają, że TechniNet BS4 jest multifunkcyjną stacją czołową. Stacja ma wejścia na osiem podwójnych kart konwertujących typu TWIN: PAL CI TWIN, QAM CI TWIN, DVB-T CI TWIN, Multyplex QAM i inne. Stację można programować za pomocą pilota TechniNet dołączonego za pomocą kabla lub komputera (we Ethernet). Wydajny zasilacz sieciowy z system trzech wentylatorów umożliwia redukcję poboru prądu oraz zmniejszenie emisji ciepła. Kolejne stacje czołowe można ze sobą łączyć wykorzystując przelotkę (we/wy SAT).. Firma Telkom Telmor jest dystrybutorem przenośnego miernika TAM fi rmy Maxpeak przeznaczonego do szybkiego i jednoznacznego ustawiania odbiorczych anten cyfrowej TV naziemnej DVB-T. Miernik ma funkcję identyfi kacji nadajnika TV na podstawie wpisanych do pamięci urządzenia parametrów i skanera odbieranych sygnałów TV. Pamięć do 70 nadajników naziemnych. Dzięki wbudowanemu akumulatorowi NiMH, miernik może samodzielnie zasilać przedwzmacniacz antenowy (+5V). Czytelny, podświetlany wyświetlacz LCD, prosta klawiatura - obrotowy enkoder oraz przejrzyste menu miernika pozwalają na prostą i bezproblemową obsługę urządzenia. Dane techniczne: zakres pomiarowy VHF i UHF, pomiar poziomu sygnału w dbm lub dbuv, pomiar sygnału RF, stopy błędów Pre, Post-BER, MER/SNR.. PROTOTYP JEDNOOBIEKTYWOWEJ KAMERY 3D Firma Sony opracowała prototyp jednoobiektywowej kamery 3D, która umożliwia nagrywanie naturalnego i płynnego obrazu 3D z szybkością 240 klatek na sekundę. Zastosowanie jednoobiektywowej kamery eliminuje konieczność synchronizowania obiektywów, co ułatwia precyzyjną regulację zoomu i ostrości obrazu 3D. Kamera znajdzie zastosowanie przy rejestracji szybkich scen, na przykład sportowych. Nowo opracowany system jednoobiektywowej kamery 3D, rejestrujący równocześnie obraz dla lewego i prawego oka, połączono z istniejącą techniką szybkiej rejestracji obrazu (High Frame Rate HFR). Za pomocą luster jest możliwe równoczesne rozdzielenie światła z obiektywu na dwa strumienie, które są rejestrowane i przetwarzane przez przetworniki CMOS lewego i prawego obrazu. Jednakowy moment rejestracji obrazu dla lewego i prawego oka pozwala na zapis płynnego, naturalnie wyglądającego obrazu 3D, nawet w przypadku jego dużej dynamiki. Testy optyczne wykazały, że zmiany obrazu z szybkością 240 kl/s odpowiadają granicy ludzkiej percepcji, po przekroczeniu której trudno jest stwierdzić MIERNIK SYGNAŁÓW DVB-T TAM 16 LIPIEC/SIERPIEŃ 2010

INFO TECH TELE różnice w rozmyciu lub skokowości obrazu fi lmowego, obraz jest postrzegany jako ciągły. Dzięki opracowaniu przetwornika obrazu CMOS o szybkości rejestracji 240 kl/s, mającego właściwości zbliżone do oka ludzkiego i umożliwiającego rejestrację naturalnie wyglądającego obrazu szybko poruszających się obiektów, jakość fi lmów 3D jest bardzo dobra także przy zmianie ogniskowej obiektywu (zoom kamery). PROFESJONALNY MONITOR 3D JVC GD-46D10 Firma JVC jest producentem 46 calowego monitora odtwarzającego materiał wideo 3D w technice side by side i line-by-line. Ekran monitora z dynamicznym podświetleniem jest pokryty filtrem polaryzacyjnym kołowym Xpol, który umożliwia jednoczesne wyświetlanie obrazów dla lewego i prawego oka bez migotania, co jest szczególnie istotne dla odtwarzania naturalnego ruchu szybko poruszających się obiektów. Obraz ogląda się w okularach z polaryzacją kołową, które nie wymagają zasilania. Parametry monitora: Full HD 1920x1080, kontrast statyczny 2000:1, dynamiczny 10 000:1. Sygnał 3D powinien być nadawany w formacie 1080 50i/60i, sygnały 2D 1080/24p/ 50p/60p. Urządzenia zewnętrzne dołącza się do wejść: HDMIx3, komponent, videox3, PC, audio L, R. Moc wyjściowa głośników 2x10 W. Monitor może być stosowany w post produkcyjnych studiach, medycynie i edukacji. TRANSMITTER HDMI-ONE Z HDCP I EDID Firma MultiDyne oferuje przedłużacz sygnałów HDMI i DVI za pomocą łącza optycznego z ochroną HDCP i funkcjonalnością EDID. Transmitter przesyła obrazy 24 bitowe bez zniekształceń i utraty bitów. Także sygnał wideo nieskomopresowany HDMI lub DVI-D WXGA do 1920x1080 jest przesyłany bez utraty klatek. Dwukierunkowa komunikacja może się odbywać na odległość do 1000 m przy wykorzystaniu kabla optycznego wielomodowego. Urządzenie może być zasilane z zewnętrznego zasilacza lub wejścia USB. Zasilanie z USB może zasilać przetwornik kabla optycznego. Jego instalacja jest prosta, urządzenie ma jedno gniazdo wejściowe HDMI i wyjście optyczne. Zasilanie i transmisję sygnalizują LEDy. Transmitter jest bardzo dobrym rozwiązaniem do przesyłania sygnałów audio wideo: w ośrodkach dowodzenia i kontroli, na koncertach ze ścianami wideo, cyfrowych kinach itp. SYSTEM TRANSMISJI OBRAZ I DŹWIĘKU CAMSAT CDS-5021 TV Radiolinia cyfrowa CDS-5021 TV (pasmo 5,2 GHz) jest przeznaczona do transmisji obrazu (PAL 720x576 (D1), 25 kl/s) od operatora kamery lub z pojazdu ruchomego do wozu transmisyjnego. Umożliwia przesyłanie sygnałów wideo oraz audio wewnątrz budynków na odległość do 100 m, a po zamianie anten odbiorczych na większe nawet do 800 m. Dzięki cyfrowej modulacji OFDM może być stosowana w warunkach zabudowanych bez widzialności optycznej anten. Podstawą stabilnego działania sytemu jest modulacja OFDM znana z systemów cyfrowych WIMAX, gdzie uzyskano dużą prędkość transmisji przy niewielkiej kompresji obrazu. Łączne opóźnienie w transmisji to maksymalnie <400ms. Nadajnik jak i odbiornik systemu CDS-5021 TV to urządzenia dwukierunkowe, które mają osobną antenę nadawczą (miniaturowa dookólna) oraz dwie anteny odbiorcze, które odbierają sygnały z różnych kierunków, co zwiększa stabilność w trudnych warunkach pracy. CDS-5021 w wykonaniu mobilnym (z trzema antenami dookólnymi) może pracować w środowisku zamkniętym z przeszkodami np. transmisja pomiędzy pomieszczeniami, pomiędzy piętrami budynku, przez ściany i inne przeszkody do 50-100 m. Przepustowość łącza bezprzewodowego zwiększa transmisja wieloantenowa zarówno po stronie nadawczej jak i odbiorczej (technika MIMO- Multiple Input, Multiple Output). LIPIEC/SIERPIEŃ 2010 17

TELE DO FIRMY, DO DOMU TECHNIKA TECHNISAT OFERUJE MULTITUNER HDTV W sierpniu swą premierę na polskim rynku mieć będzie telewizor TechniLine 40 HD fi rmy TechniSat, w który wbudowano chyba wszystkie możliwe tunery: DVB-S (w tym DVB-S2 HD), DVB-T i DVB-C oraz analogowy (kablowy i naziemny) i FM. Wszystkie wejścia umieszczono w dolnym panelu telewizora. Wśród nich są dwa wejścia HDMI i dwa sloty CI, dzięki czemu możemy jednocześnie odbierać dwa sygnały płatnej tv-sat (np. Cyfrowy Polsat i Cyfra+ z modułem Aston), kablowe, a w przyszłości również kanały z płatnych multipleksów DVB-T. Na ekranie telewizora można odtwarzać pliki multimedialne zapisane na pendrivie lub pamięci USB. Poza zdjęciami i muzyką są to również popularne formaty wideo: MPG2 i VOB stosowane na płytach DVD oraz TS kopiowane z dysków twardych odbiorników TechniSat (MPEG2 i MPEG4). Jednocześnie TechniLine 40 HD pełni funkcję stołu montażowego, gdyż umożliwia edytowanie nagrań, np. usunięcie zbędnych fragmentów (reklam). Odbierany obraz charakteryzuje dobra czerń (mimo zastosowania Edge-LED). Zastosowane przez TechniSat matryce 100 Hz mają 100% gwarancję braku błędnych pikseli, co w praktyce powoduje, że jeżeli takowe odnajdziemy telewizor, zupełnie za darmo, zostanie wymieniony. Dodatkowo fi rma daje 5 lat gwarancji producenta na pozostałe komponenty (bez pilota i obudowy). Przy pierwszym uruchomieniu telewizora asystent instalacji AutoInstall prowadził krok po kroku przez początkową konfi gurację (w pełni dowolną). Dodatkowo można zdefi niować godziny automatycznej aktualizacji oprogramowania czy pobierania elektronicznego przewodnika po programach EPG. Darmowa funkcja TechniFamily umożliwia ustawienia wielu profi lów chronionych hasłem, np. rodzice mogą zdefi niować specjalny profi l dla swoich dzieci, udostępniając im tylko wybrane programy tv. Funkcja ta umożliwia również ustawienie przedziałów czasowych dla każdego z profi lów po przekroczeniu zdefi niowanego czasu telewizor automatycznie się wyłącza. Dla użytkownika korzystne są możliwości stworzenia listy ulubionych kanałów, funkcja DVR ready nagrywanie programów na zewnętrznym dysku, funkcja automatycznego wykrywania włączonego urządzenia co przy podłączeniu wielu zewnętrznych źródeł sygnału jest dużym plusem, gdyż TechniLine 40 HD sam przełącza się na dane źródło oraz niezwykle duży kąt widzenia (niemal 180 ). TechniLine 40 HD charakteryzuje się niezwykle niskim poborem prądu: 85 W i 0,6 W w trybie Standby. SKYPE NA EKRANIE TELEWIZORA W wybranych telewizorach fi rmy Panasonic funkcja Viera Cast umożliwia wysokiej jakości połączenia poprzez komunikator Skype. Oczywiście wymaga to podłączenia telewizora do szerokopasmowego łącza internetowego za pomocą kabla Ethernet lub sieci WLAN i zamontowania, zasilanej przez wejście USB 2.0, kamery internetowej Panasonic TY-CC10. Przekaz strumienia obrazu jest w maksymalnej rozdzielczości HD 1280x720 z prędkością do 22 fps (w formacie H.264) lub do 30 fps (VGA). Zaawansowany system audio tworzą m.in. 4 bezkierunkowe, szerokokątne mikrofony, które w celu zwiększenia jakości transmisji dźwięku i jego rejestrowania - wyposażono w system kancelacji echa (eliminuje pogłos, który mógłby powstać w dużych pomieszczeniach). Kamera umożliwia prowadzenie wideo-rozmów przez kilka osób siedzących np. na tej samej kanapie, a rejestrowany przez obiektyw obraz nie traci na jakości nawet przy 5-metrowej odległości rozmówców od kamery. Komunikator Skype w Viera Cast pozwala na komunikację z innymi użytkownikami na inny telewizor Viera, telefon, komputer osobisty czy inne urządzenie mające funkcję komunikacji Skype. Dwa porty USB umożliwiają jednoczesne podłączenie kamery i klawiatury, co pozwala na komunikację tekstową. Funkcja Viera Cast pozwala również na dostęp do wybranych serwisów internetowych (YouTube, wybrane treści programu Eurosport, zdjęcia udostępnione w serwisie Picasa). 18 LIPIEC/SIERPIEŃ 2010

DO FIRMY, DO DOMU TELE KINO DOMOWE Z BLUE RAY`EM NIE TYLKO NA WAKACJE Kino domowe LG HB905PA fi rmy LG Electronics jest systemem multimedialnym obsługującym protokoły DLNA (Digital Living Network Alliance) i CIFS (Common Internet File System). Pozwala to na bezprzewodowe połączenie z dyskami zewnętrznymi, komputerami czy aparatami cyfrowymi włączonymi do sieci domowej i odtwarzanie zgromadzonych na nich plików oraz dzięki funkcji Netcast Entertainment Access z wybranymi serwisami internetowymi. Funkcje BD-Live 2.0 oraz BD Bonus pozwalają pobierać dodatkowe materiały z witryn poświęconych fi l- mom oraz uczestniczyć on-line w quizach i grach dostępnych wraz z tymi produkcjami. W urządzeniu o mocy 5 x 180 W + 200 W (woofer) doskonałe brzmienie zapewnia Galeria Dźwięku LG z 7. ustawieniami korektora. Płyty BD są odtwarzane w jakości 1080p Full HD. Urządzenie obsługuje również pliki zapisane w formatach JPEG, MP3, MPEG-2, MPEG-4, AVC (H.264), WMA, DDS.5.1/DTS/ DTS-HD/DPII, DivX/TXT oraz DivX HD i mkv. Obraz jest skalowany do Full HD. Czyta zewnętrzne dyski BD -ROM, BD-R, BD-RE, DVD (PAL / NTSC), DVD-R / DVD-RW, DVD+R / DVD+RW, Audio CD, CD-R, CD-RW, DTS-CD i pamięci fl ash podłączone do portu USB (możliwe jest bezpośrednie nagrywanie na pendrive y). Stacja dokująca ipoda i iphona zapewnia wygodny i szybki dostęp do plików zgromadzonych w pamięci telefonu i odtwarzacza. A za pomocą 2 gniazd HDMI można również podłączyć konsole do gier, kamery lub urządzenia przenośne. System Simplink pozwala na sterowanie wieloma urządzeniami za pomocą jednego pilota, a kontrola rodzicielska - na zabezpieczenie przed oglądaniem niepożądanych treści. Multimedialność LG HB905PA uzupełnia radio FM z systemem RDS i pamięcią 50 stacji. Przenośnie odtwarzacze DVD Philips PD7020, PD7000B, PD7042 umożliwiają oglądanie fi lmów i zdjęć, słuchanie muzyki, a wyposażony w bezprzewodowy kontroler gier model PD7010 dodatkowo granie w gry komputerowe (wbudowany akumulator zapewnia 3 godz. pracy, ale sprzęt można ładować za pomocą zasilacza samochodowego). Wszystkie mają 7 kolorowe wyświetlacze TFT. Odtwarzacz PD7042 ma dwa 7 ekrany 16:9 pozwalające na oglądanie tego samego filmu w jakości HD na dwóch różnych ekranach. Do odtwarzacza dodano dwa zestawy słuchawek. Z kolei odporny na wstrząsy PD7000B obsługuje format DivX, a model PD7020 ma obrotowy wyświetlacz. Odtwarzacze akceptują formaty DVD, DVD +/- R, DVD +/- RW, (S) VCD, CD, MP3-CD, CD, CD-RW i JPG. Pozwalają na szybkie odtwarzanie płyt do tyłu i do przodu, odtwarzanie wielokrotne, powiększanie i odtwarzanie od momentu zatrzymania. NAJLEPSZY KOMPAKT W tegorocznej edycji konkursu TIPA (Technical Image Press Association) w kategorii Najlepszy aparat kompaktowy uhonorowano pierwszy na świecie aparat wyposażony w GPS i kompas - Cyber-Shot DSC HX5V fi r- my Sony. Aparat wyposażono w obiektyw 25 250 mm (w przeliczeniu na format 35 mm) i 10,2-megapikselowy przetwornik EXMOR R CMOS o dwukrotnie większej czułości niż standardowe przetworniki (rejestruje szczegółowy obraz z małą ilością szumów nawet przy fotografowaniu w słabym świetle). Funkcja korygowanie światła w tle techniką HDR (High Dynamic Range) pozwala na uzyskanie naturalnych, zrównoważonych wyników przy zdjęciach scen o dużym kontraście lub z silnymi źródłami światła w tle. Optyczny stabilizator obrazu SteadyShot z nowym, aktywnym trybem zapewnia 10-krotnie skuteczniejszą kompensację drgań niż standardowe aparaty. Po wciśnięciu spustu migawki można wykonywać zdjęcia seryjne (10 klatek/s). Także jedno naciśnięcie przycisku wystarcza do nagrywania ujęć fi lmowych Full HD w trybie AVCHD (1920x1080, 50i, z przeplotem) lub MP4/AVI (1440x1080, ok. 25kl/s, progresywny). Zdjęcia i fi lmy można zapisywać na kartach Memory Stick i SD/SDHC/SDXC lub w wewnętrznej pamięci (45 MB). Tryb Sweep Panorama automatycznie łączy serię zdjęć, tworząc pojedynczy obraz panoramiczny o szerokim kącie widzenia (maksymalnie 270 o w formacie 7152x1080). Dane GPS pozwalają miłośnikom fotografi i podróżniczej na sprawdzanie w czasie rzeczywistym aktualnej pozycji na dużym ekranie Clear Photo LCD o przekątnej 7,6 cm (3 ), a później korzystając z Google Picasa lokalizację wykonanych fotek na mapie. JERZY BOJANOWICZ LIPIEC/SIERPIEŃ 2010 19

TELE FESTIWALE: TOFIFEST 2010 Zbuntowane ANIOŁY Julia Jentsch, Shiran Neshat, Rik Vermeulen, Levan Koguashvili, Alvaro Pastor i Razvan Radulescu wśród gości ze świata, a z Polski m.in.: Anna Polony, Wojciech Marczewski, Piotr Dumała, Wojciech Smarzowski, Robert Gliński oraz w składzie międzynarodowego jury, Jacek Bławut i Paweł Łoziński. Felicita Nad morzem Po tej, ze zrozumiałych względów, krótkiej wyliczance, można by błyskotliwie zauważyć, że odbywający się w Toruniu, już po raz 8. TOFIFEST, ma używając terminologii sportowej, z roku na rok coraz mocniejszą obsadę. Ale też zaraz trzeba by jednak dodać, że wszyscy wymienieni oraz ponad stu pozostałych gości imprezy nie przyjechało do przepięknego Torunia tylko dla jego magii lub by na własnej skórze doświadczyć sprawności organizacyjnej Kafki Jaworskiej (dyrektor festiwalu) i jej ludzi. Bo prawda jest taka, że reżyserów i aktorów, scenarzystów i operatorów, ale też branżowych dziennikarzy, krytyków i filmoznawców, studentów i zwykłych zjadaczy filmowego chleba może, ba! musi zainteresować i przekonać do wyboru tej a nie innej imprezy przede wszystkim program. A warto w tym miejscu wspomnieć, że Polska przeżywa niebywały boom na festiwale, przeglądy i konkursy fi lmowe, każda wieś chce mieć swoje Cannes, Wenecję czy choćby tylko Gdynię. Nie każda ma jednak zaplecze, oryginalny pomysł, środki na jego realizację i merytoryczne argumenty, które przekonają ludzi fi lmu, by przyjechali właśnie do nich. W Toruniu doskonale sobie zdają z tego sprawę, stąd wyjątkowa dbałość o program, dobór fi lmów, gości, wykładowców i imprez towarzyszących. Nie tylko więc trzy konkursy główne: fi lmów fabularnych (ON AIR), krótkometrażowych (SHORTCUT) oraz polskich (FROM POLAND), ale też przeglądy dorobku klasyków światowego kina Costy Gavrasa (m.in.: Przedział morderców, Z, Zaginiony) i Kena Russella (m.in.: Lisztomania, Diabły, Tommy), wybrane pozycje z biografi i Julii Jentsch (33 sceny z życia małżeńskiego, Sophie Scholl) specjalny Złoty Anioł dla najbardziej obiecującej artystki kina europejskiego i Bogusława Lindy (m.in.: Danton, Matka Królów, Jasne, błękitne okna) specjalny Złoty Anioł za niepokorność twórczą, bloki nowe kino gruzińskie i Klasyka Campu, cykl Zjawiska i przegląd aktualnych premier kinowych czyli Forum 09/10, pokazy specjalne i propozycja dla młodych widzów, czyli Tofi fest dla dzieci Powyższą listę trzeba uzupełnić generalną uwagą, że ten wybór ma swoją logikę, zgodną z hasłem tego- 20 LIPIEC/SIERPIEŃ 2010