Ustawa refundacyjna zagrożenia dla środowiska lekarskiego
W dn. 25.03.2011 Sejm uchwalił Ustawę o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych Najważniejsze zapisy ustawy refundacyjnej z punktu widzenia lekarzy: 1. zmiana uprawnień do wystawiania recept refundowanych 2. zwiększenie odpowiedzialności za błędy przy wystawianiu recept refundowanych 3. wprowadzenie odpowiedzialności karnej za przyjmowanie korzyści majątkowych od firm farmaceutycznych
Recepty refundowane - stan aktualny (1) Kto może wystawiać recepty refundowane? Art. 34 Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych: 1. lekarze ubezpieczenia zdrowotnego (lekarze zatrudnieni u świadczeniodawców którzy zawarli kontrakt z NFZ) 2. lekarze którzy podpisali z NFZ umowę na wystawianie recept refundowanych
Recepty refundowane - stan aktualny (2) Jaka jest odpowiedzialność za błędy popełnione przy wystawianiu recept? 1. lekarz ubezpieczenia zdrowotnego Odpowiedzialność dotyczy podmiotu zatrudniającego lekarza (kara do 1% kontraktu z NFZ). Podmiot ten może dochodzić od lekarza odszkodowania na drodze sądowej, jednak w przypadku zatrudnienia w ramach umowy o pracę jest ono ograniczone do wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia (art. 119 i 120 Kodeksu Pracy), o ile nie zostanie udowodniona wina umyślna 2. lekarz wystawiający recepty w ramach umowy z NFZ Odpowiedzialność lekarza dotyczy zwrotu kosztów refundacji leków i wyrobów medycznych realizowanych na podstawie recept zawierających dane lekarza. Możliwe jest wypowiedzenia umów przez NFZ w trybie natychmiastowym w przypadku niezastosowania się lekarza do zaleceń pokontrolnych.
Recepty refundowane stan aktualny (3) Przyczyny uznania refundacji leku za nienależną wg. zapisów umowy z NFZ: 1) brak albo błędne dane dotyczące pacjenta na rzecz którego wypisana została recepta 2) brak pełnych danych odnośnie wystawionej recepty w dokumentacji medycznej pacjenta 3)wystawienie recepty niezgodnie z przepisami 4)wystawienia recepty na rzecz osób nieobjętych ubezpieczeniem zdrowotnym 5)wystawienie recepty w miejscu niewymienionym w umowie
Przykłady błędów lekarskich 1. brak adnotacji o wystawieniu recepty w dokumentacji medycznej 2. brak danych w dokumentacji na temat przepisanej liczby tabletek oraz schematu stosowania 3. przepisanie leku w ilości przekraczającej 3 miesięczną terapię 4. brak medycznych wskazań do wystawienia leku (np. wystawienie leku na prośbę pacjenta dla członka jego rodziny), 5. kontynuacja leczenia przez lekarza POZ bez stosownego upoważnienia od specjalisty dołączonego do historii choroby 6. wystawienie leku na na tzw. chorobę przewlekłą niezgodnie ze wskazaniami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia 7. pomyłka przy wpisaniu danych pacjenta lub nazwy leku na receptę, błąd w numerze pesel 8. wystawienie recepty refundowanej bez wizyty lekarskiej 9. brak weryfikacji dokumentu potwierdzającego uprawnienia szczeg. 10. brak weryfikacji aktualnego ubezpieczenia zdrowotnego
Przykłady kar nakładanych na lekarzy - 60 tys. złotych lekarzy ginekolog za wystawienie recept dla siebie i rodziny bez stosownych wpisów do dokumentacji - 15 tys. zł - lekarz urolog wystawiający analogi GnRH za zbyt późne dostarczenie dokumentacji - 20 tys zł lekarz diabetolog za wystawianie recept w miejscu niezgłoszonym jako miejsce wykonywania praktyki (akcja białego dnia ) - 21 tys. Lekarz rodzinny za leki wystawione osobie zmarłej (oszustwo ze strony rodziny rodziny pacjenta z chorobą nowotworową)
Niezgodność aktualnych umów na wystawianie recept refundowanych z przepisami prawa 1. brak zgodności umów z zasadami współżycia społecznego (art. 58 i art 353 1 Kodeksu Cywilnego) 2. zastrzeżenie dla siebie nadmiernego świadczenia (wyzysk) - art. 388 Kodeksu Cywilnego) 3. naruszenie zakazu nadużywania pozycji dominującej (art. 9 pkt.1 Ustawy o Ochronie Konkurencji i Konsumentów) 4. naruszenie zakazu narzucania uciążliwych warunków umów przynoszących nieuzasadnione korzyści (art 9 pkt 2 ppkt 6 Ustawy o Ochronie Konkurencji i Konsumentów). Zgodnie z art. 9 pkt 3 Ustawy o Ochronie Konkurencji i Konsumentów czynności prawne będące przejawem nadużywania pozycji dominującej są nieważne
Zmiany po wprowadzeniu ustawy refundacyjnej (1) - utrata możliwości wystawiania recept na dotychczasowych zasadach po 1.01.2012 (lub w 9 miesięcy po opublikowaniu w Dz. U.). Uwaga! Możliwość postawienia lekarzowi zarzutu wyłudzenia środków publicznych! - konieczność podpisania nowych umów z NFZ przez wszystkich lekarzy (art. 45 ust 1) chcących wystawiać recepty refundowane - możliwość bezpośredniego karania wszystkich lekarzy przez NFZ za błędy przy wystawianiu recept refundowanych (również lekarzy POZ i lekarzy szpitalnych)
Zmiany po wprowadzeniu ustawy refundacyjnej (2) - obowiązek zwrotu przez lekarza kwoty nienależnej refundacji leku wraz z odsetkami w sytuacji wypisania recepty refundowanej: - nieuzasadnionej udokumentowanymi względami medycznymi - niezgodnej z uprawnieniami świadczeniobiorcy - niezgodnie ze wskazaniami zawartymi w obwieszczeniach dotyczących leków refundowanych wydawanych przez Ministra Zdrowia - w miejscu niewymienionym w umowie ( art. 45 ust 6) -nadanie rangi ustawowej zapisom o konieczności zwrotu równowartości refundacji (art. 45 ust 6)
Zmiany po wprowadzeniu ustawy refundacyjnej (3) - naliczanie przez NFZ odsetek ustawowych od dnia dokonania refundacji, przy możliwości kontroli recept do 5 lat wstecz - możliwość natychmiastowego wypowiedzenia przez NFZ umowy na wystawianie recept refundowanych w przypadku niezastosowania się do zaleceń pokontrolnych (art. 45 ust 7) - ograniczenie możliwości zawarcia ponownej umowy (art 45 ust 8) - wprowadzenie kary pozbawienia wolności do 8 lat więzienia za czerpanie przez lekarza korzyści majątkowych i osobistych w związku z przepisywaniem leków refundowanych (art. 51 ust.2) Odpowiedzialności karnej podlega również przyjęcie materiałów promocyjnych oraz udział w konferencji naukowej sponsorowanej przez firmę farmaceutyczną
Możliwości przeciwdziałania ustawie refundacyjnej (1) - przeprowadzenie akcji informacyjnej wśród lekarzy - zaskarżenie ustawy do Trybunału Konstytucyjnego - przeprowadzenie akcji skoordynowanego niezawierania umów na wystawianie recept refundowanych
Możliwości przeciwdziałania ustawie refundacyjnej (2) Warunki powodzenia akcji niezawierania umów z NFZ: 1. solidarny udział większości środowiska lekarskiego 2. przeprowadzenie akcji od początku obowiązywania ustawy refundacyjnej 3. patronat Samorządu Lekarskiego 4. szeroka kampania informacyjna
Co zamiast ustawy? Rozdzielenie zadań lekarza i ubezpieczyciela Deklaracje uprawnień przez pacjentów? Refundacja kosztów przez NFZ?