Załącznik Kwestionariusz dotyczący wdrożenia zalecenia 1 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 listopada 2005 r. w sprawie dziedzictwa filmowego i konkurencyjności związanych z nim działań przemysłowych (zwanego dalej zaleceniem ). Uwagi: 1. Kwestionariusz dotyczy wszystkich publicznych instytucji dziedzictwa filmowego w państwach członkowskich, z instytucjami o charakterze lokalnym lub regionalnym włącznie. 2. Aby ułatwić Państwu sporządzenie sprawozdania, struktura kwestionariusza odpowiada strukturze załącznika II do drugiego sprawozdania z wdrażania zalecenia. Jeżeli sytuacja nie uległa zmianie od momentu sporządzenia sprawozdania za 2009 r., proszę wpisać BEZ ZMIAN. Pytania: 1. TABELA 1 INSTYTUCJE DZIEDZICTWA FILMOWEGO 1.1 Jakie odpowiednie organy wyznaczono do realizacji zadań wykonywanych w interesie publicznym określonych w punkcie 2 zalecenia w sprawie dziedzictwa filmowego, zapewniając im najlepsze dostępne środki finansowe i techniczne? Utwory kinematograficzne, stanowiące część dziedzictwa audiowizualnego, są systematycznie gromadzone, katalogowane, zachowywane, restaurowane i udostępniane do użytku oświatowego, kulturalnego, badawczego lub do innych niekomercyjnych zastosowań o podobnym charakterze, w każdym przypadku zgodnie z prawem autorskim i prawami pokrewnymi. Instytucją właściwą do realizacji zadań z tym związanych jest Filmoteka Narodowa. Filmoteka otrzymuje dotację oraz ma możliwość systematycznego gromadzenia utworów kinematograficznych, stanowiących część dziedzictwa audiowizualnego poprzez nałożenie na producenta obowiązku przekazywania kopii każdego wyprodukowanego filmu wraz z materiałami dokumentacyjnymi związanymi z jego produkcją. Utworzono ponadto, w drodze ustawy z dnia 30 czerwca 2005r. o kinematografii (Dz.U. Nr 132, poz. 1111 ze zm.), Polski Instytut Sztuki Filmowej - państwową osobę prawną, której powierzono realizację zadań z zakresu polityki państwa w dziedzinie kinematografii, w tym m.in. wspieranie utrzymywania archiwów filmowych; 1 Dz.U. L 323 z 9.12.2005 http://eur-lex.europa.eu/lexuriserv/lexuriserv.do?uri=oj:l:2005:323:0057:0061:pl:pdf Commission européenne, B-1049 Bruxelles / Europese Commissie, B-1049 Brussel - Belgia. Telefon: +32 2 299 11 11. Biuro: BU25 6/183. Telefon: linia bezpośrednia: +32 2 2954381. Faks: +32 2 2965298. E-mail: marisol.perez-guevara@ec.europa.eu
Utworzono Narodowy Instytut Audiowizualny, jako centralny ośrodek specjalizujący się w digitalizacji i koordynujący program zachowania oraz udostępniania cyfrowego dziedzictwa kulturowego, ze szczególnym uwzględnieniem twórczości audiowizualnej; Utworzono Narodowe Archiwum Cyfrowe, będące centralnym archiwum państwowym, powierzając mu m.in. gromadzenie audiowizualnych materiałów archiwalnych (z wyłączeniem takich materiałów, gromadzonych przez Filmotekę Narodową); W roku 2010 uruchomiono Program Operacyjny Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Dziedzictwo kulturowe priorytet 4 Tworzenie zasobów cyfrowych dziedzictwa kulturowego, będący narzędziem koordynacji procesów digitalizacji w kraju i utrzymania określonych standardów w tym zakresie. Od 2011 roku realizowany jest wieloletni program Kultura Plus, skierowany na digitalizację i udostępnianie zasobów audiowizualnych. Zgodnie z ustawą o kinematografii samorządy lokalne mają możliwość tworzenia filmotek regionalnych w formie samorządowych instytucji kultury. Na tej podstawie działa Filmoteka Śląska będąca pierwszą w Polsce filmoteką regionalną. Filmoteka Śląska działa od 2000r., w 2008 r. została członkiem Międzynarodowej Federacji Archiwów Filmowych FIAF. Filmoteka zajmuje się: - pozyskiwaniem, gromadzeniem i udostępnianiem filmów i materiałów filmowych na wszystkich nośnikach, - gromadzeniem i udostępnianiem książek, czasopism, druków ulotnych oraz innych wydawnictw filmowych - digitalizacją i konserwacją posiadanych zbiorów, - katalogowaniem posiadanych zasobów -współpracą z krajowymi i zagranicznymi podmiotami W Filmotece Śląskiej znajdują się: - zbiory kopii filmowych 35 mm i 16 mm (5.800 tytułów polskich i zagranicznych) - zbiory fotosów i plakatów filmowych - czytelnia wydawnictw i czasopism filmowych (3.000 książek) - przeglądarnia filmów DVD (3.700 tytułów) oraz VHS (400 tytułów) - materiały filmowe dokumentujące życie kulturalne, społeczne i gospodarcze Województwa Śląskiego - najnowszej generacji sprzęt czyszczący do konserwacji kopii filmowych 1.2 Jaki jest ich budżet na 2011 r.?
Filmoteka Narodowa otrzymała 6,4 mln zł dotacji na wydatki bieżące oraz 9,6 mln zł na wydatki majątkowe, w tym przede wszystkim remont kina Iluzjon. Całkowity budżet wraz z dotacją majątkową wynosi 28,8 mln zł. Planowany na 2011 r. budżet Filmoteki Śląskiej wynosi 790 298,72 PLN. 1.3 Jakie są ich zasoby kadrowe na 2011 r. (dotyczy pracowników bezpośrednio związanych z dziedzictwem filmowym)? W Filmotece zatrudnionych jest etatowo 111 pracowników; bezpośrednio w pracach ściśle związanych z obowiązkami archiwum zatrudnionych jest 65 osób. Zasoby kadrowe Filmoteki Śląskiej to 9 ½ etatu. 1.4 Proszę wymienić wszystkie instytucje dziedzictwa filmowego, włącznie z instytucjami o charakterze regionalnym lub lokalnym, a także podać ich strony internetowe. Filmoteka Narodowa www.fn.org.pl PISF www.pisf.pl Muzeum Kinematografii w Łodzi www.kinomuzeum.pl Narodowy Instytut Audiowizualny www.nina.gov.pl Narodowe Archiwum Cyfrowe www.nac.gov.pl Filmoteka Śląska www.csf.katowice.pl 1.5 Czy nastąpiły jakieś zmiany w stosunku do roku 2009? Utworzone zostały centra kompetencji z zadaniem koordynowania zadań związanych z digitalizacją zasobów kultury; w dziedzinie filmu zadanie to przypisano Narodowemu Instytutowi Audiowizualnemu oraz w pewnym zakresie Narodowemu Archiwum Cyfrowemu. 2. TABELA 2 ŚRODKI USTAWODAWCZE / DEFINICJA DZIEDZICTWA FILMOWEGO 2.1 Proszę wymienić środki ustawodawcze lub administracyjne służące realizacji celów zalecenia w sprawie dziedzictwa filmowego z 2005 r.
W celu realizacji wymienionych celów przyjęto środki zapewniające, że utwory kinematograficzne stanowiące część dziedzictwa audiowizualnego mogą być systematycznie gromadzone, katalogowane, restaurowane oraz upowszechniane zgodnie z prawem autorskim oraz prawami pokrewnymi. Realizacją tych celów zajmują się wymienione wyżej instytucje dziedzictwa filmowego, w tym Filmoteka Śląska. Producenci filmowi zostali zobowiązani do przekazywania kopii każdego wyprodukowanego filmu wraz z materiałami dokumentującymi produkcję filmu. Stworzono możliwości finansowania przedsięwzięć mających na celu zwiększenie dostępu do zasobów dziedzictwa kulturowego, jego ochronę i restaurację poprzez Programy Operacyjne Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Programy Operacyjne PISF. 2.2 W jaki sposób definiuje się pojęcie utworu kinematograficznego stanowiącego część Państwa dziedzictwa filmowego? Zgodnie z ustawą z dnia 30 czerwca 2005 r. o kinematografii utworami kinematograficznymi stanowiącymi część narodowego dziedzictwa audiowizualnego są filmy jako utwory dowolnej długości, w tym utwory dokumentalne lub animowane, złożone z serii następujących po sobie obrazów z dźwiękiem lub też bez dźwięku, utrwalone na jakimkolwiek nośniku umożliwiającym wielokrotne odtwarzanie, wywołujące wrażenie ruchu i składających się na oryginalną całość, wyrażającą akcję (treść) w indywidualnej formie, a ponadto, z wyjątkiem utworów dokumentalnych i animowanych, przeznaczone do wyświetlania w kinie jako pierwszym polu eksploatacji w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w tym koprodukcje, których producent lub koproducent jest podmiotem mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a ponadto spełniony jest co najmniej jeden z warunków: - autor scenariusza lub adaptowanego utworu literackiego, reżyser oraz wykonawca jednej z głównych ról są obywatelami polskimi, udział środków finansowych producenta mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w kosztach produkcji filmu stanowi 100% przy czym środki te, do wysokości 80% kosztów produkcji filmu, muszą być wydatkowane na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, a ponadto kopia wzorcowa jest wykonana w języku polskim, - autor scenariusza lub adaptowanego utworu literackiego lub reżyser, lub wykonawca jednej z głównych ról są obywatelami polskimi, udział środków finansowych koproducenta mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w kosztach produkcji stanowi co najmniej 20% przy filmie będącym koprodukcją dwustronną oraz co najmniej 10% przy filmie będącym koprodukcją wielostronną, przy czym środki te, do wysokości 80% kosztów produkcji filmu, muszą być wydatkowane na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, a ponadto główna wersja językowa wykonana jest w języku polskim. 2.3 Czy nastąpiły jakieś zmiany w stosunku do roku 2009?
Zmiany nie nastąpiły. 3. TABELA 3 DEPONOWANIE UTWORÓW KINEMATOGRAFICZNYCH STANOWIĄCYCH CZĘŚĆ PAŃSTWA DZIEDZICTWA AUDIOWIZUALNEGO TABELA 3 3.1 Proszę opisać rodzaj deponowania stosowany w państwie członkowskim: a) deponowanie prawne; b) obowiązkowe deponowanie utworów kinematograficznych sfinansowanych ze środków publicznych; c) deponowanie dobrowolne. W celu zapewnienia systematycznego gromadzenia utworów kinematograficznych, stanowiących część dziedzictwa audiowizualnego, drogą ustawową, czyli ustawą z dnia 30 czerwca 2005 r. o kinematografii (Dz. U. Nr 132, poz. 1111 z późn. zm.) oraz ustawą z dnia 7 listopada 1996 r. o obowiązkowych egzemplarzach bibliotecznych (Dz. U. Nr.152, poz.722 z późn. zm.) i wydanym na jej podstawie delegacji w niej zawartej rozporządzeniu Ministra Kultury i Sztuki z dnia 6 marca 1997 r. w sprawie wykazu bibliotek uprawnionych do otrzymywania egzemplarzy obowiązkowych poszczególnych rodzajów publikacji oraz zasad i trybu ich przekazywania (Dz.U. 29, poz. 161 z póź. zm.) - nałożono na producenta filmu obowiązek nieodpłatnego przekazywania Filmotece Narodowej, prowadzącej działalność w zakresie ochrony dziedzictwa kulturalnego w dziedzinie kinematografii, jednego egzemplarza kopii każdego wyprodukowanego filmu oraz materiałów dokumentacyjnych związanych z produkcją filmu, w szczególności scenariusza, metryki listy montażowej i dialogowej, fotosów, plakaty, listy napisów i materiałów reklamowych. Materiały negatywowe, które powinny być podstawą depozytu obowiązkowego, pozostają w gestii producenta filmu Obowiązek ten dotyczy również filmów, które nie otrzymały publicznego dofinansowania. Zgodnie z ustawą materiały te powinny być przekazane w depozyt po 14 dniach od zakończenia filmu, nie później niż w dniu rozpoczęcia dystrybucji filmu. Ustawa nie daje możliwości egzekwowania tego obowiązku od producentów, w związku z tym nie przeprowadza się kontroli przestrzegania obowiązku deponowania i kontroli jakości deponowanego materiału. Filmoteka Śląska uczestniczyła w programie kopii dedykowanych, stworzonym przez Polski Instytut Sztuki Filmowej. Kopie dedykowane to kopie, których dystrybucja jest dotowana przez PISF. W ramach tej współpracy Filmoteka Śląska otrzymuje do 15% wytłoczonych kopii danego filmu w celu rozpowszechniania ich w Sieci Kin Studyjnych i Lokalnych, kinach tradycyjnych i DKF-ach zarejestrowanych w PFDKF.
3.2 Jakie materiały muszą być deponowane? Obowiązkowe deponowanie utworów kinematograficznych sfinansowanych ze środków publicznych: Do Zespołu Zbiorów Filmowych należy dostarczyć następujące materiały: Kopia pokazowa 35mm Przy filmach dokumentalnych i krótkometrażowych kaseta BETA i płyta DVD Scenariusz Metryka filmu Lista napisów początkowych Lista napisów końcowych Lista dialogowa Fotosy Plakaty 3.3 Jaki jest ostateczny termin deponowania? Zgodnie z zapisami ustawowymi - depozyt jest przekazywany najwcześniej w ciągu 14 dni od momentu zakończenia procesu produkcji filmu, nie później jednak, niż w dniu rozpoczęcia dystrybucji filmu. W praktyce ostateczny termin deponowania: 30 dni po zakończeniu produkcji, nie później jednak, niż w dniu rozpoczęcia dystrybucji filmu. W przypadkach opóźnień stosowane są monity. 3.4 Czy przeprowadza się kontrolę przestrzegania obowiązku deponowania? Nie przeprowadza się kontroli zgodności w zakresie deponowania, ustawa bowiem nie daje uprawnień egzekucyjnych. Odnośnie jakości deponowanych utworów - w ustawie zapisano obowiązek przekazywania Filmotece Narodowej nieeksploatowanej kopii każdego filmu, w przypadku filmów dokumentalnych i krótkometrażowych kaset BETA. 3.5 Czy przeprowadza się kontrolę jakości deponowanego materiału? W celu zapewnienia dobrej jakości technicznej zdeponowanych utworów kinematograficznych podjęto następujące działania: zostały uruchomione pracownia odgrzybiania i czyszczenia chemicznego taśmy filmowej oraz nowoczesny system klimatyzacji w magazynie taśmy nitrocelulozowej i acetocelulozowej. Odpowiednie warunki
(właściwa temperatura i wilgotność) w pomieszczeniach magazynowych są podstawowymi warunkami gromadzenia i przechowywania zbiorów filmowych. Stale podnoszona jest także jakość konserwowanych taśm filmowych. Filmoteka Narodowa zatrudnia wysokiej jakości specjalistów do konserwacji taśmy filmowej (z odpowiednim przygotowaniem zawodowym i wieloletnią praktyką). Ponadto, wszystkie prace wykonywane są na coraz bardziej nowoczesnym sprzęcie z użyciem nowoczesnych materiałów eksploatacyjnych. Każdorazowo w Dziale Konserwacji przeprowadzana jest kontrola jakości przekazywanego materiału. 3.6 Czy istnieją jakiekolwiek problemy lub dobre praktyki, o których należałoby wspomnieć, związane z gromadzeniem utworów kinematograficznych? 3.7 Czy nastąpiły jakieś zmiany w stosunku do roku 2009? Brak zmian. 4. TABELA 4 GROMADZENIE INNYCH MATERIAŁÓW NIŻ UTWORY KINEMATOGRAFICZNE STANOWIĄCE CZĘŚĆ DZIEDZICTWA AUDIOWIZUALNEGO 4.1 Czy w państwie członkowskim istnieją przepisy bądź praktyki dotyczące gromadzenia utworów kinematograficznych niestanowiących części dziedzictwa audiowizualnego? Generalnie w Polsce istnieje praktyka gromadzenia materiałów tzw. okołofilmowych", a więc: plakatów, programów filmowych, scenariuszy, scenopisów, fotosów oraz partytur, wycinków prasowych, archiwaliów. Wyspecjalizowane zespoły w Filmotece Narodowej: Zespół Dokumentacji Filmowej oraz Zespół Biblioteki i Czytelni zajmują się tymi zbiorami. Zajmuje się tym głównie Filmoteka Narodowa, Filmoteka Śląska oraz Muzeum Kinematografii w Łodzi. 4.2 Czy istnieją takie przepisy bądź praktyki również w odniesieniu do materiałów filmowych innych niż utwory kinematograficzne? Ustawa o obowiązujących egzemplarzach bibliotecznych - również na producenta filmu telewizyjnego nałożono obowiązek przekazywania do Filmoteki Narodowej kopii filmu telewizyjnego. 4.3 Czy nastąpiły jakieś zmiany w stosunku do roku 2009? Zmiany nie nastąpiły.
5. TABELA 5 KATALOGOWANIE I BAZY DANYCH 5.1 Proszę opisać stosowane metody katalogowania. Metoda katalogowania Filmoteki Narodowej: Każdy film jest wprowadzany do Bazy Systemu Informacyjnego Filmoteki (SI). Opracowanie pojedynczego filmu zawiera: Kompletną listę napisów początkowych i czołowych Szczegółową treść filmu Eksplikację problematyki i próbę oceny filmu Nowo tworzona baza Repozytorium Cyfrowego opiera się na danych zgromadzonych przez wiele lat przez pracowników Filmoteki Narodowej i zawartych w bazie SI. Ponadto opieramy się na zasadach katalogowania FIAF, a w zakresie struktury danych na normie EN 15907:2010. Głosy prasy (wybrane fragmenty recenzji prasowych) Ciekawostki (wszelkie informacje związane z powstawaniem filmu, plenerami, rolami epizodycznymi, okolicznościami premiery itp.) Wykaz wszystkich posiadanych materiałów (fotosy, plakaty, programy) i nośników (kopie, negatywy, DVD, BETA) Zbiory Filmoteki Śląskiej opisywane są w systemie tradycyjnym papierowym oraz w systemie elektronicznej bazy danych dostępnej przez internet. Filmoteka opisuje zbiory zgodnie z obowiązującymi standardami katalogowania. Opisywane są następujące zasoby: kopie filmowe 16 i 35 mm, filmy DVD, fotosy, plakaty, książki, czasopisma. Użytkownicy internetu mają dostęp do wyszukiwarki filmów 16 i 35mm, filmów DVD, książek i czasopism. Przymierzamy się do udostępniania przez internet fotosów filmowych. 5.2 Proszę opisać wykorzystywane filmograficzne bazy danych. W pracy wykorzystywane są przede wszystkim: wewnętrzna baza Filmoteki Narodowej SI oraz baza Film Polski, prowadzona przez Państwową Wyższą Szkołę Filmową, Telewizyjną i Teatralną im. Leona Schillera w Łodzi (www.filmpolski.pl) oraz dane źródłowe zawarte na kopiach. 5.3 W jaki sposób zapewnia się interoperacyjność baz danych z innymi bazami danych w państwie członkowskim lub z innymi państwami członkowskimi?
Interoperacyjność jest jednym z podstawowych celów nowo tworzonej bazy Repozytorium Cyfrowego Filmoteki Narodowej. Baza skupia się na zdigitalizowanych zasobach w zakresie: polskich filmów fabularnych, kronik filmowych. W przyszłym roku obejmie animacje. Nowa baza systemu Repozytorium Cyfrowego Filmoteki Narodowej jest zaprojektowana według modelu struktur i relacji zawartych w Normie EN 15907; elementy są zgodne zarówno z normami EN 15907:2010 i EN 15744:2009 a dzięki temu baza jest zgodna ze standardami UE i umożliwia wymianę metadanych, dotyczących filmowych zasobów archiwalnych. Interoperacyjna jest również baza fotosów, która jest już dostępna na portalu EFG European Film Gateway (agregator zasobów filmowych dla portalu Europeana). Wkrótce do zasobu Filmoteki prezentowanego dołączy również zdigitalizowany zbiór filmowy, w możliwym prawnie zakresie. 5.4 Czy wdrożono lub planuje się wdrożenie w Państwa instytucji Normy europejskiej EN 15744:2009 Identyfikacja filmu Minimalny zestaw metadanych dla prac kinematograficznych lub Normy EN 15907:2010 Identyfikacja filmu Rozszerzenie interoperacyjności metadanych Zestawy i struktura elementów? Na przełomie 2010-2011 wdrożono normę EN 15907:2010 Identyfikacja filmu Rozszerzenie interoperacyjności metadanych zestawy i struktura elementów w ramach tworzenia Repozytorium Cyfrowego Filmoteki Narodowej i rozbudowy systemu ewidencji oraz prezentacji zasobów Filmoteki Narodowej w Internecie. Programy zostały dofinansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pozyskanych w ramach programu: Zasoby cyfrowe w priorytecie - Digitalizacja materiałów audiowizualnych. 5.5 Czy istnieją jakiekolwiek problemy lub dobre praktyki, o których należałoby wspomnieć, związane z katalogowaniem i bazami danych? Zarówno wymieniane normy, jak i gotowe rozwiązania software owe niewystarczająco wspierają rozwiązania dotyczące ochrony integralności i autentyczności danych cyfrowych. Tzw. preservation metadata w przyszłości będą kluczowe dla zachowania cennych obiektów cyfrowych w długim okresie. Archiwom brak odpowiednich narzędzi do śledzenia ścieżki życia zcyfryzowanego i cyfrowego obiektu kultury (od powstania lub włączenia do kolekcji, poprzez konserwację, po digitalizację i reformatowanie w okresie jego użytkowania). 5.6 Czy nastąpiły jakieś zmiany w stosunku do roku 2009? Rozpoczęto realizację projektu Repozytorium Cyfrowe Filmoteki Narodowej, w ramach którego powstaje nowa baza danych i narzędzie do zarządzania, podtrzymania bezpieczeństwa i opisu filmograficznego cyfrowych zbiorów audiowizualnych.
6. TABELA 6 ZACHOWANIE I RESTAUROWANIE 6.1 Jakie środki bądź programy wdrożono w celu zapewnienia zachowania zdeponowanych utworów kinematograficznych? I. W listopadzie 2009 r. Filmoteka Narodowa uruchomiła elektroniczny serwis Fototeka - prezentujący zasoby fotograficzne Filmoteki Narodowej, związane tematycznie z historią filmu polskiego. Nasza elektroniczna baza powstaje w oparciu o zgromadzone zbiory fotosów, negatywów i diapozytywów; pokazujemy zarówno znane, jak również unikalne fotografie z polskich filmów (w I etapie z lat 1945 1989 i przedwojenne), ich twórców (reżyserzy, aktorzy, operatorzy, asystenci itd.), premiery filmowe itp. Celem serwisu Fototeka jest: * edukacja i upowszechnianie kultury filmowej zgodnie z Ustawą o kinematografii z dn. 30.06.2005 r. (Dz.U. nr 13 poz. 1111) i statutem Filmoteki Narodowej, stanowiącym załącznik do zarządzenia nr 17 Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dn. 29.04.2008r. * zabezpieczenie zbiorów fotograficznych Filmoteki Narodowej i ich opracowanie * ułatwienie i pomoc w nawiązaniu kontaktu z właścicielami praw. Prezentowane zdjęcia są opatrzone bogatym opisem zawierającym: tytuł i rok produkcji filmu, nazwiska reżysera i osób widocznych na zdjęciu, ich funkcje i role, słowa kluczowe, właściciela autorskich praw majątkowych, autora zdjęć itd. Serwis pozwala na wyszukiwanie zdjęć według kilku kategorii obsługujących kilkanaście pól, a bloki Ostatnio dodane i Czy wiesz, że mają zwrócić uwagę użytkowników na nowe tematy dodane do serwisu oraz ważne wydarzenia w polskiej kinematografii, powiązane z udostępnianymi przez nas sukcesywnie zdjęciami. Natomiast część Czy poznajesz? ma na celu uzyskanie od wszystkich, którym film polski jest bliski, informacji, do których nie udało się nam dotrzeć, a których otrzymanie pozwoli nam pełniej opisać prezentowane zdjęcia. Adres seriwsu: http://fototeka.fn.org.pl / II. Repozytorium cyfrowe Filmoteki Narodowej zakłada cyfrowe zabezpieczenie wybranych polskich filmów fabularnych, w tym filmów barwnych sprzed 1970 roku. Obejmuje on skanowanie obrazu i dźwięku z analogowych materiałów 35 mm, archiwizowanych w Filmotece Narodowej do rozdzielczości 4K, wykonanie cyfrowej rekonstrukcji obrazu i dźwięku, zapis na nośnikach cyfrowych. Efektem będzie zapoczątkowanie budowy Repozytorium Cyfrowego Filmoteki Narodowej. Docelowo program zakłada kompleksowe zabezpieczenie cyfrowe całego dorobku kinematografii w porządku chronologicznym.
W 2007 roku Filmoteka Śląska otrzymała, w ramach Programu Operacyjnego Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Upowszechnianie kultury filmowej dofinansowanie na zadanie: Konserwacja archiwalnych zbiorów filmowych oraz dokumentacji filmowej w celu powszechnego udostępniania. Zadanie miało na celu przekonserwowanie kopii filmowych ze zbiorów Filmoteki Śląskiej udostępnianych kinom studyjnym oraz DKF-om w całej Polsce, a także za granicą (współpraca m.in. z Instytutami Polskimi w Londynie, Pradze, Bratysławie promocja filmu polskiego za granicą). Z filmów archiwalnych ze zbiorów Filmoteki Śląskiej rocznie korzysta ok. 180 kin. CSF organizuje Akademie Filmowe, przeglądy rocznicowe na potrzeby uczniów, studentów, środowiska filmowego (działalność edukacyjna Instytucji Filmowej Silesia-Film poprzez CSF-Filmotekę Śląską). Ponadto Polski Instytut Sztuki Filmowej w ramach Programu Operacyjnego Edukacja i upowszechnianie kultury filmowej realizuje Priorytet IV Digitalizacja i zachowanie archiwów filmowych. Alokacja na priorytet w 2011 r. wynosi 5,00 mln zł. Celem priorytetu jest ochrona i zachowania archiwalnych zbiorów filmowych oraz ich digitalizacja oraz wykorzystanie nowych technologii cyfrowych. Rodzaje kwalifikujących się zadań w ramach Priorytetu to: rekonstrukcja cyfrowa filmów polskich, digitalizacja i konserwacja archiwalnych zbiorów filmowych oraz dokumentacji filmowej w celu powszechnego udostępniania, realizacja innowacyjnych projektów wykorzystujących technologie cyfrowe. Beneficjentami są podmioty dysponujące prawami do filmów oraz podmioty działające w sferze przemysłu audiowizualnego. 6.2 Proszę wymienić środki lub programy realizowane w zakresie restaurowania. Konserwacja i digitalizacja przedwojennych filmów fabularnych w Filmotece Narodowej w Warszawie - projekt współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach XI Priorytetu Kultura i dziedzictwo kulturowe Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Projekt jest realizowany w latach 2009-2013, a jego całkowita wartość wynosi ok. 20 mln zł. Celem nadrzędnym projektu jest zabezpieczenie wieczyste najcenniejszych archiwaliów filmowych ze zbioru polskiej kinematografii okresu przedwojennego. Pozostałe cele: przygotowanie techniczne i kadrowe Filmoteki Narodowej do digitalizacji archiwaliów filmowych w tym: o wyposażenie pracowni Filmoteki Narodowej w sprzęt do prowadzenia digitalizacji i konserwacji o podniesienie kwalifikacji specjalistów w zakresie konserwacji, cyfryzacji i rekonstrukcji filmów konserwacja oraz zabezpieczenie wieczyste za pomocą digitalizacji 43 filmów fabularnych za zbioru polskiej kinematografii okresu przedwojennego
o uzyskanie dla 43 filmów fabularnych materiału cyfrowego w postaci plików DPX 4K, HD i SD o otrzymanie dla 43 filmów fabularnych, nowych niepalnych kopii na taśmie filmowej 35 mm o dokonanie pełnej rekonstrukcji 3 filmów fabularnych ustanowienie trwałego i powszechnego dostępu do zasobów ze zbioru kinematografii polskiej okresu przedwojennego o dystrybucja materiałów filmowych w ramach struktur organizacyjnych i zintegrowanego archiwum cyfrowego Filmoteki o umożliwienie ekspozycji najcenniejszych archiwaliów filmowych za pomocą dedykowanej strony internetowej. 6.3 Czy w krajowym prawie autorskim przewidziano wyjątek zawarty w dyrektywie 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym 2? Wyjątek ten pozwala państwom członkowskim na upoważnienie bibliotek publicznych lub archiwów do tworzenia kopii filmów, które nie służą uzyskaniu bezpośredniej lub pośredniej korzyści handlowej. W/w wyjątek określa w polskim ustawodawstwie art.28 Ustawy z dnia 4 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych;i w tym zakresie nie nastąpiły żadne zmiany w stosunku do roku 2009. 6.4 Czy istnieją jakiekolwiek problemy lub dobre praktyki, o których należałoby wspomnieć, związane z zachowaniem i restaurowaniem? Narodowy Instytut Audiowizualny w ramach programu Dziedzictwo Cyfrowe we współpracy z Filmoteką Narodową opracował Katalog Dobrych Praktyk Digitalizacji Materiałów Archiwalnych. Jest to dokument definiujący wymagania w zakresie digitalizacji materiałów archiwalnych, a w szczególności: dokumentacji aktowej, fotograficznej, kartograficznej, technicznej i ikonograficznej. Zalecenia mają na celu zapewnić możliwość długotrwałego przechowywania utworzonych kopii cyfrowych, zachowanie zdigitalizowanej treści i dostępu do niej. Digitalizacja materiału audiowizualnego zależy od rodzaju nośnika. Materiały te można podzielić na dwie kategorie: - materiał filmowy zapisany na taśmach światłoczułych 35mm lub 16mm; 2 Dz.U. L 167 z 22.6.2001, s. 10.
- utwór audiowizualny zapisany na innym nośniku niż taśma 35mm lub 16mm; I. Czynności wymagane w procesie digitalizacji i rekonstrukcji materiału filmowego zapisanego na taśmach światłoczułych 35mm lub 16mm określone są następująco: 1. Dla materiału filmowego zapisanego na taśmie światłoczułej 35mm lub 16mm zakłada się w pierwszej kolejności skanowanie materiału wyjściowego w minimalnej rozdzielczości 2K. Zapisane pliki powinny być w formacie DPX (zapis logarytmiczny, 10-bitowy) lub TIFF (zapis liniowy 16-bitowy). 2. Następnie wymagana jest digitalizacja dźwięku w rozdzielczości 24-bitowej przy częstotliwości 48 lub 96 khz, przy czym pliki wynikowe powinny być zapisane w formacie WAVE (.wav); najlepiej Broadcast Wave Format. 3. Kolejnym etapem jest proces rekonstrukcji obrazu, w ramach którego wymagane jest: stabilizacja, usuwanie rys, plam, migotania. 4. Korekcja barwna oraz rekonstrukcja dźwięku filmu powinna być przeprowadzona pod nadzorem twórcy. 5. Po zakończeniu ww. prac następuje przekazanie do NInA oraz Filmoteki Narodowej na dysku oraz taśmie LTO-4 (lub wyższej) zrekonstruowanego filmu w postaci: - kopii DPX (zapis logarytmiczny, 10-bitowy) lub TIFF (zapis linowy 16-bitowy) (pełna ramka) w przestrzeni RGB; - kopii DCDM (obraz zapisany w plikach TIFF linowy 16-bitowy, dźwięk w plikach WAVE wraz z metadanymi wiążącymi te pliki w całość); - kopii DCP (MXF JPEG2000) oraz QuickTime Apple ProRes 422 HQ 6. Ewentualnie jeśli po rekonstrukcji naświetlono nowy negatyw przekazanie negatywu obrazu oraz tonu z uwzględnieniem separacji barwnych składowych RGB lub standardowego negatywu (składowe RGB na jednym negatywie). 7. Przekazanie 1 egzemplarza kopii cyfrowej DCP filmu do Narodowego Instytutu Audiowizualnego oraz Filmoteki Narodowej. 8. Ostatnim etapem jest kolaudacja kopii cyfrowej DCP przy udziale przedstawiciela NInA.
9. Dodatkowo metadane dla materiału audiowizualnego powinny być zapisane wg normy PN-EN 15744. II. Czynności wymagane w procesie digitalizacji i rekonstrukcji materiału filmowego zapisanego na innym nośniku niż taśma światłoczuła 35mm lub 16mm, określone są następująco: 1. W przypadku taśm magnetycznych w pierwszej kolejności wymagane jest skanowanie materiału w rozdzielczości nie mniejszej, niż oryginalna. 2. Następnie przygotowanie zdigitalizowanego materiału bez kompresji, w jakości i rozdzielczości nie gorszej od materiału wyjściowego, a następnie przeprowadzenie rekonstrukcji obrazu video, w tym w szczególności retuszu i odszumiania oraz digitalizacja dźwięku w rozdzielczości 16-bitowej lub 24-bitowej przy częstotliwości 48 lub 96 khz, przy czym pliki wynikowe powinny być zapisane w formacie WAVE (.wav); najlepiej Broadcast Wave Format. 3. Jeżeli parametry materiału analogowego to umożliwiają, preferowane jest stosowanie rozdzielczości HD, (rozdzielczość 1920x1080, liczba klatek na sekundę minimum 25, strumień wideo - jakość bezstratna, strumień audio - nieskompresowany, nagrany z częstotliwością 96kHz/24bit, liczba ścieżek audio 5.1, w formacie JPEG2000 QuickTime lub MXF). Ewentualnie najlepsza możliwa rozdzielczość do uzyskania ze względu na parametry materiału analogowego, po uzgodnieniu z Operatorem Programu. 4. Zapisane pliki powinny być w formacie DPX (10-bitowy liniowy) lub TIFF (16-bitowy liniowy) oraz QuickTime Apple ProRes 422HQ. 5. Przekazania po zakończeniu prac zdigitalizowanego materiału wraz z metadanymi do Narodowego Instytutu Audiowizualnego w rozdzielczości nie mniejszej niż oryginalna. Typ plików to DPX (10-bitowy liniowy) lub TIFF (16-bitowy liniowy) oraz QuickTime Apple ProRes 422HQ.
6. Dodatkowo metadane dla materiału audiowizualnego powinny być zapisane wg normy PN-EN 15744. III. Czynności wymagane w procesie digitalizacji i rekonstrukcji materiału dźwiękowego, określone są następująco: 1. W przypadku materiału dźwiękowego przeprowadzenie korekcji dźwięku (w szczególności szumów). 2. Następnie przygotowania zdigitalizowanego materiału bez kompresji, w jakości i rozdzielczości nie gorszej od materiału wyjściowego, zapisanego w formacie WAVE lub równoważnym. 3. Metadane dla Materiału dźwiękowego powinny być opisane wg normy Dublin Core. 4. Ostatnim etapem jest przekazanie po zakończeniu prac zdigitalizowanego materiału wraz z metadanymi do Narodowego Instytutu Audiowizualnego. Filmoteka Narodowa w ramach Projektu Konserwacja i digitalizacja przedwojennych filmów fabularnych przeprowadziła rekonstrukcję archiwalnego filmu z 1918 roku Mania historia pracownicy fabryki papierosów - w rozdzielczości 4K, zarówno w procesie skanowania materiału, jak i rekonstrukcji cyfrowej. Filmoteka Narodowa w ramach promocji zrekonstruowanego filmu Mania historia pracownicy fabryki papierosów zleciła skomponowanie specjalnej muzyki ilustrującej film, której wykonanie przez orkiestrę symfoniczną na pokazach re-premierowych zrekonstruowanego filmu wykreowało nowe wydarzenia artystyczne. Filmoteka Narodowa podjęła prace o charakterze wdrożeniowym, mające na celu rekonstrukcję optycznej ścieżki dźwiękowej filmowych materiałów archiwalnych, przy wykorzystaniu zeskanowanych materiałów filmowych dla potrzeb rekonstrukcji obrazu. Jednym z podstawowych celów cyfrowej rekonstrukcji filmów jest ich dystrybucja i upowszechnianie. Cyfrowa rekonstrukcja jest dziełem autorskim. Proces ten powinien być wykonywany w jak najlepszej jakości i najlepszej możliwej technologii, a nie jedynie w jak najniższej cenie. Nadzór nad procesem rekonstrukcji obrazu i dźwięku powinni sprawować twórcy dzieła. Przy wyborze filmów, w pierwszej kolejności poddawanych digitalizacji,
powinny być brane pod uwagę istniejące w Polsce programy edukacyjne, a także możliwość współpracy nad procesem rekonstrukcji z twórcami filmu. 6.5 Czy nastąpiły jakieś zmiany w stosunku do roku 2009? 7. TABELA 7 UDOSTĘPNIANIE, SZKOLENIA ZAWODOWE I EDUKACJA 7.1 Czy przyjęto środki prawne lub administracyjne w celu umożliwienia wyznaczonym organom udostępnienia zdeponowanych utworów kinematograficznych do użytku oświatowego, kulturalnego, badawczego lub do innych niekomercyjnych zastosowań o podobnym charakterze zgodnie z prawem autorskim i prawami pokrewnymi? Proszę szczegółowo opisać podjęte środki. Filmy oraz materiały znajdujące się w zbiorach Filmoteki Śląskiej są udostępniane DKF-om, domom kultury, kinom studyjnym w celach edukacyjnych. Do działalności edukacyjnej i upowszechniającej kulturę filmową Filmoteka Śląska jest zobowiązana m.in. poprzez przynależność do FIAF-u, a także poprzez statut instytucji kultury. Filmoteka w ramach niekomercyjnej działalności edukacyjnej organizuje warsztaty filmowe dla dzieci, pokazy filmów dla młodzieży połączone z wykładami tematycznymi, przeglądy okolicznościowe (dotyczące dorobku reżyserów, aktorów, historii kina). Udostępniamy zbiory studentom Wydziału Radia i Telewizji oraz Zakładu Filmoznawstwa i Wiedzy o Mediach Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Kino Kosmos, w którym odbywają się projekcje organizowane przez Filmotekę jest przystosowane dla niepełnosprawnych (4 miejsca), mogą oni również korzystać z Czytelni oraz Wizualni (miejsce do przeglądania filmów DVD). W celu promowania szkolenia zawodowego w obszarach związanych z dziedzictwem filmowym nasza instytucja organizuje kursy dla kinooperatorów kin tradycyjnych. Filmoteka Śląska promuje wykorzystanie dziedzictwa filmowego do wzmocnienia wymiaru europejskiego w zakresie edukacji poprzez udostępnianie kopii na festiwale filmowe (Nowe Horyzonty we Wrocławiu, Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, Festiwal Filmów Kultowych w Katowicach, Kino na Granicy w Cieszynie itd.). Filmy ze zbiorów Filmoteki udostępniane są kinom studyjnym oraz DKF-om w całej Polsce, a także za granicą (współpraca m.in. z Instytutami Polskimi w Londynie, Pradze, Bratysławie promocja filmu polskiego za granicą). Filmoteka Śląska tak jak napisano powyżej organizuje i prowadzi zajęcia w ramach Akademii Filmowej od najmłodszych przedszkolaków poprzez dzieci ze szkoły podstawowej, gimnazja, aż do szkół średnich. W przypadku najmłodszych są to zajęcia praktyczne połączone z projekcjami filmów, przygotowujące widzów do odbioru sztuki wizualnej. Dla młodzieży starszej pokazy filmów poprzedzone są wykładami z historii kina Organizujemy również warsztaty reżyserskie i scenariuszowe. Instytucja wydała również w serii Filmoteka Śląska przedstawia 11 filmów na DVD twórców związanych z regionem śląskim 6 filmów w reżyserii Kazimierza Kutza oraz 5
filmów Lecha Majewskiego. Filmy te zostały wydane w 3 wersjach językowych i zawierają komentarz reżyserski do filmu, wyjaśniający np. sposób realizacji danej sceny w filmie. 7.2 Czy podjęto środki w celu zapewnienia osobom niepełnosprawnym dostępu do zdeponowanych utworów kinematograficznych zgodnie z prawem autorskim i prawami pokrewnymi? Proszę szczegółowo opisać podjęte środki. W zakresie udostępniania zbiorów Filmoteki Narodowej w omawianym okresie nie podejmowano działań zwiększających dostęp niepełnosprawnych, co wynika główne z ograniczeń lokalowych i finansowych Instytucji. Istotne zmiany w tej dziedzinie pojawią się wraz z uruchomieniem odremontowanego kina Iluzjon, w którym przewidziano wszystkie obecnie stosowane standardowo udogodnienia dla niepełnosprawnych w dostępie funkcjonalności, oferowanych w nowym kinie. Jeśli chodzi o kina należące do Sieci Kin Studyjnych i Lokalnych, której operatorem jest Filmoteka Narodowa, to oprócz ułatwień dla niepełnosprawnych istniejących i na bieżąco wprowadzanych w obiektach zgodnie z przepisami budowlanymi dotyczącymi obiektów publicznych, warto zwrócić uwagę na zastosowanie w niektórych kinach systemu autodeskrypcji, umożliwiającej kontakt ze sztuką filmową niewidomym i niedowidzącym. Jednakże na razie, tego rodzaju praktyki w naszych kinach maja charakter sporadyczny. 7.3 Jakie kroki podjęto w celu promowania szkolenia zawodowego we wszystkich obszarach związanych z dziedzictwem filmowym? Filmoteka Narodowa nie zajmuje się bezpośrednio szkoleniem zawodowym, a co za tym idzie również jego promocją. W omawianym okresie podejmowane były natomiast różnorodne działania w zakresie dokształcania zawodowego pracowników Instytucji. Działo się to zarówno w formach indywidualnych zajęć finansowanych bądź dofinansowywanych przez Filmotekę Narodową, jak i zajęć wspólnych dla poszczególnych grup pracowniczych, organizowanych bezpośrednio przez Instytucję. Dynamika tych działań jest jednak ściśle związana z możliwościami finansowymi Filmoteki. W tym kontekście warto również wspomnieć o bardzo korzystnej dla obu stron formie kształcenia zawodowego praktykowanej w Filmotece Narodowej, jaką jest wolontariat pracowniczy. Polski Instytut Sztuki Filmowej w ramach Programu Operacyjnego Edukacja i upowszechnianie kultury filmowej realizuje Priorytet I Edukacja Filmowa i kształcenie profesjonalne. Alokacja na priorytet w 2011 r. wynosi 12,00 mln zł. Celami priorytetu są: edukacja filmowa, zwiększenie dostępu do dorobku polskich i światowych twórców filmowych, podnoszenie kwalifikacji i profesjonalnych umiejętności przedstawicieli wszystkich grup zawodowych pracujących na potrzeby polskiej kinematografii. W ramach tego priorytetu realizowanych jest szereg działań: systematyczna edukacja dotycząca historii filmu polskiego i światowego, estetyki filmowej i środków wyrazu, społecznych funkcji
filmu, rozwój Filmoteki Szkolnej, szkolenie nauczycieli w zakresie edukacji filmowej, organizacja w kraju i za granicą kursów, szkoleń, warsztatów i innych przedsięwzięć lub programów długoterminowych, zmierzających do podnoszenia kwalifikacji wszystkich grup zawodowych pracujących na potrzeby polskiej kinematografii, podnoszenie kwalifikacji zawodowych w kraju i za granicą wszystkich grup zawodowych pracujących na potrzeby polskiej kinematografii w ramach programów wspieranych przez PISF, programy dla studentów i absolwentów szkół filmowych ułatwiających profesjonalny debiut, realizacja szkolnych filmów krótko- i średniometrażowych, realizacja pozaszkolnych filmów krótko i średniometrażowych w ramach programów wspieranych przez PISF, zakup sprzętu oraz oprogramowania służącego edukacji i produkcji filmów. Ze środków PISF Fundacja Polskie Centrum Audiowizualne realizuje program operacyjny "Profesjonalizacja indywidualna". Celem Programu jest podnoszenie kwalifikacji zawodowych osób czynnie wykonujących zawód filmowy. Beneficjenci uzyskują wsparcie udziału w przedsięwzięciach, które mają na celu podnoszenie kwalifikacji indywidualnych profesjonalistów. 7.4 Jakie kroki podjęto w celu promowania wykorzystania dziedzictwa filmowego do wzmocnienia wymiaru europejskiego w zakresie edukacji i promowania różnorodności kulturowej? Od początku istnienia Filmoteki Narodowej promowanie oraz udostępnianie europejskiego i światowego dziedzictwa filmowego można określić mianem naczelnego zadania w bieżącej działalności programowej Instytucji. Jest ono realizowane w formie pośredniej poprzez udostępnianie kopii filmów i materiałów okołofilmowych organizatorom pokazów w całej Polsce, jak i w formie bezpośredniej poprzez działalność kina Iluzjon, gdzie zaznajamianie widzów z historią kina europejskiego i światowego ma charakter systematycznego upowszechniania wiedzy na ten temat (zarówno poprzez pokazy filmów jak i działalność wystawową i wydawniczą). Systemowe działania w zakresie upowszechniania europejskiej kultury filmowej realizowane są również w Sieci Kin Studyjnych i Lokalnych, gdzie udostępnianie europejskiego dorobku filmowego jest warunkiem uczestnictwa kin w Sieci. Realizowane jest ono dzięki wsparciu dystrybucji europejskich filmów, umożliwiające dystrybutorom ich zakupy pomimo silnej konkurencji kina amerykańskiego. Wszystkie opisane formy działalności można określić mianem bardzo skutecznych, o czym świadczy w wymiarze lokalnym popularność kina Iluzjon w Warszawie oraz fakt, że w wielu z ponad stu kin SKSiL seanse filmów europejskich stanowią zdecydowaną większość. 7.5 Jakie kroki podjęto w celu wspierania i propagowania edukacji wizualnej, filmoznawstwa i umiejętności korzystania z mediów na wszystkich poziomach edukacji, zwłaszcza w programach kształcenia zawodowego i w programach europejskich?
Filmoteka Narodowa jest od wielu lat organizatorem i współorganizatorem różnych form edukacji medialnej. Najważniejsze z nich to tzw. akademie filmowe, które bazując na pokazach filmowych w swej istocie są regularnymi kursami wiedzy o historii kina, z programami adresowanymi do różnych grup wiekowych. Akademia Filmowa realizowana w kinie Iluzjon dla młodzieży akademickiej posiada status zajęć fakultatywnych na prestiżowych warszawskich uczelniach wyższych. Szczególny nacisk na edukację medialną został jednak położony w działalności Sieci Kin Studyjnych i Lokalnych. Większość spośród ponad stu kin należących do tej Sieci prowadzi różne formy edukacji filmowej. Przeszło trzydzieści spośród nich realizuje je od wielu lat z usystematyzowanym programem nauczania, stając się alternatywną bądź uzupełniającą formą edukacji medialnej w polskich szkołach na poziomie gimnazjalnym i licealnym. Filmoteka Narodowa, jako operator Sieci, motywuje kina do takiej działalności poprzez system wsparcia finansowego i wprowadzenie stosownych wymogów programowych do regulaminu Sieci. Duży nacisk jest też położony na podnoszenie poziomu tych zajęć. Służy temu zarówno kontrola i ocena programów realizowanych przez kina, jak i wprowadzenie konsultacji merytorycznych dla organizatorów tych form edukacyjnych z wykwalifikowanymi i doświadczonymi edukatorami. W coraz większym stopniu włączamy do tych działań techniki multimedialne; w tym roku uruchomiony został portal internetowy edukacjafilmowa.pl, adresowany do organizatorów różnych form edukacji filmowej, ale również do młodzieży, która wybrała film, jako kierunek swojej edukacyjnej specjalizacji. 7.6 Czy istnieją jakiekolwiek problemy lub dobre praktyki, o których należałoby wspomnieć, związane z udostępnianiem, szkoleniami zawodowymi lub edukacją? W ramach wcześniej opisanych form działalności edukacyjnej adresowanej do młodzieży szkolnej, chcielibyśmy zwrócić uwagę na ciekawą i atrakcyjną praktykę zachęcania młodych ludzi do aktywności w obszarze filmu, jaką jest ich uczestnictwo na zasadzie wolontariatu w letnich festiwalach filmowych. Dochodzi tam do łączenia różnych działań edukacyjnowychowawczych sprzyjających rozbudzeniu zainteresowania u młodego człowieka nie tylko filmem jako dziedziną sztuki, lecz także obszarem ewentualnej pracy zawodowej. 7.7 Czy nastąpiły jakieś zmiany w stosunku do roku 2009? 8. TABELA 8 DZIAŁANIA NA SZCZEBLU EUROPEJSKIM I MIĘDZYNARODOWYM 8.1 Czy instytucje dziedzictwa filmowego są zaangażowane we współpracę z innymi instytucjami dziedzictwa filmowego, archiwami radiowo-telewizyjnymi lub innymi instytucjami kulturalnymi w państwie członkowskim?
Filmoteka Śląska współpracuje z Filmoteką Narodową, Muzeum Kinematografii w Łodzi, WFDiF w Warszawie, archiwum TVP Katowice. 8.2 Czy instytucje dziedzictwa filmowego są zaangażowane w dwustronną współpracę z instytucjami dziedzictwa filmowego z innych państw członkowskich? Filmoteka Narodowa prowadzi współpracę, na różnych poziomach, z archiwami filmowymi w Europie, m.in. francuskimi, niemieckimi, szwedzkimi i estońskimi, szczególnie w zakresie wymiany materiałami archiwalnymi. W 2011 r. w związku z realizacją projektu Polska gwiazda światowego kina Pola Negri (Mania) tournee niemego filmu z muzyką na żywo, realizowanego w ramach oficjalnych imprez kulturalnych przewodnictwa Polski w Radzie Unii Europejskiej, obejmującego organizację pokazów filmu niemego Mania. Historia pracownicy fabryki papierosów (1918 r.) wraz z koncertem muzyki na żywo w europejskich stolicach: Warszawie, Paryżu, Madrycie, Londynie, Kijowie i Berlinie, Filmoteka Narodowa współpracowała z Deutsche Kinemathek w Berlinie oraz z Filmoteca Espagnola w Madrycie, a także prowadziła konsultacje z archiwami w Paryżu i Londynie. Filmoteka Śląska jako członek FIAF-u współpracuje ze wszystkimi archiwami zrzeszonymi w tej organizacji. Współpraca polega na wymianie materiałów, informacji dotyczących filmów z danej kinematografii, wzajemnym udostępnianiu kopii filmowych. 8.3 Czy instytucje dziedzictwa filmowego uczestniczą w projektach europejskich? Jeżeli tak, proszę wymienić te projekty. - Filmoteka Narodowa realizuje od 2010 r. projekt Konserwacja i digitalizacja przedwojennych filmów fabularnych w Filmotece Narodowej w Warszawie, finansowany w ramach środków Komisji Europejskiej, którego celem jest dokonanie konserwacji, digitalizacji i rekonstrukcji najstarszego w Filmotece Narodowej zbioru filmów fabularnych okresu przedwojennego. W roku 2010 dokonano zakupu sprzętu i wyposażenia do pracowni Filmoteki Narodowej, co pozwoli w przyszłości na dalsze prace digitalizacyjne i rekonstrukcyjne na zbiorze 158 filmów z okresu przedwojennego. Do końca trwania pierwszej edycji projektu, czyli do 2013 r., digitalizacji zostanie poddanych 43 filmów, których kopie zachowały się wyłącznie na taśmie łatwopalnej nitro, czyli nośniku oryginalnym, pochodzącym z okresu, w jakich filmy powstały. W roku 2010 została dokonana modernizacja pracowni Restauracji Taśmy Filmowej Filmoteki Narodowej, skompletowano kilkunastoosobowy zespół wyspecjalizowanych pracowników, przeprowadzono szkolenia w zakresie obsługi urządzeń i programów graficznych, dokonano przygotowania materiałów filmowych do rekonstrukcji, oraz zakończono proces zeskanowania i pierwszego etapu rekonstrukcji cyfrowej filmu Mania, pracownica fabryki papierosów. Ponadto, wyprodukowano materiały promocyjne, uruchomiono stronę internetową www.nitrofilm.pl i przeprowadzono dokumentację filmowo-fotograficzną
projektu. W 2011 r. zakończono prace związane z rekonstrukcją cyfrową w 4 K filmu Mania, pracownica fabryki papierosów. - Uruchomiony w 2009 r. serwis internetowy Filmoteki Narodowej Fototeka, stworzony został z myślą o prezentacji i udostępnianiu fotosów filmowych, ukazujących historię filmu polskiego. Fototeka archiwizuje skany fotografii ze zbiorów Filmoteki Narodowej. Prezentuje zarówno znane, jak i unikatowe fotografie z polskich filmów (przedwojennych oraz z lat 1945 1989), ich twórców (reżyserów, aktorów, operatorów itd.), fotografie z planów filmowych. W roku 2010 zbiory Fototeki zostały włączone do zbiorów Europeany. 8.4 Czy działają one na poziomie europejskim? - Filmoteka Narodowa działa na poziomie międzynarodowym i europejskim. Jest członkiem Międzynarodowej Federacji Archiwów Filmowych (FIAF), organizacji zrzeszającej większość archiwów filmowych świata. Filmoteka jest także członkiem Association des Cinémathèques Européennes ACE, europejskiej organizacji zrzeszającej archiwa filmowe, której celem jest podejmowanie działań na rzecz ochrony europejskiej kinematografii oraz zabezpieczenia europejskich zbiorów filmowych. Dyrektor FN jest od 2010 r. członkiem Komitetu Wykonawczego ACE. Współpraca ze strukturami UE i archiwami europejskimi dotyczy w dużej mierze wypracowania wspólnej polityki unijnej w odniesieniu do archiwów. - Dyrektor FN uczestniczy w pracach Grupy Roboczej Cinema Expert Group - Film Heritage, powołanej przez Komisję Europejską w Brukseli oraz w grupie konsultującej sprawy dzieł osieroconych. - Filmoteka Narodowa jest partnerem międzynarodowego portalu internetowego LOST FILMS (www.lost-films.eu), założonego z inicjatywy Deutsche Kinemathek w Berlinie. Portal stanowi platformę międzynarodowej współpracy pomiędzy światowymi archiwami filmowymi, której celem jest poszukiwanie filmów uznanych za zaginione. W ramach projektu poszukiwany przez niemieckie archiwum Bundesarchiv-Filarchiv film Gdy świat grzeszny woła ( und es lockt ein Ruf aus sündiger Welt ) z 1925 roku, został odnaleziony w zbiorach Filmoteki Narodowej. Ponadto odnaleziono szwedzki film z roku 1913 r. Gränsfolken, w reż. Mauritza Stillera. 9. TABELA 9 DZIAŁANIA NASTĘPCZE W ZAKRESIE PRIORYTETÓW Jakie działania podjęto w państwie członkowskim w ramach realizacji poniższych obszarów działań od 2009 r.? Proszę również określić, czy przewidują Państwo podjęcie działań w każdym z tych obszarów w latach 2012/2013.
Gromadzenie 9.1 Czy przewidziano stosowanie mechanizmów egzekwowania przepisów w zakresie deponowania prawnego lub umownego? 9.2 Czy wprowadzono systematyczne kontrole jakości deponowanego materiału? Czy pojęcie dobrej jakości zdefiniowano w instrumentach prawnych będących podstawą deponowania prawnego lub obowiązkowego, jeżeli nie uczyniono tego do tej pory? 9.3 Czy aktywnie promowano dobrowolne deponowanie utworów kinematograficznych i pokrewnych materiałów filmowych? Czy zapewniono zawarcie umów we wszystkich przypadkach deponowania? Czy wykorzystywano wzór umowy o dobrowolne deponowanie zawieranej przez ACE i FIAPF? Filmoteka Śląska informuje o możliwości deponowania utworów kinematograficznych i pokrewnych filmów. Katalogowanie i tworzenie baz danych 9.4 Czy Państwa bazy danych są w pełni dostępne w Internecie i czy możliwe jest ich przeszukiwanie przez Internet? W Internecie dostępna jest część zbiorów Filmoteki Narodowej (Fotosy). Na przełomie lat 2010 i 2011 planowane jest wprowadzenie katalogu zasobów cyfrowych Filmoteki Narodowej w zakresie zdigitalizowanych filmów fabularnych oraz kronik filmowych PAT i PKF. Filmoteka Śląska udostępnia swoje bazy danych dotyczące filmów 16 i 35 mm, filmów DVD, książek oraz czasopism. Przeszukiwanie w Internecie jest możliwe. 9.5 Czy Państwa instytucja uczestniczyła w finansowanym przez UE szkoleniu w zakresie wdrażania Norm europejskich EN 15744:2009 oraz EN 15907:2010 w sprawie interoperacyjności baz danych? Czy wdrożono lub planuje się wdrożenie tych norm? Pracownicy Filmoteki Narodowej uczestniczyli w szkoleniu w zakresie normy CEN TC 372 w dniach 25-27 października 2010 w Rzymie oraz 22-24 czerwca 2011 w Paryżu. Zachowanie 9.6 Czy określono długoterminową strategię dotyczącą Państwa krajowego dziedzictwa filmowego oraz krajowe plany zachowania dziedzictwa filmowego?