1
SPIS TRECI str. 1. WNIOSKI Z PRZEPROWADZONEJ ANALIZY STRESZCZENIE 3 2. CHARAKTERYSTYKA PROJEKTU 5 2.1. Podstawowe informacje 5 2.2. Umocowanie projektu w dokumentach strategicznych i przepisach prawnych 5 2.3. Analiza otoczenia społeczno-gospodarczego projektu 6 2.4. Analiza otoczenia projektu pod ktem gospodarki wodno-ciekowej 7 2.6. Logika interwencji 2.7. Analiza instytucjonalna 3. ANALIZA TECHNICZNA I/LUB TECHNOLOGICZNA 13 3.1. Ocena techniczna projektu 13 3.2. Opis alternatywnych wariantów, analiza opcji 19 4. ANALIZA FINANSOWA 20 4.1. Nakłady inwestycyjne na realizacj projektu 20 4.2. ródła finansowania projektu 25 4.3. Program sprzeday. Kalkulacja przychodów ze sprzeday inwestora w wyniku realizacji inwestycji 4.4. Rachunek zysków i strat projektu 52 4.5. Rachunek przepływów pieninych projektu 55 4.6. Obliczenie wartoci wskaników opłacalnoci inwestycji 58 5. ANALIZA WARIANTÓW 58 6. ANALIZA ODDZIAŁYWANIA NA RODOWISKO 41 10 11 43 2
1. WNIOSKI Z PRZEPROWADZONEJ ANALIZY PODSUMOWANIE Studium wykonalnoci wykonano jako element zlecenia w ramach umowy zawartej 15 kwietnia 2005 roku pomidzy Gmin i Miastem Koziegłowy i firm ABRYS- Technika Sp. z o.o. Przedmiotem projektu jest koncepcja programowo-przestrzenna gospodarki ciekowej. Bezporednim beneficjentem projektu jest Gmina i Miasto Koziegłowy. Porednimi beneficjentami projektu s mieszkacy gminy i miasta Koziegłowy, podmioty gospodarcze funkcjonujce na terenie gminy i miasta, bdce wytwórcami cieków przemysłowych i komunalnych, które zgodnie z przepisami prawnymi mog by oczyszczane w oczyszczalni cieków komunalnych oraz przedsibiorstwa wywozowe obsługujce mieszkaców i podmioty gospodarcze pod ktem opróniania zbiorników bezodpływowych. Planowany projekt spełnia wymagania prawne wyznaczane przez obowizujce akty normatywne i jest cile powizany z celami okrelonymi w dokumentach strategicznych na poziomie krajowym, wojewódzkim, powiatowym oraz gminnym. Analizowany projekt słuy osigniciu statutowego celu gminy i miasta Koziegłowy oraz realizacji zada dotyczcych gospodarki ciekowej i bdzie własnoci Gminy. Zarzdzaniem oraz biec eksploatacj oczyszczalni oraz sieci kanalizacyjnej bdzie zajmował si zakład komunalny, bdcy zakładem budetowym Gminy, który zostanie powołany do tego celu. Na terenie gminy i miasta Koziegłowy do najwaniejszych problemów naley zanieczyszczanie wód podziemnych i gruntowych wskutek infiltracji cieków bytowogospodarczych oraz wód opadowych (wnoszcych zanieczyszczenia powierzchniowe i atmosferyczne). Celem projektu, wynikajcym z zidentyfikowanych problemów, jest prowadzenie racjonalnej i zgodnej z wymogami prawnymi gospodarki ciekowej na terenie Gminy i Miasta Koziegłowy. Cele szczegółowe projektu to: 1. Cigła poprawa stanu rodowiska naturalnego na terenie gminy i miasta Koziegłowy. 2. Wzrost konkurencyjnoci gminy i atrakcyjnoci inwestycyjnej. 3. Cigła poprawa jakoci ycia mieszkaców. Projekt bdzie wdraany i realizowany przez Gmin Koziegłowy; a prace bd finansowane bezporednio z budetu Gminy przy udziale pozyskanych rodków ze ródeł zewntrznych. Dla potrzeb analizy finansowej załoono, e ródłem tym bdzie poyczka dzielona przez Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej. 3
Analizowany projekt słuy osigniciu statutowego celu Gminy oraz realizacji zada dotyczcych gospodarki ciekowej, a powstałe w wyniku realizacji projektu produkty (oczyszczalnia cieków oraz sie kanalizacyjna) bd własnoci Gminy i Miasta Koziegłowy. W opracowaniu przedstawiono harmonogram realizacji inwestycji, sporzdzono kalkulacj ceny jednostkowej przyjcia cieków komunalnych na oczyszczalni w m. Miło oraz przekazania cieków komunalnych do oczyszczalni w Myszkowie, stanowice podstaw dokonanej analizy finansowej. Oprócz tego porównano wybrana lokalizacj z pozostałymi wariantami, zaproponowanymi we Wstpnych wariantach Koncepcji programowoprzestrzennej gospodarki ciekowej tj. moliwoci posadowienia oczyszczalni w m. Rzeniszów lub w m. Koziegłowy Ordon. Oceniono take wpływ inwestycji na rodowisko przyrodnicze w gminie. W wyniku przeprowadzonej analizy finansowej projektu uzyskano nastpujce wartoci wskaników opłacalnoci: NPV - -29630815,3 IRR ze wzgldu na ujemn warto NPV nie okrelono Lata zwrotu - ze wzgldu na ujemn warto NPV nie okrelono NPV ma warto ujemn, zatem projekt nie bdzie generowa dochodu, jednak ze wzgldu na to, e realizacja inwestycji pozwoli na prowadzenie i rozwijanie racjonalnej gospodarki ciekowej na terenie Gminy i Miasta Koziegłowy, przyczyniajc si do stworzenia nowych miejsc pracy, ochrony rodowiska przyrodniczego, a take poprawy warunków ycia mieszkaców gminy, naley planowane przedsiwzicie uzna za celowe i uzasadnione. 4
2. CHARAKTERYSTYKA PROJEKTU 2.1. Podstawowe informacje Projekt stanowi koncepcj programowo-przestrzenn gospodarki ciekowej na terenie gminy i miasta Koziegłowy. Opracowanie jest etapem wstpnym podjcia działa inwestycyjnych w zakresie rozwoju infrastruktury kanalizacyjnej Gminy i Miasta Koziegłowy i pozwoli na uszczegółowienie planów rozwojowych Gminy. Realizacja przyjtej koncepcji ma na celu poprawienie w znacznym stopniu stanu rodowiska przyrodniczego gminy, a przez to równie poziomu ycia mieszkaców. Analizie w niniejszym opracowaniu poddano warianty wybrane przez Rad Gminy i Miasta Koziegłowy na podstawie Wstpnych wariantów koncepcji gospodarki ciekowej : Wariant I dla Zlewni Koziegłowy z lokalizacj oczyszczalni w miejscowoci Miło; Wariant III dla Zlewni Postp odprowadzenie cieków do oczyszczalni w m. Myszków. 2.2. Umocowanie projektu w dokumentach strategicznych i przepisach prawnych Planowany projekt spełnia wymagania prawne wyznaczane przez obowizujce akty normatywne i jest cile powizany z celami okrelonymi w dokumentach strategicznych na poziomie krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Projekt jest zgodny z priorytetem, wyznaczonym w Programie Ochrony rodowiska dla Gminy i Miasta Koziegłowy na lata 2004 2007 z uwzgldnieniem perspektywy na lata 2008 2015, majcym na celu przywrócenie czystoci wód powierzchniowych, ochron bogatych zasobów wód podziemnych podstawowego ródła zaopatrzenia w wod. W zakresie gospodarki wodno-ciekowej słuy bdzie realizacji zada Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z przykanalikami oraz Budowa oczyszczalni przydomowych na terenach zabudowy rozproszonej. Projekt jest komplementarny z innymi działaniami, podejmowanymi przez gmin i miasto Koziegłowy. Gmina została zakwalifikowana do Krajowego Programu Oczyszczania cieków komunalnych jako aglomeracja od 2000 do 15 000 RLM na podstawie informacji zgłoszeniowej opartej na wariancie nr 2 opisanym w Studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. 5
2.3. Analiza otoczenia społeczno-gospodarczego projektu Koncepcja programowo-przestrzenna gospodarki wodno-ciekowej realizowana bdzie na terenie gminy i miasta Koziegłowy. Omawiany teren stanowi gmin miejskowiejsk, lec w powiecie myszkowskim w województwie lskim. Gmina - wg danych Urzdu Gminy i Miasta - zajmuje 15 916 ha (159,16 km 2 ), z czego miasto Koziegłowy - 2 672 ha (prawie 17 % ogólnej powierzchni), natomiast obszar wiejski - 13 244 ha (ponad 83 %). Miasto Koziegłowy pełni funkcj orodka miejsko-gminnego o znaczeniu administracyjno-usługowym. Na terenie gminy dominuj grunty rolne, stanowice ok. 73 % powierzchni gminy, oraz lasy (20%). Pozostałe tereny (zabudowa, tereny komunikacji, wody powierzchniowe i in.) zajmuj łcznie 7 %. Przez gmin przebiegaj wane szlaki komunikacyjne: droga krajowa Nr 1 (Warszawa- Katowice), drogi wojewódzkie Nr 789 (Lelów - arki - Kalety) i Nr 791 (Poraj Myszków - Zawiercie), których znaczenie w przyszłoci jeszcze wydatnie wzronie, szczególnie po wybudowaniu autostrada A 1, kiedy stan si szlakami komunikacyjnymi stanowicymi dojazd do niej. Liczba mieszkaców wg stanu na dzie 31.12.2004 r. wynosiła 14 464 osób, z czego w miecie Koziegłowy - 2 406 osób, a na obszarze wiejskim - 12 058 osób. Gsto zaludnienia wynosi ok. 91 Mk/km 2. Wskanik zaludnienia gminy jest stosunkowo niski w odniesieniu do wartoci 151 Mk/km 2 dla powiatu myszkowskiego i województwa lskiego (382 Mk/km 2 ). Z analizy danych z lat 1999-2004 dotyczcych ludnoci wynika, e wystpuje stała tendencja malejca, zarówno jeli chodzi o liczb mieszkaców, jak i przyrost naturalny. Ze wzgldu na atrakcyjno turystyczn gminy obserwuje si wzrost liczby turystów przebywajcych na jej terenie. Według danych statystycznych opracowanych przez Główny Urzd Statystyczny na podstawie obowizujcej statystyki publicznej (opublikowanych w Banku Danych Regionalnych) w cigu 2003 roku na terenie gminy przebywało 1 064 turystów. Dane te nie uwzgldniaj przebywajcych w prywatnym budownictwie letniskowym, a ich liczba i okres ich przebywania s trudne do okrelenia. Według systemu rejestracji podmiotów gospodarczych (system REGON) Głównego Urzdu Statystycznego w Warszawie na terenie Gminy i Miasta Koziegłowy na koniec roku 2003 zarejestrowane były 1 822 jednostki gospodarcze, z czego 606 jednostek gospodarczych - na terenie miejskim, a 1 216 - na terenie wiejskim gminy. W ostatnich 8 latach mona zauway cigły wzrost liczby podmiotów. W strukturze gospodarki dominuje 6
drobny przemysł, rolnictwo i handel. Istotne znaczenie ma przetwórstwo przemysłowe. Według Powszechnego Spisu Rolnego z 2002 roku na obszarze gminy funkcjonuje 3831 gospodarstw rolnych, z czego 2 964 to gospodarstwa indywidualne powyej 1 ha. Na obszarze gminy i miasta ponad 60 % stanowi ludno w wieku produkcyjnym (8 750 osób). Wg danych GUS wynika, e tylko ok. 15 % społeczestwa zakwalifikowanego jako ludno w wieku produkcyjnym jest zatrudniona na terenie gminy i miasta Koziegłowy, pozostali natomiast poza jej granicami. Dua cz z nich zasila szeregi bezrobotnych. Dominujcym ródłem utrzymania gospodarstw domowych s ródła niezarobkowe tj. emerytury (33 %), renty (51%) i zasiłki (2%), stanowice łcznie 86%. 2.4. Analiza otoczenia projektu pod ktem gospodarki wodno-ciekowej Teren Gminy i Miasta Koziegłowy naley do obszarów o duej zasobnoci w wody podziemne. Według podziału hydrogeologicznego gmina ley w obszarze bytomskoolkuskiego regionu hydrogeologicznego. Jest te w całoci połoona w zasigu Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP) nr 327 o nazwie Lubliniec - Myszków, wystpujcego w utworach triasu o typie szczelinowo-krasowym. Na podstawie bada jakoci wód podziemnych na terenie gminy Koziegłowy, wykonanych w ramach monitoringu regionalnego przez Oddział Terenowy w Czstochowie Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony rodowiska w Katowicach, wody zbiornika oceniono jako wysokiej jakoci i zaliczono do klasy Ib. Cennym zasobem wód podziemnych na terenie gminy Koziegłowy s pokłady wód jurajskich we wschodniej czci gminy, które wydobywane s do celów przemysłowych przez wytwórni wód mineralnych i napojów na bazie wody jurajskiej. Ze wzgldu na wysok jako tych walorów konieczne jest podjcie zdecydowanych działa zmierzajcych do ich zachowania. Na terenie gminy Koziegłowy funkcjonuj 3 ujcia zbiorcze, zaopatrujce ludno: w Koziegłowach, Rzeniszowie i Piczycach. Do sieci podłczonych jest (wg Programu Ochrony rodowiska ) ok. 83 % mieszkaców. Cz ludnoci zaopatruje si ze studni indywidualnych, wykorzystujcych płytkie zasoby wód podziemnych, które mog cechowa si nisk jakoci. Liczba i stan techniczny wobec braku inwentaryzacji nie s znane. Jako tych wód ulegała na przestrzeni lat 2004-2005 zmianom. Badania prowadzone przez Pastwowy Inspektorat Sanitarny w Myszkowie wykazały, e w 2004 roku ujcia w Koziegłowach i Rzeniszowie nie nadawały si do spoycia ze wzgldu na stan bakteriologiczny, mtno i zawarto elaza. Przekroczenia mikrobiologiczne stwierdzono take w sieci wodocigowej. W 2005 roku wody ujmowane 7
spełniały wymogi okrelone rozporzdzeniem. W Koncepcji... wskazuje si na potrzeb stałej konserwacji sieci i wymiany jej wyeksploatowanych odcinków. Wody podziemne ujmowane s take na potrzeby przemysłowe i socjalno-bytowe przez podmioty gospodarcze w 3 ujciach: Postpie, Rzeniszowie i Koziegłówkach. Dla wszystkich uj wyznaczono jedynie strefy ochrony bezporedniej. Na terenie gminy Koziegłowy gospodarka ciekowa funkcjonuje jedynie czciowo. Jedynie ok. 200 mieszkaców m. Rzeniszów (wg danych z bazy GUS), korzystało z sieci kanalizacji sanitarnej, która podłczona jest do oczyszczalni cieków komunalnych w w/w miejscowoci. Oczyszczalnia biologiczna typu FLYGT w Rzeniszowie funkcjonuje na mocy pozwolenia wodnoprawnego wydanego przez Starost Myszkowskiego decyzj OSR.62232s/24/04/05 z 26 stycznia 2005, wanej do 26 stycznia 2015 roku. Przyjmuje ona cieki komunalne od mieszkaców wsi Rzeniszów. Łcznie do oczyszczalni trafiło w 2003 roku 14,4 dam 3 (zarówno dostarczonych sieci jak i dowiezionych taborem asenizacyjnym). Do oczyszczalni spływaj take cieki przemysłowe. Odbiornikiem cieków oczyszczonych jest - za porednictwem rowu melioracyjnego - rzeka Boy Stok. Przepustowo oczyszczalni wynosi: Q r.dob. - 310 m 3, Q max.dob. 328 m 3, Q roczne 113 500 m 3. Oczyszczalnia w Postpie funkcjonuje na mocy pozwolenia wodnoprawnego wydanego przez Starost Myszkowskiego decyzj OSR.62232s/21/04/05 z 11 stycznia 2005, wanej do 11 stycznia 2015 roku. Przyjmuje cieki przemysłowe biologiczne rozkładalne i bytowe. Odbiornikiem cieków oczyszczonych jest rzeka Warta. Przepustowo oczyszczalni wynosi: Q r.dob. - 550 m 3, Q roczne 200 750 m 3. Łcznie do oczyszczalni trafiło w 2003 roku 110 dam 3. Oczyszczalnia przewidziana jest do modernizacji ze wzgldu na niespełnianie wymaga dla oczyszczania cieków przemysłowych. Szczegółow charakterystyk techniczn i technologiczn obu obiektów zawiera Koncepcja.... Gospodarka ciekowa w wikszoci terenu gminy oparta jest na zbiornikach bezodpływowych, z których cieki wywoone s taborem asenizacyjnym na oczyszczalnie. Wg spisu przeprowadzonego w 2004 roku na terenie gminy stwierdzono 2 326 szamb, jednak ich liczba moe by wiksza. Podobnie dane dotyczce ich pojemnoci i wywozu naley uzna za zanione. Ich stan techniczny wymaga take weryfikacji. Cz gospodarstw nie posiada zbiorników w ogóle, kierujc cieki prosto do ziemi lub wód powierzchniowych. Na terenie gminy działa take 6 przydomowych oczyszczalni cieków. 8
Sie kanalizacji deszczowej funkcjonuje tylko na terenie miasta Koziegłowy, odprowadzajc wody opadowe do cieków. Na terenie gminy zlokalizowanych jest take 14 miejsc zrzutów cieków opadowych i roztopowych do wód powierzchniowych, podczyszczanych w lokalnych urzdzeniach podczyszczajcych. Spustu wód ze stawów hodowlanych dokonuje natomiast Przedsibiorstwo SoNa, zajmujce si przetwórstwem ryb. Gospodarka ciekowa na terenie gminy i miasta Koziegłowy organizowana i nadzorowana jest przez Referat Gospodarki Komunalnej. Obsług systemu w zakresie wywozu cieków z terenu gminy prowadz firmy prywatne, jak i podmioty komunalne. 2.5. Zindentyfikowane problemy Na terenie gminy i miasta Koziegłowy do najwaniejszych problemów naley zanieczyszczanie wód podziemnych i gruntowych wskutek infiltracji cieków bytowogospodarczych oraz wód opadowych (wnoszcych zanieczyszczenia powierzchniowe i atmosferyczne). Do przeobrae ilociowych naley głównie zaliczy zmniejszanie zasobów wód podziemnych wskutek ich ujmowania na potrzeby gospodarcze. cieki komunalne wyranie wpływaj na stenie tlenu w wodzie odbiornika. Powoduj one wystpowanie podwyszonych zawartoci zwizków organicznych (charakteryzowanych przez BZT 5, ChZT), zwizków biogennych (zwizki azotu i fosforu), zawiesiny, metali cikich (głównie cynku) oraz decyduj o zanieczyszczeniu bakteryjnym. cieki przemysłowe, s ródłem wystpowania w wodach wysokich ste szeregu zanieczyszcze specyficznych, tj.: substancji rozpuszczonych, chlorków, siarczanów, metali cikich, fenoli, cyjanków, wglowodorów aromatycznych. Na terenie gminy zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych zwizane s z: zrzutami niedostatecznie oczyszczonych cieków (nieodpowiadajcych warunkom pozwolenia wodnoprawnego) w wyniku nieprzewidzianych zdarze awaryjnych na oczyszczalniach lub problemów technologicznych procesu oczyszczania; zrzutami wód opadowych z terenów zurbanizowanych i dróg (w tym równie bez dostatecznego doczyszczenia); wymywaniem zanieczyszcze z dzikich wysypisk odpadów; spływem zanieczyszcze obszarowych. Problemy te wynikaj z: a) w odniesieniu do zbiorników bezodpływowych: 9
złego stanu technicznego zbiorników bezodpływowych (nieszczelno), a co za tym idzie - braku moliwoci kontroli stanu technicznego; nieprecyzyjnego i niepełnego spisu szamb (ocena pod wzgldem technicznym); braku wprowadzonego systemu kontroli opróniania szamb, regulowanego miejscowym prawem (regulaminem utrzymania czystoci i porzdku); braku systemu kontroli taboru asenizacyjnego (kontroli wywozu cieków do oczyszczalni); b) w odniesieniu do kanalizacji sanitarnej: niedostatecznego rozwoju sieci kanalizacji wobec zwodocigowania gminy; bezporednich zrzutów nieoczyszczonych cieków bytowo gospodarczych do cieków wodnych i ziemi (na nieskanalizowanych obszarach); c) w odniesieniu do kanalizacji deszczowej: podłczania si mieszkaców do sieci kanalizacji deszczowej i zrzuty nieoczyszczonych cieków bytowych. Poprawa jakoci wód powierzchniowych wymaga wieloletnich działa, przede wszystkim w zakresie rozbudowy infrastruktury odprowadzania i oczyszczania cieków, a take w zmianie wiadomoci ekologicznej mieszkaców. Moliwo realizacji projektu, bdcego przedmiotem studium, pozwoli na rozwizanie w/w problemów. 2.6. Logika interwencji 2.6.1.Cele projektu Prowadzenie racjonalnej i zgodnej z wymogami prawnymi gospodarki ciekowej na terenie Gminy i Miasta Koziegłowy. Cele szczegółowe projektu: 1. Cigła poprawa stanu rodowiska naturalnego na terenie gminy i miasta Koziegłowy. 2. Wzrost konkurencyjnoci gminy i atrakcyjnoci inwestycyjnej. 3. Cigła poprawa jakoci ycia mieszkaców. 10
2.7. Analiza instytucjonalna Bezporednim beneficjentem projektu jest Gmina i Miasto Koziegłowy. Porednimi beneficjentami projektu s mieszkacy gminy i miasta Koziegłowy, podmioty gospodarcze funkcjonujce na terenie gminy i miasta, bdce wytwórcami cieków przemysłowych i komunalnych, które zgodnie z przepisami prawnymi mog by oczyszczane w oczyszczalni cieków komunalnych oraz przedsibiorstwa wywozowe obsługujce mieszkaców i podmioty gospodarcze pod ktem opróniania zbiorników bezodpływowych. Projekt bdzie wdraany i realizowany przez Gmin Koziegłowy; a prace bd finansowane bezporednio z budetu Gminy przy udziale pozyskanych rodków ze ródeł zewntrznych. Analizowany projekt słuy osigniciu statutowego celu Gminy oraz realizacji zada dotyczcych gospodarki ciekowej, a powstałe w wyniku realizacji projektu produkty (oczyszczalnia cieków oraz sie kanalizacyjna) bd własnoci Gminy i Miasta Koziegłowy. Analiz moliwoci finansowania inwestycji przez gmin zamieszczono w dalszej czci opracowania. Moliwoci finansowania inwestycji przez Gmin i Miasto Koziegłowy wpływaj na kształt harmonogramu realizacji projektu w poszczególnych latach. Harmonogram ten zawieraj ponisze tabele. 11
12
3. ANALIZA TECHNICZNA I/LUB TECHNOLOGICZNA 3.1. Ocena techniczna projektu Dla potrzeb koncepcji podzielono gmin Koziegłowy na dwie zlewnie: Zlewnia Koziegłowy obejmujca zdecydowan wikszo miejscowoci gminy. Poszczególne obszary ci ku małym rzeczkom przepływajcym przez teren gminy: (Boy Stok, Sarni Stok, Mała Panew i Brytnica); Zlewnia Postp - obejmujca północno wschodni cz gminy lec na stokach bezporedniej Zlewni Warty. Co do zabudowa przy ul. Gyskiej (północna cz miasta Koziegłowy dzielnicy Rosochacz) jako zintegrowanych z Gynem (gm. Poraj) zaproponowano włczenie do aglomeracji Poraj. Naley take doprecyzowa zamiary władz gminy dot. sposobu zagospodarowania terenów nad rzek Mała Panew i Brynica ze wzgldu na dzik zabudow letniskowo - pobytow. W Koncepcji... dokonano podziału wyznaczonych zlewni na zlewnie czstkowe, którym przyporzdkowano układy kanalizacyjne, odpowiadajce najwikszej jednostce osadniczej w danej zlewni: dla zlewni Koziegłowy: układ kanalizacyjny Cynków; układ kanalizacyjny Gliniana Góra - Brzeziny; układ kanalizacyjny Gniazdów; układ kanalizacyjny Koziegłówki; układ kanalizacyjny Krusin Mały Krusin; układ kanalizacyjny Lgota Górna cz zachodnia; układ kanalizacyjny Markowice; układ kanalizacyjny Miło; układ kanalizacyjny Mysłów; układ kanalizacyjny Mzyki; układ kanalizacyjny Osiek; układ kanalizacyjny Piczyce; układ kanalizacyjny Pustkowie Lgockie; układ kanalizacyjny Rzeniszów; układ kanalizacyjny Siedlec Duy; 13
układ kanalizacyjny Siedlec Mały; układ kanalizacyjny Stara Huta; układ kanalizacyjny Winowno; układ kanalizacyjny Wojsławice; układ kanalizacyjny Zabijak; układ kanalizacyjny Koziegłowy. dla zlewni Postp: układ kanalizacyjny Postp; układ kanalizacyjny Lgota Górna cz wschodnia; układ kanalizacyjny Lgota Nadwarcie; układ kanalizacyjny Lgota Mokrzesz; układ kanalizacyjny Oczko. Dla ok. 200 budynków (ok. 800 mieszkaców - ok. 5,7 % ludnoci gminy) przy pełnym nasyceniu sieciami kanalizacyjnymi przewiduje si w Koncepcji... indywidualne systemy neutralizacji cieków w rejonie rozproszonej zabudowy (okolice Pustkowia, Glinianej Góry oraz Kunicy). Informacje uzupełniajce dot. obszaru Aglomeracji Koziegłowy 1 Wykonanie projektu budowlanego oczyszczalni I etapu 2005/2006 rok 2 Przepustowo oczyszczalni w I etapie 1200 m 3 /d 3 Przepustowo oczyszczalni w II etapie 2400 m 3 /dob 4 Wykonanie I etapu oczyszczalni 2006/2007 5 Wykonanie projektu budowlanego kanalizacji dla I etapu oczyszczalni 2005/2006 6 Wykonanie sieci kanalizacyjnej dla I bloku oczyszczalni 2006-2010 rok 7 Przewidywana długo sieci kanalizacyjnej I etapu dla 3 miejscowoci 18.980 8 Wykonanie projektu budowlanego kanalizacji dla II etapu oczyszczalni 2010 9 Wykonanie gminnego programu gospodarki ciekowej II kwartał 2005 10 Bezporedni efekt ekologiczny Zahamowanie postpujcej degradacji jurajskich wód podziemnych, rowów melioracyjnych, rzeczek i rzeki Warty ródło: Koncepcja programowo-przestrzenna gospodarki wodno-ciekowej. W Koncepcji... dla zlewni Koziegłowy omówiono szczegółowo moliwoci posadowienia oczyszczalni cieków dla miasta i gminy Koziegłowy. O lokalizacji oczyszczalni w m. Miło ostatecznie zadecydowała Rada Gminy na podstawie opracowania Wstpne warianty Koncepcji gospodarki ciekowej, poprzedzajcego przedmiotow koncepcj. Mankamentem posadowienia oczyszczalni w Miłoci jest lokalizacja na terenach zalewowych, co wymaga bdzie zabezpieczenia terenu projektowanej oczyszczalni przed zalaniem, aby zmniejszy ryzyko wystpienia zagroenia powodzi. 14
Dla zlewni Postp zdecydowano si na podłczenie sieci do oczyszczalni w Myszkowie. Dla zabudowy rozproszonej przewidziano gromadzenie cieków w zbiornikach bezodpływowych do czasu wykonania systemu oczyszczalni przydomowych. Nastpnie istniejce zbiorniki po zinwentaryzowaniu bd wykorzystywane do gospodarowania wodami opadowymi. Oczyszczalnia w m. Miło funkcjonowa bdzie jako system dwublokowy z blokami wyniesionymi ponad powierzchni terenu, o przepustowoci 2x 1250 m 3, w oparciu o metod osadu czynnego z wgłbnym napowietrzaniem drobnopcherzykowym i biologiczn redukcj zwizków biogennych (fosforu i azotu). System typu biologicznego oparty bdzie na kontenerowej oczyszczalni (fakultatywnie betonowej), łatwej do dostosowania jej do zmieniajcych si warunków oczyszczania cieków. Budow oczyszczalni planuje si w dwóch etapach (kady o przepustowoci 1250 m 3 /dob) z uwagi na wyodrbnienie etapowej budowy kolektorów, zgodnie z harmonogramem realizacji. II blok zostanie zbudowany po osigniciu nominalnego obcienia I bloku oczyszczalni. Zgodnie z Koncepcj... projektowany obiekt oczyszczalni dla Aglomeracji Koziegłowy o przepustowoci dobowej docelowej 2500 m 3 powinien składa si z nastpujcych elementów obiektowych: A. Zespół przyjmowania cieków 1. Pompownia obiektowa. 2. Zespół przyjmowania cieków dowoonych. - Płyta ociekowa z wpustem ulicznym. - Układ przewodów z szybkozłczkami. - Urzdzenie rejestrujce STZ - 202 z pras do skratek. - Zawór czerpalny wody. - luza higienizacyjna. 1. Sita obrotowe, krata schodkowa lub w najgorszym razie piaskownik. 2. Składowisko pojemników piasku i skratek. B. Zasadniczy blok oczyszczalni 1. Blok oczyszczalni. - Komora beztlenowa. - Komora niedotleniona. - Komora tlenowa. 2. Osadniki wtórne 6 szt. segmentowych lub 2 due. 15
3. Pomieszczenie dmuchaw i sterowania. - Dmuchawy rotacyjne. - Zespół sterowania oczyszczalni. C. Zespół gospodarki osadowej 1. Zagszczacz pionowy ZG -100. 2. Zespół dozowania mleczka wapiennego i polielektrolitów. 3. Prasa płytowa, stacja odwadniania osadów lub prasa tamowa. 4. Magazyny komponentów kompostowych. 5. Kompostowniki. 6. Magazyn gotowego kompostu. D. Odpływ cieków oczyszczonych 1. Kolektor odpływowy. 2. Komora pomiarowa cieków oczyszczonych. 3. Wylot betonowy cieków oczyszczonych. E. Pomieszczenie zaplecza socjalno - magazynowego. 1. Zaplecze socjalne. 2. Pomieszczenie administracyjne i synoptyki. 3. Magazyn czci i urzdze zapasowych. 4. Pomieszczenie warsztatowe. 5. Agregatorownia. Wszystkie elementy technologiczne zespołu przyjcia cieków, oczyszczania cieków, gospodarki osadowej i zaplecza socjalnego mog by umieszczone w budynku technologicznym i mog stanowi cało kubaturow i architektoniczn wraz z blokiem oczyszczalni. cieki na oczyszczalni trafia bd z sieci kanalizacyjnej z całej zlewni Koziegłowy, która bdzie układem mieszanym grawitacyjno-tłocznym. cieki z danego obszaru zbierane bd w tłoczni sieciowej, a nastpnie wtłaczane do układu tłocznego łczcego wszystkie miejscowoci z oczyszczalni. Na oczyszczalni bd przyjmowane take cieki dowoone taborem asenizacyjnym, trafiajc do zespołu przyjmowania cieków dowoonych (z rejestracj ilociow i pomiarem jakoci cieków), wyposaonego w: płyt ociekow z wpustem ulicznym, 16
układ przewodów z szybkozłczkami, urzdzenie rejestrujce STZ - 202 z pras do skratek, zawór czerpalny wody, luz higienizacyjn. Proces technologiczny oczyszczania cieków opiera si bdzie na metodzie osadu czynnego wg zmodyfikowanego systemu Bardenpho. Proponowana oczyszczalnia mechaniczno biologiczna cieków obejmuje nastpujce procesy: mechaniczne (usuwanie skratek ), sedymentacja zawiesiny mineralnej i organicznej w piaskowniku, kondycjonowanie cieków, defosfatacj biologiczn cieków z ewentualnym kocowym strcaniem fosforanów symultanicznie, denitryfikacj wtórn osadu recyrkulowanego, denitryfikacj biologiczn cieków, nitryfikacj cieków połczon z rozkładem zanieczyszcze organicznych w procesie osadu czynnego, sedymentacj zawiesin osadu czynnego do cieków oczyszczonych, unieszkodliwienie osadu nadmiernego i jego przeróbk. cieki do obiektowej pompowni oczyszczalni bd dopływały kolektorami tłocznymi. Z nieskanalizowanej czci aglomeracji cieki bd dowoone wozami asenizacyjnymi do stacji zlewczej. cieki bd wstpnie oczyszczane mechanicznie na sitach obrotowych, kratach schodkowych lub w piaskowniku. Pozbawione zanieczyszcze stałych cieki bd dalej przetłaczane do biologicznej oczyszczalni cieków, w której bdzie realizowany proces biologicznego oczyszczania cieków metod osadu czynnego w układzie komór beztlenowych, niedotlenionych tlenowych. Komora nitryfikacji (tlenowa) połczona bdzie poprzez zastawki z osadnikami wtórnymi pionowymi. Pomidzy osadnikami wtórnymi oczyszczalni BIO a komorami beztlenowymi stosowana bdzie zewntrzna recyrkulacja osadów ze ciekami dla realizacji procesu biologicznej defosfatacji (w warunkach beztlenowych) i denitryfikacji (w warunkach niedotlenionych). W oczyszczalni biologicznej pomidzy komor tlenow a komor niedotlenion stosowana bdzie wewntrzna recyrkulacja cieków z osadem dla realizacji procesu biologicznej denitryfikacji. 17
Cig technologiczny zblokowanej oczyszczalni biologicznej obejmie pełne biologiczne oczyszczanie cieków z równoczesnym usuwaniem zwizków biogennych, stabilizacj tlenow osadu nadmiernego i przygotowaniem osadu nadmiernego do mechanicznego odwodnienia. Proces biologicznego oczyszczania cieków metod osadu czynnego wg zmodyfikowanego systemu Bardenpho charakteryzuje si stosunkowo niskim wiekiem osadu, przy zmiennym czasie retencji hydraulicznej, bdcym funkcj stenia zwizków azotowych. Moliwa do uzyskania efektywno usuwania zanieczyszcze wynosi: dla zwizków organicznych 98 %, dla zwizków biogennych 95 %. W celu usprawnienia przebiegu procesu biologicznej defosfatacji, dodatkowo w układzie technologicznym oczyszczalni funkcjonowa bdzie komora denitryfikacji wtórnej osadu recyrkulowanego w celu zdenitryfikowania osadu z osadników wtórnych przed wprowadzeniem go do komory defosfatacji. Defosfatacj biologiczn cieków przewidziano równie z ewentualnym (fakultatywnym) kocowym strcaniem fosforanów symultanicznie. Defosfatacj biologiczn cieków przewidziano równie z ewentualnym (fakultatywnym) kocowym strcaniem fosforanów symultanicznie. Reaktor biologiczny oczyszczalni składa bdzie si z piciu podstawowych czci: komora denitryfikacji wtórnej osadu, komora defosfatacji, komora denitryfikacji mieszaniny cieków i osadu czynnego, komora nitryfikacji tlenowa, osadniki wtórne. Prawidłowe funkcjonowanie całego obiektu zostanie zapewnione przez układ sterowania, regulujcy parametry pracy urzdze oraz ich właciw kontrol i synoptyk. Przewiduje si zasilanie wszystkich odbiorników energii elektrycznej z szafy zasilajco sterowniczej. Do wizualizacji procesu i archiwizacji danych tj. tlen, Redox, pomiar stenia osadu w komorze napowietrzania, temperatura, ph, przepływ czasu pracy urzdze przewiduje si system komputerowy. Umoliwi to równie archiwizacj i wizualizacj pracy z równoczesn wizualizacj procesu oraz animacj na wielkogabarytowej tablicy synoptycznej (1000 x 1500). cieki oczyszczone bd odprowadzane z oczyszczalni poprzez komor pomiarow cieków oczyszczonych z przelewem trójktnym Thompsona wyposaon w przepływomierz elektromagnetyczny, umoliwiajcym pomiar iloci cieków wypływajcych z oczyszczalni. 18
Po oczyszczeniu cieków konieczne bdzie zagospodarowanie osadów ciekowych. Do celów kompostowania osadów bd potrzebne trzy kwatery robocze, place magazynowania komponentów kompostowych, powierzchnie komunikacyjne i ewentualne pomieszczenia do konfekcjonowania kompostu (powierzchnia łczna ok. 4000-5000 m 2 ). Cig technologiczny przeróbki osadów powinien składa si z nastpujcych obiektów: grawitacyjnego zagszczacza osadu, stacji mechanicznego odwadniania osadu, składowiska osadu odwodnionego, składowiska kompostowego osadu. Osad doprowadzony do zagszczacza osadu bdzie poddawany grawitacyjnemu zagszczaniu. Ciecz nadosadowa bdzie odprowadzana do przepompowni cieków. Zagszczony osad bdzie odprowadzony do stacji mechanicznego odwadniania osadu. Osad odwodniony w urzdzeniu typu prasy bdzie odprowadzany na składowisko osadu odwodnionego. Osad na składowisku osadu bdzie poddawany procesowi higienizacji za pomoc wapna palonego CaO lub hydratyzowanego Ca(OH) 2. Mieszanie osadu z wapnem bdzie realizowane rcznie wzgl. mechanicznie np. w mieszaczu osadów z wapnem. Osad po 3 miesicznym składowaniu osadu na składowisku osadu odwodnionego bdzie nastpnie przewoony na składowisko kompostowe osadu. Na składowisku kompostowym osad bdzie składowany przez okres czasu 6-9 miesicy. W trakcie jego składowania w osadzie bd zachodziły procesy uredniania składu i czci organicznych. Osad ww. po przeprowadzeniu bada przez PIO bdzie wykorzystywany przyrodniczo do nawoenia trawników i terenów zielonych oraz do rekultywacji nieuytków. 3.2. Opis alternatywnych wariantów, analiza opcji We Wstpnych wariantach koncepcji gospodarki ciekowej dla Gminy i Miasta Koziegłowy przestawiono trzy moliwoci lokalizacji oczyszczalni cieków dla gminy i miasta Koziegłowy. Oprócz wybranej ostatecznie do realizacji oczyszczalni w Miłoci wskazano take na Rzeniszów oraz Koziegłowy Ordon. Te pozostałe moliwoci naley rozpatrzy jako warianty alternatywne. Wg Wstpnych wariantów... wariant II dotyczcy lokalizacji w m. Koziegłowy Ordon jest terenem najkorzystniejszym, jeli chodzi o bieg rzeki, spełniajcej rol odbiornika cieków oczyszczonych. W tym przypadku bowiem rzeka Boy Stok nie przepływa przez 19
centrum adnej z miejscowoci i w ten sposób nie ma bezporedniego zagroenia dla mieszkaców i terenu przyległego do cieku w momencie awarii i spuszczenia nieoczyszczonych cieków do odbiornika. Oczyszczalnia byłaby zlokalizowana na niewielkim przewyszeniu terenu w widłach rzeki Boy Stok i drogi wojewódzkiej. Mankamentem podobnie jak w przypadku lokalizacji w Miłoci - jest fakt, i powysza lokalizacja moe znajdowa si na terenach zalewowych, co wymaga moe zabezpieczenia terenu pod oczyszczalni przed zalaniem. Wariant III stanowił propozycj lokalizacji oczyszczalni w Rzeniszowie, na terenie obecnie funkcjonujcej oczyszczalni. Inwestycja nie obejmowałaby budowy oczyszczalni od podstaw, lecz rozbudow i modernizacj istniejcych obiektów. Z uwagi na ukształtowanie terenu i bieg rzeki nie jest najkorzystniejsze, najwaniejszymi zaletami s: zapas terenu do posadowienia docelowych bloków oczyszczalni, wyposaenie w infrastruktur zewntrzn i wewntrzn oraz nisze nakłady inwestycyjne. Rónice w wysokoci nakładów finansowych pomidzy poszczególnymi wariantami wynikaj z nakładów koniecznych na realizacj inwestycji. Koszty eksploatacyjne pozostaj bez zmian ze wzgldu na stało parametrów obiektu (przepływowo oczyszczalni). 4. ANALIZA FINANSOWA 4.1. Nakłady inwestycyjne na realizacj projektu Wielkoci nakładów inwestycyjnych zgodnie z załoonym harmonogramem realizacji przedstawiono w poniszej tabeli. 20
21
22
23
Nakłady inwestycyjne na realizacj załoe Koncepcji... L.p. Układ kanalizacyjny Koszt wykupu gruntu Koszt dokumentacji projektowej Koszty inwestycyjne bezporednie Razem koszty Zlewnia Koziegłowy 1 Koziegłowy 30500 270000 8034900 8335400 2 Koziegłówki 6100 72000 1616000 1694100 Lgota Górna Cz 3 6100 43500 724500 774100 zachodnia 4 Miło 12200 66000 1175000 1253200 5 Mysłów 6100 55000 920500 981600 6 Osiek 6100 61000 1110000 1177100 7 Gliniana Góra 6100 43800 728500 778400 8 Wojsławice 24400 132000 2378800 2535200 9 Markowice 18300 55000 1063000 1136300 10 Gniazdów 12200 110000 1890400 2012600 11 Cynków 42700 190000 3884500 4117200 12 Krusin 18300 152000 2762500 2932800 13 Winowno 24400 94000 1713500 1831900 14 Zabijak 6100 48000 802000 856100 15 Piczyce 24400 98000 1780000 1902400 16 Stara Huta 18300 95000 1719000 1832300 17 Pustkowie Lgockie 12200 65000 1178000 1255200 18 Siedlec Duy 30500 150000 2947500 3128000 19 Siedlec Mały 18300 70000 1288500 1376800 20 Mzyki 12200 77000 1394000 1483200 21 Rzeniszów 6100 32000 525000 563100 Razem Zlewnia Koziegłowy 341600 1979300 39636100 41957000 Zlewnia Postp L.p. Układ kanalizacyjny Koszt wykupu gruntu Koszt dokumentacji projektowej Koszty inwestycyjne bezporednie Razem koszty 1 Postp 6100 93000 1679500 1778600 Lgota Górna cz 2 6100 43000 710500 759600 wschodnia 3 Lgota Nadwarcie 6100 68000 1230900 1305000 4 Oczko 186300 90000 1637400 1913700 5 Lgota Mokrzesz 0 30000 492500 522500 Razem Zlewnia Postp 204600 324000 5750800 6279400 Razem dla obu zlewni 546200 2303300 45386900 48236400 Razem koszty wykupu i dokumentacji 2849500 dla obu zlewni Razem koszty wykupu, dokumentacji i inwestycji dla obu zlewni 48236400 Przyłczenie do Myszkowa zlewni Postp 0 0 550000 550000 Koszty oczyszczalni w Miłoci 3014200 100000 5943000 9057200 Razem koszty realizacji załoe Koncepcji... 57293600 24
4.2. ródła finansowania projektu 4.2.1. Analiza moliwoci gminy w zakresie finansowania zada przewidzianych w ramach koncepcji gospodarki wodno - ciekowej Dla potrzeb procesu decyzyjnego konieczne jest okrelenie moliwoci finansowych własnych podmiotu realizujcego inwestycj oraz ewentualnych potrzeb uzyskania zewntrznego wsparcia. W tym celu analizie poddano budet gminy Koziegłowy w latach 2001-2005 wraz z Gminnym Funduszem Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej. Zestawienie danych budetowych gminy Koziegłowy z lat 2001-2004 oraz projektu budetu na 2005 Pozycja budetu Wykonanie 2001 Wykonanie 2002 Wykonanie 2003 Wykonanie 2004 Projekt 2005 Dochody ogółem 14 437 950 16 188 101 16 101 630 18 225 858 17 625 393 Dochody własne 6 497 817 7 136 266 6 666 795 7 099 970 6 935 843 Dotacje 1 009 099 1 568 602 1 889 900 2 611 886 1 730 383 Subwencje 6 931 034 7 483 233 7 544 935 8 514 002 8 959 157 Wydatki ogółem 13 795 272 15 803 921 16 171 947 18 639 167 19 125 383 Wydatki majtkowe inwestycyjne 1 544 199 2 600 901 3 082 118 2 829 839 2 228 000 Wydatki na gospodark komunaln i ochron 735 777 912 822 883 705 849 020 1 668 000 rodowiska Deficyt budetowy/nadwyka 642 678 384.180-70 317-413 309-1 500 000 budetowa ródło: Urzd Gminy i Miasta Koziegłowy. Z analizy danych budetowych wynika, e dochody własne utrzymuj si na stałym poziomie i stanowi rednio 42 % dochodów ogółem, ich udział w poszczególnych latach w budecie malał od 45 % do ponad 39 %. Uzupełnienie budetu stanowi dotacje i subwencje, których udział wzrasta. Wydatki majtkowe natomiast wahały si w badanym okresie od 11 do 19 %; rednio stanowic 14 % wydatków ogółem. W ostatnich dwóch latach oraz w planie na rok biecy budet cechuje si wzrastajcym deficytem, stanowicym od ponad 4 % do ponad 10 %, którego pokrycie przewidziano z zacignitej poyczki. Poniesienie kosztów realizacji inwestycji w zakresie okrelonym w koncepcji w poszczególnych latach nie znajdzie zatem pokrycia wyłcznie w budecie gminy w dotychczasowym kształcie. 25
Zestawienie danych dotyczcych Gminnego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej gminy Koziegłowy z lat 2001-2004 oraz projektu budetu na 2005 Wykonanie 2001 Wykonanie 2002 Wykonanie 2003 Wykonanie 2004 Projekt 2005 Dochody F-szu 42 923 79.095 101 265 58 282 49 000 Wydatki F-szu 13 317 26.337 67 514 24 376 42 000 Stan na koniec roku 29 606 52.758 33 751 33 906 7 000 ródło: Urzd Gminy i Miasta Koziegłowy. Analizie poddano take dokumenty strategiczne, dotyczce planowanych przez Gmin Koziegłowy inwestycji, tj. Wieloletni Plan Inwestycyjny oraz Plan Rozwoju Lokalnego na lata 2004-2006 z uwzgldnieniem perspektywy na lata 2007-2013. W WPI na rok 2005 przewidziano z budetu gminy kwot na 688 141,56 zł na budow kanalizacji sanitarnej wraz z przyłczami w miejscowoci Postp, co stanowi 35,8 % ogólnej wartoci inwestycji (4 587 610,4 zł). Jako ródła pozostałych rodków wskazano ZPORR oraz rezerw celow. Z kolei w Planie Rozwoju Lokalnego jako na jeden z problemów dotykajcych gmin wskazano brak infrastruktury kanalizacyjnej. Zadania z zakresu gospodarki ciekowej oceniono wysoko (w pierwszej dziesitce pod ktem wanoci). Okres ich realizacji okrelono w planie krótkoterminowym) i długoterminowym (lata 2007-2013). Zadania z zakresu gospodarki ciekowej przewidziane w Planie Rozwoju Lokalnego L.p. Nazwa zadania Lata realizacji Warto inwestycji Wkład z budetu gminy 1. Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z przyłczami w m. Postp 2. Budowa kanalizacji sanitarnej na odcinku Koziegłowy Koziegłowki Miło z oczyszczalni cieków 3. Rozbudowa sieci kanalizacyjnej w Koziegłowach 4. Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowoci Lgota Nadwarcie 5. Budowa kanalizacji sanitarnej na odcinku Koziegłowy Mysłów Udział wkładu własnego gminy 2005-2006 3 997 380 zł 999 345 zł 25 % 2005-2007 5 000 000 zł 1 250 000 zł 25 % 2007 2009 2 000 000 zł 500 000 zł 25 % 2007 2008 1 500 000 zł 375 000 zł 25 % 2010 2012 2 000 000 zł 500 000 zł 25 % Łcznie 14 497 380 zł 3 624 345 zł 25 % 26
Z analizy wynika, e gmina zaplanowała na wydatki zwizane z budow kanalizacji i oczyszczalni rednio ok. 450 tys. zł na rok. Zakładajc minimalny wkład własny gminy (poziom wymagany przez NFO igw) w wysokoci 20% wartoci inwestycji Gmina powinna zapewni w budecie od 500 do 1 600 tys. zł rocznie. Wg informacji uzyskanych z Urzdu Gminy i Miasta Koziegłowy w kadym roku realizacji załoe koncepcji moliwe jest przeznaczenie od 2 do 3 mln zł z budetu gminy. Z przestawionych w harmonogramie nakładów na poszczególne lata zwizanych z realizacj koncepcji gospodarki ciekowej na terenie gminy Koziegłowy oraz analizy budetu gminy wynika, e konieczne bdzie pozyskanie dodatkowych zewntrznych ródeł finansowania, których propozycje przedstawiono poniej. rodki budetu powinny natomiast zabezpiecza wkład własny wymagany przy wystpowaniu o dofinansowanie. 4.2.2. Propozycje dofinansowania inwestycji ze ródeł pozabudetowych Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej Zgodnie z zasadami udzielania i umarzania poyczek, udzielania dotacji oraz dopłat do oprocentowania preferencyjnych kredytów i poyczek ze rodków Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej w 2005 roku o dofinansowanie ze rodków Narodowego Funduszu mog ubiega si podmioty podejmujce realizacj przedsiwzi słucych ochronie rodowiska i gospodarce wodnej (Uchwała nr 116/04 Rady Nadzorczej NFO igw z dnia 15.11.2004 roku ze zmianami z dnia 21.03.2005 r.). rodki finansowe z NFO igw przyznawane s na cele okrelone w ustawie z 27.04.2001 r. Prawo ochrony rodowiska zgodnie z priorytetami i zasadami udzielania pomocy finansowej ze rodków NFO igw. Jako priorytetowe traktuje si przedsiwzicia, których realizacja wynika z koniecznoci wypełnienia zobowiza Polski wobec Unii Europejskiej w zakresie harmonizacji i implementacji prawa Unii Europejskiej, zwizanych z negocjacjami o członkostwo Rzeczpospolitej Polskiej w Unii Europejskiej w obszarze "rodowisko" oraz wdraania nowych uregulowa unijnych. Formularze wniosków o rodków z NFO igw s dostpne na stronie internetowej NFO igw. Po złoeniu wniosek podlega rejestracji, a nastpnie ocenie pod ktem kompletnoci, finansowej oraz ekologiczno - technicznej na podstawie kryteriów danego programu, której celem jest wybór najlepszych i najlepiej przygotowanych przedsiwzi, 27
dajcych najlepszy efekt ekologiczny. W przypadku zakwalifikowania danego wniosku do dofinansowania, wnioskodawca zostaje poinformowany o decyzji oraz moliwoci negocjacji warunków umowy. Po zakoczeniu negocjacji Departament/Wydział odpowiedzialny za dan dziedzin ochrony rodowiska przygotowuje wnioski do Zarzdu Narodowego Funduszu o udzielenie dofinansowania przedsiwzi, który w formie uchwały podejmuje decyzje w sprawie dofinansowania. W sytuacji, gdy wielko pomocy udzielonej przez Narodowy Fundusz na finansowanie przedsiwzi wraz z udzielon wnioskodawcy pomoc publiczn w okresie trzech kolejnych lat poprzedzajcych dzie wystpienia o dofinansowanie do Narodowego Funduszu przekracza równowarto 1 miliona euro, Narodowy Fundusz wystpuje do Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o wydanie opinii dotyczcej projektu umowy lub aneksu do umowy. Realizacja przedsiwzi dofinansowanych ze rodków Narodowego Funduszu podlega kontroli przez wyspecjalizowane komórki NFO igw w celu potwierdzenia zgodnoci z harmonogramem rzeczowo- finansowym oraz wydatkowania rodków zgodnie z przeznaczeniem, a take osignicia załoonego efektu ekologicznego. Na licie priorytetowych programów NFOiGW planowanych do finansowania w roku 2005 w ramach Ochrony wód przed zanieczyszczeniem bd dofinansowywane m.in. zadania okrelone w Krajowym Programie Oczyszczania cieków Komunalnych i wynikajce z wdraania zapisanej w polskim prawie ramowej dyrektywie wodnej (dyrektywa 2000/60/EC z dnia 23 padziernika 2000 r. ustanawiajca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej) oraz dyrektywach zwizanych: 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 r. w sprawie oczyszczania cieków komunalnych, 76/464/EWG z dnia 4 maja 1976 r. w sprawie zanieczyszczenia spowodowanego przez niektóre niebezpieczne substancje odprowadzane do rodowiska wodnego Wspólnoty (wraz z dyrektywami córkami dotyczcymi substancji niebezpiecznych) z uwzgldnieniem uzyskanych dla nich w Traktacie o Przystpieniu do Unii Europejskiej okresów przejciowych. W ramach programu finansowane bd zadania: objte Krajowym Programem Oczyszczania cieków Komunalnych : a) dokumentacja techniczna przedsiwzi, b) oczyszczalnie, c) kanalizacja, oczyszczalnie i podczyszczalnie cieków przemysłowych, realizacja inwestycji koniecznych do optymalizacji gospodarki wodno-ciekowej, 28
uzyskujcych dofinansowanie ze rodków unijnych. W ramach programu Ochrona powierzchni ziemi i wód poprzez zapobieganie powstawaniu odpadów, ich zagospodarowanie oraz rekultywacj terenów zdegradowanych bd dofinansowane zadania okrelone w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami oraz planach niszego szczebla (wojewódzkich, powiatowych, gminnych). Do zada finansowanych w ramach programu naley m.in. zagospodarowanie odpadów komunalnych oraz komunalnych osadów ciekowych. NFO igw bdzie równie finansował wspieranie opracowania dokumentacji niezbdnej do przygotowania wniosków o dofinansowanie przedsiwzi z bezzwrotnych rodków Unii Europejskiej, a we współpracy z bankami poprzez linie kredytowe - budow małych oraz przydomowych oczyszczalni cieków oraz budow kanalizacji sanitarnej. Zasady uzyskania dofinansowania w ramach Programu Nr 1 - Ochrona wód przed zanieczyszczeniem W celu realizacji załoe Krajowego Programu Oczyszczania cieków Komunalnych dofinansowaniu podlega bd: 1.1.a. Wykonanie dokumentacji technicznej przedsiwzicia; 1.1.b. Oczyszczalnie; 1.1.c. Kanalizacja; Beneficjantami mog by jednostki samorzdu terytorialnego (JST) oraz inne podmioty, a przedsiwzicie realizowane jest w aglomeracji o równowanej liczbie mieszkaców (RLM) powyej 2000, spełniajce warunki okrelone w Krajowym Programie Oczyszczania cieków Komunalnych. Wszystkie przedsiwzicia 1.1.a spełniajce kryteria dostpu bd dofinansowane dotacj do 50% kosztów dokumentacji (projekty techniczne, prace studialne, ekspertyzy, studia wykonalnoci i raporty oddziaływania na rodowisko), ale nie wicej ni 2,5% planowanych kosztów przedsiwzicia. Wszystkie przedsiwzicia 1.1.b i 1.1.c spełniajce kryteria dostpu bd dofinansowane poyczk w wysokoci do 80% kosztów inwestycyjnych przedsiwzicia. Minimalna wysoko wsparcia Narodowego Funduszu wynosi dotacja na dokumentacje 5 000 zł, poyczka 300 000 zł. W ramach przedsiwzi 1.1.b Oczyszczalnie cieków oraz 1.1.c Kanalizacja sanitarna koszty jednostkowe uzyskania efektu ekologicznego powinny mieci si 29
w wartociach okrelonych przez Zarzd Narodowego Funduszu, publikowanych na stronie internetowej Narodowego Funduszu. Dofinansowaniu podlega mog take: 1. Oczyszczalnie i podczyszczalnie cieków przemysłowych; 2. Realizacja inwestycji koniecznych do optymalizacji gospodarki wodno-ciekowej, uzyskujcych dofinansowanie ze rodków unijnych. Beneficjentami przedsiwzicia 1.2. Oczyszczalnie i podczyszczalnie cieków przemysłowych mog by podmioty uzyskujce wsparcie w ramach Działania 2.4 Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw, które zostan zakwalifikowane na podstawie kryteriów okrelonych w Rozporzdzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 6 sierpnia 2004r. w sprawie przyjcia Uzupełnienia Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrostu Konkurencyjnoci Przedsibiorstw, lata 2004 2006, (Dz..U. nr 197, poz. 2023). Beneficjentami przedsiwzicia 1.3. Realizacja inwestycji koniecznych do optymalizacji gospodarki wodno-ciekowej, uzyskujcych dofinansowanie ze rodków budetu Unii Europejskiej mog zosta podmioty uzyskujce wsparcie w ramach Funduszu Spójnoci i Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR) i Phare, pod warunkiem e jest to przedsiwzicie realizowane dla aglomeracji o równowanej liczbie mieszkaców (RLM) powyej 2000, spełniajce warunki okrelone w Krajowym Programie Oczyszczania cieków Komunalnych i spełnia kryteria okrelone w Rozporzdzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 25 sierpnia 2004r. w sprawie przyjcia Uzupełnienia Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (Dz. U. nr 200 poz. 2051) oraz kryteriów okrelonych w Rozporzdzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 30 lipca 2004r. w sprawie przyjcia Strategii wykorzystania Funduszu Spójnoci (Dz. U. nr 176 poz. 1827). Przy udzielaniu poyczek stosowana jest karencja w spłacie rat. Okres kredytowania, nie moe by dłuszy ni 15 lat. Oprocentowanie poyczek ustalane jest w odniesieniu do stopy redyskontowej weksli, zwanej dalej s.r.w., ogłaszanej przez Narodowy Bank Polski. Na budow, rozbudow i modernizacj oczyszczalni cieków i kanalizacji, spełniajcych warunki okrelone w Krajowym Programie Oczyszczania cieków Komunalnych wysoko oprocentowania w stosunku rocznym wynosi 0,1 s.r.w.). Narodowy Fundusz udziela take dopłat do oprocentowania preferencyjnych kredytów udzielanych przez banki zgodnie z warunkami okrelonymi w umowie zawartej 30
pomidzy bankiem a Narodowym Funduszem. Poyczka moe by czciowo umorzona po rozpatrzeniu wniosku złoonego na formularzu stosowanym w Narodowym Funduszu, po spełnieniu łcznie nastpujcych warunków: przedsiwzicie zostało wykonane w zakresie okrelonym w harmonogramie rzeczowo-finansowym, w terminie okrelonym w umowie, efekt ekologiczny okrelony w umowie został osignity i udokumentowany, spłacono co najmniej 50% wypłaconej kwoty poyczki, raty kapitałowe i odsetki z tytułu oprocentowania spłacano w terminie okrelonym w umowie, poyczkobiorca przeznaczy umorzon kwot na przedsiwzicie z zakresu ochrony rodowiska, okrelone we wniosku o umorzenie, zgodnie z warunkami ustalonymi w odrbnej umowie, zawartej z Narodowym Funduszem. Wysoko umorzonej kwoty nie moe przekracza 15% poyczki wypłaconej jednostkom samorzdu terytorialnego lub ich zwizkom i ulega zmniejszeniu o dotacj udzielon na to samo przedsiwzicie ze rodków Narodowego Funduszu. Dla poyczek udzielonych na przedsiwzicia, które zostały wykonane i uzyskano efekt ekologiczny okrelony w umowach w latach 2006 i 2007 umorzenie ustala si zgodnie z tabel: Rodzaj przedsiwzicia Wysoko umorzenia [%] Rok 2006/kwartały Rok 2007/kwartały I II III IV I II III IV Oczyszczalnie cieków i 47% 44% 41% 38% 35% 32% 29% 26% kanalizacja sanitarna Gospodarka osadami 15% 15% 15% 15% 15% 15% 15% 15% Dotacje mog by udzielane na: przedsiwzicia realizowane w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw, lata 2004-2006 współfinansowane ze rodków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, przygotowanie dokumentacji niezbdnej do wystpienia o dofinansowanie przedsiwzi wskazanych przez właciwe instytucje do wsparcia z funduszu Spójnoci oraz dokumentacji niezbdnej do przygotowania inwestycji do realizacji budowy, rozbudowy i modernizacji oczyszczalni cieków i kanalizacji spełniajcych 31
warunki okrelone w Krajowym Programie Oczyszczania cieków Komunalnych do 50% kosztów dokumentacji, ale nie wicej ni 2,5% planowanych kosztów przedsiwzicia. Wojewódzki Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach Inwestycje realizowane w ramach Krajowego Programu Oczyszczania cieków Komunalnych nale do priorytetowych pod ktem finansowania przez WFO igw w województwie lskim i wi si z realizacj długoterminowych celów rodowiskowych województwa lskiego na lata 2001 2015, wynikajcych ze Strategii Rozwoju Województwa lskiego na lata 2000-2015 oraz Programu ochrony rodowiska województwa lskiego do 2004 roku oraz cele długoterminowe do roku 2015. Jednym z tych celów jest przywrócenie wysokiej jakoci wód powierzchniowych oraz ochrona jakoci wód podziemnych i racjonalizacja ich wykorzystania. W obrbie priorytetowych kierunków dofinansowania pierwszestwo maj zadania dofinansowywane ze rodków Unii Europejskiej oraz innych rodków zagranicznych, dotyczce w szczególnoci realizacji m.in. kanalizacji zbiorczej zapewniajcej odpowiedni poziom oczyszczania. Dofinansowanie ma posta poyczki, która moe stanowi pokrycie do 80% kosztów kwalifikowanych, o oprocentowaniu wynoszcym 0,3 stopy redyskonta weksli obowizujcej 1 stycznia roku, w którym zawarto umow i korygowanym w kolejnych latach według obowizujcej na dzie 1 stycznia danego roku stopy redyskonta weksli. Wyej opisanemu dofinansowaniu nie podlegaj przedsiwzicia, na realizacj których uzyskano dofinansowanie z niepodlegajcych zwrotowi rodków Funduszu Spójnoci. Dla tego typu inwestycji przewidziano dofinansowanie w formie poyczki o wysokoci nie przekraczajcej 80% rónicy pomidzy planowanymi kosztami kwalifikowanymi zadania a dofinansowaniem uzyskanym z Funduszu Spójnoci. Udzielenie poyczki nastpuje po uzyskaniu decyzji Komisji Wspólnot Europejskich w sprawie przyznania pomocy w ramach Funduszu Spójnoci oraz złoeniu wniosku przez beneficjenta lub innym podmiot, ponoszcy wydatki na realizacj przedsiwzicia. Cz kwoty przyznanej poyczki moe ulec umorzeniu pod warunkiem terminowej realizacji inwestycji rzeczowej i osignicia załoonych efektów ekologicznych, a kwota umorzenia zostanie przekazana na nowe zadanie ekologiczne zgodnie z celami okrelonymi w ustawie Prawo ochrony rodowiska, oraz jeli spłacono co najmniej 50% poyczki. Wielko umorzenia moe wynie do 50% wykorzystanej kwoty poyczki. 32