Odpowiedzialność cywilna za szkody wynikające z upadków szpitalnych Anita Gałęska-Śliwka, Marcin Śliwka Wiadomości Lekarskie 2017, tom LXX, nr 1
obszar badań liczba upadków/1000 osobodni Statystyka %wskaźnik upadków i ich skutki międzynarodowe 5-18 - Wielka Brytania 548 95% - bez poważnego uszczerbku na zdrowiu 4,9% -poważny uszczerbek na zdrowiu 0,1% - zgon na skutek upadku (26 chorych) Polska* 1,36 87% - bez poważnego uszczerbku na zdrowiu 13% - poważny uszczerbek na zdrowiu: złamania k.dolnych, uraz twarzoczaszki, krwawienie do CSN chorzy najczęściej upadali w pobliżu łóżka (67%) oraz w łazience (28%), orzecznictwo sądowe 1/3 upadków w drodze do toalety obszar badań l.łóżek l.upadków/rok l.upadków/miesiąc Wielka Brytania 800 1260 105 40 63 5,25 *badania prowadzone w pojedynczych ośrodkach Kraków oddz.ch.wew.i geriat. UJ 2012-2013
Zdarzenie niepożądane - każde niezamierzone lub nieoczekiwane zdarzenie, które mogło lub spowodowało szkodę u jednego lub więcej pacjentów uzyskujących opiekę zdrowotną - szkoda wywołana w trakcie/efekcie leczenia nie związana z naturalnym przebiegiem choroby czy stanem zdrowia PJ5 Upadek - niezamierzone znalezienie się na podłodze, ziemi lub na niższym poziomie World Organization. WHO Global Report of Falls Prevention in Older Age. 2007. - nieplanowane znalezienie się na podłodze skutkujące lub nie obrażeniami ciała National Database of Nursing Quality Indicators Upadek w podmiocie leczniczym brak zapewnienia tzw. bezpieczeństwa pobytu Sąd Apelacyjny w Katowicach w orzeczeniu z dnia 17 października 2013 r. [13] ( ) zakład ten jest zobowiązany, poza świadczeniem usług leczniczych, do zapewnienia pacjentowi bezpieczeństwa pobytu, jest to obowiązek starannego działania. Health
Zdarzenia niepożądane - przyczyny orzeczeń winy podmiotu leczniczego przegląd orzeczeń sądowych Zdarzenia niepożądane w praktyce pielęgniarskiej - Naczelna Izba Pielęgniarek - braki kadrowe, niewłaściwy nadzór nad pacjentem, zastosowanie wadliwych urządzeń medycznych, braki w wyposażeniu w niezbędną infrastrukturę (niesprawny dzwonek przywołujący personel) nieprawidłowa identyfikacja pacjenta, nieuzasadniona odmowa przyjęcia pacjenta do szpitala. niewłaściwy pacjent, odcewnikowa infekcja łożyska naczyniowego, sepsa po zabiegu operacyjnym, upadki w szpitalu, wypadnięcie z łóżka, komplikacje wywołanie nieprawidłowym podnoszeniem pacjenta, samowolne oddalenie się pacjenta ze szpitala, błędy związane z pobieraniem próbek krwi, niewłaściwy lek, samobójstwo.
Zalecenia - literatura przedmiotu źródłem orzeczeń sądu - Profilaktyka - oczekiwanie działań, które będą zmierzały do zapobiegania tego rodzaju zdarzeniom Obowiązek personelu medycznego i podmiotu leczniczego aktywne działanie zapobiegawcze Procedury - wypracowanie procedur postępowania czy współdziałania, by niezależnie od sytuacji pacjenci nie byli pozostawieni bez dozoru Świadomość ograniczeń - niektórym zdarzeniom podmiot leczniczy nie jest w stanie zapobiec, mimo wcześniej występujących niepokojących symptomów - nie stosowanie się do zaleceń lekarza
Profilaktyka upadków w orzecznictwie 1. Wywiad: wiek pacjenta, predyspozycje do upadków, dotychczasowe doświadczenia, leki 2. Określenie grupy chorych szczególnie narażonych na upadki wymagający wzmożonego nadzoru: osoby w podeszłym wieku, cierpiący z powodu ograniczonej zdolności ruchowej, osoby z zaburzeniami psychicznymi.
Obowiązek aktywnego działania personelu medycznego i podmiotu leczniczego zapobieganie najczęstszym postaciom upadków, na bieżąco śledzenie wyników badań poświęconych temu zagadnieniu analizowanie zdarzeń niepożądanych zgłaszanych przez personel medyczny wdrażanie działań naprawczych monitorowanie ich skuteczność świadome ignorowanie przez pacjenta uzyskanych instrukcji chory w istotnym stopniu przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody
Procedury 1. Refleksja nad stosowanymi procedurami: a) przyjmowania b) nadzorowania pacjentów zwłaszcza w przypadku, gdy dali oni swoim wcześniejszym zachowaniem powody do zastosowania wzmożonego nadzoru. 2. Działanie informacyjne a) podejmowane względem pacjentów, którzy są w stanie zapobiegać własnym upadkom, b) instrukcje ustne oraz pisemne. 3. Asysta personelu medycznego
Zalecenia dla podmiotu Od podmiotów leczniczych wymaga się: staranności wyższej miary - zapobieganie najczęściej występującym zdarzeniom niepożądanym, prowadzenie rejestru zdarzeń niepożądanych dbałości o bezpieczną infrastrukturę szpitalną, prowadzenia polityki informacyjnej zapobiegającej zdarzeniom niepożądanym, graficznego oznaczenia miejsc szczególnie niebezpiecznych,