Przyszłość ciepłownictwa systemowego w Polsce Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu Olsztyn, 22 lutego 2016r.
Struktura paliw w ciepłownictwie systemowym w Polsce na tle kilku krajów UE 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% Inne Energia odnawialna Odpady Olej Gaz Węgiel 20% 10% 0% Polska Niemcy Finlandia Dania Szwecja *District Heating and Cooling Country by country - Euroheat&Power 2015
Sposób wytwarzania ciepła w ciepłownictwie w Polsce na tle kilku krajów UE 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Polska Niemcy Finlandia Dania Szwecja Tzw "odzyskane" w tym z kogeneracji Inne klasyczne Klasyczne odnawialne *District Heating and Cooling Country by country - Euroheat&Power 2015
Emisyjność produkcji ciepła w ciepłownictwie w Polsce na tle kilku krajów UE 120 kgco 2 /GJ 100 80 60 40 20 0 Polska Niemcy Finlandia Dania Szwecja *District Heating and Cooling Country by country - Euroheat&Power 2015
Redukcja emisji CO 2 ścieżka przydziału darmowych uprawnień dla ciepła dla statystycznej instalacji ciepłowniczej w warunkach polskich* 0,12 0,1 0,08 0,06 0,04 0,02 0 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Zapotrzebowanie Przydział *Przyjęto 67 % udziału ciepła dla gospodarstw domowych
Ciepłownictwo systemowe a ETS Im lepsza, mniej emisyjna i bardziej efektywna jest i będzie produkcja ciepła, tym lepsza będzie pozycja tego produktu na rynku i tym lepsza będzie jego akceptowalność przez odbiorców. Model działalności przedsiębiorstwa MUSI gwarantować minimalizację kosztów zakupu uprawnień do emisji. Dla zrealizowania tego celu wymagane będą tylko przedsięwzięcia związane z poprawą sprawności i jakości produkcji ciepła, do czego przyczynią się nowe instalacje kogeneracyjne czy też wykorzystujące energię odnawialną lub energię z odpadów.
Poprawa efektywności energetycznej KLUCZ do przyszłości ciepłownictwa systemowego: - efektywny system ciepłowniczy i chłodniczy który oznacza system ciepłowniczy lub chłodniczy, w którym do produkcji ciepła lub chłodu wykorzystuje się w co najmniej 50 % energię ze źródeł odnawialnych, lub w co najmniej 50 % ciepło odpadowe, lub w co najmniej 75 % ciepło pochodzące z kogeneracji, lub w co najmniej 50 % wykorzystuje się połączenie takiej energii i ciepła; - To oznacza, że tylko posiadanie ciepła wysokiej jakości pozwoli na utrzymanie i rozwój działalności; - Wykorzystywanie energii z odpadów jest narzędziem dla realizacji celu efektywnego systemu ciepłowniczego
Wzrost wykorzystania energii odnawialnej w ciepłownictwie Mechanizmy strategiczne UE Zobowiązanie dostawców energii do pokrywania części swoich dostaw przez energię ze źródeł odnawialnych, Zobowiązanie użytkowników energii do pokrywania części swojego zapotrzebowania przez energię ze źródeł odnawialnych. Obszary przejmujące mechanizmy wynikające z polityki wykorzystywania energii odnawialnej, również w Polsce: Energetyka wsparcie dla produkcji energii z OZE, prosumenci, Budownictwo przepisy dotyczące charakterystyki energetycznej, budynki zero energetyczne Ciepłownictwo obowiązek zakupu ciepła z OZE i instalacji termicznego przekształcania odpadów do systemów ciepłowniczych
Ochrona środowiska zaostrzanie standardów emisyjnych z instalacji Dla instalacji dużych tj o mocy powyżej 50 MW - Dyrektywa 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych (IED) Wdrożenie w Polsce - ustawa z dnia 11 lipca 2014 r o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska: Nowe, zaostrzone standardy emisyjne z instalacji istniejących i nowych; Derogacje dla instalacji to tylko czasowe odstępstwa od wymogów; BAT najlepsze dostępne techniki maksymalizacja osiągów technologii; Dla instalacji małych tj poniżej 50 MW nowa Dyrektywa w sprawie emisji ze średnich źródeł spalania paliw (MCP) również zaostrzenie standardów emisyjnych. Najgorzej wychodzi na tym węgiel. Regulacje te obejmują również instalacje spalające odpady.
Ochrona środowiska czyste powietrze Unijne regulacje dotyczące jakości powietrza Dyrektywa CAFE Polskie podwórko ustawa antysmogowa Polskie miasta znajdują się w czołówce europejskiej pod względem zanieczyszczenia powietrza! Główne narzędzie dla likwidacji tzw niskiej emisji - systemy ciepłownicze
Oczekiwania rynku ciepła (budownictwo) wobec ciepła systemowego Poprawa efektywności wykorzystania ciepła wpływa na kształt i wielkość rynku ciepła; Nałożenie na budynki minimalnych wymagań ich charakterystyki energetycznej, co już obecnie obowiązuje w zakresie budynków nowych jak też tych podlegających ważniejszej renowacji, powoduje realną redukcję ilości energii przez nie zużywanej, ale również wpływa na istotne zmiany oczekiwań co do jej jakości. Efektywny system ciepłowniczy ma w obszarze zaopatrzenia w ciepło swoje istotne miejsce według prostej zasady: im bardziej efektywny tym łatwiej budynkom spełnić wymagania energetyczne. Idea art. 7b ustawy Prawo Energetyczne: Tam gdzie istnieje możliwość przyłączenia budynku do efektywnego systemu ciepłowniczego nie można wykorzystywać mniej efektywnych sposobów pozyskiwania ciepła
Tylko efektywne systemy ciepłownicze mają możliwość uzyskania wsparcia finansowego na wszelkie inwestycje rozwojowe Posiadanie efektywnego energetycznie systemu ciepłowniczego jest kluczowe dla mechanizmów pomocowych dla sektora ciepłowniczego w ramach nowej perspektywy finansowej. Możliwe do pozyskania jest wsparcie na zarówno na modernizację systemów ciepłowniczych, nawet jeżeli dotyczyłaby ona normalnej wymiany sieci lub węzłów, jak też rozwój w tym przede wszystkim rozwój rynku; Wsparcie uzyskają też projekty inwestycyjne, gdzie dochodzi do kompleksowego podejście do modernizacji systemów wytwarzania ciepła - w wyniku których system ciepłowniczy uzyska status efektywnego.
Efektywne systemy ciepłownicze w Polsce
Europejska strategia ciepłownictwa i chłodnictwa Utrzymanie i rozwój potencjału systemów ciepłowniczych; Dążenie do minimalizacji emisyjności ciepłownictwa, w tym systemów ciepłowniczych wzrost wykorzystania OZE, energii z odpadów i wszelkiego rodzaju odzysku ciepła z procesów technicznoprzemysłowych, pompy ciepła ; Maksymalne wykorzystanie możliwości systemów ciepłowniczych do integracji z systemami energetycznymi kogeneracja, akumulatory ciepła, kotły elektryczne..
Potencjalna struktura paliw w ciepłownictwie systemowym w Polsce w warunkach efektywnych systemów ciepłowniczych (%)* 18,0 8,0 4,0 35,0 4,0 31,0 Węgiel Paliwa gazowe Paliwa płynne OZE Odpady Odpadowe z przemysłu *Symulacja własna autora 15
Dziękuję za uwagę b.regulski@igcp.pl