DELIMITACJA W celu ustalenia na jakim obszarze Gminy następuje koncentracja negatywnych zjawisk społecznych, a w wraz z nimi współwystępują negatywne zjawiska gospodarcze lub środowiskowe lub przestrzenno-funkcjonalne lub techniczne, poszczególnym zjawiskom problemowym przypisano odpowiadające im wskaźniki statystyczne. Punktem odniesienia terytorialnego był podział gminy na sołectwa. Uznanie danego zjawiska za problemowe, biorąc pod uwagę twarde dane statystyczne, następowało w przypadku stwierdzenia wartości powyżej lub poniżej średniej dla gminy (w zależności od charakteru zjawiska). Zastosowana metoda delimitacji zapewnia, że wybór będzie adekwatny i obiektywny. Rysunek poniżej przedstawia przyjęty do delimitacji podział gminy na sołectwa. Rysunek. Podział gminy Wskaźniki wybrane do delimitacji zostały przedstawione w tabeli poniżej. Tabela. Wskaźniki użyte na potrzeby wyznaczenia granic obszarów kryzysowych w gminie Wskaźnik Depopulacja Starzenie się społeczeństwa Bezrobocie Opis wskaźnika Sfera społeczna Dynamika zmian ludności zgony i wymeldowania w poszczególnych sołectwach w przeliczeniu na mieszkańców gminy (- powyżej średniej gminnej, zbliżone do średniej gminnej, poniżej średniej gminnej) Liczba osób w wieku poprodukcyjnym w stosunku do liczby mieszkańców w przeliczeniu na mieszkańców gminy (- powyżej średniej gminnej, zbliżone do średniej gminnej, poniżej średniej gminnej) Liczba bezrobotnych w przeliczeniu na mieszkańców gminy (- powyżej średniej gminnej, zbliżone do średniej gminnej, Strona z
Ubóstwo poniżej średniej gminnej) Liczba rodzin, którym udzielono zasiłki w przeliczeniu na mieszkańców gminy (- powyżej średniej gminnej, zbliżone do średniej gminnej, poniżej średniej gminnej) Sfera gospodarcza Ogólna liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych Ogólna liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych (- poniżej średniej gminnej, zbliżone do średniej gminnej, powyżej średniej gminnej) w przeliczeniu na mieszkańców gminy Liczba zawieszonych firm Liczba wyrejestrowanych firm Liczba zarejestrowanych firm Nagromadzenie obiektów zabytkowych Niewystarczające wyposażenie w infrastrukturę kanalizacyjną Degradacja stanu technicznego obiektów budowlanych Degradacja stanu technicznego obiektów użyteczności publicznej Liczba zawieszonych w 6 roku firm (- powyżej średniej gminnej, zbliżone do średniej gminnej, poniżej średniej gminnej) w przeliczeniu na mieszkańców gminy Liczba wyrejestrowanych w 6 roku firm (- powyżej średniej gminnej, zbliżone do średniej gminnej, poniżej średniej gminnej) w przeliczeniu na mieszkańców gminy Liczba zarejestrowanych w 6 roku firm (- poniżej średniej gminnej, zbliżone do średniej gminnej, powyżej średniej gminnej) w przeliczeniu na mieszkańców gminy Sfera przestrzenno-funkcjonalna Ilość zabytków w poszczególnych sołectwach (- powyżej średniej gminnej, zbliżone do średniej gminnej, poniżej średniej gminnej) Wyposażenie w infrastrukturę kanalizacyjną (- niewyposażone w infrastrukturę kanalizacyjną, wyposażone w infrastrukturę kanalizacyjną) Sfera techniczna Liczba budynków wybudowanych przed 989 r. (- powyżej średniej gminnej, zbliżone do średniej gminnej, poniżej średniej gminnej) Liczba budynków użyteczności publicznej wymagających modernizacji (- powyżej średniej gminnej, zbliżone do średniej gminnej, poniżej średniej gminnej) Sfera środowiskowa Nagromadzenie Ilość wyrobów zawierających azbest na danym terenie (- powyżej wyrobów średniej gminnej, zbliżone do średniej gminnej, poniżej średniej zawierających azbest gminnej) Szczegółowy opis każdego ze wskaźników w odniesieniu do sytuacji w gminie został przedstawiony w dalszej części rozdziału. Strona z
DEPOPULACJA W ramach wskaźnika depopulacji danego obszaru przeanalizowano liczbę wymeldowań i zgonów na danym obszarze w przeliczeniu na mieszkańców gminy. Strona 3 z
Najsilniej problemu depopulacji w odniesieniu do największej ilości zgonów w przeliczeniu na mieszkańców doświadczają następujące sołectwa: Ciążeń, Ląd,, Dolany, Ratyń, natomiast problemu tego w odniesieniu do największej liczby wymeldowań na mieszkańców doświadczają sołectwa: Ciążeń, Ląd, Dolany i Sługocin. Tabela. Liczba zgonów i wymeldowań w gminie Nazwa sołectwa Ciążeń Dąbrowa Dolany Dziedzice Jaroszyn JaroszynKolonia Ląd LądKolonia Policko Ratyń Samarzewo Sługocin SługocinKolonia Wacławów Wola Koszucka SUMA Zgony Zgony na mieszkańców 3 6,,,,3,3,68 Podział względem średniej równej,68 - -,9,3 6 8 6 Rysunek. w gminie Źródło: Wymeldowania Wymeldowania na mieszkańców 33 6 6 5,6,3,8,,, Podział względem średniej równej,3 - - - 3,, -,,3,36,,68 - - 6 3 6,8,,,,8, - - -,68,3,68,3 3 Rozkład przestrzenny problemu największej ilości zgonów opracowanie własne Rysunek 3. przestrzenny problemu największej Rozkład ilości wymeldowań w gminie Strona z
Źródło: opracowanie własne STARZENIE SIĘ SPOŁECZEŃSTWA Wskaźnik starzenia się społeczeństwa został wyrażony liczbą osób w wieku poprodukcyjnym (kobiety po 6. roku życia i mężczyźni po 65. roku życia) w przeliczeniu na mieszkańców gminy. Wskaźnik starzenia się pozwala ocenić sytuację demograficzną danego terenu i wskazać możliwości rozwojowe danego społeczeństwa. Najsilniej obciążonymi demograficznie sołectwami w gminie są: Ciążeń, Ląd, i Dolany. Nazwa sołectwa Ciążeń Dąbrowa Dolany Dziedzice Jaroszyn JaroszynKolonia Ląd LądKolonia Policko Ratyń Samarzewo Sługocin SługocinKolonia Wacławów Wola Koszucka SUMA Tabela 3. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym w gminie Podział Wiek Podział Wiek Liczba względem poprodukcyjny względem przedprodukcyjny Wiek ludnośc średniej na średniej na poprodukcyjny i równej mieszkańców równej mieszkańców,, 33,38 3 39,36-5,6-3 5, 5 3,6 89 5,6-83 5, - 3,33 65 8,35-5,6 3,5-3 5,9 59 9 3 6,9 6,5,6-9 5 3 6, 8,9 5,9 - - 5 398 3 3 6 3,58 3,9 9,,3 3, - - - 5 65 33,6 3,,8 3, 5,6 35 6,8,5 - - 3 53,33 9,3 5869 8 Strona 5 z
Rysunek. Rozkład Źródło: przestrzenny największej ilości osób w wieku poprodukcyjnym w gminie opracowanie własne BEZROBOCIE Wskaźnik poziomu bezrobocia wyraża liczbę bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Słupcy w 6 roku na mieszkańców gminy. Zjawisko wysokiego bezrobocia stanowi kluczową barierę i zagrożenie dla rozwoju społecznogospodarczego lokalnych społeczności, będąc źródłem napięć i konfliktów społecznych. W gminie najsilniejsze bezrobocie występuje w sołectwach: Ciążeń, Ląd i. Nazwa sołectwa Ciążeń Tabela. Rozkład bezrobotnych w gminie Liczba Liczba bezrobotnych na Podział względem bezrobotnych mieszkańców średniej równej 3,6 8,3 - Strona 6 z
Dąbrowa Dolany Dziedzice Jaroszyn Jaroszyn-Kolonia Ląd Ląd-Kolonia Policko Ratyń Samarzewo Sługocin Sługocin-Kolonia Wacławów Wola Koszucka SUMA 3 95 6 6 3 3 353, 3,,68,,3 6,9,,,9,,8,68,9,39,5 - - Rysunek 5. Rozkład Źródło: przestrzenny największej ilości bezrobotnych w gminie opracowanie własne UBÓSTWO Wskaźnik ubóstwa obejmuje liczbę rodzin pobierających zasiłki z pomocy społecznej w 5 roku w przeliczeniu na mieszkańców gminy Pozwala on na dokonanie przybliżonej oceny stopnia zubożenia ludności oraz skali występowania problemów społecznych na danym obszarze. W gminie najwyższym wskaźnikiem ubóstwa charakteryzują się sołectwa: Ciążeń, Ląd, i Ratyń. Tabela 5. Liczba przyznanych zasiłków w gminie Ilość rodzin na Podział względem Nazwa sołectwa Ilość rodzin mieszkańców średniej równej,6 Ciążeń 8 8,8 - Dąbrowa,68 Dolany, Dziedzice, Jaroszyn,68 Ląd,6-8 3, - Ląd-Kolonia,3 Policko, Strona z
Ratyń Samarzewo Sługocin Sługocin-Kolonia Wacławów Wola Koszucka SUMA,8,9 3,5,68,9 3,5 5 - Rysunek 6. Rozkład przestrzenny problemu ubóstwa w opracowanie własne gminie Źródło: NISKI STOPIEŃ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI OGÓLNA LICZBA ZAREJESTROWANYCH PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH LICZBA ZAWIESZONYCH FIRM LICZBA WYREJESTROWANYCH FIRM LICZBA ZAREJESTROWANYCH FIRM Wskaźnik niskiego poziomu przedsiębiorczości został wyrażony liczbą firm, zarejestrowanych, zawieszonych i wyrejestrowanych podmiotów gospodarczych w 6 roku w przeliczeniu na mieszkańców gminy. Wskaźnik ten świadczy o aktywności gospodarczej mieszkańców, której brak towarzyszy zwykle obszarom zdegradowanym. Najmniej firm funkcjonuje w sołectwach: Samarzewo, Dąbrowa, Dziedzice, Jaroszyn-Kolonia, Ląd-Kolonia, Policko, Dolany, Sługocin, Sługocin-Kolonia i Wacławów. Najmniej firm zarejestrowało się w sołectwach: Dąbrowa, Dziedzice, Jaroszyn, Jaroszyn-Kolonia, Ląd, LądKolonia, Policko, Ratyń, Samarzewo, Sługocin, Wacławów. Najwięcej zawieszonych firm mieści się w: Ciążeniu, Lądzie, Lądku, Jaroszynie, Dolanach, Samarzewie, Sługocinie i Woli Koszuckiej, a najwięcej wyrejestrowań firm miało miejsce w: Ciążeniu, Dolanach, Jaroszynie i Lądku. Tabela 6. Liczba podmiotów gospodarczych w gminie Strona 8 z
Nazwa sołectwa Ciążeń Dąbrowa Dolany Dziedzice Jaroszyn JaroszynKolonia Ląd LądKolonia Policko Ratyń Samarzewo Sługocin Sługocin Kolonia Wacławów Wola Koszucka,,53,3,9 3,9 Podział względe m średniej równej 3,8 - - - Zarejestrowane firmy na mieszkańców,85,5, Podział względe m średniej równej,9 - - -,5,68,5 Podział względe m średniej równej,3 - - - Wyrejestrowane firmy na mieszkańców,53,5,3 Podział względe m średniej równej,9 - - -,85 - -,3 -,3 -,68 - -,93,5 3,5,8,53 - - -,,,, - - - -,5,,3,3 - - -,3, -,68 -,3,68 -, -,,3,3 -, Ilość firm na mieszka -ńców Zawieszone firmy na mieszkańców Źródło: Urząd Gminy Rysunek. Źródło: Rozkład przestrzenny problemu ilości firm w gminie opracowanie własne Rysunek 8. Rozkład przestrzenny problemu zarejestrowanych firm w gminie Strona 9 z
Rysunek 9. Rozkład przestrzenny problemu zawieszonych firm w gminie Rysunek. gminie Źródło: Rozkład przestrzenny problemu wyrejestrowanych firm w opracowanie własne NAGROMADZENIE OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH Wskaźnik nagromadzenia obiektów zabytkowych został wyrażony ilością zabytków w poszczególnych sołectwach. Analiza ilości zabytków stanowi zwykle uzupełnienie dla wskaźników społeczno-gospodarczych i świadczy o konieczności objęcia danego obszaru rewitalizacją w celu ochrony zabytków. Nagromadzenie obiektów zabytkowych najsilniej widoczne jest w sołectwach: Ciążeń, Dolany, Ląd i. Strona z
Tabela. Ilość zabytków w gminie Podział względem średniej Ilość budynków równej,63 Ciążeń - Dąbrowa Dolany - Dziedzice Jaroszyn Jaroszyn-Kolonia Ląd - Ląd-Kolonia 5 - Policko Ratyń Samarzewo 6 Sługocin Sługocin-Kolonia Wacławów Wola Koszucka SUMA Rysunek. Rozkład przestrzenny największej ilości zabytków w gminie NIEWYSTARCZAJĄCE WYPOSAŻENIE W INFRASTRUKTURĘ KANALIZACYJNĄ Wskaźnik niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę kanalizacyjną został wyrażony podziałem na miejsca wyposażone i niewyposażone w infrastrukturę kanalizacyjną i niewyposażone kanalizacji w 6 roku. Analiza warunków mieszkaniowych stanowi zwykle uzupełnienie dla wskaźników społeczno-gospodarczych i świadczy o poziomie degradacji przestrzennej. W gminie w sieć kanalizacyjną nie są wyposażone następujące sołectwa: Strona z
Samarzewo, Dąbrowa, Dziedzice, Jaroszyn, Jaroszyn-Kolonia, Ląd-Kolonia, Policko, Wola Koszucka, Wacławów, Dolany, Ratyń, Sługocin, Sługocin-Kolonia. Rysunek. Rozkład przestrzenny wyposażenia w sieć kanalizacyjną na terenie gminy DEGRADACJA STANU TECHNICZNEGO OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Degradacja stanu technicznego budynku zaprezentowana została poprzez wskaźnik liczby budynków wybudowanych przed 989 rokiem. Analiza warunków mieszkaniowych stanowi zwykle uzupełnienie dla wskaźników społeczno-gospodarczych i świadczy o poziomie degradacji przestrzennej. Najstarszymi budynkami w gminie charakteryzują się sołectwa: Ciążeń, Ląd i. Strona z
Tabela 8. Liczba budynków mieszkalnych wybudowanych przed 989 rokiem w gminie Wybudowany przed Podział względem Miejscowość i ulica rokiem 989 średniej równej 9,33 - Brzozowa - Leśna - Sosnowa - Świerkowa 3 - Polna 3 - Zielona 5 - Krótka - Niska 3 - Rynek - Wielodwór 8 - Pyzderska 5 - Słupecka 53 - Konińska - Ciążeń - Cmentarna - Wiosny Ludów - Marii Konopnickiej - Krótka - Krzywa - Parkowa - Plażowa - Polna - Rzeczna - Słupecka - Spacerowa - Wąska - Wrzosowa - Plac Zamkowy - Zielona - Królewska - Krótka - Wolności Ląd 8 3 8 6 9 5 5 5 - Rysunek 3. Rozkład przestrzenny wskaźnika degradacji stanu technicznego obiektów budowalnych w gminie Strona 3 z
DEGRADACJA STANU TECHNICZNEGO OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ Strona z
Degradacja stanu technicznego budynku zaprezentowana została poprzez wskaźnik liczby budynków użyteczności publicznej wymagających modernizacji. Analiza ta stanowi zwykle uzupełnienie dla wskaźników społeczno-gospodarczych i świadczy o poziomie degradacji przestrzennej. Największą ilością budynków użyteczności publicznej wymagających modernizacji charakteryzują się sołectwa: Ciążeń, i Dolany. Tabela 9. Ilość budynków użyteczności publicznej wymagających modernizacji w gminie Ilość budynków Podział względem średniej równej,88 Ciążeń - Dąbrowa Dolany - Dziedzice Jaroszyn Jaroszyn-Kolonia Ląd Ląd-Kolonia 3 - Policko Ratyń Samarzewo Sługocin Sługocin-Kolonia Wacławów Wola Koszucka SUMA Rysunek. Rozkład przestrzenny największej ilości budynków użyteczności publicznej wymagających modernizacji opracowanie Źródło: własne NAGROMADZENIE WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST Jednym z równie ważnych aspektów diagnozy obszarów zdegradowanych jest sfera środowiskowa. Współcześnie nacisk kładzie się na optymalizowanie sytuacji środowiskowej, gdyż ma ona wpływ na jakość życia mieszkańców gminy oraz stanowi o atrakcyjności i potencjale danego obszaru. Zatem Strona 5 z
identyfikacja kondycji środowiska w gminie staje się niezwykle potrzebne w celu wyznaczenia obszarów kryzysowych wymagających działań interwencyjnych w ramach procesu rewitalizacji. Jako wskaźnik w sferze środowiskowej została wybrana ilość wyrobów zawierających azbest na danym terenie. W gminie najwięcej wyrobów zawierających azbest zlokalizowanych jest w sołectwach: Ciążeń,, Dolany, Ratyń, Samarzewo, Sługocin i Wacławów. Tabela. Wyniki inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest Sołectwo Ilość bud. gosp. Ciążeń Dąbrowa Dolany Dziedzice Jaroszyn Kolonia Jaroszyn Ląd Ląd Kolonia Policko Ratyń Samarzewo Sługocin Sługocin-Kolonia Wacławów Wola Koszucka Razem 65 38 5 55 5 5 35 5 9 3 9 86 8 9 Luz Ilość bud. mieszk. 8 8 3 5 - Powierzchnia [m] 63 3 8 6 98 5 5 69 6 9 8 8 835 39 6 5 6 5 5 5 6 6 5 38 5 3 8 9 5 5 39 55 Masa [kg] 58 885 6 6 3 85 9 8 559 5 8 8 8 6 86 9 986 38 93 65 85 6 5 98 36 6 59 996 3 53 98 Podział względe m średniej równej 3 53, - - - - - - - Rysunek 5. Rozkład przestrzenny negatywnego oddziaływania akustycznego w gminie Strona 6 z
Źródło: opracowanie własne Obszary zdegradowane wyznaczone zostały na podstawie przeprowadzonej analizy wskaźnikowej w pięciu sferach. Za obszar zdegradowany należy uznać sołectwo, które w sferze społecznej odznaczają się największą ilością negatywnych zjawisk (powyżej lub poniżej średniej w zależności od wskaźnika) i co najmniej jednym wskaźnikiem gorszym od średniej w pozostałych sferach (gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej). W gminie obszarami zdegradowanymi, które cechują się nagromadzeniem negatywnych zjawisk społecznych są sołectwa Ciążeń, i miejscowość Ląd. W tych trzech jednostkach występuje również nagromadzenie problemów w sferze gospodarczej (najmniej zarejestrowani firm w Lądzie, najwięcej wyrejestrowań firm w Ciążeniu i Lądzie i najwięcej Strona z
zawieszonych firm w Ciążeniu i Lądku), w sferze przestrzenno-funkcjonalnej (nagromadzenie obiektów zabytkowych), w sferze technicznej (degradacja stanu technicznego obiektów budowlanych i obiektów użyteczności publicznej) i środowiskowej (nagromadzenie wyrobów zawierających azbest). W związku z powyższym sołectwa Ciążeń, i Ląd zostały wybrane obszarem przeznaczonym do rewitalizacji. Liczba mieszkańców wymienionych sołectw to 6 osób, czyli,6% mieszkańców całej gminy. Wg wytycznych Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, obszar rewitalizacyjny nie może być zamieszkały przez więcej niż 3% liczby mieszkańców gminy, a więc z wymienionych sołectw należało wybrać obszary, które wpisują się w wymienione Wytyczne. W związku jako obszary rewitalizacji zostały wybrane: miejscowość Ląd (59 mieszkańców), MAPA Rysunek 6. Obszar rewitalizacji Ląd obszar ograniczony ulicami Wolności, Plac Zamkowy, Wiosny Ludów w Ciążeniu (53 mieszkańców), Strona 8 z
Rysunek. Obszar rewitalizacji obszar w sołectwie Ciążeń obszar ograniczony ulicami: Konińską (do ulicy Zielonej), Kościelną, Zieloną, Słupecką, Krótką, Pyzderską i Rynek w Lądku (6 mieszkańców). Rysunek 8. Obszar rewitalizacji obszar w sołectwie Łącznie na wybranych obszarach zamieszkuje 69 osób, czyli 3,% mieszkańców gminy. Należy jednak podkreślić, że ulica Konińska w Lądku została włączona do Strona 9 z
obszaru rewitalizacji do skrzyżowania z ulicą Zieloną. Dlatego liczba mieszkańców wyznaczonego obszaru nie przekroczy 3% mieszkańców całej gminy. Na wybranych obszarach występuje nagromadzenie problemów społecznych, gospodarczych oraz przestrzenno-funkcjonalne (nagromadzenie zabytków), technicznych (nagromadzenie obiektów wybudowanych przed 989 rokiem oraz budynków użyteczności publicznej wymagających modernizacji) i środowiskowych (nagromadzenie wyrobów zawierających azbest). Strona z