WARUNKI LOTU W CHMURACH

Podobne dokumenty
Temperatura powietrza. Odchyłki temperatury rzeczywistej od ISA. Temperatura punktu rosy. Widzialność. Widzialność

Higrometry Proste pytania i problemy TEMPERATURA POWIETRZA Definicja temperatury powietrza energia cieplna w

Budowa atmosfery ziemskiej. Atmosfera składa się z kilku warstw TROPOSFERA STRATOSFERA MEZOSFERA TERMOSFERA EGZOSFERA

Chmury budowa i klasyfikacja

Chmury budowa i klasyfikacja

Chmury obserwowane w atmosferze, zbiorowiska unoszących się w powietrzu cząstek w postaci kropelek wody lub kryształków lodu albo ich mieszaniny.

Andrzej Jaśkowiak Lotnicza pogoda

Podstawowy podział chmur

Spis treści 3 Powstawanie chmur 4 Konwekcja 5 Konwergencja 6 Wznoszenie powietrza wymuszone topografią terenu 7 Wznoszenie powietrza przez fronty

Masą powietrza- nazywamy wycinek troposfery charakteryzujący się dużą jednorodnością cech fizycznych, takich jak temperatura i wilgotność.

Budowa atmosfery ziemskiej. Atmosfera składa się z kilku warstw TROPOSFERA STRATOSFERA MEZOSFERA TERMOSFERA EGZOSFERA

Meteorologia lotnicza OBLODZENIA GAMET. Przyczyny. Oblodzenie - struktura. Lód przezroczysty szklisty (clear ice or glaze ice) Struktura lodu

PIONOWA BUDOWA ATMOSFERY

Podstawa chmur to odległość To najniższa wysokość widzialnej części chmury, od ziemi do dolnej granicy

Chmura to kropelki wody, lub kryształki lodu zawieszone w powietrzu

Powietrze opisuje się równaniem stanu gazu doskonałego, które łączy ze sobą

POLITECHNIKA GDAŃSKA

Podstawowe obserwacje meteorologiczne Krzysztof Markowicz Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki, Uniwersytet Warszawski

Meteorologia i Klimatologia Ćwiczenie IV. Poznań,

Zbiorowisko produktów kondesacji pary wodnej czyli kropelek wody lub kryształków lodu. Zachodzące procesy: Kondensacja Parowanie

Wiatr Turbulencje ćw. 10. dr inż. Anna Kwasiborska

2. Chmury i mgły Chmury

Józef Brzęczek Ograniczenia w korzystaniu z lekkich statków powietrznych ze względu na możliwość wystąpienia oblodzenia

Niebezpieczne zjawiska. Katarzyna Bednarek

4a. Wilgotność powietrza, chmury

Wiatry OKRESOWE ZMIENNE NISZCZĄCE STAŁE. (zmieniające swój kierunek w cyklu rocznym lub dobowym)

ZAŁĄCZNIK 19 Lotnicza Pogoda w pytaniach i odpowiedziach.

Piętra zachodzą na siebie i ich granice zmieniają się w zależności od szerokości geograficznej. Przybliżone granice: wysokie 3-8 km 5-13 km 6 18 km

Zakład Inżynierii Transportu Lotniczego

Opady i osady atmosferyczne. prezentacja autorstwa Małgorzaty Klimiuk

Atlas Chmur: piętro średnie

KONKURS GEOGRAFICZNY

MAMY PECHA! Polska znajduje się pomiędzy trzema układami barycznymi: Polska znajduje się pod wpływem dwóch komórek cyrkulacji:

W stosunku do nie wymienionych powyżej rodzajów chmur można zauważyć, co następuje:

Stopnie zagrożenia w zależności od kryteriów wydawania ostrzeżenia meteorologicznego dla poszczególnych zjawisk meteorologicznych.

ZAŁĄCZNIK 8 - Lotnicza Pogoda w pytaniach i odpowiedziach.

Gimnazjalny atlas chmur

Wiadomości z zakresu meteorologii

Burza jest rezultatem silnych procesów konwekcyjnych, które wiążą się z unoszeniem powietrza i gwałtownym uwalnianiem ciepła kondensacji na dość

Atlas Chmur: piętro wysokie

Śródroczny kurs żeglarza jachtowego 2016/2017

ZAŁĄCZNIK 7 - Lotnicza Pogoda w pytaniach i odpowiedziach.

Atmosfera ziemska jest mieszaniną gazów i dzieli się na kilka warstw o różnych właściwościach fizycznych.

SCENARIUSZ LEKCJI. Temat: Poznajemy składniki pogody temperatura powietrza, opady i osady atmosferyczne, zachmurzenie. Cele:

Meteorologia praktyczna. Opracowanie: Ryszard Roman na podstawie: Meteorologia materiały organizacji Szekla

ZAŁĄCZNIK 13 - Lotnicza Pogoda w pytaniach i odpowiedziach.

METEOROLOGIA LOTNICZA ćwiczenie 1

a) wysoka kłębiasta b) niska kłębiasta c) średnia kłębiasta

DZIENNIK. Akcja AMAR Wędrówka. Akcja Małych Akwenów i Rzek. Załoga... Drużyna... Hufiec... Rok...

ZJAWISKO OBLODZENIA W UKŁADZIE ZASILANIA SILNIKA LOTNICZEGO LEKKIEGO SAMOLOTU

Ewelina Henek, Agnieszka Wypych, Zbigniew Ustrnul. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy (IMGW-PIB)

Klasyfikacja stopni zagrożenia dla zjawisk meteorologicznych stosowana w ostrzeżeniach meteorologicznych IMGW-PIB od

PAŃSTWOWA KOMISJA BADANIA WYPADKÓW LOTNICZYCH. Informacja o zdarzeniu [Raport] Rodzaj zdarzenia: Data zdarzenia: Miejsce zdarzenia:

POGODA 2005 GMINY LIPOWIEC KOŚCIELNY. Pomiary dokonywane w Turzy Wielkiej (53 o N, 20 o E ; 130 m n.p.m.)

Wstęp do Geofizyki. Hanna Pawłowska Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki, Uniwersytet Warszawski

ZAŁĄCZNIK 17 Lotnicza Pogoda w pytaniach i odpowiedziach

Klasyfikacja stopni zagrożenia dla zjawisk meteorologicznych stosowana w ostrzeżeniach meteorologicznych IMGW-PIB

Wstęp. Regulamin przedmiotu Efekty kształcenia Materiały na stronie www2.wt.pw.edu.pl/~akw METEOROLOGIA LOTNICZA. Wstęp.

SZEFOSTWO SŁUŻBY HYDROMETEOROLOGICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH RP METEOROLOGIA DLA PILOTÓW - PORADNIK

PPL (A) KURS TEORETYCZNY METEOROLOGIA

Grupa Media Informacyjne. METEOROLOGIA koniec na 129 w miramar "Deszcz przechłodzony występuje, gdy

Meteorologia i Klimatologia Ćwiczenie V. Poznań,

ZAŁĄCZNIK 14 - Lotnicza Pogoda w pytaniach i odpowiedziach.

Schemat oceniania zadań Etap wojewódzki Konkursu Geograficznego

Zachmurzenie w Polsce - Rodzaje chmur, stopień zachmurzenia, liczba dni pochmurnych i pogodnych -


ZAŁĄCZNIK 4 Lotnicza Pogoda w pytaniach i odpowiedziach.

Typy strefy równikowej:

PROGNOZOWANE ZMIANY KLIMATU A STREFY KLIMATYCZNE W POLSKICH NORMACH BUDOWLANYCH

GEOGRAFIA PROGRAM RAMOWY klasa I GIMNAZJUM

SPITSBERGEN HORNSUND

Menu. Badania temperatury i wilgotności atmosfery

Aeroklub Nadwiślański. Konferencja Lotno - Techniczna CZĘŚĆ. Szkolenia Sekcji Samolotowej

Kurs teoretyczny PPL (A) Zjawisko oblodzenia w lotnictwie ogólnym

Prognoza obszarowa w formie GAMET przygotowywana dla WARSAW FIR informacja dla użytkowników

Ściąga eksperta. Wiatr. - filmy edukacyjne on-line

Załącznik nr 14. OGa-DPDExss-543/180-08/194/2008. Gdynia,

Zjawiska fizyczne. Autorzy: Rafał Kowalski kl. 2A

Menu. Badanie chmur i opadów atmosferycznych

Biuletyn Śniegowy dla Tatr Polskich nr 5/14 za okres

Składniki pogody i sposoby ich pomiaru

Kryteria raportowania zjawisk w ESWD

Pogoda w turystyce: klimat, zjawiska pogodowe i wróżenie z chmur.

Podsumowanie 2011 Miejsce obserwacji: Czarny Dunajec

Silny Wiatr. Stopień Zagrożenia 1. Stopień zagrożenia 2. Stopień zagrożenia 3. Stopień Zagrożenia 1. Stopień zagrożenia 2. Stopień zagrożenia 3

Meteorologia. Nathalie Drobik & Jan Frejowski. zeglarski.com.pl

XLII OLIMPIADA GEOGRAFICZNA

SPITSBERGEN HORNSUND

RZECZPOSPOLITA POLSKA MINISTERSTWO TRANSPORTU I BUDOWNICTWA PAŃSTWOWA KOMISJA BADANIA WYPADKÓW LOTNICZYCH. Poważny incydent nr: 145/05

Biuletyn Śniegowy dla Tatr Polskich nr 13/13 za okres

Atlas chmur: piętro niskie

SPITSBERGEN HORNSUND

Kryteria raportowania zjawisk w ESWD

Wnikanie ciepła przy konwekcji swobodnej. 1. Wstęp

DOBOWE AMPLITUDY TEMPERATURY POWIETRZA W POLSCE I ICH ZALEŻNOŚĆ OD TYPÓW CYRKULACJI ATMOSFERYCZNEJ ( )

Cechy klimatu Polski. Cechy klimatu Polski. Wstęp

SPITSBERGEN HORNSUND

Biuro Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Spis treści JAK PRZEDSTAWIĆ OBRAZ POWIERZCHNI ZIEMI?... 5 CO MOŻNA ODNALEŹĆ NA MAPIE ŚWIATA? JAK WYZNACZYĆ POŁOŻENIE MIEJSCA NA ŚWIECIE?...

SPITSBERGEN HORNSUND

Transkrypt:

WARUNKI LOTU W CHMURACH Sprzyjające warunki do tworzenia się opadów piętro niskie i średnie Nimbostratus (warstwowo-deszczowe) Cumulonimbus (kłębiasto-deszczowe, burzowe). 1

Widzialność Jest wskaźnikiem przezroczystości atmosfery. Na stacji meteorologicznej określa się największą odległość w kierunku poziomym, z której obserwowane przedmioty (repery obserwacyjne) mogą być jeszcze widoczne, przy założeniu, że kolor, oświetlenie i wymiary wybranych do obserwacji obiektów, urzeźbienie otaczającego terenu, przedmioty terenowe oraz kulistość ziemi nie ograniczają możliwości obserwacji. Wyniki obserwacji notuje się według ustaleń przyjętych w międzynarodowej skali. Widzialność 2

Widzialność Mgła to zjawisko polegające na nagromadzeniu się produktów kondensacji pary wodnej w przygruntowych warstwach powietrza. Główną cechą charakterystyczną mgły jest znaczne ograniczenie widzialności poziomej do poniżej 1 kilometra. Jeśli zaś widzialność wskutek dużego nagromadzenia się produktów kondensacji mieści się w przedziale lewostronnie domkniętym <1 km, 10 km), mówimy wtedy o zamgleniu. 3

Widzialność Znacznie obniżona widzialność na skutek mgły występuje głównie w półroczu chłodnym od września do marca. Nie jest to jednak regułą, mgły pojawiają się także późną wiosną i w okresie letnim, mają wtedy jednak charakter bardziej lokalny i tworzą się rzadziej. Zamglenia są zjawiskiem występującym o wiele częściej i sporo ich jest w każdej porze roku. 4

Ograniczenie widzialności Przez mgłę utrudnia lub uniemożliwia start i lądowanie samolotów, kontrola drogi jest utrudniona. Poprzez intensywne opady deszczu i śniegu widzialność może spaść do kilku metrów. Niebezpieczne są loty podczas mżawki, bowiem widzialność jest bardzo słaba a dodatkowo podstawa chmur obniża się do kilkudziesięciu metrów. Oznacza "stan zakłócony". Turbulencja Polega na występowaniu w obrębie przepływu płynu chaotycznego, nieuporządkowanego ruchu jego cząstek, których wartości prędkości i kierunek zmieniają się w sposób przypadkowy. Z lotniczego punktu widzenia odnosi się to do zakłóconego, niespokojnego powietrza. Istnieją różne sposoby powstawania turbulencji oraz w różnych partiach atmosfery może ona występować. Bardzo silna turbulencja może stanowić istotne zagrożenie dla statków powietrznych. 5

Oblodzenie Oblodzenie, w ujęciu ogólnym jest to zjawisko tworzenia się powłoki lodowej na powierzchni samolotu, bądź w jego instalacjach. Podstawowe przyczyny tworzenia się powłoki lodowej: bezpośrednie osiadanie kryształków lodu lub śniegu, zamarzanie przechłodzonych kropelek pary lub deszczu przy zetknięciu się z powierzchnią samolotu (jego elementów), sublimacja pary wodnej na powierzchni samolotu. Niebezpieczeństwo Zjawisko oblodzenia może zagrozić bezpieczeństwu lotu głównie poprzez: zmniejszenie siły nośnej i wystąpienie znacznych przyrostów oporu z powodu zmiany charakteru opływu skrzydeł, łopat śmigła oraz usterzenia (możliwość blokowania sterów) itp.; zmniejszenie mocy silnika, a nawet jego wyłączenie się z powodu oblodzenia gaźnika (wlotu powietrza, dyszy, dyfuzora, przepustnicy) lub odpowietrzników zbiorników paliwa; przyrost masy samolotu i zmianę położenia jego środka ciężkości, co ma decydujący wpływ na wyważenie samolotu i jego pilotowanie, mogą również wystąpić drgania; osadzanie się lodu na antenach, co może pogorszyć pracę urządzeń radiowych; osadzanie się lodu na szybie przedniej, co powoduje ograniczenie widzialności. 6

Przed lotem Zapoznanie się z warunkami lotów, zjawiskami pojawiającymi się w poszczególnych rodzajach chmur. Uzyskanie danych o zachmurzeniu: Ilość i rodzaj chmur na trasie Wysokość podstawy każdego rodzaju chmur Rozkład temperatury powietrza w chmurach Rozmiar stref oblodzenia Rodzaj i charakter opadów Istnienie turbulencji Widzialność w chmurach Występowanie zjawisk burzowych Chmury St Stratus St - niska chmura warstwowa Podstawa chmur 30-300m Górna granica 900-1200m Widzialność: umiarkowana lub słaba (30-100m) Widzialność maleje im bliżej górnej granicy chmur St 7

Zjawiska i zjawiska niebezpieczne Opady: Mżawka Marznąca mżawka Słupki lodowe Śnieg ziarnisty Oblodzenia w zimie prawdopodobieństwo oblodzenia bardzo duże i wynosi 90-100% Turbulencje nie występują Chmury Sc Warstwowe-kłębiaste powstają nad warstwą inwersji. Dolna podstawa 400 600m Górna granica 2000-2500m Grubość 1500-2000m Widzialność słaba 30-10m Opady słabego deszczu/śniegu Prawdopodobieństwo oblodzenia 80-90% Oblodzenie słabe i umiarkowane Turbulencja słaba i umiarkowana (przy przebijaniu się chmur) 8

Inwersja Odwrócenie układu temperatur powietrza. W przypadku inwersji - temperatura rośnie wraz z wysokością. Przy normalnym stanie pogody powietrze jest cieplejsze w dolnej warstwie troposfery i na skutek wznoszenia ochładza się średnio od 0,6 do 1ºC na każde 100 metrów. Rodzaje inwersji inwersja adwekcyjna napływ cieplejszych mas powietrza nad powietrze chłodniejsze inwersja turbulencyjna wywołana zawirowaniami i mieszaniem mas powietrza inwersja radiacyjna powstaje nocami przy bezchmurnej i stabilnej pogodzie, nagrzany za dnia grunt oddaje ciepło do troposfery, co wywołuje jego szybkie wychłodzenie inwersja osiadania występuje podczas wyżowej pogody, powstaje na skutek sprężania powietrza przemieszczającego się w dół, dzięki czemu cieplejsze masy powietrza zalegają w wyższej warstwie troposfery inwersja frontowa powstaje najczęściej na froncie ciepłym, kiedy masa ciepłego powietrza wślizguje się ponad chłodniejsze. 9

Chmury kłębiaste Cu Powstają w wyniku konwekcji termicznej (pionowe przenoszenie energii cieplnej) i dynamicznej. Mają charakter dobowy (tworzą się przed południem i zanikają wieczorem). Występują najczęściej latem ale także w chłodnej porze roku. Chmury Cu Średnie podstawy 600-1000m Górna granica 4000-7500m Zjawiska przelotne opady deszczu lub śniegu Z niektórych gatunków Cu opad virga (opad nie sięgający gruntu) 10

Chmury Cb Cumulonimbus najbardziej niebezpieczne dla lotnictwa występujące w umiarkowanych szerokościach geograficznych Chmury burzowe budowa wewnętrzna jest mieszana. Składa się z kropelek wody, kropelek wody przechłodzonej, kryształków lodowych, krup śnieżnych. Zasięg: podstawa 300-600m Górna granica 12-14 km Warunki w Cb Widzialność ograniczona, mniej niż 10 m. Zjawiska i zjawiska niebezpieczne możliwość występowania wyładowania atmosferycznego, intensywne, ulewne deszcze, deszcz ze śniegiem. 11

Turbulencja Obecność silnych prądów pionowych (20-30m/s) powoduje turbulencje silne, bardzo silne lub ekstremalne (rzucanie). Może powodować: Zniszczenie lekkich samolotów Rzucanie samolotem Jest obserwowana w chmurze burzowej, pod, nad i obok chmury. Oblodzenie Prawdopodobieństwo wystąpienia - 100%, oblodzenie silne, bardzo silne i niekiedy ekstremalne. Obszar najbardziej niebezpieczny. Centralna część chmury w zakresie temperatur -5 O C do 10 O C Intensywność oblodzenia może przekroczyć 6 mm/min 12

Opady atmosferyczne Chmury burzowe dają silne opady deszczu/śniegu. Duża intensywność opadów ogranicza widzialność z powietrzna. Przelotne opady - widzialność do 3-1 km Intensywne opady <1km Przelotne opady śniegu do 1km i mniej Opady w postaci gradu są niebezpieczne!!!. Porywy wiatru W 90% chmurom burzowym towarzyszą silne porywiste wiatry o charakterze szkwałowym. Prędkość średnia 10-20m/s lub więcej. Występują silne zmiany kierunku nie zaleca się lądować i startować. 13

Wyładowania atmosferyczne Wyładowania mogą spowodować: Zakłócenia pracy urządzeń elektrycznych, magnetycznych i radiowych. Deprymują załogę, mogą powodować chwilowe oślepienie. Chmury Ac Altocumulus zbudowane z kropelek wody przechłodzonej, przy niskich temperaturach z kryształków lodu. Widzialność 20-100 m Opady virga (czasem) Oblodzenie słabe 0,1-0,4 mm/min w dolnej części chmury umiarkowane 0,4-0,8 mm/min w górnej części. Turbulencja słaba lub czasami umiarkowana. 14

Chmury As Zbudowane z kropelek przechłodzonej wody, przy niskich temperaturach z kryształków lodu. Widzialność w chmurach 20-100m. Zjawiska opady virga (czasem). Oblodzenie słabe w dolnej części chmury (0,1-0,4 mm/min) w górnej części chmury umiarkowane (0,4-0,8 mm/min). Turbulencja słaba lub umiarkowana (ogólnie). Altocumulus lenticularis Chmury soczewkowate są zapowiedzią halnego. Pojawiają się na kilka godzin (2-4 godz.). Z tymi chmurami związana jest silna turbulencja, zwłaszcza gdy ich krawędzie są postrzępione. 15

Chmury Ac Dolna podstawa 2500m, górna granica 7000m. Widzialność zadowalająca 20-1000m Z tych chmur są opady: deszczu (często virga), zimą śnieg, śnieg ziarnisty. Opady są zazwyczaj ciągłe. Oblodzenie nieduże, prawdopodobieństwo wystąpienia oblodzenia 30-35%. Turbulencja słaba. Chmury Ns Nimbostratus zawsze występuje opad deszczu/śniegu. Widzialność w chmurach w dolnej części bardzo słaba i zła (10-20m i mniej) w górnych partiach trochę lepsza (20-100m). 16

Zjawiska i zjawiska niebezpieczne Chmura dająca opad sięgający powierzchni gruntu. Gołoledź powstająca przy opadach deszczu przechłodzonego, co związane jest z oblodzeniem. Oblodzenie występuje na poziomie 0,7 mm/min. Prawdopodobieństwo wystąpienia oblodzenia ok. 50-60%. Turbulencja zdarza się umiarkowana wzrastająca do intensywniejszej. Chmury Ci Pierzaste - przypominają warstwę zamglenia. Widzialność dobra, powyżej 1000m. Brak: Oblodzenia Turbulencji Zjawisk niebezpiecznych 17

Chmury Cc Cirrocumulus kłębiasto-pierzaste Widzialność gęstość porównywalna jest do słabej mgły lub silnego zamglenia, stąd widzialność jest określana jako dobra, zwykle większa niż 1 km. Brak oblodzenia Turbulencja - niewielka Zjawisko Chmury te dają czasem zjawisko halo. Chmury Cs Cirrostratus warstwowo-pierzaste Widzialność dobra, powyżej 1000m. Brak oblodzenia Turbulencja - słaba Zjawisko halo 18

Chmury Ci, Cs i Cc Występują w zakresie bardzo niskich temperaturach (-18 o C do -53 o C). W związku z tym zbudowane są wyłącznie z kryształków lodu i rzadko zawierają nieznaczne ilości przechłodzonych kropelek wody. Nie stwarzają utrudnienia w wykonywaniu lotów ani też niebezpieczeństwa pod względem oblodzenia i turbulencji. Widzialność zwykle przekracza 1 km. M 19

Podsumowanie 40% incydentów lotniczych to pogoda w tym 66% przyczyną była niska podstawa chmur i ograniczona widzialność. Trudności w wykonywaniu operacji startu, lądowania i lotów na niskich wysokościach. Podczas występowania mgły, intensywnego zamglenia, opadów powstaje ograniczenie widzialności. W trudnych warunkach atmosferycznych (obecność niskich chmur, słabej widzialności) pilot musi charakteryzować się wysokimi umiejętnościami i dużym doświadczeniem. 20