Meteorologia. Nathalie Drobik & Jan Frejowski. zeglarski.com.pl

Transkrypt

1 Meteorologia Nathalie Drobik & Jan Frejowski

2 Meteorologia (gr. metéōron (μετέωρον) - unoszący się w powietrzu, lógos (λόγος)- słowo, wiedza) - nauka zajmująca się badaniem zjawisk fizycznych i procesów zachodzących w atmosferze, szczególnie w jej niższej warstwie - troposferze. Bada, jak te procesy wpływają na przebieg procesów atmosferycznych i stan pogody na danym obszarze.

3 POGODA chwilowy stan troposfery nad danym obszarem. Elementy pogody ciągle się zmieniają. KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

4 KLIMAT różne stany pogody na danym obszarze, obserwowane przez dłuższy okres czasu i powtarzające się w regularnych odstępach. KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

5 ELEMNETY POGODY (podstawowe czynniki atmosferyczne kształtujące pogodę) - ciśnienie atmosferyczne - wiatr - temperatura powietrza - wilgotność powietrza - widzialność pozioma - opady atmosferyczne - zachmurzenie - nasłonecznienie, - zamglenie, - KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

6 TEMPERATURA zależy od szerokości geograficznej (kąta padania promieni słonecznych), wysokości nad poziomem morza, bliskości zbiorników wodnych, prądów morskich. Spada wraz z wysokością o 0,6 C na 100m. Od temperatury zależy układ ciśnień, a od nich wiatr, wilgotność powietrza(bo parowanie)... Ląd szybciej się nagrzewa niż woda i szybciej oddaje ciepło (bryza, monsun...) KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

7 Różnice temperatur w troposferze wynikają z następujących czynników: 1. Różnice w ogrzewaniu lądu i wody. 2. Obecność prądów morskich 3. Wysokość. 4. Odległość od mórz i oceanów 5. Obecność chmur

8 Efekt Coriolisa Efekt występujący w obracających się układach odniesienia. na półkuli północnej wiatr ma tendencję do skręcania w prawo, a na południowej w lewo; na półkuli północnej mocniej podmywane są prawe brzegi rzek, na południowej lewe; na półkuli północnej cyklony poruszają się odwrotnie do ruchu wskazówek zegara, a na południowej zgodnie z nim;

9 CIŚNIENIE ATMOSFERYCZNE ciężar słupa powietrza przypadający na jednostkę powierzchni (na ziemię, na przedmioty, organizmy żywe). KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

10 Ciśnienie mierzone jest BAROMETREM. ANEROID to współczesny barometr ze sprężystymi elementami pomiarowymi. Jednostką ciśnienia jest HEKTOPASKAL (hpa). Średnia wartość ciśnienia (normalna) wynosi 1013hPa i maleje wraz z wysokością. Zmierzona została na poziomie morza przy temperaturze 0 C. KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

11 Mamy 2 układy ciśnień: NI Ż obszar niskiego ciśnienia i WYŻ obszar ciśnienia wysokiego, wokół centrów tych ośrodków wirują masy powietrza. KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

12 Satelitarne zdjęcia pogody KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

13 Wiatr Wiatr to poziomy ruch powietrza wywołany różnicami ciśnienia. Powietrze z obszarów o wyższym ciśnieniu kieruje się ku obszarom o niższym ciśnieniu dążąc do wyrównania wartości ciśnień. Im większe są te różnice tym większa jest prędkość wiatru. Różnice ciśnienia na powierzchni ziemi są ustalane na podstawie pomiarów barometrycznych w setkach stacji meteorologicznych. Te dane są przedstawiane na mapach pogody za pomocą izobar czyli linii łączach punkty o jednakowej wartości ciśnienia. Odległości między izobarami świadczą o gradiencie (tempie) spadku ciśnienia

14 Wiatr określa kierunek i prędkość. Prędkość i siła wiatru zależą od różnicy ciśnień (gradientu). KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

15 Wiatr określają dwa parametry : prędkość i kierunek Wiatr mierzymy w [m/s] lub [Mm/h], [Kn] węzły [1 kn = 1852 m] Kierunek określamy w stopniach ( jest to kierunek z którego wieje) Kierunek wiatru można także określić po kierunku, z którego nadchodzą fale ( fala żywa)

16 Geograficznym kierunkiem wiatru jest kierunek, z którego wieje. Np. wiatr NW jest wiatrem pólnocno-zachodnim, czyli wiejącym z północnego-zachodu. Kierunek wiatru określa się w stopniach z dokładnością do 10 stopni. (kiedyś w rumbach). KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

17 Skala Beauforta Do mierzenia prędkości wiatru używa się wiatromierza zwanego również anemometrem. Dla oceny i klasyfikacji prędkości stosuje się skalę Beauforta. W skali tej różnym prędkościom wiatru odpowiadają stopnie skali (1-12 B). Opisy danych stopni pozwalają na określenie prędkości dzięki obserwacji zachowania powierzchni morza lub lądu. Skala ta jednak nie określa samego stanu morza, a jedynie wiatr nań oddziałujący.

18 Skala Petersena

19 Bryza Bryzy są wiatrami lokalnymi wiejącymi w cyklu dobowym wskutek różnicy temperatur między morzem a lądem. W dzień ląd szybko się nagrzewa i osiąga wyższą temperaturę niż woda w skutek czego nad wodą powstaje wyż a nad lądem niż. Dlatego wiatr wiejący od lądu do wody w porze dziennej nazywa się bryzą dzienną (morską). W nocy sytuacja się odwraca i nad bardziej nagrzaną wodą powstaje niż a nad chłodnym lądem wyż, przez co wiatr wieje od lądu do wody. Taki ruch powietrza nazywa się bryzą nocną (lądową).

20 BRYZA DZIENNA KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

21 BRYZA NOCNA KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

22 Bryza dzienna jeziorowa

23 Ukształtowanie terenu a wiatr Przy wysokim bądź zalesionym brzegu możemy spodziewać się sporych odkrętek wiatru. W przesmykach (tunelach) gdzie wiatr jest wciskany między dwie przeszkody terenowe występuje zjawisko dyszy, polegające na nagłym lecz punktowym wzroście siły wiatru.

24

25 Szkwał To nagły,krótkotwały wzrost prędkości wiatru wraz ze zmianą jego kierunku. Jest rezultatem cyrkulacji mas powietrza o różnych temperaturach. Zwykle nadciąga wraz z ulewnym opadem.

26

27 WILGOTNOŚĆ POWIETRZA to ilość pary wodnej zawartej w powietrzu. Mierzona jest higrometrem. Im niższa temperatura, tym mniej pary wodnej > wilgotność względna rośnie. KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

28 WIDZIALNOŚĆ określana w metrach; decydują o niej mgła i opady atmosferyczne. KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

29 Międzynarodowa skala widzialności stosowana w komunikatach meteorologicznych KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

30 Front ciepły Ponieważ powietrze ciepłe jest lżejsze od chłodnego, pełznie po nim w górę zużywając na to znaczną część swojej energii, niewiele jej zostaje na samo przesuwanie się frontu, dlatego ruch frontu ciepłego jest znacznie wolniejszy niż ruch samej ciepłej masy powietrza. Powierzchnia frontowa jest pochylona pod małym kątem w stosunku do powierzchni ziemi, a geograficznie powierzchnia taka może rozciągać się pasem o szerokości nawet do 1000 km. Wszelkie zjawiska pogodowe związane z przechodzeniem frontu ciepłego zachodzą na dużym obszarze geograficznym.

31 Front chłodny Powietrze chłodne jako cięższe wsuwa się pod lżejsze powietrze ciepłe. Ze względu na to, że powietrze chłodne nie musi tracić energii na wspinanie się po masie powietrza ciepłego, prawie cała jego energia zużywana jest na przesuwanie frontu w poziomie, dlatego front chłodny jest frontem szybkim, zawsze szybszym od frontu ciepłego. Front chłodny zajmuje pas o szerokości tylko ok km, a wypychane do góry z dużą prędkością powietrze ciepłe musi w rezultacie utworzyć chmury typu kłębiastego.

32 Chmury Chmura jest zbiorem drobnych kropelek wody lub kryształków lodu, unoszących się na pewnej wysokości nad powierzchnią ziemi. Są one produktem kondensacji pary wodnej w powietrzu na skutek spadku temperatury wraz z wysokością.

33 ZACHMURZENIE KURS NA PATENT ŻEGLARZA JACHTOWEGO

34

35 Cirrus

36 Cirrostratus

37 Cirrocumulus

38 Altostratus

39 Altocumulus

40 Stratus

41 Stratocumulus

42 Nimbostratus

43 Cumulus

44 Cumulonimbus

45 Cumulonimbus

46 Przewidywanie pogody Głównym sposobem przewidywania jest obserwacja. Niebezpieczne zjawiska nadchodzące w niedługim okresie czasu można zauważyć obserwując otoczenie. Silne podmuchy wiatru są zwiastowane przez przemieszczające się zmarszczki po wodzie, pojawienie się chmur Cu i Cb.

47 Pogodę pochmurną i wietrzną zapowiadają: Nadciągające z zachodu chmury warstwowe na różnych poziomach Krwistoczerwony wschód słońca Brudnożółty wschód słońca bez chmur lub za ciemną warstwą chmur nad horyzontem Systematyczny spadek ciśnienia Wzrost siły wiatru pod wieczór i w nocy Halo (pierścień) wokół księżyca Nagła zmiana kierunku wiatru Wiatr z kierunków południowych, skręcający na zachodni Nisko latające ptaki Silnie świecenie gwiazd Przy pogodzie bezwietrznej dym ścielący się po wodzie Tęcza rano lub przed południem

48 Pogodę bezdeszczową, ładną z umiarkowanymi wiatrami zapowiadają: Czysty i jasny widnokrąg podczas wschodu słońca Mgła opadająca nad ranem Obfita rosa rano i wieczorem Wiatr tężeje w południe, a cichnie nad ranem i wieczorem Zanikanie pod wieczór chmur kłębiastych Po zachodzie słońca barwa nieba o odcieniu złotym Niezbyt intensywnie świecenie gwiazd Utrzymywanie się lub nawet podnoszenie ciśnienia Występowanie tęczy w godzinach popołudniowych Unoszenie dymu pionowo ku górze Czerwony zachód słońca Systematyczny wzrost ciśnienia po pogodzie chmurnej, deszczowej i wietrznej

49 Silne wiatry zapowiada: Ciemnoniebieskie niebo Silne świecenie gwiazd Czerwona tarcza księżyca Krwistoczerwony wschód słońca Wzrost siły wiatru po ustaniu opadu Bardzo szybki spadek ciśnienia

50 Prognozy Pogody

51

52

53 Zasady zachowania podczas burzy : Bezpieczeństwo załogi Spływanie do najbliższego portu Kotwiczenie po stronie nawietrznej Dryfowanie z wiatrem

54 Gdy czerwone słońce wschodzi w marynarzu bojaźń się rodzi Lecz gdy czerwień o zachodzie, wie marynarz o pogodzie

55 Czerwony wieczór i szary ranek Będzie dzień ładny bez niespodzianek Szaro wieczorem, czerwono z rana Nie bierz się bracie do żeglowania''

56 Deszcz ranny - płacz panny, oba krótko trwają. Gdy ze wschodu wiatr przychodzi Będzie trwał dwanaście godzin. Makrelowe niebo i pierzaste chmury Na wysokich masztach zdejmuj żagle z góry.

57 Gdy wiatr odchodzi przeciwko słońcu Nie ufaj zmianie, wiatr wróci w końcu. Tęcza rano ostrzega, wieczorem raduje Minie deszcz, niebo się rozsnuje.

58 Ciśnienie niskie i jeszcze spada Uważaj pilnie, taka jest rada. Dopiero, gdy rośnie, choć już wysokie Roztropny żeglarz znajdzie spokój.

59 Chmury gęstnieją szybko i nagle Na maszt uwaga i twoje żagle Lecz jeśli z wolna nadciągają Wyciągaj sieci, żegluj i trałuj.