Inteligentna specjalizacja w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 MNiSW \ Departament Strategii \ ul. Hoża 20 \ ul. Wspólna 1/3 \ 00-529 Warszawa \ tel. +48 (22) 529 27 18 \ fax +48 (22) 628 09 22 www.nauka.gov.pl
Inteligentna specjalizacja: 01 \ Założenia koncepcji (ogólne informacje, cele, zmiany strukturalne) 02 \ Miejsce w dokumentach strategicznych UE 03 \ Odniesienie w dokumentach krajowych 04 \ Projekt OECD 05 \ Podsumowanie Inteligentna specjalizacja w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 www.nauka.gov.pl
01 \ Założenia koncepcji ogólne informacje Koncepcja sformułowana w 2008 roku (DG Research, prof. D. Foray), wprowadzona do dokumentów strategicznych UE (m.in. Strategia Europa 2020, inicjatywa przewodnia Unia Innowacji) i rozwijana w obszarze polityki spójności (DG Regio, prof. P. McCann); Upowszechnianie wiedzy na temat koncepcji (platforma S3) powierzono Joint Research Centre (JRC) w Sewilli (think-tank KE); Koncepcja stanowi syntezę (połączenie) wielu koncepcji i teorii dotyczących polityki naukowej, innowacyjnej, przemysłowej i rozwoju regionalnego; Skupia się przede wszystkim na działalności B+R+I (w kręgach akademickich także na edukacji i szkolnictwie wyższym); Podręcznik KE: RIS3 Guide (dostępny na stronie www JRC). 01 \ Inteligentna specjalizacja w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 www.nauka.gov.pl
01 \ Założenia koncepcji cele Przeciwdziałanie fragmentacji i duplikacji badań naukowych w ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA); Osiągnięcie masy krytycznej w kluczowych dla konkurencyjności Europy obszarach i sektorach; Rozprzestrzenianie technologii ogólnego zastosowania, zwłaszcza poprzez wykorzystywanie ich w produktach i usługach; Wzmocnienie lokalnych potencjałów w zakresie prowadzenia działalności B+R+I ( stairways to excellence ); Wzmocnienie zaangażowania różnych interesariuszy w proces tworzenia strategii ( entrepreneurial discovery process ); Programowanie i wdrażanie polityk w oparciu o dowody ( evidencebased policy ). 01 \ Inteligentna specjalizacja w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 www.nauka.gov.pl
01 \ Założenia koncepcji zmiany strukturalne Cztery modele zmian strukturalnych (wg RIS3 Guide): Transformacja przejście od istniejącego do nowego sektora w oparciu o istniejące zasoby i kompetencje (np. sektor optyczny i medyczny w Austrii); Modernizacja technologiczne usprawnienia w ramach istniejących sektorów w oparciu o technologie ogólnego zastosowania (np. sektor papierniczy w Finlandii); Dywersyfikacja poszerzenie działalności na nowe sektory w oparciu o wykorzystanie efektów synergii (np. przemysł lotniczy i kosmiczny we Francji); Radykalna transformacja utworzenie nowego sektora w oparciu o pewne dostępne zasoby i kompetencje (np. wykorzystanie ICT w archeologii we Włoszech). 01 \ Inteligentna specjalizacja w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 www.nauka.gov.pl
02 \ Miejsce w dokumentach strategicznych UE Strategia Europa 2020 : - na poziomie krajowym państwa członkowskie będą musiały zreformować krajowe (i regionalne) systemy prowadzenia działalności B+R+I, aby sprzyjały one rozwijaniu doskonałości i inteligentnej specjalizacji (str. 15); Inicjatywa przewodnia Unia Innowacji : - regiony powinny kierować środki w oparciu o inteligentną specjalizację i koncentrować się na swoich mocnych stronach, w których mogą osiągać wybitne wyniki (str. 23); - począwszy od 2010 roku państwa członkowskie powinny istotnie poprawić wykorzystanie istniejących funduszy strukturalnych na projekty w dziedzinie badań i innowacji, aby wdrażać strategie inteligentnej specjalizacji (str. 23); - państwa członkowskie powinny zacząć przygotowania programów funduszy strukturalnych na okres po 2013 roku, kładąc większy nacisk na innowacje i inteligentną specjalizację (str. 23); 02 \ Inteligentna specjalizacja w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 www.nauka.gov.pl
02 \ Miejsce w dokumentach strategicznych UE Inicjatywa przewodnia Unia Innowacji narzędzie do samooceny (str. 36): Strategia wieloletnia definiuje ograniczoną liczbę priorytetów, poprzedzoną międzynarodową analizą mocnych i słabych stron na poziomie krajowym i regionalnym oraz analizą pojawiających się możliwości ( inteligentna specjalizacja ), a także tendencji rozwojowych na rynku, dostarczając przewidywalnych ram dla polityki i budżetu. Strategia właściwie odzwierciedla priorytety UE, unikając niepotrzebnych podwojeń i fragmentacji wysiłków, a także aktywnie stara się wykorzystywać możliwości wspólnego programowania, współpracy transgranicznej oraz efektu dźwigni instrumentów UE. 02 \ Inteligentna specjalizacja w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 www.nauka.gov.pl
02 \ Miejsce w dokumentach strategicznych UE Rozporządzenie PE i Rady ustanawiające wspólne przepisy dotyczące EFRR, EFS, FS... przewiduje (str. 144): w odniesieniu do celu tematycznego dotyczącego badań i rozwoju istnienie krajowych lub regionalnych strategii badań i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji, zgodnie z krajowym programem reform, w celu zwiększenia wydatków na badania i innowacje ze środków prywatnych, co jest cechą dobrze funkcjonujących krajowych lub regionalnych systemów badań i innowacji ; w odniesieniu do celu tematycznego dotyczącego szeroko-pasmowego internetu istnienie krajowych lub regionalnych strategii innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji czytelnego rozdziału na temat rozwoju cyfrowego w celu pobudzenia popytu na przystępne, dobrej jakości i interoperacyjne usługi prywatne i publiczne wykorzystujące technologie informacyjno-komunikacyjne. 02 \ Inteligentna specjalizacja w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 www.nauka.gov.pl
02 \ Miejsce w dokumentach strategicznych UE Rozporządzenie PE i Rady ustanawiające wspólne przepisy dotyczące EFRR, EFS, FS... zakłada w odniesieniu do celu tematycznego dotyczącego badań i rozwoju następujące kryteria warunkowości ex ante: gotowa jest krajowa lub regionalna strategia badań i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji, która: - opiera się na analizie SWOT, aby skoncentrować zasoby na ograniczonym zestawie priorytetów badań i innowacji; - przedstawia środki na rzecz pobudzenia prywatnych inwestycji w badania i innowacje; - obejmuje system monitorowania i przeglądu. państwo członkowskie przyjęło ramy określające dostępne środki budżetowe na badania i innowacje; państwo członkowskie przyjęło wieloletni plan dotyczący budżetu i priorytetów inwestycji związanych z priorytetami UE (ESFRI). 02 \ Inteligentna specjalizacja w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 www.nauka.gov.pl
03 \ Odniesienie w dokumentach krajowych Dokumenty opracowywane: długookresowa/średniookresowa strategia rozwoju kraju; 8 strategii zintegrowanych (w tym Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki - SIiEG); programy wykonawcze do SIiEG: Program Rozwoju Nauki, Program Rozwoju Przedsiębiorstw. Dokumenty obowiązujące: Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020; Kierunki zwiększania innowacyjności gospodarki na lata 2007-2013; Regionalne Strategie Innowacji; Krajowy Program Badań; Polska Mapa Drogowa Infrastruktury Badawczej. 03 \ Inteligentna specjalizacja w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 www.nauka.gov.pl
03 \ Odniesienie w dokumentach krajowych INTELIGENTNA SPECJALIZACJA W POLSCE POZIOM KRAJOWY Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Ustawa o zasadach finansowania nauki STRATEGICZNE PROGRAMY BADAŃ NAUKOWYCH I PRAC ROZWOJOWYCH / STRATEGICZNE PROGRAMY BADAWCZE Zaawansowane technologie pozyskiwania energii (300 mln zł / 5 lat) Europa 2020 DSRK / ŚSRK Strategie zintegrowane KPB Interdyscyplinarny system interaktywnej informacji naukowej i naukowo-technicznej (60 mln zł / 3 lata) Technologie wspomagania rozwoju bezpiecznej energetyki jądrowej (50 mln zł / 3 lata) Poprawa pracy bezpieczeństwa w kopalniach (16 mln zł / 3 lata) Kaskadowanie piorytetów Zintegrowany system zmniejszania eksploatacyjnej energochłonności budynków (27 mln zł / 3 lata) Spójność priorytetów unijnych i krajowych Spójność priorytetów horyzontalnych i sektorowych z priorytetami B+R 03 \ Inteligentna specjalizacja w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 www.nauka.gov.pl
04 \ Projekt OECD Tytuł projektu: Smart specialisation in global value chains. Designing and assessing smart specialisation strategies; Zainicjowany oddolnie (Belgia) na forum TIP OECD (Technology and Innovation Policy Group) w końcu 2010 roku; Obecnie w projekt zaangażowanych jest 11 państw (14 regionów); Partnerzy wspierający projekt: Komisja Europejska, Joint Research Centre, ECOOM, Technopolis, Joanneum Research; Warsztaty tematyczne: Leuven (maj 2011 r.), Sewilla (listopad 2011 r.), Paryż (maj 2012 r.), Bruksela (grudzień 2012 r. zakończenie projektu). 04 \ Inteligentna specjalizacja w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 www.nauka.gov.pl
04 \ Projekt OECD - harmonogram Zadanie Czas 1 Analiza wskaźnikowa specjalizacji państw i regionów 2 Kwestionariusz systemów zarządzania (priorytetyzacja, wspieranie klastrów) Styczeń 2012 Luty 2012 3 Profile systemów zarządzania Czerwiec 2012 4 Opracowanie case-studies Czerwiec 2012 5 Raport końcowy Grudzień 2012 04 \ Inteligentna specjalizacja w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 www.nauka.gov.pl
05 \ Podsumowanie Wypełnienie kwestionariusza regionalnego (luty marzec 2012 r.) oraz pomoc przy opracowaniu case study (luty maj 2012 r.); Ewentualny udział w warsztatach w Paryżu - maj 2012 r. i Brukseli - grudzień 2012 r. (planowane są także warsztaty w Austrii w marcu 2012 r.). 05 \ Inteligentna specjalizacja w ramach nowej perspektywy finansowej 2014-2020 www.nauka.gov.pl
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Dr Marcin Kardas Departament Strategii MNiSW marcin.kardas@nauka.gov.pl www.nauka.gov.pl