Zuch kolejarz Materiały do programu BEZPIECZNY PRZEJAZD 1
Druhno drużynowa, Druhu drużynowy! Kim są zuchy? ZUCHY to dzieci w wieku 6 10 lat Charakterystyczną formą aktywności zuchów jest zabawa w kogoś lub w coś realizowana zespołowo przez zdobywanie sprawności oraz podczas zbiórek pojedynczych gromady. Animatorem zabawy jest wódz zuchowy drużynowa/ drużynowy. Granatowy sznur, noszony przez Ciebie na mundurze oznacza, że to właśnie Ty jesteś tym, który jest najważniejszym bezpośrednim wychowawcą dzieci. Pracując z zuchami kształtujesz ich charakter i postawy. Osobistym przykładem pokazujesz, jak należy postępować w życiu codziennym, jak radzić sobie z problemami. Otrzymujesz właśnie dzisiaj materiał, który ma Ci w tym pomóc. Opracowany w ramach kampanii Zatrzymaj się i żyj, pokazuje jak w sposób barwny i ciekawy uczyć zuchy bezpiecznych zachowań. W materiale tym znajdziesz przykładowe pomysły na zuchowe zbiórki i cykl kolejarz. W bezpieczną podróż koleją wyruszy z Wami ten oto mały żółty słoń. A więc w drogę po przygodę! Czuwaj! Zespół Zuchowy WP GK ZHP 2
PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. już po raz czwarty zorganizowała kampanię społeczną mającą na celu zachowanie bezpieczeństwa na przejazdach kolejowodrogowych oraz kształtowanie świadomości społecznej i w konsekwencji zachowanie życia i zdrowia osób kierowców, pieszych i rowerzystów na skrzyżowaniach dróg kołowych z liniami kolejowymi....rozpędzony samochód wpada na skrzyżowanie z torami kolejowymi, choć z daleka widać błyski czerwonych świateł, albo zgrabnym łukiem omija opuszczone rogatki. Piesi i rowerzyści unoszą szlabany, aby wygodnie pokonać, często wielotorowy, przejazd. Znak Stop przed przejazdem niestrzeżonym traktowany jest wyłącznie jak ozdobnik. I tylko medialne relacje z kolejnej tragedii trochę przygnębiają znów ktoś nie wróci do domu... takie sceny zdarzają się codziennie w całym kraju. Statystyki są nieubłagane: 97% wypadków na przejazdach kolejowych powodują prowadzący pojazdy. Podobnie nieubłagane są prawa fizyki: samochód, mały czy duży nie ma żadnych szans w spotkaniu z lokomotywą, a kierowcy i pasażerowie najczęściej nie przeżywają zderzenia. To właśnie chcemy wraz z prowadzącymi akcję uświadamiać powtarzając hasło Zatrzymaj się i żyj. kolejowych przez dróżników. Zastępują ich automaty opuszczające rogatki, sygnały świetlne i dźwiękowe, czy wyraźne znaki drogowe, które powinny natychmiast zapalać czerwoną lampkę w naszym mózgu tu jest niebezpiecznie. Zahamuj, rozejrzyj się, bądź nieufny nawet przed przejazdem obsługiwanym przez pracownika kolei. Wszystko może się zdarzyć i tylko kierowca, który zawsze stosuje zasadę ograniczonego zaufania będzie bezpieczny w każdej sytuacji. Trwałą tendencją w krajach europejskich czy Stanach Zjednoczonych jest rezygnowanie z obsługiwania przejazdów
Zasady poruszania się po drogach 1. W czasie wycieczki jej uczestnicy podporządkowują się rozkazom i zaleceniom prowadzącego wyznaczonego przez komendanta obozu. 2. Uczestnicy idą zwartą grupą w szyku podanym przez prowadzącego, maksymalnie czwórkami, na przedzie grupy zawsze idzie prowadzący wycieczkę, następnie najmłodsi uczestnicy, którzy nadają tempo marszu pozostałym, kolumnę zamykają najstarsi uczestnicy wycieczki i jeden z instruktorów! 3. Kolumna porusza się prawą stroną jezdni lub szosy jak najbliżej jej krawędzi, zajmując nie więcej niż połowę szerokości drogi. Maszerując małymi grupkami lub pojedynczo, w przypadku gdy nie ma chodnika lub specjalnego miejsca przeznaczonego dla pieszych, idziemy lewą stroną drogi jeden za drugim lub przy małym ruchu parami. W czasie marszu należy zwracać uwagę na pojazdy poruszające się po drodze lub szosie. 4. Piesi w wieku do 10 lat mogą iść w kolumnie tylko dwójkami pod nadzorem co najmniej jednej osoby pełnoletniej. 5. Nie wolno zatrzymywać się w miejscach, gdzie utrudniona jest widoczność, np. na zakrętach, za i przed wzniesieniem, które zasłaniają widoczność maszerującym i kierowcom. 6. Jeżeli przemarsz kolumny odbywa się przy niedostatecznej widoczności (noc, silny deszcz), pierwszy i ostatni z maszerujących z lewej strony (od osi jezdni) są zobowiązani nieść zapalone latarki: pierwszy ze światłem białym, skierowanym do przodu, ostatni ze światłem czerwonym, skierowanym do tyłu. 7. W miastach należy poruszać się zwartą grupą po chodnikach lub innych szlakach przeznaczonych dla pieszych. Jezdnię przekraczamy jedynie w miejscach wyznaczonych lub przewidzianych przepisami. Nie wolno: odłączać się od grupy bez zezwolenia prowadzącego, maszerować po jezdni kolumnie pieszych w czasie mgły, a kolumnie pieszych do lat 10 w warunkach niedostatecznej widoczności, prowadzić po jezdni kolumny pie- szych przez osobę w wieku poniżej 18 lat. Krąg Rady Piosenki i pląsy Zuchowe znaki, zwyczaje, Obrzędy, zwyczaje i tajemnice Gry i ćwiczenia KR PIP ZZZOIT GIĆ 4
PRZECHODZIEŃ 1. Wiem, jak należy zachować się w drodze do szkoły i gdzie można bezpiecznie przechodzić przez ulicę. Wiem, co to jest zebra. 2. Rozpoznaję znaki drogowe, jakie są na drodze z mojego domu do szkoły i w okolicach mojego miejsca zamieszkania. Wiem, co oznacza sygnalizacja świetlna i dźwiękowa. 3. Nauczyłem młodsze dziecko zasad przechodzenia przez ulicę. 4. Wiem, jak oznaczona jest ścieżka rowerowa i kto może się po niej poruszać. 5. Potrafię zachować się w sytuacji, gdy widzę na ulicy wypadek, wiem, kogo należy poinformować o takim zdarzeniu. 6. Umiem poruszać się po drodze, na której nie ma chodnika. Wiem, co muszę mieć przy sobie poruszając się po drodze po zmroku. Uwagi Zuch Przechodzień bezpiecznie porusza się po drodze, wie, jak prawidłowo przechodzić przez ulicę nie narażając własnego zdrowia i nie będąc zagrożeniem dla innych. Sprawność kształtuje samodzielność, spostrzegawczość, jak również zdolność przewidywania i podporządkowywania się przepisom. Zuchowi zdobywającym tę sprawność należy uświadomić, że poruszanie się po drogach jest szczególnie niebezpieczne, a podczas przechodzenia przez ulicę, nawet przy zielonym świetle, należy zachować szczególną ostrożność. Zuch, który chce poszerzyć swoje umiejętności w tej dziedzinie można zaproponować sprawność rowerzysty. Temat: Niebezpieczna prędkość 1. Gawęda Rozmowa z zuchami: Czy samochód może zatrzymać się w miejscu? A rower? Dlaczego żaden pojazd nie może zatrzymać się w miejscu? Co się dzieje od momentu kiedy kierowca zobaczy pieszego czy jakąś przeszkodę do zatrzymania pojazdu? Czy zatrzymanie pojazdu zawsze trwa tak samo długo? Podsumowanie wypowiedzi zuchów: żaden pojazd nie może zatrzymać się w miejscu żeby zatrzymać pojazd kierowca musi zareagować i zahamować im szybciej pojazd jedzie, tym dłuższa jest droga zatrzymania i poważniejsze konsekwencje wypadku. Drużynowy informuje dzieci, że w możliwie najlepszych warunkach przy prędkości jazdy 50 km/h kierowca potrzebuje ok. 30 m, aby całkowicie zatrzymać pojazd. Zuchy wraz z drużynowym wycho- 5
dzą na korytarz, salę gimnastyczną lub boisko i oznaczają odległość 30 m. Odpowiadają na pytanie: Co stanie się z osobą, która nagle znajdzie się na drodze 10 m przed pojazdem? 2. Gry i ćwiczenia: Zuchy dobierają się w pary. Drużynowy wyjaśnia, że każda para ma przygotować krótką argumentację przekonującą rodziców, aby zawsze jeździli z bezpieczną prędkością. Po wykonaniu zadania każda para przedstawia swoją propozycję odgrywając rolę rodzica i dziecka. Gromada dokonuje oceny argumentacji. 3. Podsumowanie. Temat: Bądź widoczny 1. Przypomnienie zasad poruszania się po drogach poza obszarem zabudowanym: obowiązek korzystania z chodnika, w razie braku chodnika lub drogi dla pieszych obowiązek poruszania się poboczem po lewej stronie drogi, jeśli nie ma pobocza poruszanie się gęsiego lewą stroną drogi, używanie elementów odblaskowych po zmierzchu. 2. Zuchy wraz z kadrą wychodzą na korytarz lub boisko albo inne bezpieczne miejsce, gdzie można przyciemnić światło. 3. Podział gromady na dwie grupy. Jedna grupa to piesi, grupa druga to kierujący pojazdem. Piesi bez elementów odblaskowych znajdują się na lewej stronie w odległości ok. 40 m od drużynowego, który imituje pojazd. Kierujący pojazdem ustawiają się przy pojeździe. Drużynowy włącza silną latarkę i po chwili ją wyłącza. Na polecenie nauczyciela piesi zakładają elementy odblaskowe, a drużynowy ponownie włącza latarkę. Następuje zamiana ról piesi pełnią rolę kierujących pojazdem i odwrotnie. 4. Powrót do zuchówki. Rozmowa z zuchami. Należy: opowiedzieć przebieg zabawy symulacyjnej, wyjaśnić dlaczego tak ważne jest noszenie elementów odblaskowych, opisać co może się wydarzyć, jeśli kierowca zbyt późno dostrzeże pieszego, wskazać w jakich miejscach należy nosić elementy odblaskowe. Wnioski: kiedy jest ciemno, kierowcy nie widzą pieszych i mogą na nich najechać jeśli nosisz elementy odblaskowe, kierowcy widzą Cię z większej odległości, elementy odblaskowe noś w miejscu widocznym dla kierowców. 5. Majsterka drużynowy ogłasza konkurs na plakat Bądź widoczny. Pod koniec zbiórki wyniki konkursu (jurorami mogą być wszystkie dzieci, które głosują przez podniesienie ręki). Zwycięskie projekty powinny być umieszczone w widocznym miejscu w szkole, na obozie itp. 6
Kochane zuchy! Przed Wami szkoła, zbiórki zuchowe i ferie zimowe. Po drodze czyha na was wiele niebezpieczeństw: drogi, ulice, tory kolejowe. Bardzo Was prosimy, uważajcie na drodze, nauczcie się, którą stroną chodzić po ulicy, w których miejscach wolno Wam przechodzić przez jezdnię. Musicie też znać kolory sygnalizacji i znaki ostrzegawcze. Noście zawsze przypięte czy przyszyte znaki odblaskowe, będziecie wtedy lepiej widziani przez kierowców. Uważajcie na przejazdach kolejowych, zwłaszcza tych niestrzeżonych. Wiedzcie, że pociąg nie zatrzyma się szybko, bo jest za ciężki, dlatego to Wy musicie bardzo ostrożnie przechodzić przez tory kolejowe. Nie możecie też bawić się w pobliżu ulicy czy torów. Aby wszystko to wiedzieć zapraszamy do przeżycia wspaniałej przygody podczas zdobywania sprawności zuchowych Przechodzień i Kolejarz. Oprócz zabawy, poznacie pracę kolejarzy i będziecie wiedzieć jak zachowywać się na drodze. W bezpieczną podróż koleją wyruszy z Wami ten sympatyczny, mały, żółty słoń. Po zdobyciu sprawności napiszcie do nas list o tym, czego się nauczyliście, co zobaczyliście i wyślijcie nam zdjęcia. Czekają na Was wspaniałe nagrody. A więc w drogę po przygodę! Czuj! Zespół Zuchowy WP GK ZHP
KOLEJARZ sprawność zuchowa, zespołowa W trakcie zdobywania sprawności zuchy poznają zmiany, jakie zaszły w budowie pociągów, dworców i urządzeń kolejowych. W trakcie zdobywania sprawności zuchy mają możliwość przekonać się, że punktualność jest bardzo potrzebną cechą. Cykl ten wymaga od drużynowego przygotowania się do poszczególnych zbiórek w taki sposób, aby na pytania zuchów dotyczących kolei dawniej, dziś i w przyszłości oraz różnych rodzajów lokomotyw i wagonów był w stanie odpowiedzieć. Aby zapoznać zuchy z zawodem kolejarza, można się posłużyć makietą, wykonaną przez modelarza z rozbudowaną siecią torów, stacjami itp. 1. By li śmy na sta cji lub dwor cu ko le jo wym, gdzie ob ser wo wa li śmy pra cę ko le ja rzy, roz ma wiali śmy z ni mi o ich pra cy. 2. Ba wi li śmy się w dwo rzec ko le jo wy. By li śmy ma szy ni sta mi, dróżni ka mi, dy żur ny mi ru chu, kon duk to ra mi, pra co wa li śmy w ka sie, in for ma cji i w War sie. 3. Zor ga ni zo wa li śmy fa bry kę bu do wy wa go nów i lo ko mo tyw. 4. Wy ru szy li śmy w wiel ką po dróż ko le ją. 5. Po dró żo wa li śmy po Pol sce. 6. Uczest ni czy li śmy w za ję ciach w szko le ko le ja rzy. 7. Wy ru szy li śmy na wy pra wę w Orient Eks pre sie. 8. Po je cha li śmy na wy ciecz kę po cią giem. 9. Ba wi li śmy się w po dróż pierw szym po cią giem. 10. Ba wi li śmy się w po dróż po cią giem w XXI wie ku. 11. Ba wi li śmy się mo de lem ko lej ki. Zbu do wa li śmy do niej ma kie tę. 8 Zbiórka 1 Wizyta kolejarza ZZZOIT obrzędowe rozpoczęcie zbiórki. Gawęda na zbiórce pojawia się tajemniczy gość, który przedstawia się jako kolejarz. Informuje zuchy, że zupełnie stracił pamięć i nic nie wie o swoim zawodzie. Zuchy postanawiają mu pokazać, na czym polega praca na stacji. Same jednak muszą się tego dowiedzieć. Majsterka wykonanie listy obecności. Każdy zuch wycina i ozdabia swój wagonik i doczepia go do lokomotywy. GiĆ wyścigi pociągów. Zuchy ustawiają się w pozycji stojącej za linią startu, trzymają się za barki tworząc szóstkami pociąg. Na sygnał startera pociąg rusza, pokonując slalom z ustawionych przeszkód, omijając każdą z nich. Po ominięciu ostatniej chorągiewki, zuchy wracają na linię startu. Wygrywa ten zespół, który szybciej pokona trasę wyścigu.
PIP Pociąg krasnoludków Ze stacyjki siedmiu smutków Rusza pociąg krasnoludków Maszynista z kozią bródką Zagwizdał cichutko. Wyruszają na wycieczkę Zaczynają w drodze sprzeczkę Czy ma pociąg jechać z planem Czy może w nieznane. Jeden prosi do Warszawy Drugi woła Huta Nowa Trzeci chce wziąć kurs na Sopot To ci mieli kłopot. Dwóch w pociągu łowi ryby Ten na niby zbiera grzyby Gdy się jeden z drugim kłócił Pociąg się wywrócił. GIĆ załadunek towarów. Zuchy ustawiają się szóstkami w rzędach. W pewnej odległości od nich narysowane są 3 kolorowe kółka. Każdy w ręce trzyma mazak lub kredkę w jednym z kolorów, w jakich są kółka. Zadaniem szóstek jest, na dany sygnał, kolejno dobiec do kółek i umieścić swój towar we właściwym polu a następnie powrócić. KR podejmujemy decyzję, że trzeba kolejarzowi pomóc pokazując mu, jak działa stacja kolejowa. W tym celu musimy się wybrać na prawdziwy dworzec i poobserwować pracę na kolei. ZZZOIT obrzędowe zakończenie zbiórki. Zbiórka 2 Stacja kolejowa ZZZOIT obrzędowe powitanie, sprawdzenie listy obecności przez doczepienie wagoników do lokomotywy. Zwiad na stację kolejową rozmowa z pracownikiem PKP, poznawanie wnętrza pociągu, sygnałów dawanych na stacji światłem i głosem, obserwowanie podłączania wagonów i lokomotyw. Omawiamy z zuchami konieczność zakupu biletu na przejazd, posiadania legitymacji uprawniającej do zniżki, punktualnego przybycia na dworzec, zachowania bezpieczeństwa podczas wsiadania, wysiadania i podróży. Wspólnie czytamy rozkład kolejowy uczymy się korzystać z inormacji: czas odjazdu, przyjazdu pociągu, numer peronu, toru i wagonu, miejsca numerowane w przedziale. Zapoznanie się z urządzeniami dworcowymi i kolejowymi: semafor, zwrotnica, przejazd kolejowy, szlaban, budka dróżnika, kasy, informacja itp. (wszystko znajdziesz na: http://sygnalizacja-e1.republika.pl/p1.html 9
http://pl.wikipedia.org/wiki/przegl%c4%85d_zagadnie%c5%84_z_zakresu_kolejnictwa) KR Wymieniamy ludzi i czynności, które chcemy pokazać kolejarzowi. Zadaniem międzyzbiórkowym jest dowiedzieć się, jakie rodzaje pociągów jeżdżą w Polsce. Każda szóstka dostaje inny (podmiejski, osobowy, pospieszny, ekspres, Eurocity, Intercity) i dowiaduje się jak najwięcej na jego temat. ZZZOIT obrzędowe pożegnanie. Zbiórka 3 ZZZOIT obrzędowe powitanie, sprawdzenie obecności. Gawęda podsumowanie zadania międzyzbiórkowego. Szóstki przygotowują plakaty reklamujące ich rodzaj pociągów. Plakaty wieszane są w harcówce. GIĆ Wsiadać, drzwi zamykać. Przypominamy zuchom zaobserwowane na stacji ruchy konduktorów. Sygnał Wsiadać : Dzienny i nocny: jeden długi ton gwizdawką ustną Sygnał Gotów do odjazdu : Dzienny: podniesienie chorągiewki sygnałowej. Nocny: podniesienie latarki z białym światłem. Sygnał Odjazd pociągów pasażerskich 10 Dzienny: ręka podniesiona do góry przez kierownika pociągu lub konduktora znajdującego się najbliżej lokomotywy, zwróconego w kierunku maszynisty oraz wypowiedzenie głośno słowo Odjazd.
Nocny: podniesienie do góry latarki z białym światłem zwróconym w kierunku maszynisty przez kierownika pociągu znajdującego się najbliżej lokomotywy oraz wypowiedzenie głośno słowa Odjazd. Na sygnał wsiadać zuchy siadają w rzędzie, na gotów do odjazdu ustawiają się w szeregu, na odjazd dobierają się w ósemki. PIP Dziesięciu kolejarzy (na podstawie Dziesięciu Murzynków ) GIĆ każdy zuch buduje swoją lokomotywę z pudełka po zapałkach. Lokomotywy ustawiają się na linii startu. Na dany znak wyjeżdżają w podróż napędzane podmuchami swoich maszynistów. Teatr szóstki budują z siebie: silnik do lokomotywy, parę, zapchany przedział. KR podsumowanie dotychczasowej wiedzy o PKP. Okazuje się, że nie wiemy, jak kupić bilet na stacji, jak nadać bagaż. Postanawiamy jeszcze raz udać się na dworzec ZZZOIT obrzędowe zakończenie zbiórki. Zbiórka 4 ZZZOIT - obrzędowe rozpoczęcie zbiórki, sprawdzenie obecności Gawęda pracownik dworca wyjaśnia nam zasady nadawania przesyłek konduktorskich. Rozpracowujemy rozkład jazdy pociągów. Majsterka mamy już całą wiedzę niezbędną do tego, aby dobrze przedstawić pracę dworca trzeba teraz wyposażyć harcówkę i zuchy w niezbędne rekwizyty. Szóstki robią czapki kolejarzy, semafory, chorągiewki sygnałowe, oznaczenia peronów i torów, rozkład jazdy, bilety. Szykowana jest kasa i przechowalnia bagażu. Można też urządzić wagon Warsu. Teatr czytamy fragmenty Lokomotywy Juliana Tuwima. Zuchy zamieniają się w pociąg i naśladują jego jazdę. Lokomotywa Julian Tuwim Stoi na stacji lokomotywa, Ciężka, ogromna i pot z niej spływa Tłusta oliwa. Stoi i sapie, dyszy i dmucha, Żar z rozgrzanego jej brzucha bucha: Buch jak gorąco! Uch jak gorąco! Puff jak gorąco! Uff jak gorąco! Już ledwo sapie, już ledwo zipie, A jeszcze palacz węgiel w nią sypie. Wagony do niej podoczepiali Wielkie i ciężkie, z żelaza, stali, I pełno ludzi w każdym wagonie, A w jednym krowy, a w drugim konie, A w trzecim siedzą same grubasy, Siedzą i jedzą tłuste kiełbasy. A czwarty wagon pełen bananów, A w piątym stoi sześć fortepianów, W szóstym armata, o! jaka wielka! 11
Pod każdym kołem żelazna belka! W siódmym dębowe stoły i szafy, W ósmym słoń, niedźwiedź i dwie żyrafy, W dziewiątym same tuczone świnie, W dziesiątym kufry, paki i skrzynie, A tych wagonów jest ze czterdzieści, Sam nie wiem, co się w nich jeszcze mieści. Lecz choćby przyszło tysiąc atletów I każdy zjadłby tysiąc kotletów, I każdy nie wiem jak się natężał, To nie udźwigną taki to ciężar! Nagle gwizd! Nagle świst! Para buch! Koła w ruch! Najpierw powoli jak żółw ociężale Ruszyła maszyna po szynach ospale. Szarpnęła wagony i ciągnie z mozołem, I kręci się, kręci się koło za kołem, I biegu przyspiesza, i gna coraz prędzej, I dudni, i stuka, łomoce i pędzi. A dokąd? A dokąd? A dokąd? Na wprost! Po torze, po torze, po torze, przez most, Przez góry, przez tunel, przez pola, przez las I spieszy się, spieszy, by zdążyć na czas, Do taktu turkoce i puka, i stuka to: Tak to to, tak to to, tak to to, tak to to, Gładko tak, lekko tak toczy się w dal, Jak gdyby to była piłeczka, nie stal, Nie ciężka maszyna zziajana, zdyszana, Lecz raszka, igraszka, zabawka blaszana. A skądże to, jakże to, czemu tak gna? A co to to, co to to, kto to tak pcha? Że pędzi, że wali, że bucha, buch-buch? To para gorąca wprawiła to w ruch, To para, co z kotła rurami do tłoków, A tłoki kołami ruszają z dwóch boków I gnają, i pchają, i pociąg się toczy, Bo para te tłoki wciąż tłoczy i tłoczy,, I koła turkocą, i puka, i stuka to: Tak to to, tak to to, tak to to, tak to to!... KR decydujemy, że na następną zbiórkę zapraszamy kolejarza, aby pokazać mu, na czym polega jego praca. Dzielimy role. ZZZOIT obrzędowe zakończenie zbiórki. 12
Zbiórka 5 ZZZOIT obrzędowe rozpoczęcie zbiórki, sprawdzenie obecności Gawęda przedstawiamy kolejarzowi przygotowane przez zuchy części dworca i zapraszamy do zabawy. Zabawa tematyczna w dworzec kolejowy. KR zachwycony swoim zawodem kolejarz postanawia okazać zuchom swoją wdzięczność i zaprasza ich na wycieczkę pociągiem. ZZZOIT obrzędowe zakończenie zbiórki. Zbiórka 6 Wielka podróż koleją ZZZOIT obrzędowe rozpoczęcie zbiórki, sprawdzenie obecności. Gawęda drużynowy opowiada o tym, jak zmieniała się kolej w historii, jak zmienia się nadal, aby bezpiecznie przewozić ludzi i towary. W opowieści można wykorzystać wiersz: Parowóz Władysław Broniewski Stoi na szynach ciężka maszyna, dymem i parą bucha z komina, Gwiżdże i syczy, stęka i sapie, tłusta oliwa z boków jej kapie. To jest parowóz. Po to zrobiony, żeby po szynach ciągnął wagony. Węgla mu sypią, wody mu leją, żebyśmy mogli jeździć koleją, Zwiedzać dalekie, obce krainy wszędzie dojechać tam, gdzie są szyny. Wraz z kolejarzem wyruszamy na wycieczkę pociągiem (warto, aby zuchy miały szansę przejechać chociaż jedną stację). Podczas podróży następuje wręczenie sprawności przez kolejarza. KR podsumowanie cyklu ZZZOIT obrzędowe zakończenie zbiórki. Krótka historia kolei Bar dzo daw no, bli sko 200 lat te mu, czło wiek wy myślił ko lej. By ła ona jed nym z pierw szych po jaz dów, któ ry poru szał się sa mo dziel nie (dzię ki pa rze wod nej), po spe cjal nie zbu do wa nych to rach. Do tych czas ka re ty, wo zy czy sa nie cią gnię te by ły przez zwie rzę ta. Pierwsze po cią gi po wsta ły w An glii. To ry pro wa dzi ły do ko pal ni i jeź dził po nich po ciąg wio zą cy gór ni ków do pra cy. Pa ro wóz i wa go ni ki nie by ły osło nię te dacha mi. 31
Nie dłu go po tem, w Niem czech, po wsta ły dro gi że la zne dla po ci ągów pa sa żer skich. Wa go ni ki, któ re tam jeź dzi ły by ły już za kryte da cha mi, a pa ro wóz, na da chu, miał wyso ki czar ny ko min. Ko lej, któ rą zbu do wa no w Ame ry ce, by prze mierzać wiel kie od le gło ści, mia ła wa go ny i lo ko moty wę do brze za bez pie czo ne przed desz czem, słoń cem i śnie giem, a tak że przed na pa da mi In dian i ban dy tów. Że by skró cić dro gę ko lei, nad do lina mi wzno szo no wy so kie drew nia ne mo sty, a w zboczach gór drą żo no tu ne le. Dzi siaj ko lej wy glą da zu peł nie ina czej. To ry łą czą ze so bą od le głe za kąt ki zie mi, a po cią gi oso bo we i to wa ro we mkną po nich z za wrot ną szyb ko ścią. W Japo nii inży nie ro wie zbudowali ko lej jesz cze nowo cze śniej szą. Bły ska wicz nie po ru sza się ona po jednym to rze, a za miast kół za pro jek to wa no spe cjal ne po dusz ki po wietrz ne. 14 Orient to nazwa kierunku świata Wschodu, a expresem nazywa się bardzo szybki pociąg. Jest to najsłynniejszy pociąg świata. Mknie on szybko na Wschód, przez całą Europę. Rozpoczyna swój bieg we Francji w Paryżu, potem jedzie przez Alpy w Szwajcarii. We Włoszech ma przystanek w Wenecji, i dalej pędzi przez Serbię, Hercegowinę, Bułgarię aż dociera do Stambułu stolicy Turcji. I tu właśnie, na granicy dwóch kon tynentów Europy i Azji Orient-Express kończy swój bieg. Orient-Express wozi sławnych i bogatych ludzi. Jest bardzo elegancki i wygodny. Pasażerowie mają własne sypialnie, jedzą w szykownej re stauracji i bawią się świetnie. Orient-Expresem podróżują przeważnie ci, którym się nie spieszy. Luksusowo więc podróżują, podziwiają najpiękniejsze zakątki Europy i wypoczywają. Orient-Express
Powiedz Rodzicom: Mamo! Tato! Zatrzymaj się przed każdym przejazdem! Ja zawsze tak robię, gdy idę lub jadę rowerem! 15
97% wypadków na przejazdach kolejowych powoduje NIEOSTROŻNOŚĆ kierowców www.bezpieczny-przejazd.pl Zatrzymaj się przed każdym przejazdem strzeżonym i niestrzeżonym! Pociąg się nie zatrzyma! Droga hamowania to prawie kilometr! W zderzeniu z pociągiem samochód nie ma żadnych szans! Naszą kampanię m.in. wspierają: Edward Lutczyn, Grzegorz Turnau, Tomasz Stockinger, Radosław Pazura, Elżbieta Dzikowska, Grzegorz Lato, Małgorzata Potocka, Marta Niewczas samochód osobowy droga hamowania: ok. 30 m* droga hamowania: ok. 1000 m* pociąg towarowy * przy prędkości 50 km/h Ofiary wypadków na przejazdach w latach 2005 2007: 120 zabitych 325 rannych 16