Brachyterapia w Europie Wielkopolskie Centrum Onkologii Poznań 2010
Brachyterapia nazywana terapią kontaktową; jedna z technik leczenia w radioterapii; polega na bezpośrednim napromienianiu zmian chorobowych, przez umieszczenie źródła promieniowania w guzie lub w jego sąsiedztwie; jej podstawowym zastosowaniem jest leczenie zmian nowotworowych, ale jest też wykorzystywana w terapii innych chorób.
Zalety brachyterapii mniejszy odsetek powikłań w porównaniu do chirurgii; mała inwazyjność; po przeprowadzeniu terapii pacjent szybko wraca do regularnych aktywności życiowych; jest alternatywą dla teleterapii i chirurgii.
W ostatnich latach zaobserwowano wzrost zastosowania brachyterapii, na skutek: zastosowania nowych izotopów; zastosowania nowych rozkładów dawek; inwestycji w nowoczesną aparaturę.
Epidemiologia nowotworów w Europie Zachodniej nowotwór dotyka 4 000 osób na każdy milion ludności; szacuje się, iż na skutek starzenia się populacji liczba zachorowań na raka wzrastać będzie od 1 do 1,5% rocznie w ciągu najbliższych 20 lat; nowotwory są drugą po chorobach serca przyczyną śmierci w USA.
Stan brachyterapii w Europie na podstawie: Patterns of Care for Brachytherapy in Europe: Facilities and resources in brachytherapy in the European area. Overview of brachytherapy resources in Euope: A survey of patterns of care study for brachytherapy in Europe.
Założenia: Podział krajów europejskich na 3 grupy: Grupa I European Countries (EC): 15 państw członkowskich Unii Europejskiej plus Islandia, Monako, Norwegia i Szwajcaria; Grupa II New European Countries (NEC): Cypr, Czechy, Estonia, Węgry, Łotwa, Litwa, Malta, Polska, Słowacja i Słowenia; Grupa III Other European Countries (OEC): Albania, Armenia, Białoruś, Bośnia, Bułgaria, Chorwacja, Gruzja, Izrael, Macedonia, Mołdawia, Rumunia, Turcja, Ukraina i Jugosławia.
Założenia cd. W opracowaniu wyników badań brano pod uwagę wyłącznie kraje, w których przynajmniej 50% ośrodków wypełniło ankietę.
Średnia liczba pacjentów poddanych brachyterapii w poszczególnych grupach w 1997 i 2002 roku 250 200 150 100 1997 2002 50 0 Grupa I Grupa II Grupa III
Średnia liczba pacjentów poddanych brachyterapii w poszczególnych krajach w 1997 i w 2002 roku
Liczba ośrodków brachyterapii w poszczególnych grupach w 2002 roku 300 250 200 150 100 Liczba ośrodków brachyterapii 50 0 Grupa I Grupa II Grupa III
Średnia liczba lekarzy radioterapeutów przypadających na 1 ośrodek w poszczególnych grupach w 2002 roku 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Grupa I Grupa II Grupa III Średnia liczba lekarzy radioterapeutów Średnia liczba lekarzy radioterapeutów wykonujących brachyterapię
Tygodniowy czas pracy (w godzinach) pracowników ośrodków z podziałem na grupy w 2002 roku ilość godzin 25 20 15 10 5 lekarze fizycy medyczni technicy radiologii 0 Grupa I Grupa II Grupa III
Występowanie specjalnych gabinetów zabiegowych do brachyterapii w poszczególnych grupach w 2002 roku 100 % 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Grupa I Grupa II Grupa III procent ośrodków w danej grupie posiadających salę do brachyterapii
Sposoby pomiaru dawki w poszczególnych krajach w 2002 roku
Badania naukowe i programy edukacyjne związane z brachyterapią w poszczególnych krajach w 2002 roku
Rodzaje nowotworów poddawanych brachyterapii w poszczególnych grupach 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Grupa I Grupa II Grupa III Inne Głowa i szyja Płuca Piersi Prostata Ginekologia
Rodzaje brachyterapii stosowane w poszczególnych grupach w 2002 roku
Wnioski - grupa I grupa I charakteryzuje się najwyższym odsetkiem wykonanych zabiegów brachyterapii w zakresie raka prostaty i piersi, najwyższym odsetkiem zastosowania LDR, niskim odsetkiem zastosowania HDR i najczęstszym zastosowaniem planowania CT i MRI; prawdopodobnie jest to spowodowane łatwiejszym dostępem pacjentów z krajów wysokorozwiniętych do najnowszych technologii.
Wnioski grupa II spośród wszystkich trzech grup, grupa II wyróżnia się najwyższym odsetkiem zastosowania brachyterapii; zdecydowaną większość zabiegów brachyterapii stanowią zabiegi związane z kobiecym układem rodnym; popularne są także zabiegi związane z rakiem prostaty, natomiast leczenie raka piersi przy pomocy tej metody właściwie nie występuje; popularne jest stosowanie LDR i HDR, natomiast rzadko występuje planowanie CT i MRI.
Wnioski grupa III w tej grupie brachyterapia stosowana jest prawie wyłącznie w przypadkach nowotworów żeńskich narządów płciowych; charakteryzuje ją wysokie zastosowanie HDR oraz niskie zastosowanie LDR oraz planowania CT i MRI; prawdopodobnie jest to spowodowane niższymi kosztami zabiegów HDR w porównaniu do LDR.
Podsumowanie w ciągu pięciu lat, od 1997 do 2002 roku, liczba pacjentów poddanych brachyterapii w Europie wzrosła o 10,2%; częstotliwość zastosowania brachytrapii jest różna w poszczególnych grupach; poszczególne grupy i kraje różnią się w zakresie stosowanych rodzajów brachyterapii oraz sposobów pomiaru dawki; w celu zwiększenia zastosowania brachyterapii w Europie, konieczne są inwestycje w nowy sprzęt oraz w badania naukowe; konieczne jest także szkolenie nowego personelu.