Początki projektu... Na a początku był pomysł potem wiele godzin wspólnej dyskusji, wymiany myśli, generowania rozwiązań aż w końcu powstał konkretny plan działań, którego owocem jest realizacja unijnego projektu rekultywacji dziewięciu gminnych składowisk odpadów komunalnych na terenie Dolnego Śląska. Kilkaset składowisk w Polsce, w tym kilkadziesiąt na samym Dolnym Śląsku, nie mając możliwości dostosowania do najlepszej dostępnej techniki (BAT), musiało zostać zamkniętych. Koszty związane z rekultywacją tych terenów są na tyle wysokie, że prace wielokrotnie były odsuwane w czasie. Potrzebna była inicjatywa kompleksowego rozwiązania tego problemu. Samorząd województwa dolnośląskiego podjął więc prace nad projektem rekultywacji składowisk w trosce o wdrożenie standardów unijnych dotyczących składowania odpadów (dyrektywa Rady Unii Europejskiej 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r.) Realizowany przez nas projekt wynika także ze Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020, w której zapisane są działania rekultywacyjne (przedsięwzięcie 3.4.2. Rekultywacja i zagospodarowanie terenów poprzemysłowych i powydobywczych ). Ogłoszony konkurs z założenia przewidywał rekultywację składowisk o powierzchni kwater powyżej 5 ha, a beneficjentami wsparcia mogły zostać jednostki samorządowe oraz ich związki lub Marszałkowie Województw. Projekt Rekultywacji dolnośląskich składowisk odpadów komunalnych jest realizowany przez Dolnośląską Inicjatywę Samorządową Sp. z o. o. i współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, Priorytet II oś Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi. 2
Kto za tym stoi Z Za pomysłem stoją konkretni ludzie. Pomysły, intensywna praca to bardzo dużo, ale bez zastrzyku finansowego nie można iść dalej! Wszystko jest ze sobą powiązane. Najważniejsze, że nam udało się połączyć niezbędne elementy i możemy działać! Ł Łączna powierzchnia składowisk przewidzianych do rekultywacji w ramach projektu wynosi 21,19 ha. Prace rekultywacyjne będą polegały na uporządkowaniu skarp i wierzchowiny składowisk, zapewnieniu odgazowania złoża, uszczelnieniu przed migracją wód opadowych. K Kolejnym celem jest przywrócenie walorów krajobrazowych terenom składowisk poprzez nasadzenia i nasiania roślinne. Projekt jest finansowany w 85% ze środków unijnych, a pozostała część stanowi wkład własny spółki utworzonej ze środków własnych wspólników - gmin macierzystych (Ziębice, Mietków, Zgorzelec, Sulików, Przemków, Siechnice, Bystrzyca Kłodzka, Polanica Zdrój, Sobótka) oraz Dolnośląskiej Agencji Współpracy Gospodarczej. W projekt zaangażowany jest również Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który pełni rolę Instytucji Wdrażającej. 3
Edukacja-pierwszy krok do działania Oprócz prac technicznych związanych z rekultywacją zaplanowano również przygotowanie ścieżek edukacyjnych, a w trakcie realizacji projektu przeprowadzona zostanie także kampania edukacyjna dotycząca gospodarowania odpadami ukierunkowana na działania ograniczające powstawanie odpadów, ponowne ich użycie oraz przywracające im wartość. Wierzymy, że nasza kampania edukacyjna przyniesie wymierne korzyści. Wiedza to pierwszy krok do działania. Świadomi obywatele to aktywni obywatele! W proces zwiększania świadomości ekologicznej mieszkańców wpisuje się także idea projektu ścieżek edukacyjnych na zrekultywowanych składowiskach odpadów komunalnych. Zależy nam na tym, aby uporządkowane tereny były dla mieszkańców nie tylko miejscem spotkań i rekreacji, ale także stały się zieloną szkołą. Warto na własne oczy zobaczyć zrekultywowane składowiska oraz przygotowane ścieżki. Tym bardziej, że do ich budowy zostaną w znacznej części wykorzystane materiały pochodzące z surowców wtórnych: europalety, opony samochodowe, butelki PET, puszki, woreczki foliowe. 4 listopad 2014 r. - grudzień 2015 r. Edukacja krok po kroku Wprowadzamy małych i dużych w świat ekologii. marzec 2015 r. Przedstawienia dla dzieci Eko-drużyna wyrusza na spotkania z dziećmi! marzec - kwiecień 2015 r. Konkurs plastyczny dla dzieci Drugie życie śmieci Wyłaniamy talenty! kwiecień - czerwiec 2015 r. Igrzyska Gmin Eko-rywalizacja mieszkańców. jesień 2015 r. Ścieżki edukacyjne Eko-edukacja w terenie.
O kampanii słów kilka K Kampania będzie ukierunkowana w szczególności na działania ograniczające powstawanie odpadów, ponowne ich użycie oraz metody przywracające im wartość. Przekaz kierowany będzie do różnych grup wiekowych. Będziemy więc angażować dzieci, ich rodziców, a także przedstawicieli poszczególnych gmin oraz aktywnych mieszkańców. Wierzymy, że jeśli każdy wniesie cząstkę siebie, przyniesie to wymierne korzyści lokalne. P Poprzez systematyczną edukację oraz różnorodne działania aktywizujące społeczność chcemy obudzić w ludziach chęć dbania o środowisko oraz zwiększyć świadomość ekologiczną. Zależy nam na tym, aby każdy wybrał swoją drogę dbania o otaczający go świat. Naszym celem jest pokazywanie różnych możliwości, przekazywanie faktów oraz inspirowanie dobrymi przykładami. W Ważne, by mieć podstawową wiedzę o otaczającym nas świecie. To nasz cel! Uświadamiać, wtajemniczać, otwierać umysły nie musi to być wcale nudne! Ciekawostki, odpady w liczbach, przykłady z życia wzięte, słownik pojęć, inspirujące fotorelacje tymi sposobami chcemy poszerzać wiedzę ekologiczną naszych odbiorców. 5 9 1 2 3 4 6 7 8 1. Sulików 2. Polanica Zdrój 3. Bystrzyca Kłodzka 4. Stróża 5. Przemków 6. Strzegomiany 7. Sulęcin 8. Ziębice 9. Jędrzychowice 5
Eko - hasło kampanii Główne hasło kampanii Akcja ReCOOLtywacja wykorzystuje motyw działania w procesie dbania o naturę. Nie wystarczy tylko głosić postulaty - trzeba wymiernie i systematycznie działać, aby nasz świat był bardziej zadbany. Hasło jest więc bardzo aktywizujące i stawia na praktyczne akcje związane z dbaniem o środowisko. Będzie się to przejawiało na każdym etapie kampanii edukacyjnej. Specjalnie zastosowany został termin rekultywacja, aby wyróżnić kampanię na tle innych związanych z tematem ochrony środowiska. Nawiązuje to też do realizowanych działań rekultywacyjnych w poszczególnych gminach objętych programem unijnym. Jest więc głęboko osadzone w całej wizji projektu. 6
Sympatyczna eko-drużyna C Coolman, Aluś, Igiełka to eko-drużyna naszego projektu. Stworzona została przede wszystkim z myślą o przedstawieniach dla dzieci, jednak jej obecność zaznaczy się także w innych działaniach. Igiełka Coolman Aluś Coolman to superbohater dbający na co dzień o nasz eko-świat! To niewątpliwy autorytet. Jego pseudonim nawiązuje również do hasła kampanii: Akcja ReCOOLtywacja. Aluśto nasza puszka-śmietnik, a jego imię pochodzi od słowa aluminium. Postać ta wspiera Coolmana w segregowaniu odpadów i dzieli się cennymi radami w temacie recyklingu i rekultywacji. Igiełka to sympatyczny jeż, który pokazuje życie zgodnie z naturą, a także wprowadza nas w świat fauny i flory. Niezwykle mądry i spokojny zwierzak! 7
Edukacja krok po kroku (listopad 2014 r.- grudzień 2015 r.) Słownik pojęć, odpady w liczbach, ciekawostki ekologiczne, inspiracje z życia wzięte, kalendarz ekologiczny, drugie życie odpadów przez 14 miesięcy systematycznie będziemy wprowadzać małych i dużych w świat ekologii. Nasz facebookowy profil tętni życiem, a w naszej zakładce promocja i edukacja na stronie dis.org.pl znajdziecie wiele ciekawostek. Nie zapomnieliśmy też o najmłodszych i specjalnie dla nich zaprojektowana zostanie eko-książeczka Akcja ReCOOLtywacja myśl EKOlogicznie, działaj praktycznie, w której znajdą się praktyczne wskazówki ekologiczne oraz liczne zabawy. Każdy powinien znać choćby podstawowe pojęcia związane z ekologią, Niektóre z nich są trudne, ale nasza głowa w tym, żeby przekazać wiedzę w zachęcający i przystępny sposób! Rekultywacja składowisk odpadów oznacza działania naprawcze zniszczonych terenów, na których były wysypiska śmieci. Między innymi porządkuje się więc te obszary, oczyszcza się je, wykonuje różne prace przy glebie, a następnie sadzi się roślinność i upiększa się teren po to, by mieszkańcy mogli z niego korzystać. Składowisko odpadów to specjalnie przygotowane miejsce na różne odpady, czyli potocznie mówiąc śmieci. Znajdują się tu materiały i substancje nieprzydatne, zużyte lub nawet niebezpieczne. Czasem w miejscu składowiska prowadzi się także prace polegające na porządkowaniu odpadów, a nawet na częściowym odzyskiwaniu surowców wtórnych. Recykling to nic innego jak wykorzystanie naszych odpadów. Codziennie wyrzucamy różne niepotrzebne nam rzeczy, a okazuje się, że wiele materiałów można ponownie wykorzystać - w całości lub części. Tym samym nie marnujemy cennych surowców Ziemi i nasze środowisko może być mniej zanieczyszczone. 8
Książeczka z eko-przesłaniem K Kampania dobiegnie końca i zawsze można sięgnąć po naszą eko-książeczkę. Proste wskazówki, ciekawe łamigłówki i cenne uwagi naszej Eko-drużyny warto mieć cały czas przy sobie! Koniecznie znajdźcie na swojej półce specjalne miejsce na nią! 9
Przedstawienie dla dzieci (marzec 2015 r.) Nauka poprzez zabawę ma być prosto, z humorem i energicznie. Prosty przekaz pozwoli szybko zapamiętać kluczowe informacje, zabawne powiedzonka i humorystyczne zachowania naszej eko-drużyny rozśmieszą młodą widownię, a aktywizowanie publiczności ożywi atmosferę. Eko-drużyna ratuje świat! To o hasło przewodnie naszego przedstawienia, które będzie realizowane w dziewięciu gminach uczestniczących w projekcie. Nasza eko-drużyna zachęci do rozsądnego gospodarowania odpadami, udzieli cennych porad oraz pokaże, jakie niezwykłe rzeczy można uzyskać ze zgromadzonych odpadów. Pobudka! Pora rozpocząć naszą akcję ReCOOLtywację! I opowiemy Wam jak chronić środowisko naturalne! Pomożemy Wam posegregować śmieci! 10
Konkurs plastyczny dla dzieci (marzec - kwiecień 2015 r.) K Konkurs, którego tematem jest Drugie życie śmieci, skierowany jest do uczniów szkół podstawowych (klasy 0-3) na terenie gmin objętych programem rekultywacji gminnych składowisk odpadów komunalnych. P Praca plastyczna może zostać wykonana w dowolnej technice z wykorzystaniem odpadów i powinna finalnie pokazać dowolny przedmiot/eksponat wytworzony dzięki procesowi recyklingu. Maksymalny wymiary prac to 50cm x 50cm x 50cm. L Liczy się wyobraźnia, ciekawy pomysł oraz styl wykonania. Wyniki konkursu zostaną ogłoszone do połowy maja 2015 r. 11
Ostra rywalizacja Jędrzychowice (gm. Zgorzelec) Sulików Polanica Zdrój Przemków Sulęcin (gm. Siechnice) Bystrzyca Kłodzka Strzegomiany (gm. Sobótka) Stróża (gm. Mietków) Ziębice 12
Konkurs Igrzyska Gmin (kwiecień czerwiec 2015 r.) I etap - test wiedzy o ekologii i rekultywacji. Pierwsza część konkursu ma charakter teoretyczny i jest typowym testem sprawdzającym wiedzę z szeroko pojętej ekologii. Test będzie wypełniany wyłącznie drogą elektroniczną i będzie złożony z 25 pytań jednokrotnego wyboru. Każda gmina będzie powoływać swoją drużynę. II etap -Najlepszy fi lmik o gminie i ochronie środowiska. Drugi etap konkursu będzie już wymagał od powołanej w każdej gminie drużyny kreatywności i zdolności filmowych. Zadaniem uczestników będzie bowiem nakręcenie filmiku o swojej gminie z wykorzystaniem głównego motywu kampanii, jaką jest ochrona środowiska. Maksymalny czas trwania filmu powinien wynieść 5 minut. Filmiki zostaną umieszczone na specjalnym koncie DIS utworzonym w serwisie youtube.com w celu rozpoczęcia głosowania. Głosować może każdy nie częściej niż raz na dobę (nie ma ograniczeń wiekowych i terytorialnych). Kluczem do sukcesu może więc okazać się zaangażowanie gminy w rozpropagowanie informacji o filmiku i zachęcenie do oddawania głosów. Jest to zamierzone działanie chodzi nam o to, by jak największa grupa osób dowiedziała się o Akcji ReCOOltywacji. III etap gra terenowa Ostatni etap igrzysk gmin będzie bardzo aktywny i urozmaicony. Przede wszystkim rywalizacja będzie już odbywać się twarzą w twarz. Dziewięć drużyn spotka się we Wrocławiu stolicy Dolnego Śląska w wyznaczonym miejscu plenerowym i będzie walczyć w pięciu zadaniach konkursowych o najlepsze miejsce. Zaplanowane zadania podczas gry terenowej to: łamigłówka ekologiczna, gra w kręgle, poszukiwania skarbu z mapką, układanka graficzna segregowanie odpadów oraz krzyżówka. 13
Z życia wzięte... 14
Tak może być! Plastik Szkło Odpady zmieszane Papier Bioodpady PSZOK 15
Dajmy drugie życie! 16
W obiektywie Polanica - sierpień 2014 Polanica - październik 2014 Sulikow - sierpien 2014 Sulikow - grudzień 2014 Sobótka - październik 2014 Sobótka - grudzień 2014 17
Dolnośląska Inicjatywa Samorządowa Sp. z o.o. z/s we Wrocławiu, ul. Kotlarska 42, 50-151 Wrocław www.dis.org.pl facebook.com/dolnoslaska.inicjatywa.samorzadowa copyright 2015 vividea