KBF-4114-02-06/2013 I/13/001 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

KBF-4114-02-06/2013 I/13/001 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę I/13/001 Prawidłowość postępowań urzędów skarbowych w zakresie zwrotu nadpłaty podatku dochodowego od osób fizycznych oraz przekazywania 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego Najwyższa Izba Kontroli Departament Budżetu i Finansów Kontroler Jerzy Sołtys, główny specjalista kontroli państwowej, upoważnienie do kontroli nr 85352 z dnia 13 czerwca 2013 r. (dowód: akta kontroli str. 1-2) Jednostka kontrolowana Kierownik jednostki kontrolowanej Urząd Skarbowy w Nowym Dworze Mazowieckim, ul. Legionów 7, 05-100 Nowy Dwór Mazowiecki Henryka Kania, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Nowym Dworze Mazowieckim (dowód: akta kontroli str. 3) Ocena ogólna Uzasadnienie oceny ogólnej II. Ocena kontrolowanej działalności Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie 1 działalność Urzędu Skarbowego w zbadanym zakresie. W okresie objętym kontrolą, tj. od pierwszego stycznia 2012 r. do zakończenia kontroli, Urząd rzetelnie weryfikował wykazywane w zeznaniach rocznych nadpłaty PIT oraz wnioski podatników o przekazanie 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego. Nadpłaty w PIT, z wyjątkiem pojedynczych przypadków, zwracano w terminie określonym w art. 77 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa 2. Kwoty na rzecz organizacji pożytków publicznych, poza nielicznymi przypadkami, przekazywano w terminie określonym w art. 45c ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych 3. Stwierdzonych pięć przypadków opóźnień w przekazywaniu zwrotów nadpłat za 2011 r. i 2012 r. w kwocie 42,7 tys. zł stanowiło 0,1% zwrotów nadpłat dokonanych do dnia zakończenia kontroli (44.145,4 tys. zł). Opóźnienia w przekazaniu kwot 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego dotyczyły 13 wniosków na kwotę 6,6 tys. zł, tj. 0,4% kwot przekazanych za 2011 r. i 2012 r. Powyższe opóźnienia i ich skala nie stanowią podstaw do obniżenia ogólnej pozytywnej oceny. 1 Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. Jeżeli sformułowanie oceny ogólnej według proponowanej skali byłoby nadmiernie utrudnione, albo taka ocena nie dawałaby prawdziwego obrazu funkcjonowania kontrolowanej jednostki w zakresie objętym kontrolą, stosuje się ocenę opisową, bądź uzupełnia ocenę ogólną o dodatkowe objaśnienie. 2 Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm. 3 Dz.U. z 2012 r., poz. 361. 2

Opis stanu faktycznego Ustalone nieprawidłowości Ocena cząstkowa III. Opis ustalonego stanu faktycznego 1. Prawidłowość dokonywania zwrotów nadpłaty podatku dochodowego od osób fizycznych W związku z rozliczeniem zeznań PIT za 2011 r. Urząd wypłacił podatnikom 23.872 nadpłat w łącznej kwocie 21.800,4 tys. zł, tj. 94,8% kwoty nadpłat wykazanych w zeznaniach. W wyniku czynności Urzędu 33 zeznania PIT za 2011 r. wykazujące nadpłatę podatku na kwotę 91,9 tys. zł zostały skorygowane w wyniku czego wystąpił podatek do zapłaty na kwotę 55,7 tys. zł. Do dnia zakończenia kontroli Urząd w związku z rozliczeniem zeznań PIT za 2012 r. wypłacił podatnikom 24.129 nadpłat w łącznej kwocie 22.345,0 tys. zł, tj. 93,8% kwoty nadpłat wykazanych w zeznaniach. W wyniku działań weryfikacyjnych Urzędu Skarbowego 37 zeznania PIT za 2012 r. wykazujące nadpłatę podatku na kwotę 24,1 tys. zł zostały skorygowane w wyniku czego wystąpił podatek do zapłaty na kwotę 42,3 tys. zł. (dowód: akta kontroli str. 62-67) Analiza 25 postępowań Urzędu w zakresie nadpłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, wykazanego w zeznaniach PIT za 2011 r. (w tym: 20 zwróconych nadpłat o najwyższych kwotach i 5 spraw, w których wykazana przez podatnika nadpłata przekształcona została w podatek do zapłaty ) oraz w takim samym zakresie wykazanych w zeznaniach PIT za 2012 r. nie wykazała nieprawidłowości. (dowód: akta kontroli str. 68-103, 149-180) W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie stwierdzono następujące nieprawidłowości: Stwierdzono pięć przypadków zwrotu nadpłat wykazanych w zeznaniach PIT za 2011 r. i 2012 r. z naruszeniem 3-miesięcznego terminu 4, w tym trzy zwroty dotyczyły nadpłat za 2011 r. i dwa zwroty nadpłaty za 2012 r. Łączna kwota wypłaconych odsetek za opóźnienia w zwrocie nadpłaty podatku wynosiła 1.350 zł, w tym: z zeznań PIT za 2011 r. 218 zł i za 2012 r. 1.132 zł. Przyczynami dokonywania zwrotów nadpłaty po terminie były: omyłki na etapie segregacji dokumentów, zakłócenia w wymianie informacji pomiędzy Referatem Obsługi Bezpośredniej a pracownikami Rachunkowości Podatkowej oraz praca pod presją czasu (np. akcja PIT, zwroty VAT, sprawozdawczość). (dowód: akta kontroli str. 104-148) Odsetki za opóźnienia w zwrocie nadpłaty podatku wykazanego w zeznaniach PIT za lata 2011-2012 na łączną kwotę 1.350 zł pokryte zostały przez pracowników Urzędu z własnych środków. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli akceptacja Naczelnika Urzędu dla praktyki dokonywania przez pracowników zwrotu z własnych środków pieniężnych kwoty odsetek za zwłokę od nieterminowego zwrotu nadpłaty podatku dochodowego od osób fizycznych za lata 2011-2012, narusza art. 120 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy 5, stosownie do którego, w razie wyrządzenia przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej, zobowiązany do naprawienia szkody jest wyłącznie pracodawca. (dowód: akta kontroli str. 104-148) Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność kontrolowanej jednostki w badanym zakresie. Z uwagi na niewielką liczbę opóźnień w dokonywaniu zwrotów nadpłat nie było podstaw do obniżenia oceny. 4 Określonego w art. 77 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.). 5 Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm. 3

Opis stanu faktycznego Ustalone nieprawidłowości Ocena cząstkowa Wnioski pokontrolne 2. Prawidłowość działań Urzędu Skarbowego w zakresie przekazywania kwot 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego W 2012 r. podatnicy złożyli 16.570 wniosków w sprawie przekazania kwoty 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP), z tego Urząd pozytywnie rozpatrzył 99,0% wniosków (16.404 wnioski) i przekazał 890,7 tys. zł na rzecz OPP. Według stanu na dzień 23 lipca 2013 r. złożono 18.099 wniosków, z których pozytywnie rozpatrzono 2,3% (413 wniosków) i przekazano 16,1 tys. zł na rzecz OPP, natomiast na koniec lipca 2013 r. pozytywnie rozpatrzono 99,1% (17.928 wniosków) i przekazano na rzecz OPP 971,3 tys. zł. Naczelnik Urzędu odstępował od przekazania kwoty 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego w uzasadnionych przypadkach. W kontrolowanym okresie odstąpiono od przekazania tych kwot w 340 przypadkach z powodu nieuregulowania zobowiązań podatkowych przez podatników oraz z powodu braku numeru rachunku bankowego organizacji pożytku publicznego. (dowód: akta kontroli str. 244-246) Analiza 50 wniosków podatników złożonych w Urzędzie Skarbowym w sprawie przekazania kwot 1% podatku z zeznań podatkowych za 2011 r. i 2012 r. na rzecz organizacji pożytku publicznego nie wykazała nieprawidłowości. (dowód: akta kontroli str.226-243) W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie stwierdzono następujące nieprawidłowości: Urząd nie przekazał w terminie ustawowym 6 kwoty 6.637,80 zł na rzecz OPP, z tego z 11 wniosków podatników zawartych w zeznaniach PIT za 2011 r. 6.622,20 zł i z dwóch wniosków podatników zawartych w zeznaniach PIT za 2012 r. 15,60 zł. Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie realizację przekazywania 1% podatku z zeznań podatkowych PIT za 2011 r. i 2012 r. na rzecz organizacji pożytku publicznego. Stwierdzone nieprawidłowości na kwotę 6,6 tys. zł stanowiły 0,4% kwot przekazanych w latach 2012-2013 (do 31 lipca) na rzecz OPP. Z uwagi na niski udział kwot przekazanych z opóźnieniem na rzecz OPP nie było podstaw do obniżenia oceny w tym zakresie. IV. Uwagi i wnioski Przedstawiając powyższe oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli, Najwyższa Izba Kontroli, na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli 7, wnosi o: 1. Zapewnienie terminowego dokonywania zwrotu nadpłaty podatku dochodowego od osób fizycznych oraz terminowe przekazywanie kwot 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego. 2. Pokrywanie przez Urząd zobowiązań z tytułu naprawienia szkody powstałej w wyniku nieterminowego przekazywania nadpłat podatku dochodowego od osób fizycznych stosownie do stanowiska Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie zawartej w piśmie z dnia 9 października 2012 r. (w załączeniu). V. Pozostałe informacje i pouczenia Prawo zgłoszenia zastrzeżeń Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach; jeden dla kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli. 6 Art. 45c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361), 7 Dz. U. z 2012 r., poz. 82. 4

Obowiązek poinformowania NIK o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków Zgodnie z art. 54 ustawy o NIK kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie 21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do dyrektora Departamentu Budżetu i Finansów Najwyższej Izby Kontroli. Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK proszę o poinformowanie Najwyższej Izby Kontroli, w terminie 21 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań. W przypadku wniesienia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, termin przedstawienia informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu zastrzeżeń w całości lub zmienionego wystąpienia pokontrolnego. Warszawa, dnia sierpnia 2013 r. Kontroler Jerzy Sołtys Główny specjalista kontroli państwowej Najwyższa Izba Kontroli Departament Budżetu i Finansów Wicedyrektor Andrzej Łodyga...... podpis Podpis 5