grudzień 2013
Informacja o badaniu Czy żyjemy w społeczeństwie i kulturze nostalgii? Czy Polacy chętnie wrócą do przeszłości? Badanie TNS Polska pokazuje, czy czujemy się osobami sentymentalnymi i czy tęsknimy za tym, co było kiedyś. Termin badania: 2-7 sierpnia 2013 r. Próba: ogólnopolska, reprezentatywna próba 1002 mieszkańców Polski w wieku 15 i więcej lat. Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła: TNS Polska. 2
Podsumowanie 1 Polak wsadzony w wehikuł czasu częściej wybierze podróż do przeszłości (36% osób) niż przyszłości (27%). Nigdzie się nie wybiera 27% respondentów a 10% nie potrafi udzielić konkretnej odpowiedzi na pytanie. 2 Za sentymentalnych uważa się większość osób (65%), przy czym kobiety oceniają się w ten sposób znacznie częściej niż mężczyźni a osoby starsze częściej niż młodsze. 3 Gdy zapytać o nostalgię nie wprost a na konkretnych przykładach, okaże się, że ciepło o przeszłości myśli jeszcze więcej osób. Blisko trzy czwarte (tj. około 75%) uważa, że wiele rzeczy kiedyś smakowało lepiej, lubi rozmawiać z rodziną lub z przyjaciółmi o przeszłości i chętnie pojechałoby w miejsca, w których byli w dzieciństwie, a których dawno nie odwiedzali. Mniej osób, ale nadal bezwzględna większość (57%), nie lubi wyrzucać starych rzeczy, nawet jeśli nie są im już potrzebne. 4 Czy więc żyjemy w kulturze nostalgii i sentymentów? Wygląda na to, że w dużej mierze tak. Przeszłość jest źródłem przyjemnych wspomnień a do tych lubi się wracać. 3
1 Wehikuł czasu
Przeszłość czy przyszłość dokąd na wycieczkę Chcąc zobaczyć stosunek ludzi do przeszłości, badanym zadano pytanie o to, dokąd by się wybrali, gdyby możliwe były podróże w czasie. Okazuje się, że zdania na ten temat są podzielone najwięcej osób, tj. 36%, chciałoby przenieść się do przeszłości, 27% wybrałoby się do przyszłości i tyle samo w ogóle nie chce podróżować w czasie. Co dziesiąty respondent (10%) nie potrafi udzielić odpowiedzi na pytanie. Wraz z wiekiem rośnie udział osób, które wybrałyby się w podróż do przeszłości o ile wśród dwudziestolatków takich osób jest %, o tyle wśród osób 60-letnich i starszych odsetek ten jest dwukrotnie wyższy i wynosi 50%. Częściej w podróż do przeszłości wybrałyby się osoby, które gorzej oceniają swoją sytuację materialną, ale też te, które uważają się za osoby sentymentalne. Gdyby podróże w czasie były możliwe, to czy chciałby(aby) Pan(i) przenieść się raczej do przeszłości, czy raczej do przyszłości? ogółem Wiek 36 27 27 15-19 lat 20-29 lat 30-39 lat 40-49 lat 50-59 lat 60 lat lub więcej 32 24 35 44 50 43 38 32 21 16 16 26 34 28 27 26 Samoocena sytuacji materialnej dobra średnia zła 29 36 41 29 29 21 33 24 30 Jestem osobą sentymentalną zgadzam się nie zgadzam się trudno powiedzieć 43 22 35 20 24 33 36 10 9 11 9 12 9 8 9 11 8 8 10 19 do przeszłości do przyszłości w ogóle nie chcę podróżować w czasie trudno powiedzieć 5
2 Sentymenty
Sentymentalni Polacy Większość Polaków (65%) uważa się za osoby sentymentalne. Taką deklarację znacznie częściej składają kobiety niż mężczyźni (75% w porównaniu do 55%), jednak nawet wśród panów bezwzględną większość stanowią ci sentymentalni. Wraz z wiekiem rośnie udział sentymentalnych od 45% wśród nastolatków do ponad 70% wśród osób 40-letnich i starszych. Oznacza to, i nie będzie to zaskoczeniem, że z biegiem lat i wraz z nabywaniem doświadczeń, coraz chętniej sięgamy pamięcią do wspomnień i tego, co było kiedyś. ogółem Płeć mężczyźni kobiety Wiek 15-19 lat 20-29 lat 30-39 lat 40-49 lat 50-59 lat 60 lat lub więcej Na ile zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z następującymi stwierdzeniami: Jestem osobą sentymentalną. 20 15 12 21 18 20 21 33 40 45 38 45 50 47 50 50 31 29 22 1745 8 28 21 58 611 16 411 63 4 16311 65 55 75 45 59 63 20 61 72 70 71 zdecydowanie się zgadzam raczej się zgadzam raczej się nie zgadzam zdecydowanie się nie zgadzam trudno powiedzieć 7
Na ile zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z następującymi stwierdzeniami: Wiele rzeczy kiedyś smakowało lepiej niż dzisiaj. 30 48 13 36 Chętnie pojechałbym(abym) w miejsca, w których byłem(am) w dzieciństwie, a których dawno nie odwiedzałem(am). 28 49 13 37 Lubię rozmawiać z rodziną lub z przyjaciółmi o przeszłości tj. o tym, jak było kiedyś. 24 51 16 45 Nie lubię wyrzucać starych rzeczy, nawet jeśli nie są mi już potrzebne. 15 42 28 10 5 zdecydowanie się zgadzam raczej się zgadzam raczej się nie zgadzam zdecydowanie się nie zgadzam trudno powiedzieć 8
Czy i za czym się tęskni Otwarcie do bycia sentymentalnym przyznaje się 65% badanych. Przy czym okazuje się, że w odniesieniu do konkretnych przykładów z nostalgią o przeszłości myśli jeszcze więcej osób. Około trzy czwarte ankietowanych deklaruje, że: Wiele rzeczy kiedyś smakowało lepiej (78%); Chętnie pojechałoby w miejsca, w których byli w dzieciństwie, a których dawno nie odwiedzali (77%); Lubi rozmawiać z rodziną lub z przyjaciółmi o przeszłości tj. o tym, jak było kiedyś (75%). Mniej osób, ale wciąż większość (57%), nie lubi wyrzucać starych rzeczy, nawet jeśli nie są im już potrzebne. W przypadku tych konkretnych stwierdzeń mężczyźni nie różnią się od kobiet, natomiast wciąż im ankietowani starsi, tym częściej z sympatią myślą o przeszłości. Może więc żyjemy w kulturze nostalgii, a tworzenie produktów i usług w oparciu o sentymenty jest dobrym pomysłem na biznes tu i teraz. Po modzie na bary typu wódka i zakąska, przyjść może czas na wycieczki już nie egzotyczne, ale te swojskie i w miejsca, które znamy z dawnych lat. Nie ulega wątpliwości, że pomysły na sentymentalne podróże znajdą się niemal w każdej branży. 78% 77% 75% 57% 9
Zespół badań społecznych OBOP w TNS Polska Urszula Krassowska Account Director Urszula.Krassowska@tnsglobal.com +48 22 598 97 11 Marzena Ciesielska Junior Research Executive Marzena.Ciesielska@tnsglobal.com +48 22 598 97 07 Joanna Skrzyńska Research Executive Joanna.Skrzynska@tnsglobal.com +48 22 598 96 73 Monika Pałasz-Szczęsna Account Manager Monika.Palasz-Szczesna@tnsglobal.com +48 22 598 96 75 Agata Zadrożna Account Manager Agata.Zadrozna@tnsglobal.com +48 22 598 97 14 10