Droga do nowoczesności i idea modernizacji w ochronie zdrowia psychicznego na Dolnym Śląsku Jacek Kacalak Wrocław, 17 października 2014 r.
Stan wyjściowy rok 1999 Stacjonarna opieka psychiatryczna na terenie województwa dolnośląskiego prowadzona była tylko w dużych szpitalach psychiatrycznych tj. we Wrocławiu, Lubiążu, Bolesławcu, Krośnicach, Złotoryi, Stroniu Śląskim, Sieniawce i Czarnym Borze. Brak było oddziałów psychiatrycznych przy szpitalach ogólnych.
Cechy ówczesnego lecznictwa: Zadłużenie szpitali psychiatrycznych w stopniu zagrażającym funkcjonowaniu. Nierównomiernie rozmieszczone szpitale na terenie województwa z utrudnionym do nich dostępem (Stronie Śląskie - obrzeże województwa, teren górzysty). Brak oddziałów psychiatrycznych przy szpitalach ogólnych. Ta sytuacja na terenie województwa powodowała utrudnienia w leczeniu towarzyszących schorzeń z innych dziedzin medycyny takich jak: interna, chirurgia, neurologia. Usługi psychiatryczne prowadzone były w przestarzałej i zdekompletowanej infrastrukturze,w warunkach przeludnienia sal chorych, oddziałów, które wymagały natychmiastowego remontu. Leczenie w szpitalach prowadzone było przy stosunkowo wysokich kosztach usług w stosunku do posiadanych środków i możliwości (brak dostatecznej restrukturyzacji usług psychiatrycznych). Usługi sądowe prowadzone były w oddziałach psychiatrycznych ogólnych, co wiązało się z niską jakością prowadzonych usług zarówno psychiatryczno sądowych jak i psychiatrycznych ogólnych. Niedostateczne realizowanie zadań określonych w Ustawie o ochronie zdrowia psychicznego z 1994 r. zwłaszcza w art. 1 i 2 Ustawy. Działania samorządu zawężały się tylko do utrzymania w toku dużych szpitali psychiatrycznych. Traktowanie opieki psychiatrycznej w sposób marginalizujący i dyskryminujący w stosunku do innych dziedzin medycyny.
Obszary zmian 1. Modernizacja szpitali psychiatrycznych: w oparciu o budżet województwa RPO, Fundusze Ochrony Środowiska narodowe i wojewódzkie, PFRON. 2. Restrukturyzacja finansowa pozwalająca na prowadzenie stacjonarnych usług psychiatrycznych na terenie Dolnego Śląska. 3. Wdrożenie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego przez zmianę struktury lecznictwa psychiatrycznego na terenie województwa - wprowadzenie Programu Modernizacji Stacjonarnych Świadczeń Psychiatrycznych na Dolnym Śląsku w 2008 r. z okresem realizacji od 2009r. 4. Realizacja zadań określonych w Ustawie o ochronie zdrowia psychicznego z 1994r. Art. 1 i 2.
1. Stan obecny rok 2014 Modernizacja szpitali psychiatrycznych na terenie województwa doprowadziła do powstania oddziałów psychiatrycznych przy szpitalach ogólnych w Zgorzelcu, Miliczu, Legnicy i Wałbrzychu, co poprawiło w znaczący sposób dostęp pacjentów do usług psychiatrycznych i do innych dziedzin medycyny. Powołano wyspecjalizowane ośrodki psychiatryczne: w Stroniu Śląskim Wojewódzkie Centrum Opieki Długoterminowej, w Lubiążu Centrum Psychiatrii Sądowej, w Czarnym Borze Ośrodek Terapii Uzależnień z kompleksową pomocą osobom uzależnionym. Wygaszono funkcjonowanie szpitali psychiatrycznych w Stroniu Śląskim i Krośnicach a Szpital w Sieniawce połączono ze Szpitalem w Zgorzelcu. Rozgęszczono warunki prowadzenia usług psychiatrycznych we wszystkich obiektach. Skrócono w znaczący sposób czas leczenia chorych w oddziałach psychiatrycznych. Uzyskano certyfikaty jakości świadczonych usług w lecznictwie psychiatrycznym dla obiektów w Bolesławcu, Stroniu Śląskim i Wrocławiu.
2. Stan obecny rok 2014 c.d. Restrukturyzacja finansowa szpitali psychiatrycznych pozwoliła na utrzymanie stacjonarnych usług psychiatrycznych na terenie Dolnego Śląska. Ponadto przy współpracy z DOW NFZ pozwoliła na racjonalne wykorzystanie prowadzonych świadczeń zdrowotnych. Wykorzystując ustawy restrukturyzacyjne oddłużono szpitale psychiatryczne. Utworzono spółkę Dolnośląskie Centrum Zdrowia Psychicznego we Wrocławiu.
3. Stan obecny rok 2014 c.d. Realizacja Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. Wdrożono Program Modernizacji Stacjonarnych Usług Psychiatrycznych na terenie województwa, dostosowując stacjonarne usługi psychiatryczne do wymagań Programu NPOZ. w 2013 r. opracowano projekt Dolnośląskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego 2013 2016. Przygotowano z bieżącą aktualizacją informację o realizacji Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na terenie województwa dolnośląskiego. Powołano Wojewódzki Zespół ds. Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. Opracowano Informator o dostępnych formach opieki zdrowotnej i aktywizacji zawodowej dla osób z zaburzeniami psychicznymi w województwie dolnośląskim.
4. Stan obecny rok 2014 c.d. Realizacja zadań określonych w Ustawie o ochronie zdrowia psychicznego z 1994r. Art. 1 i 2. Zainicjowano i kontynuowano współpracę Dolnośląskiego Urzędu Marszałkowskiego z organami administracji rządowej i samorządowej, przy udziale stowarzyszeń i organizacji społecznych, fundacji, samorządów zawodowych, związków wyznaniowych, grupy samopomocy pacjentów i ich rodzin a także innych osób fizycznych i prawnych, zajmujących się ochroną zdrowia psychicznego. Dolnośląski Urząd Marszałkowski podjął się roli koordynatora i realizatora tych zadań.
Plany na przyszłość Kontynuowanie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. Prowadzenie działań modernizacyjnych placówek psychiatrycznych przy użyciu budżetu własnego i wsparcia z programów Unii Europejskiej. Programy związane z sytuacją demograficzną i wyzwaniami przyszłości (psychogeriatria, choroby cywilizacyjne) Jakościowa poprawa opieki psychiatrycznej (dobre praktyki) działania z zakresu arteterapii, warsztaty integracyjne, aktywizacja osób chorych psychicznie, działania edukacyjne, sportowe, działania wspierające.
Graficzne przedstawienie obecnej sytuacji psychiatrii na Dolnym Śląsku Trendy zmian Przychody z NFZ zobowiązania ogółem zobowiązania wymagalne 120 000 000 100 000 000 80 000 000 60 000 000 40 000 000 20 000 000 0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Graficzne przedstawienie obecnej sytuacji psychiatrii na Dolnym Śląsku
Graficzne przedstawienie obecnej sytuacji psychiatrii na Dolnym Śląsku Lecznictwo Psychiatryczne podmioty podległe Samorządowi Województwa Dolnośląskiego Dzienny Ośrodek Psychiatrii i Zaburzeń Mowy dla Dzieci i Młodzieży we Wrocławiu Zakład Lecznictwa Odwykowego dla Osób Uzależnionych od Alkoholu w Czarnym Borze Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Lubiążu Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Bolesławcu Wojewódzkie Centrum Psychiatrii Długoterminowej w Stroniu Śląskim Wojewódzki Szpital Psychiatryczny w Złotoryi Oddziały psychiatryczne i poradnie w szpitalach wielospecjalistycznych: Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. J. Gromkowskiego we Wrocławiu. Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. Iwaszkiewicza w Legnicy. Specjalistycznym Szpitalu im. dra A. Sokołowskiego w Wałbrzychu Dolnośląskie Centrum Zdrowia Psychicznego Sp. z o.o. we Wrocławiu Poradnie w przychodniach wielospecjalistycznych: Obwód Lecznictwa Kolejowego we Wrocławiu. WZSOP Wojewódzkie Centrum Medyczne Dobrzyńska we Wrocławiu
Bolesławiec pawilon 7
Bolesławiec modernizacja kotłowni
Bolesławiec solary - termomodernizacja
Lubiąż oddział młodzieżowy boisko wielofunkcyjne typu Orlik
Lubiąż sala gimnastyczna
Lubiąż oddział sądowy
Czarny Bór Sala Wykładowa Kolumnowa Oficyna
Czarny Bór - rozdzielnica elektryczna
Nowa kotłownia na Eko-groszek Oficyna
Złotoryja
Złotoryja solary - termomodernizacja
Wrocław