25 lat Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Katowice, 11 kwietnia 2017 roku
PFRON komu i jak pomaga?
Zgodnie z art. 69 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej: Osobom niepełnosprawnym władze publiczne udzielają zgodnie z ustawą pomocy w zabezpieczeniu egzystencji, przysposobienia do pracy oraz komunikacji społecznej. Prawo przyznaje więc prawo do niezależnego i godnego życia dla każdego obywatela. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych jest uchwałą zatwierdzoną przez sejm polski i zawiera prawa osób niepełnosprawnych do: o Pełnego dostępu do dóbr i usług, które umożliwiają uczestnictwo w życiu społecznym; o dostępu do leczenia, opieki medycznej, rehabilitacji i edukacji leczniczej; o Życia w środowisku wolnym od wszelkich barier; o Swobodnego przemieszczania się, korzystając ze środków transportu; o Pełnego dostępu do informacji.
Istnieją także inne akty prawne, których celem jest pozytywny wpływ na sytuację osób niepełnosprawnych, bo zgodnie z danymi osoby niepełnosprawne są gorzej wykształcone, mniej aktywne zawodowo i często spotykają się ze zjawiskiem wykluczenia z życia zawodowego i społecznego. Są to m. in.: o Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych; o Ustawa o pomocy społecznej; o Ustawa o rentach i emeryturach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych; o Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym; o Ustawa Prawo Budowlane.
Po co powstał PFRON 9 maja 1991 roku Sejm RP uchwalił ustawę powołującą do życia Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wyodrębniony fundusz celowy, umożliwiający gromadzenie środków na rehabilitację i gospodarowanie nimi. PFRON stanowił finansowe narzędzie stymulowania zatrudniania osób niepełnosprawnych. Oprócz stabilizowania rynku pracy, PFRON świadczył pomoc indywidualną dla osób niepełnosprawnych, stał się jednostką finansującą placówki i wspierającą organizacje działające na rzecz osób niepełnosprawnych.
Misja i cel PFRON Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych gromadzi i dystrybuuje środki na aktywizację zawodową i rehabilitację społeczną osób niepełnosprawnych. Fundusz jest narzędziem finansowym nasza rola polega na redystrybucji środków i przeznaczaniu ich na zadania określone w ustawie. Misja PFRON: Gromadzenie środków na rehabilitację zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych oraz gospodarowanie tymi środkami.
Gromadzi - skąd się biorą środki PFRON Roczny budżet PFRON to ponad 4,6 mld zł (według planu finansowego na 2016 rok) Środki PFRON pochodzą przede wszystkim z: obowiązkowych wpłat pracodawców, którzy nie wypełniają ustawowego obowiązku zatrudnienia 6% osób niepełnosprawnych (w przypadku, gdy liczba wszystkich zatrudnionych w przedsiębiorstwie przekracza 25 etatów) ok. 3,6 mld zł (2016) dotacji celowych z budżetu Państwa (na dofinansowania do wynagrodzeń ON oraz na zrekompensowanie gminom dochodów utraconych z tytułu zwolnień podatkowych dla ZPCh/ZAZ) ok. 745 mln zł (2016)
i dystrybuuje - na co wydawane są środki z PFRON Wydatki w 2015 roku: dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych ok. 63% wydatków (ponad 2,9 mld zł), środki dla samorządów na realizacje zadań na rzecz osób niepełnosprawnych ok. 19% wydatków (ok. 913 mln zł), wsparcie organizacji pozarządowych (zlecanie zadań) ok. 4% wydatków (ponad 178 mln zł), programy Rady Nadzorczej PFRON w tym wyrównywanie różnic między regionami ok. 2% wydatków (100,5 mln zł), refundacja składek na ubezpieczenie społeczne ok. 2% wydatków (blisko 90 mln zł), inne wydatki (np. finansowanie badań i analiz, wsparcie ZPCh, projekty UE) ok. 12% wydatków.
i dystrybuuje - na co wydawane są środki z PFRON
i dystrybuuje - jak wydawane są środki z PFRON
Działania PFRON co miesiąc ok. 24 000 pracodawców otrzymuje dofinansowanie do wynagrodzeń dla łącznie blisko ćwierć miliona miejsc niepełnosprawnych pracowników, ok. 23 000 osób niepełnosprawnych otrzymuje co miesiąc refundację składek na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne, z 699 warsztatach terapii zajęciowej (WTZ) korzysta ok. 26 000 osób niepełnosprawnych, w 98 zakładach aktywności zawodowej (ZAZ) zatrudnionych jest ok. 3 900 osób z orzeczoną niepełnosprawnością,
Działania PFRON Każdego roku: kilkanaście tysięcy niepełnosprawnych studentów otrzymuje wsparcie umożliwiające zdobycie wykształcenia wyższego, organizacje pozarządowe i fundacje otrzymują ok. 200 milionów złotych na realizację projektów rehabilitacyjnych, kilkanaście tysięcy osób niepełnosprawnych likwiduje bariery architektoniczne w domach i mieszkaniach, z dofinansowania PFRON na sport, kulturę i rekreację korzysta prawie 200 tysięcy osób niepełnosprawnych, ok. 200 tysięcy osób z niepełnosprawnością otrzymuje dofinansowanie do zakupu niezbędnych w życiu codziennym i rehabilitacji sprzętów i pomocy, a ok. 60 tysięcy osób wyjeżdża na turnusy rehabilitacyjne
Działania PFRON Do końca 2015 roku: Fundusz dofinansował zakup ok. 100 tysięcy zestawów komputerowych i ponad 33 tysięcy wózków o napędzie elektrycznym, ponad 30 tysięcy kierowców otrzymało pomoc finansową w zakupie lub przystosowaniu samochodów osobowych, ponad 111 tysięcy uczniów z obszarów wiejskich otrzymało pomoc finansową, przystosowano do potrzeb osób niepełnosprawnych ponad 16 tysięcy miejsc pracy, dofinansowano rozwiązania techniczne i zakup sprzętu umożliwiającego komunikację 95 tysiącom osób niesłyszących.
Dotychczas funkcjonujące zasady wsparcia środowiska osób niepełnosprawnych ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Katowice, 11 kwietnia 2017 roku
Część 2 Prowadzący: Gabriela Knapik Samodzielny Specjalista ds. wsparcia i współpracy z NGO s
Podstawa prawna Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.);
ANALIZA SYTUACJI Województwo śląskie posiada największą w Polsce liczbę osób z niepełnosprawnością, tj. 344 747 osób niepełnosprawnych (na podstawie danych z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań w 2011r.). Liczy 36 powiatów (19 miast na prawach powiatu i 17 powiatów). W województwie Śląskim funkcjonuje: 265 Organizacji pozarządowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych; 54 Warsztatów Terapii Zajęciowej posiadających 2 589 uczestników (3 miejsce w kraju); 13 Zakładów Aktywności Zawodowej, w których jest zatrudnionych 528 pracowników niepełnosprawnych (najwięcej w kraju); 118 Zakładów Pracy Chronionej stan na 31.12.2016r.
Aktualnie realizowane przez Oddział zadania wynikające z ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej Art. 32 ust. 1 pkt 2 ustawy (ZPCh); Art. 36 ustawy - zadania zlecane (konkursy); Art. 47 ustawy (dofinansowanie do kursu języka migowego, zrekompensowania gminom dochodów utraconych); Programy Rady Nadzorczej: - Aktywny samorząd, - Program Wyrównywania Różnic Między Regionami III, - Wsparcie Inicjatyw (Moduł B - Konkurs plastyczny); Obsługa systemu SODiR. Pozostałe działania: szkolenia, konferencje dla powiatów, organizacji pozarządowych, działania monitoringowe.
Działania PFRON na 2017 rok Partnerstwo dla osób z niepełnosprawnościami; Pełna obsługa beneficjentów SODiR; Nowe Programy Rady Nadzorczej: Praca- Integracja, Absolwent, Stabilne zatrudnienie - osoby niepełnosprawne w administracji i służbie publicznej; Aplikowanie o środki unijne samodzielnie lub we współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz z jednostkami Powiatów.
Nowe Programy Rady Nadzorczej Praca- Integracja: Adresatem programu jest ON pozostająca bez zatrudnienia, zgłaszająca gotowość do zatrudnienia, na rzecz której prowadzone będą działania aktywizacyjne w ramach programu. Uczestnikami programu są: - przedsiębiorstwa, w których wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych jest niższy niż 6%, zgłaszające do PFRON gotowość zatrudnienia adresatów programu w ramach oferty obejmującej co najmniej 25 etatów (w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy) na okres zatrudnienia nie krótszy niż 18 miesięcy, - organizacje pozarządowe realizujące zadanie publiczne zlecone przez PFRON. Absolwent: Adresatami programu są: szkoły wyższe, NGO bądź ich partnerstwa, które podejmą współpracę z pracodawcami oraz WUP i/lub PUP oraz PCPR, i korzystają lub będą korzystać z istniejących w tych instytucjach instrumentów i narzędzi wsparcia służących aktywizacji zawodowej studentów i/lub absolwentów. Stabilne zatrudnienie - osoby niepełnosprawne w administracji i służbie publicznej: Adresatami programu są: organy i instytucje, wykonujące zadania z zakresu administracji publicznej: samorząd gminny, samorząd powiatowy, samorząd województwa, państwowe oraz samorządowe instytucje kultury.
Liczba beneficjentów objętych wsparciem przez Oddział w latach 2012-2016 w ramach różnych zadań: L.p. NAZWA ZADANIA 2012r. Osoby (ON) 2013r. Osoby (ON) 2014r. Osoby (ON) 2015r. Osoby (ON) 2016r. Osoby (ON) 1 Aktywny samorząd 623 2 407 2 726 2 254 2 596 2 Art. 36 - Konkursy 22 184 26 044 2 677 1 909 3 386 3 Art. 32 ust. 1 pkt 2 -dofinansowanie 3 312 3 795 5 475 3 231 3 103 ZPCH liczba zatrudnionych osób niepełnosprawnych 4 Dofinansowanie do kursów jęz. mig. grupa wsparcia(w tym ON) 89 (16) 187 (21) 336 (170) 402 (73) 382 (57) 5 Wyrównywanie różnic między 704 4 857 667 Fundusz nie 3 604 regionami realizował 6 Ramowe Wytyczne (PID) - - 309 (24 - - spotkania) 7 Junior 53 50 41 51 Program zakończony 8 Wczesna Pomoc Dziecku 245 Program - - - Niepełnosprawnemu zakończony 9 Dni Otwarte ZUS - 12 14 10 Fundusz nie realizował SUMA WSPARCIA ON i otoczenia ON 27 210 37 352 12 245 7 857 13 224
Zadania zlecane konkursy dla organizacji pozarządowych Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Podstawa prawna Art. 36 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.); Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 lutego 2008 r. w sprawie rodzajów zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych zlecanych fundacjom oraz organizacjom pozarządowym (Dz. U. z 2008 r. Nr 29, poz. 172, z późn.zm.); Konkursy przeprowadzane są zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2016 r. poz. 239, z późn. zm.).
Organizacje pozarządowe PFRON zleca i finansuje organizacjom pozarządowym m. in.: prowadzenie rehabilitacji w różnych typach placówek; szkolenia, kursy, warsztaty; poradnictwo psychologiczne, społeczno-prawne i in.; grupowe i indywidualne zajęcia (rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego funkcjonowania, sprawnego komunikowania się z otoczeniem); włączanie osób niepełnosprawnych w rynek pracy (doradztwo zawodowe, pośrednictwo); szkolenia psów przewodników; szkolenia dla tłumaczy języka migowego oraz tłumaczy; imprezy kulturalne, sportowe; kampanie informacyjne; publikacje.
Organizacje pozarządowe skala pomocy 5 800 000 zł 100 5 600 000 zł 5 567 099 5 489 789 5 527 601 90 80 5 400 000 zł 70 5 200 000 zł 60 50 5 000 000 zł 4 800 000 zł 4 909 766 4 845 208 40 30 20 4 600 000 zł 10 4 400 000 zł 2012 2013 2014 2015 2016 0 Kwota wypłacona Liczba umów 25
Organizacje pozarządowe skala pomocy Wydatki Funduszu w latach 2011-2015 na zadania zlecane wyniosły 841,29 mln zł; W 2017 roku realizacja konkursów w Oddziale Śląskim: Konkurs 1/2016 Gotowi do pracy : 346 012 zł; Konkurs 2/2016 Kurs na samodzielność : 4 541 490 zł; Konkurs 1/2017 - Jesteśmy razem! zmiana postaw społecznych wobec osób niepełnosprawnych - dotyczy kierunku pomocy 6: upowszechnianie pozytywnych postaw społecznych wobec osób niepełnosprawnych i wiedzy dotyczącej niepełnosprawności Konkurs 2/2017 Aktywność i wiedza Termin składania wniosków: do dnia 24 kwietnia 2017 roku. 26
Część 2 Prowadzący: Teresa Saczuk Samodzielny Specjalista ds. współpracy z administracją publiczną
Aktywny Samorząd Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Aktywny samorząd Cel główny programu - wyeliminowanie lub zmniejszenie barier ograniczających uczestnictwo beneficjentów pomocy w życiu społecznym, zawodowym i w dostępie do edukacji.
Aktywny samorząd Program w 2017 roku obejmuje następujące formy wsparcia: Moduł I likwidacja barier utrudniających aktywizację społeczną i zawodową, w tym: Obszar A - likwidacja bariery transportowej: Zadanie 1: pomoc w zakupie i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu, Zadanie 2: pomoc w uzyskaniu prawa jazdy kategorii B, Obszar B - likwidacja barier w dostępie do uczestniczenia w społeczeństwie informacyjnym: Zadanie 1: pomoc w zakupie sprzętu elektronicznego lub jego elementów oraz oprogramowania, Zadanie 2: dofinansowanie szkoleń w zakresie obsługi nabytego w ramach programu sprzętu elektronicznego i oprogramowania, Obszar C - likwidacja barier w poruszaniu się: Zadanie 2: pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanego wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym, Zadanie 3: pomoc w zakupie protezy kończyny, w której zastosowano nowoczesne rozwiązania techniczne, tj. protezy co najmniej na III poziomie jakości, Zadanie 4: pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanej protezy kończyny, w której zastosowano nowoczesne rozwiązania techniczne, (co najmniej na III poziomie jakości), Obszar D - pomoc w utrzymaniu aktywności zawodowej poprzez zapewnienie opieki dla osoby zależnej; MODUŁ II - pomoc w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym.
Aktywny samorząd Kwota zawartych aneksów do umów ogółem w 2016 roku 10 097 628,22 zł ( 36 powiatów): Moduł I bieżące 516 683,76 zł, Moduł I inwestycyjne 4 743 840,33 zł, Moduł II 4 242 373,62 zł, Obsługa programu jst 471 367,23 zł, Promocja programu jst 82 368,80 zł, Ewaluacja programu jst 40 994,48 zł Liczba osób, które zostały objęte wsparciem 2 464 z tego z: - Modułu I 969 osób, - Modułu II 1 471 osób W 2016 roku największe środki finansowe przekazane w ramach Modułu I wydatki inwestycyjne: - zakup sprzętu komputerowego w wysokości 3 184 335,41 zł dla 425 osób, - zakup protezy na III poziomie jakości w wysokości 293 581,26 zł dla 29 osób - wizyty wstępne.
Aktywny samorząd Ogółem przeprowadzonych przez ekspertów PFRON badań wstępnych i drugich wizyt zostało 82 z czego: pozytywnych 78 i 4 negatywne. W 2016 roku trzy Miasta: Częstochowa, Katowice, Sosnowiec otrzymały powyżej 600 000,00 zł środków finansowych na realizację programu. Pozostałe Powiaty/ Miasta otrzymały środki finansowe wg poniższego: - poniżej 100 000,00 zł ( 3 Powiaty ) - od 101 000,00 zł do 200 000,00 zł ( 11 Powiatów), - od 201 000,00 zł do 350 000,00 (12 Powiatów), - od 351 000,00 zł do 450 000,00 (3 Powiaty), - Powyżej 450 000,00 zł (4 powiaty).
Aktywny samorząd Kwota zawartych aneksów do umów ogółem w 2017 roku 8 561 160,55 zł - I transza ( 36 powiatów) z tego: Moduł I bieżące 500 713,55 zł, Moduł I inwestycyjne 3 523 199,97zł, Moduł II 4 016 623,26 zł, Obsługa programu jst 402 026,84 zł, Promocja programu jst 80 405 36 zł, Ewaluacja programu jest 38 191,57 zł W 2017 roku dwa Miasta: Katowice, Sosnowiec otrzymały powyżej 500 000,00 zł środków finansowych na realizację programu. Pozostałe Powiaty/ Miasta otrzymały środki finansowe wg poniższego: - poniżej 100 000,00 zł (7 Powiaty ) - od 101 000,00 zł do 200 000,00 zł (8 Powiatów), - od 201 000,00 zł do 350 000,00 (16 Powiatów), - od 351 000,00 zł do 500 000,00 (3 Powiaty)
Program Wyrównywania Różnic Między Regionami Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Program Wyrównywania Różnic Między Regionami W ramach obszaru E programu Wnioski samorządów gminnych i powiatowych oraz organizacji pozarządowych przyjmowane są w terminie do 30 listopada 2017 roku. Wniosek samorządu powiatowego: zawiera opisy projektów własnych samorządu powiatowego. Wystąpienie samorządu powiatowego: zawiera opisy projektów zgłoszonych do samorządu powiatowego przez projektodawców do dofinansowania ze środków PFRON.
Obszary programu, które są realizowane w 2017 roku: obszar B likwidacja barier w urzędach, placówkach edukacyjnych lub środowiskowych domach samopomocy w zakresie umożliwienia osobom niepełnosprawnym poruszania się i komunikowania; obszar C tworzenie spółdzielni socjalnych osób prawnych; obszar D likwidacja barier transportowych; obszar E dofinansowanie wymaganego wkładu własnego w projektach dotyczących aktywizacji i/lub integracji osób niepełnosprawnych; obszar F tworzenie warsztatów terapii zajęciowej; obszar G skierowanie do powiatów poza algorytmem dodatkowych środków na finansowanie zadań ustawowych dotyczących rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych.
Program Wyrównywania Różnic Między Regionami W 2016 roku do Oddziału Śląskiego wpłynęło 100 projektów. Zweryfikowanych pozytywnie projektów zostało 83. Środki finansowe na realizację 59 projektów w 2016 roku zostały przeznaczone w wysokości: 4 348 439,59 zł z tego na: - obszar B ( 9 projektów) kwota 393 228,44 zł w tym na obsługę 1 548,22 zł, - obszar D ( 43 projekty) kwota 3 777 732,84 zł w tym na obsługę 35 028,99 zł, - obszar G ( 7projektów) kwota 177 478,31 zł w tym na obsługę 2 090,81 zł. Liczba osób, które zostały objęte wsparciem 3 604 z tego z: - Obszar B 670 osób, - Obszar D 2 913 osób, - Obszar G 21 osób.
Program Wyrównywania Różnic Między Regionami W 2016 roku ogółem zakupionych środków transportu w ramach obszaru D zostało 41 w tym: 28 busów i 13 autobusów - WTZ 15 ( 8 busów, 7 autobusów), - ZAZ 3 busy, - ŚDP 2 (1 bus i 1 autobus), - DPS 12 busów, - Szkoły Specjalne 3 ( 1 bus, 2 autobusy), - OREW 2 ( 1 bus, 1 autobus), - Ośrodek Adaptacyjny 1 autobus, - Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy 2 (1 bus i 1 autobus), - Inne placówki np. Dzienny Dom Pobytu 1 bus.
Program Wyrównywania Różnic Między Regionami W 2016 roku zlikwidowano bariery architektoniczne w ramach obszaru B w zakresie: - zakup schodołaza w Gminnej Szkole Podstawowej ( 2 624,00 zł), - dobudowa windy w Publicznym Przedszkolu ( 75 551,27 zł), - dobudowa szybów windowych wraz z montażem windy, wymiana drzwi w Zespole Szkół Specjalnych ( 48 589,49 zł), - wymiana drzwi wejściowych, przebudowa sanitariatu w Zespole Szkół i Placówek ( 14 399,06 zł), - budowa w pochylni w Zespole Szkolno-Przedszkolnym ( 25 039,32 zł), - przebudowa pomieszczeń sanitarno-higienicznych, aneksu kuchennego, poszerzenie otworów drzwiowych w Środowiskowym Domu Samopomocy ( najdroższy projekt 129 494,94 zł) - budowa pochylni, zakup i montaż windy w Zespole szkół Specjalnych (49 190,00 zł), - budowa wewnętrznej windy w budynku PCPR ( 50 022,40 zł).
Program Wyrównywania Różnic Między Regionami W 2016 roku na uzupełnienie środków algorytmowych w zakresie rehabilitacji zawodowej zostało przyznane dla 7 Powiatowych Urzędów Pracy na rozpoczęcie działalności gospodarczej, tworzenie stanowisk pracy oraz na szkolenia dla niepełnosprawnych. Największe dofinansowanie otrzymał Powiaty Urząd Pracy w Zabrzu, Sosnowcu i Katowicach. W 2017 roku złożonych projektów 67 z tego: - Obszar D - 47, - Obszar B - 12, - Obszar G 8, Po weryfikacji dwa projekty otrzymały status negatywny z powodu braku aktualnego programu działań na rzecz osób niepełnosprawnych.
Część 3 Prowadzący: Anna Wandzel Ekspert ds. promocji i informacji
Badanie realizacji przez samorządy powiatowe zadań ustawowych na rzecz osób niepełnosprawnych
Dostarczenie wiedzy o tym, w jaki sposób przebiegają procedury rozpatrywania wniosków, jakie są kryteria i rozdysponowanie środków na poszczególne zadania ze wskazaniem konkretnych wydatków oraz przy zaangażowaniu jakich zasobów powiaty realizują zadania Cele badania Wypracowanie wspólnych standardów realizacji przez powiaty zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej ON oraz modelu oceny skuteczności i efektywności tych zadań
Metodologia badania Badania terenowe jakościowe Diada w PFRON Wywiady IDI, Wywiady FGI, Wywiady TDI Studia przypadku Warsztat kreatywny Panel ekspertów Badania terenowe ilościowe Ankieta CAWI Analiza danych zastanych i wywołanych Desk research Analiza porównawcza Badanie realizowane na zlecenie PFRON
DIAGNOZA SYTUACJI I POTRZEB OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Większość powiatów sporządza diagnozę sytuacji i potrzeb osób niepełnosprawnych Źródłem informacji są dane gromadzone przez instytucje zajmujące się ON oraz opinie pracowników instytucji mających kontakt z ON. Powiaty są zainteresowane posiadaniem wiedzy o wszystkich osobach niepełnosprawnych w powiecie w celu dokonania rzetelnej diagnozy, jednak nie czują się na siłach organizacyjnie i finansowo do prowadzenia badań terenowych wśród osób niepełnosprawnych. Badanie realizowane na zlecenie PFRON
PODZIAŁ ŚRODKÓW Udział środków przeznaczonych na aktywizację zawodową w ogólnej kwocie środków przekazywanych powiatom wynosił 9-10% (19,8%, jeśli pominąć środki przeznaczone na finansowanie WTZ) Część powiatów nie realizuje zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej (co wynika przede wszystkim z faktu dysponowania środkami Funduszu Pracy, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Krajowego Funduszu Szkoleniowego, adresowanymi również do ON). Część powiatów rezygnuje również z realizacji niektórych zadań z zakresu rehabilitacji społecznej (zwłaszcza z finansowania turnusów rehabilitacyjnych, uznawanych za najmniej skuteczne i efektywne zadanie), co wynika z ograniczonej w stosunku do potrzeb kwoty środków PFRON.
PODZIAŁ ŚRODKÓW - REHABILITACJA ZAWODOWA Największe środki wydatkowano na: zwrot kosztów wyposażenia stanowisk pracy; jednorazowe dofinansowanie rozpoczęcia działalności gospodarczej, rolniczej lub wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej; Najmniejsze środki wydatkowano na: zwrot kosztów przystosowania stanowisk pracy; zwrot kosztów szkoleń organizowanych przez pracodawcę; dofinansowanie do oprocentowania kredytu bankowego;
PODZIAŁ ŚRODKÓW - REHABILITACJA SPOŁECZNA Największe środki wydatkowano na: dofinansowanie kosztów tworzenia i działania WTZ dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze; dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych; dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych na wnioski indywidualnych osób; Najmniejsze środki wydatkowano na: dofinansowanie usług tłumacza języka migowego lub tłumacza przewodnika; dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny dla osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej
Zasoby powiatów Zasoby kadrowe Średnio w PCPR/MOPR rehabilitacją społeczną ON zajmuje się niespełna 6 pracowników, W przypadku PUP oszacowanie liczby pracowników zajmujących się rehabilitacją zawodową ON nie jest możliwe, ponieważ w PUP niezwykle rzadko funkcjonują stanowiska dedykowane wyłącznie do obsługi ON. Zasoby lokalowe i rzeczowe Warunki sprzętowe/rzeczowe: PCPR/MOPR średnia ocena 3,9 na 5-cio punktowej skali, PUP 3,3. Warunki lokalowe PCPR/MOPR - 3,7; PUP 3,0. Środki na obsługę realizacji zadań Wysokość środków PFRON na obsługę realizacji zadań oceniana jest jako niewystarczająca. Ponad 60% PUP nie otrzymuje w ogóle tych środków. Otrzymane środki przeznaczane są przede wszystkim na wynagrodzenia i materiały biurowe. Badanie realizowane na zlecenie PFRON
WNIOSKI I REKOMENDACJE Z BADANIA Kadra PCPR oczekuje możliwości spotkań, dyskusji, szkoleń. Niezbędne jest wdrożenie w PCPR dedykowanego oprogramowania do realizacji zadań zdefiniowanych w ustawie o rehabilitacji. Warto rozważyć stworzenie możliwości zakupienia samochodów na potrzeby PCPR (np. dofinansowanie w określonej części ze środków PFRON).
WNIOSKI I REKOMENDACJE Z BADANIA Dofinansowanie uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych: proponuje się rezygnację z zadania jako kosztownego, a w niewielkim stopniu służącego rehabilitacji; dopóki zadanie funkcjonuje proponuje się wprowadzenie wymogu dokonywania oceny skuteczności przez lekarza po odbyciu turnusu. Dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych: proponuje się wprowadzenie katalogu możliwych do sfinansowania usług i sprzętów. Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny - proponuje się wprowadzenie katalogu sprzętów; przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze nie powinny być dofinansowane przez PFRON - ON powinna uzyskać dofinansowanie do przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych na poziomie takim jak obecnie ze środków NFZ, bez konieczności załatwiania formalności w dwóch urzędach.
STANDARDY REALIZACJI ZADAŃ Standardy realizacji zadań dotyczące dokonywania podziału środków PFRON na realizację zadań wynikających z ustawy, w tym m.in.: Dokonując podziału środków między rehabilitację społeczną i zawodową powiaty uwzględniają doświadczenia lat poprzednich, biorą pod uwagę zidentyfikowane potrzeby osób niepełnosprawnych na terenie powiatu oraz priorytety powiatowych programów działań na rzecz osób niepełnosprawnych W przypadku niedoboru środków powiat może realizować tylko wybrane zadania z zakresu rehabilitacji społecznej i/lub zawodowej kierując się aktualnymi potrzebami ON i priorytetami powiatu
STANDARDY REALIZACJI ZADAŃ Standardy realizacji zadań dotyczące wyboru wniosków do dofinansowania, w tym m.in.: Wybór wniosków jest przejrzysty i oparty o jasne kryteria podane do wiadomości publicznej; W sytuacji niedoboru środków powiat może obniżyć limit dofinansowania i/lub zastosować dodatkowe kryteria wyboru wniosków kierując się celowością, zasadnością i efektywnością pomocy; W przypadku niektórych zadań (likwidacja barier, zakup sprzętu rehabilitacyjnego, sport, kultura i rekreacja ON) powołuje się komisję wyboru projektów; W przypadku zadania dot. likwidacji barier architektonicznych dokonuje się wizji lokalnej w miejscu zamieszkania wnioskodawcy.
STANDARDY REALIZACJI ZADAŃ Standardy realizacji zadań dotyczące oceny efektów wsparcia ze środków PFRON, w tym m.in.: We wniosku o dofinansowanie wnioskodawca określa spodziewane efekty, które powinny zostać osiągnięte po uzyskaniu wsparcia ze środków PFRON Po udzieleniu wsparcia finansowego prowadzona jest ewaluacja (ocena) skuteczności i efektywności wsparcia Na potrzeby ewaluacji, wniosek o dofinansowanie zadania zawiera zobowiązanie wnioskodawcy (lub jego pełnomocnika) do udziału w ewaluacji efektów uzyskanego dofinansowania ze środków PFRON
Przerwa
Podział środków dla samorządów wojewódzkich i powiatowych w roku 2017 Dla samorządu woj.: 16 953 447,00 zł; (najwięcej z całego kraju); Dla samorządów powiatowych: 78 558 570,00 zł (na drugim miejscu).
Formy współpracy PFRON i jednostek samorządu terytorialnego współdziałanie z powiatowymi radami ds. ON (w tym zakresie ustalenie priorytetów działania samorządów na rzecz ON); współpraca z PUP w zakresie pozyskiwania danych o liczbie ON poszukujących pracy i bezrobotnych, ustalenie wzajemnych korelacji w zakresie działań promocji, innowacyjności zmierzających do zwiększenia aktywności zawodowej ON; współpraca w zakresie poradnictwa, spotkań doradców zawodowych PUP, intensyfikacja działań w formie targów pracy; współpraca z MOPS i PCPR wymiana informacji w zakresie potrzeb społecznych mieszkańców niepełnosprawnych;
Formy współpracy PFRON i jednostek samorządu terytorialnego udział w spotkaniach, konferencjach; uczestnictwo czynne w posiedzeniach, sesjach Instytucji, w których będą opracowywane i zatwierdzane programy na rzecz osób niepełnosprawnych; wsparcie w ramach doradztwa dla podmiotów i osób indywidualnych zamierzających skorzystać ze środków PFRON w celu aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych (wyposażenie stanowisk pracy, zatrudnianie osób niepełnosprawnych, samozatrudnienie osób niepełnosprawnych, tworzenie spółdzielni socjalnych, WTZ, ZAZ); promocja i informacja na rzecz ON.
Maping potrzeb System wspomagania a diagnoza sytuacji osób niepełnosprawnych w Powiatach. jaka liczba ON w Powiatach; jakie grupy niepełnosprawności; rodzaj niepełnosprawności; analiza sytuacji, potrzeb ON; inne propozycje w zakresie wspólnych działań.
Dyskusja
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Al. Jana Pawła II 13, 00-828 Warszawa tel. 22 50 55 500 Oddział Śląski Pl. Grunwaldzki 8-10/8, 40-950 Katowice tel. 32 493 21 00 katowice@pfron.org.pl www.pfron.org.pl