STOWARZYSZENIE BRACTWO WIĘZIENNE SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE ZA ROK 2009

STOWARZYSZENIE "BRACTWO WIĘZIENNE" PRISON FELLOWSHIP POLAND UL. DEOTYMY 41, 01-441 WARSZAWA TEL: (022) 640 83 15 FAX (022) 640 83 32 E-MAIL STRONA WWW bractwowiezienne@ruchy.opoka.org.pl www.bractwowiezienne.ruchy.opoka.org.pl KRS 144219 NIP 527-12-85-738 REGON 11115223 NR RACHUNKU 24 1160 2202 0000 0001 1316 5810 Warszawa, 31 marca 2010 r STOWARZYSZENIE BRACTWO WIĘZIENNE SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE ZA ROK 2009 1. PRACA ZARZĄDU STOWARZYSZENIA 1.1. ROK 2009 Rok 2009 rozpoczął kolejny już, szesnasty rok działalności Stowarzyszenia Bractwo Więzienne. Ustanowiony przez Konferencję Episkopatu Polski 26 marca, jako Dzień Modlitw za Więźniów, zaowocował pielgrzymką na Jasną Górę. Brały w niej udział władze Stowarzyszenia, wolontariusze wraz z kapelanami, około 100 osadzonych w Zakładach Karnych oraz byli więźniowie. Przewodniczył Naczelny Kapelan Więziennictwa ks. dr Paweł Wojtas. Gośćmi uroczystości były władze Służby Więziennej Okręgu Katowickiego oraz Dyrektorzy ZK z Lublińca i AŚ z Częstochowy, wychowawczyni z Zakładu Karnego na Służewcu kap. Małgorzata Śliwka oraz Prezes Fundacji Św. Alberta w Świnoujściu Leszek Podolecki oraz perkusista zespołu SKALDOWIE JanBudziaszek. Ważnym wydarzeniem dla Stowarzyszenia było też, nakręcenie filmu o jego działalności przez przedstawicieli Prison Fellowship International. Film ten, jeszcze ściślej włączył nasze polskie Stowarzyszenie, w ramy działalności ogólnoświatowej. A, pokazał przede wszystkim, Pieszą Warszawską Pielgrzymkę na Jasną Górę ludzi niepełnosprawnych, w której uczestniczyli więźniowie. 1

Odbyło się również spotkanie z przedstawicielem Niemieckiej Organizacji Pomocy Więźniom, które pozwoliło na wymianę doświadczeń oraz zapoznanie się z pracą i prowadzoną pomocą na terenie Niemiec. A, to umożliwi rozszerzenie i pogłębienie pomocy, prowadzonej przez nasze Stowarzyszenie. 1.2. SPOTKANIA, WIZYTY Członkowie Zarządu spotykali się regularnie co 2 miesiące. Na spotkaniach były omawiane najważniejsze sprawy Stowarzyszenia i podejmowane odpowiednie decyzje. Spotkania były rozszerzone o członków Komisji Rewizyjnej i Odwoławczej. W CZSW w gabinecie Naczelnego Kapelana odbywały się stałe dyżury członków zarządu. Członkowie Zarządu wizytowali Jednostki Terenowe Bractwa Więziennego, z animatorami w innych ośrodkach Zarząd kontakotwał się telefonicznie. 1.3. ZASOBY W 2009 roku Stowarzyszenie uzyskało lokal i przeprowadziło jego gruntowny remont. Będzie on służył, jako biuro do pracy administracyjnej, miejsce spotkań z byłymi więźniami i ich rodzinami, prowadzenie konsultacji i porad. Duży nacisk położono na dalsze pozyskiwanie funduszy. Uzyskano środki na realizację celów statutowych, w tym również działalności w nowym obszarze szkoleń więźniów. Następujące programy uzyskały dotacje Szansa na wolność - Ministra Sprawiedliwości, Zza Krat na Świat - Funduszu dla Organizacji Pozarządowych w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2. DZIAŁALNOŚĆ STOWARZYSZENIA W roku 2009 zrealizowano program Szansa na wolność dotowany przez Ministra Sprawiedliwości oraz program Zza Krat na Świat dotowany z Funduszu dla Organizacji Pozarządowych w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego. 2.1 PROGRAM. SZANSA NA WOLNOŚĆ Program był dotowany przez Ministra Sprawiedliwości i trwał od 1 stycznia 2009 do 31 grudnia 2009 r. Celem programu było wspomaganie resocjalizacji więźniów, przygotowanie do życia na wolności poprzez: 1) poradnictwo pedagogiczno-duchowe, psychologiczne i rodzinne (grupy wsparcia dla więźniów, spotkania indywidualne z więźniami, korespondencja z więźniami) 2) rozbudzanie potrzeb wyższych u więźniów (spotkania świąteczne z więźniami, budzenie potrzeby pomagania innym poprzez pomoc osobom niepełnosprawnym) 3) mediacje i poradnictwo rodzinne (mediacje rodzinne mające na celu pojednanie więźnia z rodzin, spotkania więźniów z rodzinami, spotkania dla dzieci więźniów z okazji Dnia Dziecka) 2

4) pomoc rzeczowa dla potrzebujących pomocy rodzin więźniów i byłych więźniów na terenie m.st. Warszawy 5) szkolenia w ramach kursu budowlanego. Zrealizowano następujące działania: 2.1.1. DZIAŁANIA I WSKAŹNIKI 1) Poradnictwo pedagogiczno-duchowe, psychologiczne i rodzinne : Spotkania w zakładach karnych i aresztach śledczych - Członkowie naszego stowarzyszenia organizowali spotkania ewangelizacyjno-modlitewne i terapeutyczne z osadzonymi w ok. 50- ciu ZK i AŚ na terenie całej Polski. Spotkania odbywały się systematycznie w ciągu całego roku. Odbyło się ok. 2300 spotkań w grupach. - Poza spotkaniami w grupach odbyło się ok. 2400 rozmów indywidualnych z więźniami (rozmowa kierowana, dialog, dyskusja, wsparcie duchowe) Dotacją Ministerstwa Sprawiedliwości objęliśmy w tym roku 24 Jednostki Penitencjarne. Poza jednostkami penitencjarnymi - Animatorzy pełnili dyżury poza więzieniami. Około 30 rodzin oraz kilkunastu byłych więźniów skorzystało w czasie tych dyżurów z udzielonego im wsparcia psychologicznoduchowego i materialnego - Podjęliśmy 7 mediacji rodzinnych mających na celu pojednanie z rodziną. W 4 wypadkach udało nam się osiągnąć zamierzony cel. Kilku więźniów nawiązało kontakt z rodzinami. Korespondencja z więźniami - Otrzymaliśmy około 1200 listów od odbywających karę pozbawienia wolności. Odpowiedzieliśmy prawie na wszystkie / stąd duże zapotrzebowanie na znaczki pocztowe/. Ok. 100 więźniów utrzymuje z nami systematyczny kontakt listowny. Z treści listów wynika, jak bardzo więźniowie cenią sobie możliwość wymiany myśli i dzielenia się swoimi problemami i przeżyciami. Długotrwała systematyczna korespondencja jest sprawdzonym przez nas skutecznym narzędziem resocjalizacji. Wymiana listów w wielu wypadkach przyczyniła się do poprawy stanu psychicznego więźniów, a czasem nawet odwiodła od chęci odebrania sobie życia. 2)Rozbudzanie potrzeb wyższych u więźniów : - We współpracy z służbą więzienną zorganizowaliśmy w okresie świątecznym w 24 ZK spotkania dla więźniów z poczęstunkiem jak również spotkania więźniów z rodzinami z poczęstunkiem. W spotkaniach tych wzięło udział ok. 2000 więźniów plus członkowie rodzin. - Zorganizowaliśmy też spotkania więźniów z dziećmi z okazji Dnia Dziecka i św. Mikołaja. Oprócz poczęstunku dzieci otrzymały upominki. W spotkaniach udział wzięło ok. 500 dzieci z rodzicami. - Zorganizowaliśmy również spotkania byłych więźniów i ich rodzin z wolontariuszami naszego Stowarzyszenia. - Na koniec pielgrzymki odbyło się spotkanie z poczęstunkiem. - W AŚ w Bydgoszczy odbyło się spotkanie więźniów, funkcjonariuszy oraz zaproszonych 3

gości z okazji wydania płyty więźnia odbywającego aktualnie karę pozbawienia wolności w ZK w Koronowie. /ok. 30 więźniów/ - Więźniowie z OZAŚ w Bydgoszczy spotkali się z przedstawicielami Centrum Integracji Społecznej /11 osadzonych/ - W OZAŚ w Bydgoszczy i innych jednostkach odbywały się wyjścia k-o na organizowane przez Bractwo koncerty i wykłady. - Zorganizowaliśmy udział grupy więźniów w dorocznej Pielgrzymce Pieszej Osób Niepełnosprawnych do Częstochowy W niej, w dniach 5-15 sierpnia wzięło udział 33 osadzonych. Ich rola polegała na pomocy niepełnosprawnym w poruszaniu się na wózkach, opiece i dotrzymywaniu towarzystwa. Taka forma pomocy innym ludziom jest dla więźniów bardzo dobrym środkiem resocjalizacji. Nasi wolontariusze sprawowali nadzór nad więźniami przez cały czas trwania pielgrzymki idąc razem w grupach zapewniając im noclegi i wyżywienie. - Zorganizowanie przez terenową jednostkę w Bydgoszczy Apelu Pamięci Jana Pawła II oraz promocja płyty Jesteście skazani, ale nie potępieni pontyfikat jana Pawła II w służbie więźniom, posługa Bractwa więziennego, do której teksty i melodię ułożył więzień, nawrócony w dniu śmierci Papieża. - W ramach XXVII TKCH w Bydgoszczy, zespół Paragraf 2009 zaprezentował program muzyczny pt. Miłość silniejsza niż śmierć - w hołdzie księdzu Jerzemu, w AŚ w Bydgoszczy, w ZK w Potulicach, w Fordonie, w Inowrocławiu, w Schronisku dla Bezdomnych Tow. Św.brata Alberta w Inowrocławiu oraz w bydgoskich szkołach. 3) Świadczenie pomocy rzeczowej dla potrzebujących pomocy więźniów, byłych więźniów i ich rodzin: - Sfinansowaliśmy pobyt 3 dzieci więźniów na koloniach letnich. - Wysłaliśmy 100 paczek do rodzin więźniów. - Zrealizowaliśmy 8 talonów na paczki odzieżowo-higieniczne osadzonych, którzy nie otrzymują żadnej pomocy z zewnątrz. - Wysłaliśmy ok.450 paczek żywnościowych do osadzonych - Sfinansowaliśmy zakup okularów oraz leków dla 7 osadzonych i 2 byłych więźniów. - Wysłaliśmy 91 paczek świątecznych do ok. 300 dzieci osadzonych. - Ponadto w punkcie pełnienia dyżurów oraz przy okazji spotkań osadzonych z rodzinami rozdaliśmy ok. 30 okolicznościowych paczek z żywnością i środkami czystościowymi. - Współpracując z Bankiem Żywności i Bankiem Drugiej Ręki, pozyskaliśmy dary rzeczowe od firm i osób indywidualnych. Pozyskano i rozdano rodzinom więźniów, więźniom oraz byłym więźniom kilka ton towarów. - Udzieliliśmy pomocy 2 rodzinom osadzonych w spłaceniu zaległych opłat za gaz i energię elektryczną. - Dopłaciliśmy do czesnego za studia byłemu więźniowi 4) Szkolenie więźniów: - Od 24 marca 2009 r. 3 osadzonych wyznaczonych przez służbę więzienną z AŚ Służewiec rozpoczęło 4 miesięczny kurs remontowo-budowlany. Po szkoleniu teoretycznym osadzeni odbyli praktykę remontowo-budowlaną obejmującą: demontaż zniszczonych elementów wnętrza, burzenie ścian, prace hydrauliczne, wylanie podłóg / chudy beton, ocieplenie, wylewka/, ocieplenie ścian płytami kartonowogipsowymi, szpachlowanie, malowanie ścian, stawianie ścian działowych, kładzenie podłóg /gres/, wstawianie okien i drzwi, kładzenie glazury na ściany, montaż kontaktów i lamp, montaż urządzeń 4

sanitarnych. Po podsumowaniu kursu i sprawdzeniu wiedzy i umiejętności praktycznych uczestnicy otrzymali certyfikat potwierdzający zdobycie nowych umiejętności. 2.2 PROGRAM ZZA KRAT NA ŚWIAT EOG W 2009 roku kontynuowano reaizację programu Zza Krat na Świat który rozpoczął się 1 lipca 2008 r. Program sfinansowano z Funduszu dla Organizacji Pozarządowych w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Program zakończył się 30 września 2009 r. Działaniami projektu objęto populację więźniów w zakładach karnych: przy ul. Kłobuckiej, na Białołęce oraz w Grodzisku Mazowieckim i na Bemowie ok. 900 osób, oraz ich rodziny około 1300 osób. Przy realizacji projektu pracowało 12 wolontariuszy, 6 funkcjonariuszy służby więziennej oraz trzy firmy/organizacje partnerskie. Cele projektu Zza Krat na Świat to: aktywna integracja więźniów ze społeczeństwem, zapobieganie izolacji społecznej więźniów jak również ich rodzin, szczególnie umocnienie lub odbudowanie więzi rodzinnych, ułatwienie więźniom powrotu na rynek pracy poprzez odbudowanie poczucia własnej wartości, edukację ogólną oraz zdobywaniu i aktualizacji kwalifikacji zawodowych, odbudowanie zerwanych więzów rodzinnych, przezwyciężenie nabytej bezradności, wspieranie samodzielności. Grupę docelową stanowili więźniowie przebywający w zakładach karnych: przy ul. Kłobuckiej, na Białołęce oraz w Grodzisku Mazowieckim i na Bemowie. Były to osoby w wieku od 17-60 lat z niskimi wyrokami lub na ukończeniu kary. Większość z nich posiadała wykształcenie podstawowe, nigdy nie pracowała, ewentualnie wykonywała prace fizyczne bez żadnej umowy (praca w szarej strefie), oraz nie posiadała praktycznie żadnych kwalifikacji zawodowych. Brak im było znajomości własnych uzdolnień, mocnych stron i umiejętności, 30% z nich miało problemy z alkoholem, a także z narkotykami. Za podstawowe działania służące przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu więźniów przyjęto działania służące wspieraniu poradnictwa opartego na dobrowolnej pracy członków Stowarzyszenia, prowadzone przez cały okres trwania realizacji projektu, zwłaszcza w zakresie: Udzielania pomocy w rozwiązywaniu problemów rodzinnych - mediacje Budowania i zachowania rodzinnych więzi poprzez spotkania więźniów z rodzinami świąteczne, z okazji Dnia Dziecka, Dnia Matki i Dnia Ojca Udzielania rodzinom więźniów wsparcia materialnego, prawnego oraz psychologicznego Pomocy w leczeniu uzależnień, w tym udzielania wsparcia psychologicznego, podstawowej pomocy prawnej, zwłaszcza w zakresie rozwiązywania problemów z utratą mieszkań Informacja oraz promocja, której głównym celem było poinformowanie społeczności lokalnych o celach projektu, jak również dotarcie do jak największej liczby odbiorców, w tym potencjalnych pracodawców oraz przekonanie ich, że więźniowie to też ludzie, którym należy dać kolejną szansę na normalne funkcjonowanie. W ramach projektu zostały także zorganizowane dyżury tłumacza anglojęzycznego w więzieniu na Kłobuckiej, do którego trafiają nielegalni imigranci, którzy nie mogą porozumieć się ze 5

strażnikami oraz służbą więzienną, co w znaczący sposób ograniczało ich prawo do normalnego traktowania, a także komunikowania swoich potrzeb. W ramach działań aktywizacji zawodowej więźniów zorganizowano kursy edukacyjne oraz zawodowe. Celem działań było podwyższenie umiejętności i kwalifikacji więźniów o niskim przygotowaniu do pracy. Kursy pełniły dodatkowo funkcję motywacyjną, a także wpłynęły na wzrost pewności siebie oraz poczucia własnej wartości. 2.2.1. DZIAŁANIA I WSKAŹNIKI Przygotowanie biura projektu, prace organizacyjne, rekrutacja beneficjentów. Ogółem na potrzeby edukacyjne zakupiono 99 szt. słowników i gramatyki, 65 szt. książek oraz 188 zeszytów, 141 teczek na testy i materiały dydaktyczne, 80 szt. ołówków, 45 cienkopisów oraz 1 flipchart oraz 3 segregatory. Kursy języka angielskiego. W sumie przeszkolono 96 osób w 10ciu grupach, udzielono 320 godzin szkolenia, w następujących zakładach karnych i terminach: Zakład Karny Termin Ilość grup Ilość osób Ilość godzin AŚ Białołęka 08/2008-10/2008 3 24 96 OZ Grodzisk 02/2009-03/2009 1 10 32 OZ Grodzisk 05/2009-06/2009 1 11 32 AŚ Służewiec 02/2009-04/2009 3 32 96 AŚ Służewiec 08/2009-09/2009 2 19 64 RAZEM 10 96 320 Kursy komputerowe poziom podstawowy W sumie przeszkolono 46 osób w 5ciu grupach, udzielono 100 godzin szkolenia w następujących zakładach karnych i terminach: Zakład Karny Termin Ilość grup Ilość osób Ilość godzin OZ Grodzisk 01/2009 1 10 20 AŚ Białołęka 03/2009 1 8 20 AŚ Białołęka 03/2009 1 8 20 OZ Bemowo 03/2009 04/2009 1 10 20 AŚ Służewiec 03/2009 04/2009 1 10 20 RAZEM 5 46 100 Trzy spotkania świąteczne (Boże Narodzenie, Wielkanoc, Dzień Dziecka). W sumie w spotkaniach rodzin z więźniami wzięło udział 1688 osób (1658 w zakładach karnych oraz 30 w spotkaniu wyjazdowym): Zakład Karny Termin Ilość osób Spotkania na Boże Narodzenie AŚ Służewiec 6/12/2008 50 21/12/2008 90 22/12/2008 240 6

23/12/2008 75 OZ Grodzisk Mazowiecki 6/12/2008 36 22/12/2008 45 ZK Białołęka 14/12/2008 97 AŚ Białołęka 24/12/2008 50 24/12/2008 90 AŚ Mokotów 6/12/2008 160 Spotkania Wielkanocne AŚ Służewiec 8-9-10/04/2009 160 AŚ Białołęka 13/04/2009 100 Spotkania na Dzień Dziecka/Matki/Ojca AŚ Służewiec 24/05/2009 64 31/05/2009 72 21/06/2009 81 OZ Grodzisk Mazowiecki 23/05/2009 58 AŚ Białołęka 31/05/2009 70 AŚ Mokotów 30/05/2009 120 RAZEM 1658 Oprócz spotkań w zakładach karnych dnia 26/03/2009 zorganizowano całodniowy wielkanocny wyjazd więźniów z rodzinami do Częstochowy wzięło w nim udział 30 osób. Wsparcie psychologiczne, w tym także terapia uzależnień Niektórzy uczestnicy kursów przechodzą terapię uzależnień kluby AA są prowadzone we wszystkich zakładach karnych, natomiast profesjonalny kompleksowy program wychodzenia z uzależnienia alkoholowego oraz narkotykowego Altantis jest prowadzony jedynie w AŚ Kłobucka. W grupach permanentnie bierze udział co najmniej 20 osadzonych. Terapia trwa 3 miesiące. Zajęcia są organizowane przez partnera AŚ Służewiec oraz służby penitencjarne innych zakładów karnych. Wolontariusze udzielający wsparcia to 8 osób z wieloletnią praktyką (od 5 do 16 lat) wspierania psychologicznego więźniów. Spotykali się w osadzonymi w grupach bądź indywidualnie w zależności od potrzeb w sumie udzielono wsparcia psychologicznego 333 osobom w ciągu 1057 godzin pracy. Dyżury tłumacza anglojęzycznego w zakładzie karnym przy ul Kłobuckiej 8. Tłumacz zaczął pracę na początku października 2008 r. W sumie przepracował na rzecz skazanych ponad 100 godzin: ponad 32 godziny w II okresie sprawozdawczym, 36 godzin w III i 32 godziny w IV okresie. Tłumacz pełnił dyżury 2 razy w tygodniu po 1,5 godziny w AŚ Służewiec, gdzie przebywają głównie angielskojęzyczni nielegalni imigranci. Pomocą zostało objętych 7 osób pochodzących z Nigerii, Kamerunu, Gambii, Sudanu, Kenii oraz Austrii. Problemy z jakimi tłumacz ma do czynienia to głównie problemy życia codziennego, np. brak odzieży czy potrzeba wytłumaczenia personelowi więzienia kłopotów zdrowotnych czy dietetycznych. Również podstawowa pomoc prawna stanowiła przedmiot pracy tłumacza. Wsparcie psychologiczne oraz pomoc prawna rodzinom osadzonych 7

W sumie pomocą objęto 55 osób z rodzin więźniów. Wolontariusze udzielający wsparcia rodzinom więźniów to 1 osoba z wieloletnią praktyką (17 lat) różnorakiego wspierania więźniów i ich rodzin. Kurs aktywizacji zawodowej - opieka nad terenami zielonymi W maju 2009 przeprowadzono kurs ogrodnika terenów zielonych dla 1 grupy 20 osadzonych w AŚ Służewiec. Szkolenie prowadził Zakład Doskonalenia Zawodowego z Radomia. Zakład ten specjalizuje się w szkoleniu osadzonych. Kursy obejmowały 80 godzin szkolenia: szkolenie teoretyczne w ilości 20 godzin : wiadomości ogólne, elementy projektowania ogrodów, urządzanie i pielęgnowanie terenów zielonych, mechanizacja prac ogrodniczych, oraz 60 godzin ćwiczeń praktycznych z urządzania i pielęgnacji terenów zielonych. W ramach ćwiczeń urządzono trawniki i klomby pomiędzy budynkami więzienia. Kurs ukończyło 20 osób. Promocja projektu Tablice informujące o realizacji projektu zawieszono na tablicach ogłoszeń w w AŚ Służewiec, AŚ Białołęka oraz OZ Grodzisk Mazowiecki i OZ Bemowo. Wydrukowano naklejki z nawą programu i logotypami. Naklejki te służyły do oznakowania materiałów dydaktycznych książek, zeszytów, teczek w celach promocyjnych. Umieszczono na stronie www.bractwowiezienne.ruchy.opoka.org.pl informacje o projekcie. Wydrukowano broszurę informacyjną i rozdystrybuowano w AŚ Służewiec, AŚ Białołęka, OZ Grodzisk Mazowiecki, OZ Bemowo oraz w Urzędzie Dzielnicy Wola i Śródmieście i firmie Remondis. 2.3. INNE WYBRANE INFORMACJE DOTYCZĄCE ZADAŃ Partnerzy biorący udział w realizacji zadania (ze szczególnym uwzględnieniem organów administracji publicznej) Darczyńcy - Część środków własnych / 4 522,84 zł/ uzyskaliśmy z tytułu wpłat przez darczyńców 1% podatku OPP. Środki te wydaliśmy na realizację programu realizowanego z dotacji Ministra Sprawiedliwości. Bank Żywności i Bank Drugiej Ręki - Artykuły spożywcze oraz upominki potrzebne dla wspierania rodzin więźniów (paczki) oraz do organizacji spotkań w zakładach karnych pochodziły również z Banku Żywności i Banku Drugiej Ręki. Dyrekcje i personel zakładów karnych i aresztów śledczych Ścisła współpraca z działami penitencjarnymi w organizacji imprez i spotkań z osadzonymi i ich rodzinami Wolontariusze Bractwa biorą skazanych na przepustki. Zakłady pracy stała współpraca z 2 pracodawcami, którzy za naszym poleceniem zatrudniają byłych więźniów, jak również wspomagają nas darowiznami Sądy i kuratorzy sądowi Poręczamy za zresocjalizowanych więźniów w przypadkach decyzji sądu o udzieleniu przepustki lub skróceniu kary. 8

Duszpasterstwo Więziennictwa, parafie Stała współpraca z duszpasterzami więziennymi, korzystamy z lokalu wynajętego na magazyn przez parafię na Kole, gdzie mamy punkt rozdawnictwa paczek i żywności. Współorganizujemy z parafią na Kole pielgrzymki dla niepełnosprawnych z udziałem więźniów. Parafia Milanówek zatrudnia więźniów do opieki nad niepełnosprawnymi oraz prac porządkowych. Szkoły, domy dziecka, rodziny zastępcze przekazujemy podarunki z banku drugiej ręki poprzez dział penitencjarny AŚ, który opiekuje się domami dziecka. Kluby AA doradzamy kontynuowanie terapii wychodzącym z więzienia alkoholikom w grupach AA Utrzymujemy stały kontakt z kilkoma grupami AA. 9