Przykładowy konspekt zajęć profilaktycznych wykorzystany w ramach spotkań z rodzicami Cele: rodzic: - rozumie pojęcia narkotyk, uzależnienie, przedawkowanie, profilaktyka, - potrafi rozróżnić zachowania osoby będącej pod wpływem narkotyków, - zna najbardziej powszechne środki narkotyczne, - wie, do kogo zwrócić się o pomoc w razie pojawienia się problemu uzależnienia narkotykowego. Metody: - wykład informacyjny, - rozmowa. Środki dydaktyczne: - papier, - flamastry. Formy: - praca indywidualna, - praca w grupach. Część wstępna Wprowadzenie: 1. krótki rys historyczny, 2. wspomnienie o innych uzależnieniach: nikotynizm, alkoholizm. Część właściwa 1. Rodzice zostają podzieleni na grupy (w zależności od frekwencji), 2. Każda grupa na kartkach wypisuje własne wiadomości o środkach narkotycznych, to co wiąże się z narkotykami,
3. Po wykonaniu zadania przedstawiciel każdej grupy odczytuje zebrane wspólnie informacje, 4. Usystematyzowanie podanych informacji (wszyscy z pomocą nauczyciela), zwrócenie uwagi na nieznaczną wiedzę w zakresie tematyki narkotykowej, 5. Nauczyciel przedstawia podstawowy podział i omawia go: - substancje opóźniające, - pobudzające układ nerwowy, - wywołujące zaburzenia w ośrodkowym układzie nerwowym. 6. Podział z uwagi na pochodzenie: - substancje naturalne, - substancje półsyntetyczne, - substancje syntetyczne. 7. Główne czynniki wywołujące skutki oddziaływania narkotyków to: - wielkość i jakość przyjętej dawki, - sposób zażywania, - osobowość zażywającego, - wcześniejszy kontakt i doświadczenie z narkotykami, - środowiska w którym dochodzi do konsumpcji. 8. Nauczyciel wyjaśnia pojęcia: - Narkotyk substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, którego przyjęcie przez istotę żywą powoduje zdegenerowanie jednego lub więcej czynności organizmu. - Środek odurzający substancja powodująca obniżenie lub pobudzenie określonego układu nerwowego wywołującego potrzebę jego stałego przyjmowania, uzależnienie psychiczne i fizyczne od działania środka oraz powodującego szkodliwe następstwa dla zdrowia psychicznego jak również fizycznego. - Środek psychotropowy substancja syntetyczna należąca do leków lub substancji uzależniających. - Uzależnienie stan, w którym człowiek nie potrafi obyć się bez danej substancji. Możemy wyróżnić dwa rodzaje uzależnień:
Fizyczne rodzaj uzależnienia powodowanego przez opiaty, barbiturany, pociągającego za sobą objawy łaknienia gdy zaprzestanie się przyjmowania danej substancji, Psychiczne narastającą potrzebę psychologiczną przyjęcia narkotyku, którego odstawienie może wywołać objaw złego samopoczucia oraz stany lękowe. Towarzyszyć temu może tzw. zjawisko tolerancji. - Tolerancja jest to określenie odporności na dany środek w wyniku czego dla uzyskania pożądanego efektu zachodzi konieczność zwiększenia przyjmowanego narkotyku. - Nawyk (przyzwyczajenie) rodzaj psychicznego uzależnienia wynikającego ze stanu wielokrotnego przyjmowania narkotyku. - Głód narkotyczny całkowite psychiczne i fizyczne uzależnienie od narkotyku, wywołujące stan nieprzezwyciężonej potrzeby przyjęcia kolejnej dawki, nagłe odstawienie narkotyku bez należytego dozoru lekarskiego może spowodować tzw. kryzys odstawienia często będący groźny w skutkach. - Odstawienie narkotyku okres od 1-go do 2-ch tygodni niezbędny aby narkoman przestał odczuwać fizyczną potrzebę przyjęcia narkotyku. - Przedawkowanie określenie na podanie do organizmu dawki narkotyku powodującej przekroczenie granicy wytrzymałości, głównie oparte na przyjęciu jakościowym a nie ilościowym danego narkotyku, jego objawem jest naruszenie wydolności krążeniowo-oddechowej organizmu mogącej doprowadzić do zejścia śmiertelnego. - Toksymania określenie stanu zatrucia organizmu wywołanego przyjmowaniem narkotyku lub innego powodującego uzależnienie środka o szkodliwym działaniu na organizm.
Jak rozpoznać czy dziecko bierze narkotyki? CHARAKTERYSTYCZNE ZACHOWANIA NAZWA (GRUPA) NARKOTYKÓW Opium, morfina, heroina, naturalne i półsyntetyczne przetwory maku Rozpuszczalniki, środki wziewne Marihuana, haszysz, przetwory konopi indyjskich Kokaina, crack, przetwory liści krzewu coca KONTAKT JEDNORAZOWY Euforia, niepokój ruchowy lub senność, osłabienie reakcji na światło, brak apetytu, zwężenie źrenic, obniżenie ciśnienia krwi Niezborność ruchów, agresja, rozszerzenie źrenic, kichanie, kaszel, krwawienie z nosa, mdłości, wymioty, biegunki Euforia połączona wielomównością, przekrwienie gałek ocznych, nadwrażliwość zmysłów ( razi mnie światło ), kaszel, zaburzenie koordynacji ruchowej Euforia, pewność siebie, brak potrzeby snu, wzrost aktywności (także seksualnej), rozszerzenie źrenic, wytrzeszcz gałek ocznych, katar, ból gardła, pociąganie DŁUGOTRWAŁE ZAŻYWANIE Wyniszczenie organizmu, zaparcia, zaburzenia menstruacji, próchnica, zmiany zapalne skóry Wyniszczenie organizmu, przekrwienie spojówek, zaburzenia pamięci, przygnębienie, zaburzenia snu, oczopląs, osłabienie mięśni Wychudzenie, zaburzenia snu, przewlekłe zapalenie krtani i oskrzeli, apatia, trudności z koncentracją, zmienność nastrojów Wyniszczenie organizmu, urojenia prześladowcze, omamy, wybuchy agresji, bezsenność, drgawki, przemiennie brak i wzrost łaknienia. Ponadto crack upośledza
Amfetamina narkotyk syntetyczny LSD narkotyk syntetyczny Ecstasy narkotyk syntetyczny nosem Euforia, duży przypływ energii, brak potrzeby snu, brak apetytu, agresja, rozszerzenie źrenic Zaburzenie koordynacji ruchów, drżenie mięśni, rozszerzenie źrenic, mdłości, psychoza Podniecenie, zwiększona energia, odporność na zmęczenie i sen, ból głowy oddychanie, powoduje utratę wagi i ataki paranoidalne Bezsenność, wychudzenie, zmiany nastroju, wielomówność, drżenie kończyn, wymioty, rozszerzenie źrenic, wysypka, halucynacje Omamy z napadami lęku, apatia, agresja lub depresja, zanik zainteresowań, bezsenność, wiotkość mięśni Niepokój, depresja, paranoja, obniżenie sprawności intelektualnej, mania prześladowcza NA CO NALEŻY ZWRÓCIĆ UWAGĘ?! Marihuana, haszysz Słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania, brązowozielone liście i nasionka, nagłe zainteresowanie hodowlą roślin przez Twoje dziecko, fifki i fajki, bibułka papierosowa. Opium, polska heroina,brown sugar ecstasy morfina, Igły, strzykawki, ślady nakłuć po wstrzyknięciach, ślady krwi na odzieży, gęsia skórka, okopcone sreberka z folii aluminiowej, torebki z biało-beżową lub różową substancją przypominającą cukier, małe foliowe torebeczki Białe lub kolorowe pastylki z wytłoczonymi wzorkami, pęknięte naczynka krwionośne zwłaszcza na twarzy po
Kokaina, crack amfetamina rozpuszczalniki Halucynogeny, LSD, grzybki powrotach z nocnych dyskotek Biały proszek a w przypadku cracku brązowe kuleczki, kamyki, fiolki i flakoniki, fajki, igły, strzykawki, małe foliowe torebeczki Biały proszek, tabletki, kapsułki, kryształki, małe foliowe torebeczki, igły, strzykawki Torby foliowe, tuby kleju, smary, zapach chemikaliów we włosach i ubraniu, charakterystyczny zapach z ust utrzymujący się nawet kilka dni po zażyciu, nasączone chusteczki i szmatki Malutkie kartoniki z kolorowymi nadrukami, kolorowe kamyki do zapalniczek, różnego rodzaju suszone grzybki o zabarwieniu żółtawym do czarnego z prześwitem brązowym SYGNAŁY MOGĄCE ŚWIADCZYĆ, ŻE DZIECKO MOŻE MIEĆ KONTAKT ZE ŚRODOWISKIEM NARKOTYCZNYM - nagłe zmiany nastroju (duża aktywność, zmęczenie), izolowanie i zamykanie się w sobie; - nagła zmiana dotychczasowych przyjaciół na innych, zwłaszcza starszych od siebie; - spadek zainteresowania szkołą, sportem i ulubionymi zajęciami; - izolowanie się od innych domowników, spędzanie większości czasu samotnie w swoim pokoju; - kłamstwa i wykręty, wynoszenie z domu wartościowych przedmiotów, podkradanie pieniędzy; - niewytłumaczalne spóźnienia, tzw. ciche powroty do domu lub też przebywanie poza domem bez uprzedzenia; - tajemnicze, krótkie rozmowy telefoniczne; - używanie tajemniczych określeń podczas rozmów. Część końcowa Rodzice wyrażają swoje odczucia, refleksje związane z poruszaną tematyką. Nauczyciel podaje osobom zainteresowanym wykaz instytucji, organizacji i placówek. Zebrał: mgr Marek Świderski