...... Kod ucznia Suma punktów Stopień III KONKURS Z GEOGRAFII dla uczniów gimnazjów województwa pomorskiego rok szkolny 2013/2014 20 marca 2014 r. Temat: Palcem po mapie Instrukcja: 1. Sprawdź, czy arkusz konkursowy zawiera 23 zadania. 2. Czytaj bardzo uważnie wszystkie teksty, w których znajdziesz potrzebne informacje. 3. W zadaniach zamkniętych spośród podanych odpowiedzi wybierz jedną właściwą i zakreśl ją znakiem X. Przykład: A B C D Jeśli przez pomyłkę zakreślisz nieodpowiednią literę, otocz ją kółkiem, po czym zakreśl znakiem X właściwą literę. Przykład: A B C D 4. Odpowiedzi w zadaniach otwartych wpisz w wyznaczone miejsca pod treścią zadań. 5. Gdy popełnisz błąd w zadaniach otwartych, przekreśl złą odpowiedź i obok napisz poprawną. 6. Do udzielania odpowiedzi używaj czarnego lub niebieskiego długopisu albo atramentu. 7. Nie używaj korektora. Na rozwiązanie zadań masz 90 minut. Życzymy powodzenia Alicja Rosiak przewodnicząca WKK
Zadanie 1 Które z poniższych zdań jest poprawną definicją skali liczbowej 1 : 5 000? (zaznacz poprawną odpowiedź). A. Jednostce długości w terenie odpowiada na mapie iloraz 5000/1. B. Jednostce długości w terenie odpowiada na mapie długość 5 tys. razy większa. C. Jednostce długości na mapie odpowiada w terenie długość 5 tys. razy większa. D. Jednostce długości na mapie odpowiada w terenie długość 5 tys. razy mniejsza. Zadanie 2 Poniższa rycina przedstawia fragment zdjęcia satelitarnego płaskowyżu Nazca. Ile razy mniejszy będzie obraz obszaru zaznaczonego na zdjęciu jeżeli wydrukujemy go w skali 1:10? Odpowiedź: Zadanie 3 W którym zestawie umieszczono nazwy tylko wypukłych form terenu? (zaznacz poprawną odpowiedź). A. Dolina, kotlina, parów. B. Grzbiet, pagórek, wzgórze. C. Wąwóz, niecka, jar. D. Równina, płaskowyż, płaskowzgórze. Zadanie 4 (0 4 pkt.) W samo południe słoneczne John sięgnął po wodę. Słońce leniwie przeglądało się w wodzie głębokiej studni. Jak wiatr przemknęła mu myśl, że świat stanął na głowie, spojrzał na zegarek, nie przestawiał go od momentu wyruszenia z domu, była 16:32, zamyślił się. Od tygodnia siedział na tym pustkowiu czekając na transport, a tam w domu, w Londynie za dziewięć dni o tej porze będą odliczać godziny do Nowego Roku, drugiego już roku bez niego Zapisz w tabeli współrzędne geograficzne John a. φ λ
Zadanie 5 (0 2 pkt.) Przeczytaj poniższy tekst i wykonaj polecenie. Spływająca z gór rzeka dociera na pustynię. Rozlewa się po niej na powierzchni 15 tysięcy km 2 i tworzy największą na świecie śródlądową deltę rzeczną. Sezonowo zmienia piaski pustyni w olbrzymią, wypełnioną tysiącami istnień, zieloną oazę. Zapisz poniżej nazwę tej rzeki oraz nazwę pustyni, nawadnianej za pośrednictwem tej rzeki. Nazwa rzeki. Nazwa pustyni Zadanie 6 Na mapach ogólnogeograficznych i tematycznych stosuje się linie łączące punkty, w których zjawisko ma tę samą wartość lub tą samą cechę liczbową. Przeczytaj opis jednej z tych linii: "Linie na mapie tematycznej łączące punkty o jednakowej wysokości opadów w określonym czasie miesiąc, rok, okres wieloletni". Jak nazywa się ta linia? (zaznacz poprawną odpowiedź). A. izobara, B. izobata, C. izohieta, D. izoterma. Zadanie 7 Jaki to kontynent? Zapisz poprawną nazwę kontynentu. Jest najbardziej rozczłonkowaną częścią świata. Około 70% powierzchni przypada na trzon lądowy, półwyspy zajmują około 23% powierzchni, a wyspy około 7%... Zadanie 8 (0 4 pkt.) Na mapie w skali 1:1500000 jezioro Śniardwy zajmuje powierzchnię 50,6 mm 2. Oblicz rzeczywistą powierzchnię tego jeziora. Zapisz wynik w km 2. Miejsce na obliczenia: Odpowiedź:
Zadanie 9 Zaznacz poprawne odpowiedzi w tabelach poleceń od 1 do 5. (0 5 pkt.) 1. W jakim kierunku świata musi polecieć samolot, żeby najkrótszą droga dostać się z punktu Y do Z? A B C D E F G H N S E W NE NW SE SW 2. W jakim kierunku świata musi polecieć samolot, żeby najkrótszą droga dostać się z punktu X do Indii? A B C D E F G H N S E W NE NW SE SW 3. Do jakiego kontynentu dotrze w pierwszej kolejności samolot wylatujący z punktu X i lecący na zachód? A B C D E F G Australia Azja Ameryka Południowa Ameryka Północna Afryka Europa Do żadnego 4. Do jakiego kontynentu dotrze w pierwszej kolejności samolot jeżeli z punktu Z będzie leciał cały czas na SW? A B C D E F G Australia Azja Ameryka Południowa Antarktyda Afryka Europa Do żadnego 5. W którym z punktów X, Y, Z obserwator 22VI jako pierwszy zaobserwuje wschód Słońca? A B C D E F X Y Z X i Y Y i Z X, Y i Z
Zadanie 10 (0 5 pkt.) Zapisz poprawne odpowiedzi na pytania zawarte w tabeli na podstawie poniższego schematu mapy poziomicowej. A. Który z punktów znajduje się w depresji. B. Który z punktów znajduje się najwyżej. C. Na jakiej wysokości bezwzględnej znajduje się punkt D. D. Ile wynosi wysokość względna punktu E względem punktu C. E. Ile razy turysta poruszający się po linii prostej z punktu A do E będzie musiał podchodzić pod górę. Odpowiedź Zadanie 11 (0 2 pkt.) Poniższe zdjęcie przedstawia archipelag wysp leżących na Morzu Egejskim. Zapisz nazwę tego archipelagu oraz nazwę największej wyspy widocznej na tym zdjęciu. Archipelag Największa wyspa
Zadanie 12 (0 6 pkt.) Dobierz do nazwy pasma górskiego (oznaczone liczbami od 1 do 6) nazwę szczytu znajdującego się w tym paśmie (oznaczone literami od A do G). Nazwa pasma górskiego Nazwa szczytu/masyw/grzbiet 1. Góry Elburs A. Turbacz 2. Góry Atlas B. Puncak Jaya 3. Góry Śnieżne C. Tubkal 4. Góry Ural D. Demawend 5. Gorce E. Narodnaja 6. Hindukusz F. Szczeliniec Wielki G. Tiricz Mir Odpowiedź: 1 -., 2 -., 3 -., 4 -., 5 -., 6 -., Zadanie 13 Zamieszczone obok zdjęcie przedstawia szczyt w Masywie Śnieżnika w Sudetach Wschodnich (1145m. n.p.m.). Nazwę tego szczytu wprowadził dr Mieczysław Orłowicz. Szczyt ten jest jedynym w Polsce miejscem, w którym zbiegają się zlewiska 3 mórz. Zapisz poniżej poprawną nazwę tego szczytu. Odpowiedź:. Zadanie 14 (0 5 pkt.) Zapisz poniżej ukryte pod numerami od 1 do 5 nazwy obiektów geograficznych. 1-.. 2-.. 3-4-.. 5-
Zadanie 15 (0 3 pkt.) Wpisz w wykropkowane miejsca litery, które oznaczają archipelagi wysp na podstawie zamieszczonego obok schematu mapy: SZETLANDY- HEBRYDY- ORKADY-.. Zadanie 16 Dopisz nazwy wymienionych poniżej rzek do odpowiedniego dorzecza. Rzeki: Szeszupa, Brda, Rega, Czarna Hańcza, Bzura, Parsęta, Stobrawa, Kaczawa. (0 8 pkt.) a) dorzecze Wisły -... b) dorzecze Odry -... c) dorzecze rzek przymorza -... d) dorzecze Niemna-... Zadanie 17 Na której z rzek afrykańskich wybudowano Zbiornik Kariba? (zaznacz poprawną odpowiedź). A. Nil, B. Niger, C. Kongo, D. Zambezi. Zadanie 18 Zamieszczone obok zdjęcie przedstawia górę w Tanzanii leżącą przy granicy z Kenią. Jest najwyższą górą kontynentu i jednym z najwyższych samotnych masywów. W jego skład wchodzą trzy szczyty będące pozostałością po trzech wulkanach. a. Zapisz nazwę masywu opisanego w powyższym tekście (0 5 pkt.).. b. Zapisz nazwę kontynentu na którym znajduje się ten masyw.. c. Podkreśl nazwę równoleżnika, który przebiega w pobliżu tego masywu: zwrotnik Raka, równik, zwrotnik Koziorożca. d. Spośród podanych szczytów podkreśl dwa, które są wyższe niż ten masyw: Mont Blanc, Mc Kinley (Denali), G. Kościuszki, Mount Everest, Olimp.
Zadanie 19 (0 2 pkt.) Zamieszczony obok fragment schematu mapy przedstawia przesmyk położony miedzy Zatoką Meksykańską a Oceanem Spokojnym. Zapisz poniżej nazwę tego przesmyku. Nazwę kraju w którym położony jest ten przesmyk. Zadanie 20 (0 8 pkt.) Uzupełnij poniższą tabelę wpisując nazwę państwa i jego stolicę na podstawie zamieszczonych schematów map. Nr na mapie 1 2 3 4 5 6 7 8 Nazwa państwa Nazwa stolicy Zadanie 21 (0 6 pkt.) Wpisz w wykropkowane miejsca nazwy obiektów geograficznych zaznaczonych na poniższym schemacie mapy. A. Kontynent B. Kontynent. 1. Morze 2. Cieśnina. 3. Morze... 4. Cieśnina.
Zadanie 22 (0 9 pkt.) Rozwiąż logogryf i wyjaśnij znaczenia hasła, które powstanie z liter zaznaczonej kolumny. 1 2 3 4 5 6 7 8 1. Obszar Ziemi wokół Bieguna Północnego. 2. Część Oceanii obejmująca liczne archipelagi i pojedyncze wysepki m.in. Hawaje. 3. Najwyższy szczyt Dolomitów. 4. Wulkan, najwyższy szczyt Meksyku. 5. Skalisty półwysep na południowym wybrzeżu Półwyspu Iberyjskiego. Terytorium zamorskie Wielkiej Brytanii. 6. Pustynia w Indiach i Pakistanie. 7. Enklawa RPA 8. Miasto w Rosji, nad brzegiem Morza Czarnego. Organizator Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2014. Hasło:.. Zadanie 23 (0 3 pkt.) Przeczytaj uważnie poniższe zdania. Które półwyspy zostały opisane? Zapisz ich poprawne nazwy pod każdym opisem. a. Największy półwysep położony w północnej części kontynentu. Składa się z trzech części: nasady zwanej Międzymorzem Fińsko Karelskim oraz z odgałęziających się od niej dwóch półwyspów: Skandynawskiego i Kolskiego b. Półwysep w regionie Kalabria w południowo-zachodniej części Półwyspu Apenińskiego. Od Sycylii oddzielony jest Cieśniną Messyńską. c. Półwysep w syberyjskiej części Rosji. Jest najdalej na wschód wysuniętą częścią lądu azjatyckiego i zakończony Przylądkiem Dieżniewa.