ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU LAKIERNIK, 713201 O STRUKTURZE MODUŁOWEJ Wersja po recenzjach Warszawa 2012 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1
SIS TREŚI 1. TY ROGRAMU: MODUŁOWY... 3 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY... 3 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA:... 3 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 3 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 3 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU LAKIERNIK Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO... 4 7. INFORMAJA O ZAWODZIE LAKIERNIK... 5 8. UZASADNIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE LAKIERNIK... 5 9. OWIĄZANIA ZAWODU LAKIERNIK Z INNYMI ZAWODAMI... 6 10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE LAKIERNIK... 6 11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU LAKIERNIK... 7 12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH MODUŁÓW... 10 1. 713201.M1 rzygotowanie do wykonywania prac lakierniczych... 11 2. 713201.M2 rzygotowanie powierzchni do nanoszenia powłok lakierniczych... 22 3. 713201.M3 rzygotowanie powłok lakierniczych... 28 4. 713201.M4 Nanoszenie i naprawianie powłok lakierniczych... 32 5. 713201.M5 rzygotowanie do wejścia na rynek pracy... 37 ZAŁĄZNIKI... 42 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2
TY SZKOŁY: Zasadnicza szkoła zawodowa 1. TY ROGRAMU: MODUŁOWY 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: mgr Tomasz Jeziorowski, mgr inż. Marek Olsza Recenzenci: dr inż. Krzysztof resz, mgr inż. Halina Śledziona Konsultanci: mgr inż. Robert Wanic 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu LAKIERNIK opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawą z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U.z 2004r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm) Rozporządzeniem MEN z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego(dz,u. 2012, poz.7) Rozporządzeniem MEN z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz.U 2012 poz. 184) Rozporządzeniem MEN z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz.U 2012, poz. 204 tom1) Rozporządzeniem MEN z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników. (Dz.U. 2012 poz. 752) Rozporządzeniem MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. 2007, nr 83, poz. 562 z późn. zmianami). Rozporządzeniem MEN z dnia 17 listopada 2010 w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. 2007, nr 228, poz.1487) Rozporządzeniem MEN z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U 2003 nr 6 poz. 69 z późn. zmianami). Rozporządzeniem MEN z dnia 15 grudnia 2010 w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz.U. nr 244, poz. 1626) 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3
Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU LAKIERNIK Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu lakiernik uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4
W programie nauczania dla zawodu lakiernik uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: chemia, fizyka, matematyka i informatyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa. 7. INFORMAJA O ZAWODZIE LAKIERNIK Zadaniem lakiernika jest lakierowanie oraz wykonywanie renowacji powierzchni. Typowymi pracami wykonywanymi przez lakiernika są: rzygotowanie powierzchni do naniesienia powłok lakierniczych Nakładanie powłok lakierniczych Renowacja powierzchni lakierowanej Dynamiczne zmiany w technice, technologii, organizacji produkcji i usługach powodują, iż kształcenie zawodowe lakiernika ma charakter szerokoprofilowy umożliwiający opanowanie umiejętności ogólnozawodowych oraz specjalistycznych, a także umiejętności intelektualnych i postaw stanowiących dobre przygotowanie do specjalizacji. rzewidywane są następujące specjalizacje w zawodzie lakiernik: lakiernik samochodowy, lakiernik przemysłowy. Lakiernik wykonuje swoją pracę z reguły w pomieszczeniach zamkniętych halach fabrycznych, warsztatach lakiernictwa samochodowego. Jedne i drugie muszą ściśle odpowiadać rygorystycznym normom ekologicznym. race lakiernicze, pomimo wprowadzania coraz skuteczniejszych zabezpieczeń i udoskonalania technologii mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia lakiernika. Najpoważniejsze z nich to możliwość zatrucia oparami farb i lakierów, alergie, choroby układu oddechowego. Wykonując pracę, lakiernik odpowiada za materiał, narzędzia, maszyny i urządzenia, które zostały mu powierzone. Kandydat do zawodu lakiernik powinien charakteryzować się: zainteresowaniami i zdolnościami technicznymi, zdolnościami manualnymi oraz starannością, dokładnością i cierpliwością w wykonywaniu pracy. Bardzo ważne są także spostrzegawczość oraz wyczucie koloru. Inną ważną cechą, szczególnie pożądaną u lakierników zatrudnionych przy taśmie produkcyjnej jest umiejętność pracy w warunkach monotonnych. race lakiernicze z reguły nie wymagają znacznego wysiłku fizycznego, jednak wymagają dobrej ogólnej sprawności fizycznej i ruchowej. Jest to niezbędne by mógł np. wytrwać w niewygodnej pozycji, którą czasami musi przyjąć na dłużej podczas pracy. rzeciwwskazania zdrowotne to: astma, skłonność do przeziębień, chorób płuc i oskrzeli, chorób skóry, uczuleń, zaburzenia równowagi i świadomości, zaburzenia psychiczne, wady wzroku niepoddające się korekcji, brak widzenia obuocznego. 8. UZASADNIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE LAKIERNIK Lakiernicy mogą być zatrudnieni w zakładach produkcyjnych z różnych branż w szczególności samochodowej, w usługach, mogą prowadzić własną działalność gospodarczą. Lakiernik samochodowy napraw lakierniczych sam podejmuje wszystkie decyzje i wybiera sposób naprawy. Wymaga to od niego dużej i stale uzupełnianej wiedzy na temat nowych technologii, lakierów i materiałów pomocniczych. Do jego obowiązków należy też obsługa nowoczesnych kabin lakierniczych. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5
raca z samochodami używanymi wymaga od lakiernika do opanowania dodatkowych umiejętności związanych z wyrównaniem powierzchni, demontażem i ponownym montażem pojazdu. W związku ze stałym rozwojem branży samochodowej, niezmiennym zapotrzebowaniem na usługi z zakresu napraw lakierniczych, jak i zmieniającym się dynamicznie technologiom i materiałom lakierniczym i pomocniczym zapotrzebowanie na specjalistów realizujących prace lakiernicze będzie nadal rosło. omimo stałej komputeryzacji i automatyzacji prac lakierniczych w zawodzie nadal najważniejsze są kompetencje i umiejętności specjalistyczne, kształcone w procesie edukacji zawodowej. 9. OWIĄZANIA ZAWODU LAKIERNIK Z INNYMI ZAWODAMI Kwalifikacja Symbol zawodu Zawód Elementy wspólne M.28. Wykonywanie prac lakierniczych 713201 Lakiernik KZ(M.a) Kwalifikacja M.28. wyodrębniona dla zawodu lakiernik, stanowi jednocześnie podbudowę kształcenia w zawodzie. Efekty kształcenia wspólne dla obszaru kształcenia określone kodem KZ(M.a) stanowią podbudowę do kształcenia w zawodach: mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, zegarmistrz, optykmechanik, mechanik precyzyjny, mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechanik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, kowal, monter kadłubów okrętowych, blacharz samochodowy, blacharz, lakiernik, technik optyk, technik mechanik lotniczy, technik mechanik okrętowy, technik budownictwa okrętowego, technik pojazdów samochodowych, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanik, monter mechatronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, technik mechatronik, technik transportu drogowego, technik energetyk, modelarz odlewniczy, technik wiertnik, technik górnictwa podziemnego, technik górnictwa otworowego, technik górnictwa odkrywkowego, technik przeróbki kopalin stałych, technik odlewnik, technik hutnik, operator maszyn i urządzeń odlewniczych, operator maszyn i urządzeń metalurgicznych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, złotnik-jubiler. 10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE LAKIERNIK Absolwent zasadniczej szkoły zawodowej kształcącej w zawodzie lakiernik powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) przygotowania powierzchni do wykonywania prac lakierniczych; 2) nanoszenia powłok lakierniczych; 3) renowacji powierzchni lakierowanej; Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (BH, DG, JOZ, KS) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo--hutniczego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(M.a); efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji M.28. Wykonywanie prac lakierniczych dla zawodu lakiernik. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6
11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU LAKIERNIK Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w zasadniczej szkole zawodowej minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1600 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie lakiernik minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: na kształcenie w ramach kwalifikacji M.28. Wykonywanie prac lakierniczych przeznaczono minimum 750 godzin, na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono minimum 350 godzin. Tabela 3. lan nauczania dla programu o strukturze modułowej Lp Obowiązkowe zajęcia edukacyjne I Klasa I II III II I II I II Liczba godzin tygodniowo w trzyletnim okresie nauczania Liczba godzin w trzyletnim okresie nauczania 1 713201.M1 rzygotowanie do wykonywania prac lakierniczych 14 6 10 320 2 713201.M2 rzygotowanie powierzchni do nanoszenia powłok lakierniczych 8 17 12,5 400 3 713201.M3 rzygotowanie powłok lakierniczych 8 9 8,5 272 4 713201.M4 Nanoszenie i naprawianie powłok lakierniczych 9 10 15 17 544 5 713201.M5 rzygotowanie do wejścia na rynek pracy 4 2 64 Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe 14 14 17 17 19 19 50 1600 Egzamin potwierdzający kwalifikację M.28. odbywa się pod koniec klasy trzeciej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7
Wykaz modułów i jednostek modułowych dla zawodu lakiernik Kod i nazwa modułu 713201.M1 rzygotowanie do wykonywania prac lakierniczych Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Liczba godzin Kod i nazwa jednostki modułowej przeznaczona na jednostkę 713201.M1.J1 Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy branży 16 mechanicznej 713201.M1.J2 Sporządzanie dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń 270 713201.M1.J3 Rozpoznawanie podstawowych technik wytwarzania 34 713201.M2 rzygotowanie powierzchni do nanoszenia powłok 713201.M2.J1 Nanoszenie materiałów wypełniających 203 lakierniczych 713201.M2.J2 Obrabianie materiałów wypełniających 197 713201.M3 rzygotowanie powłok lakierniczych 713201.M3.J1 Dobieranie powłok lakierniczych 123 713201.M3.J2 Wykonywanie pomiarów 149 713201.M Nanoszenie i naprawianie powłok lakierniczych 713201.M4. J1 Rozróżnianie i dobieranie oprzyrządowania lakierniczego 108 713201.M4.J2 Nanoszenie powłok lakierniczych 436 713201.M5 rzygotowanie do wejścia na rynek pracy 713201.M5.J1 rowadzenie działalności gospodarczej w branży mechanicznej 32 713201.M5.J2 osługiwanie się językiem obcym w branży mechanicznej 32 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8
Mapa dydaktyczna Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9
12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH MODUŁÓW W programie nauczania dla zawodu blacharz zastosowano taksonomię celów poznawczych AB (wg prof. B. Niemierko). 1. 713201.M1 rzygotowanie do wykonywania prac lakierniczych 320 godzin 2. 713201.M2 rzygotowanie powierzchni do nanoszenia powłok lakierniczych 400 godzin 3. 713201.M3 rzygotowanie powłok lakierniczych 272 godziny 4. 713201.M4 Nanoszenie i naprawianie powłok lakierniczych 544 godziny 5. 713201.M5 rzygotowanie do wejścia na rynek pracy 64 godziny rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10
1. 713201.M1 rzygotowanie do wykonywania prac lakierniczych 713201.M1.J1 Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w branży mechanicznej 713201.M1.J2 Sporządzanie dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń. 713201.M1.J3 Rozpoznawanie podstawowych technik wytwarzania 713201.M1.J1 Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w branży mechanicznej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna BH(1)1 wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej w przedsiębiorstwie przemysłu maszynowego B BH(1)2 rozróżnić środki gaśnicze ze względu na zakres ich zastosowania B BH(1)3 wyjaśnić znaczenie pojęcia ergonomia w odniesieniu do stanowisk pracy lakiernika B BH(2)1 wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce B BH(2)2 scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce BH(2)3 zidentyfikować przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy BH(3)1 wskazać prawa i obowiązki pracownika w zakresie przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy BH(3)2 wskazać obowiązki pracodawcy w zakresie zapewnienia warunków bezpieczeństwa i higieny pracy pracownikom BH(4)1 scharakteryzować zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka związane z wykonywaniem zadań zawodowych lakiernika BH(4)2 scharakteryzować zagrożenia dla mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych lakiernika BH(4)3 zanalizować sposób zorganizowania stanowiska pracy lakiernika w celu wyeliminowania możliwości wystąpienia zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka BH(4)4 zanalizować sposób zorganizowania stanowiska pracy lakiernika w celu wyeliminowania możliwości wystąpienia zagrożeń dla mienia i środowiska BH(4)5 współpracować ze służbami promocji bezpieczeństwa i ochrony pracy Materiał kształcenia Organizacja stanowiska pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. Zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych lakiernika. Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych lakiernika. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych lakiernika. ierwsza pomoc poszkodowanym w wypadkach przy pracy. Szkodliwe czynniki środowiska pracy. odstawy fizjologii, organizacji pracy i zdrowego stylu życia. Zasady ergonomii i bezpiecznej pracy. Wymagania bezpieczeństwa budynków, pomieszczeń, maszyn i urządzeń technicznych. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11
w zakresie rozpoznawania zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka oraz dla mienia i środowiska BH(5)1 rozróżnić szkodliwe czynniki w środowisku pracy podczas wykonywania prac lakierniczych B BH(5)2 scharakteryzować szkodliwe czynniki środowiska pracy występujące podczas wykonywania prac lakierniczych BH(5)3 scharakteryzować metody i sposoby ograniczenia lub wyeliminowania szkodliwych czynników środowiska pracy występujące podczas wykonywania prac lakierniczych BH(5)4 współpracować z odpowiednimi służbami promocji bezpieczeństwa i ochrony pracy w zakresie identyfikowania szkodliwych czynników w środowisku pracy BH(6)1 zanalizować wpływ na organizm człowieka szkodliwych czynników związanych z wykonywaniem prac lakierniczych BH(6)2 rozróżnić skutki oddziaływania na organizm człowieka czynników szkodliwych związanych z wykonywaniem prac lakierniczych B BH(6)3 scharakteryzować metody i sposoby ograniczenia lub wyeliminowania skutków oddziaływania na organizm człowieka czynników szkodliwych związanych z wykonywaniem prac lakierniczych BH(7)1 dobrać wyposażenie oraz rozmieścić je na stanowisku pracy zgodnie z zasadami ergonomii BH(7)2 określić wpływ procesu realizowanego na stanowisku pracy na zagrożenie pożarowe i warunki bhp BH(7)3 dobrać i zgromadzić na stanowisku pracy niezbędny sprzęt gaśniczy BH(7)4 określić oddziaływanie procesu realizowanego na stanowisku pracy na środowisko BH(7)5 dobrać i zgromadzić na stanowisku niezbędny sprzęt zabezpieczający środowisko przed wpływem szkodliwych czynników związanych z wykonywanym procesem BH(8)1 zastosować środki ochrony indywidualnej właściwe dla wykonywanych zadań zawodowych lakiernika BH(8)2 zastosować środki ochrony zbiorowej właściwe dla wykonywania zadań zawodowych lakiernika BH(9)1 zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania zadań zawodowych lakiernika rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12
BH(9)2 zastosować zasady ochrony przeciwpożarowej podczas wykonywania zadań zawodowych lakiernika BH(9)3 zastosować zasady ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych lakiernika BH(10)1 udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia podczas wykonywania zadań zawodowych lakiernika BH(10)2 powiadomić system pomocy medycznej w przypadku wystąpienia sytuacji stanowiącej zagrożenie zdrowia i życia przy wykonywaniu zadań zawodowych lanowane zadania Dobranie środków ochrony indywidualnej właściwych dla wykonania naprawy W oparciu o informacje dostarczone przez nauczyciela określające warunki wykonania naprawy oraz własną analizę zadania uczniowie sporządzają wykaz środków ochrony indywidualnej i gromadzą je na stanowisku pracy. Zadanie wykonują uczniowie indywidualnie. odsumowaniem wykonania ćwiczenia powinna być dyskusja. Udzielenie pierwszej pomocy osobie poszkodowanej w wypadku przy pracy W oparciu o informacje dostarczone przez nauczyciela określające rodzaj urazu należy udzielić pierwszej pomocy osobie poszkodowanej i powiadomić przełożonych oraz służby pomocy medycznej. Zadanie uczniowie wykonują indywidualnie. Na zakończenie wykonywania zadania powinna odbyć się dyskusja dotycząca sposobu wykonania zadania przez poszczególne grupy. Identyfikowanie szkodliwych czynników w środowisku pracy podczas wykonywania zabezpieczenia antykorozyjnego elementu nadwozia w pomieszczeniu zamkniętym. W oparciu o formularz i materiały dostarczone przez nauczyciela oraz własną analizę stanowiska pracy należy ustalić czynniki szkodliwe występujące podczas wykonywania zabezpieczenia antykorozyjnego elementu nadwozia w pomieszczeniu zamkniętym. Zadanie wykonują uczniowie w grupach 2-3 osobowych, prezentują wyniki pracy poszczególnych grup. odsumowaniem wykonania ćwiczenia powinna być dyskusja. Określanie wpływu na organizm pracownika szkodliwych czynników w środowisku pracy podczas wykonywania prac lakierniczych W oparciu o materiały dostarczone przez nauczyciela, materiały pozyskane z Internetu oraz własną analizę stanowiska pracy należy określić wpływ na organizm pracownika czynników szkodliwych występujących podczas wykonywania zabezpieczenia antykorozyjnego elementu nadwozia w pomieszczeniu zamkniętym. Zadanie uczniowie wykonują w grupach. Na zakończenie wykonywania zadania poszczególne grupy prezentują wyniki swojej pracy i odbywa się dyskusja podsumowująca efekty pracy uczniów. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Środki dydaktyczne Środki dydaktyczne wspomagające realizację zajęć zakresu bezpiecznego wykonywania zadań zawodowych lakiernika to: urządzenia multimedialne, pakiety edukacyjne dla uczniów, instrukcje i teksty przewodnie do ćwiczeń, niezbędna literatura uzupełniająca (akty prawne, normy, książki i czasopisma dotyczące zagadnień bezpiecznego wykonywania pracy), filmy i prezentacje multimedialne dotyczące bezpiecznego wykonywania zadań zawodowych lakiernika, środki ochrony indywidualnej i zbiorowej właściwe dla wykonywania zadań zawodowych lakiernika, rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13
środki dezynfekujące, materiały opatrunkowe, opaski uciskowe, fantom do wykonywania resuscytacji krążeniowo oddechowej, środki i urządzenia gaśnicze. Zalecane metody dydaktyczne Oprócz zdobywania wiadomości i nabywania umiejętności w procesie kształcenia należy zwrócić uwagę na kształtowanie umiejętności samokształcenia, samodzielności myślenia i analizowania zjawisk, współpracy w grupie oraz komunikatywności. W związku z tym w czasie odbywania zajęć wskazane jest stosowanie metod aktywizujących. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń praktycznych, obserwacji, metoda tekstu przewodniego, analizy przypadków, pokazu z objaśnieniem, burza mózgów, metoda projektów. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być w formie pracy indywidualnej uczniów, w szczególnych przypadkach w grupach 2 3 osobowych (wtedy, gdy indywidualne wykonanie zadania nie jest możliwe lub jest utrudnione). ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia odczas oceniania osiągnięć edukacyjnych uczniów należy brać pod uwagę wyniki testów, ćwiczeń oraz aktywność i zaangażowanie ucznia w wykonywanie zadań. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.. 713201.M1.J2 Sporządzanie dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna KZ(M.a)(1)1 wykonać rysunki techniczne w rzutach prostokątnych rozmieszczonych wg europejskiej metody E, KZ(M.a)(1)2 wykonać przekroje i kłady części maszyn, KZ(M.a)(1)3 zastosować zasady wymiarowania od baz obróbkowych i konstrukcyjnych, KZ(M.a)(1)4 zastosować zasady wymiarowania średnic, promieni, łuków, kątów, pochyleń, zbieżności, gwintów i połączeń na rysunkach technicznych maszynowych, KZ(M.a)(1)5 zastosować zasady zapisu wymiarów tolerowanych, pasowania, tolerancji kształtu i położenia powierzchni na rysunkach technicznych maszynowych, KZ(M.a)(1)6 zastosować zasady oznaczeń chropowatości i kierunkowości powierzchni, obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej na rysunkach technicznych maszynowych, Materiał kształcenia Zasady szkicowania. Rzutowanie prostokątne i aksonometryczne. Rysunki i uproszczenia. Wymiarowanie. ołączenia części maszyn. Mechanizmy części maszyn. odstawy metrologii. Tolerancje i pasowania. Wykonywanie pomiarów. Elementy mechaniki technicznej. Klasyfikacja maszyn i urządzeń. odzespoły mechaniczne. odzespoły hydrauliczne i pneumatyczne. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14
KZ(M.a)(1)7 rozpoznać symbole i oznaczenia stosowane na rysunkach technicznych maszynowych, A KZ(M.a)(2)1 wykonać szkice figur płaskich w rzutach prostokątnych, KZ(M.a)(2)2 wykonać szkice brył geometrycznych w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych, KZ(M.a)(2)3 wykonać szkice części maszyn odwzorowujące kształty zewnętrzne i wewnętrzne, KZ(M.a)(2)4 zwymiarować szkice części maszyn, KZ(M.a)(2)5 zastosować uproszczenia rysunkowe do wykonania szkicu części maszyny, KZ(M.a)(2)6 rozróżnić rysunki techniczne: wykonawcze, złożeniowe, zestawieniowe, montażowe, zabiegowe i operacyjne, B KZ(M.a)(2)7 odczytać rysunki wykonawcze i złożeniowe, KZ(M.a)(6)1 wyjaśnić zasady tolerancji i pasowania, B KZ(M.a)(6)2 zastosować układ tolerancji i pasowań, KZ(M.a)(6)3 dobrać przyrządy do pomiaru i sprawdzania części maszyn, KZ(M.a)(6)4 wykonać pomiary wielkości geometrycznych, KZ(M.a)(6)5 zinterpretować wyniki pomiarów, KZ(M.a)(6)6 obliczyć wymiary graniczne, odchyłki i tolerancje, KZ(M.a)(6)7 wybrać z norm wartości odchyłek dla zadanych pasowań, KZ(M.a)(6)8 obliczyć luzy i wciski oraz tolerancje pasowań, KZ(M.a)(17)1 rozróżnić rodzaje i elementy dokumentacji technicznej B KZ(M.a)(17)2 odczytać informacje o elementach maszyn, urządzeń i narzędzi zawarte na rysunku technicznym KZ(M.a)(17)3 dobrać materiały konstrukcyjne w oparciu o dokumentację techniczną oraz normy KZ(M.a)(17)4 dobrać materiały eksploatacyjne w oparciu o dokumentację techniczną oraz normy KZ(M.a)(3)1 zastosować oprogramowanie komputerowe wspomagające wykonywanie rysunków technicznych maszynowych, KZ(M.a)(3)2 posłużyć się skanerem i projektorem multimedialnym do prezentacji wykonanych rysunków i projektów, B Transport wewnętrzny i składowanie materiałów. Dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń. Rodzaje rysunków technicznych maszynowych. Zasady wykonywania rysunków technicznych maszynowych. Zasady wymiarowania rysunków technicznych. Symbole i oznaczenia stosowane na rysunkach. Rodzaje oprogramowania komputerowego do wykonywania rysunków technicznych i konstrukcyjnych. Zasady korzystania z oprogramowania komputerowego do wykonywania rysunków i dokumentacji technicznej. Wykorzystanie urządzeń technicznych i multimedialnych. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15
KZ(M.a)(7)1 rozróżnić pojęcia z zakresu materiałoznawstwa, B KZ(M.a)(7)2 określić właściwości i zastosowanie metali i ich stopów, KZ(M.a)(7)3 określić właściwości i zastosowanie materiałów eksploatacyjnych KZ(M.a)(7)4 uzasadnić dobór materiału z uwzględnieniem własności mechanicznych, technologicznych i rodzaju produkcji, KZ(M.a)(10)1 scharakteryzować powstawanie zjawiska korozji metali, KZ(M.a)(10)2 wskazać sposoby zapobiegania i ochrony przed korozją, KZ(M.a)(10)3 scharakteryzować rodzaje powłok ochronnych i techniki ich nanoszenia, KZ(M.a)(5)1 rozróżnić rodzaje połączeń rozłącznych i nierozłącznych, B KZ(M.a)(5)2 rozpoznać rodzaj połączenia na podstawie dokumentacji konstrukcyjnej zespołu maszyny, B KZ(M.a)(5)3 wykonać szkice połączeń: nitowych, spawanych, zgrzewanych, gwintowych i kształtowych, KZ(M.a)(4)1 rozpoznać części i mechanizmy maszyn i urządzeń, A KZ(M.a)(4)2 scharakteryzować osie i wały maszynowe, KZ(M.a)(4)3 scharakteryzować budowę i rodzaje łożysk tocznych i ślizgowych, KZ(M.a)(4)4 wyjaśnić budowę i zasadę działania sprzęgieł i hamulców, B KZ(M.a)(4)5 sklasyfikować przekładnie mechaniczne, KZ(M.a)(4)6 wyjaśnić budowę przekładni zębatych prostych i złożonych, B KZ(M.a)(4)7 wskazać zastosowanie elementów, zespołów i mechanizmów maszyn i urządzeń, B KZ(M.a)(4)8 wyjaśnić budowę i zasadę działania mechanizmów ruchu postępowego i obrotowego, B KZ(M.a)(8)1 scharakteryzować maszyny i urządzenia transportu wewnętrznego, KZ(M.a)(8)2 dobrać maszyny i urządzenia transportu wewnętrznego do określonych zadań, KZ(M.a)(8)3 określić budowę i zasadę działania wybranych maszyn i urządzeń transportu wewnętrznego, KZ(M.a)(9)1 określić sposób transportu w zależności od postaci materiału, KZ(M.a)(9)2 określić sposób składowania w zależności od postaci materiału, rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16
KZ(M.a)(9)3 zorganizować stanowiska składowania i magazynowania materiałów, KZ(M.a)(9)4 dobrać sposób i środki transportu do rodzaju materiału, KZ(M.a)(16)1 sklasyfikować maszyny i urządzenia, w tym lakiernicze KZ(M.a)(16)2 scharakteryzować elementy funkcjonalne maszyny i urządzenia, KZ(M.a)(16)3 określić parametry techniczne maszyn i urządzeń, KZ(M.a)(16)4 wyjaśnić budowę i zasadę działania maszyn elektrycznych stosowanych w pracach lakierniczych B KZ(M.a)(16)5 wyjaśnić działanie i określić zastosowanie maszyn technologicznych stosowanych w pracach lakierniczych, B KZ(M.a)(16)6 porównać parametry maszyn i urządzeń na podstawie ich charakterystyki technicznej; KZ(M.a)(16)7 rozróżnić elementy napędu hydraulicznego i pneumatycznego maszyn i urządzeń, B KZ(M.a)(18)1 zastosować programy komputerowe wspomagające dobór znormalizowanych części maszyn. KZ(M.a)(18)2 zastosować programy komputerowe wspomagające dobór materiałów konstrukcyjnych pod względem własności mechanicznych. lanowane zadania Szkicowanie i wymiarowanie bryły złożonej w rzucie aksonometrycznym na podstawie modelu Na podstawie otrzymanego modelu wykonaj szkic bryły w rzucie aksonometrycznym w układzie na trzy rzutnie i zwymiaruj zgodnie z zasadami. Wyznaczenie przełożenia przekładni zębatej prostej Zadaniem grupy jest wyznaczenie przełożenia kinematycznego modelu przekładni zębatej prostej. Uczniowie dokonują pomiarów średnic, rysują schemat przekładni, zaznaczają koło napędzające, np. 1 i napędzane, np. 2, obliczają przełożenie na podstawie liczby zębów koła 1 i koła 2. Wypełniają karty oceny pracy. Wykonane prace należy porównać z przygotowanym wzorcem i dokonać samooceny poprawności wykonania ćwiczeń. Sporządzenie rysunku wykonawczego części z zastosowaniem programu komputerowego Na podstawie wskazówek, założeń i modelu części maszyny otrzymanych od nauczyciela, uczniowie wykonują rysunki części zawierające wszystkie informacje potrzebne do jej wykonania z zastosowaniem programu komputerowego i zasad rysunku technicznego maszynowego. Wykonane prace należy porównać z przygotowanym wzorcem i dokonać samooceny poprawności wykonania ćwiczeń. Opracowanie zestawienia zespołu (podzespołu) mechanicznego na podstawie rysunku Na podstawie wskazówek i założeń od nauczyciela oraz wskazanego rysunku zespołu (podzespołu) mechanicznego w programie komputera, uczniowie opracowują kompletną listę pozycji (części)stanowiących zespół (podzespół)na podstawie jego rysunku. Zestawienie obejmuje: określenie nazwy i liczby poszczególnych części, dobór części znormalizowanych z biblioteki danych i podanie numeru normy, ustalenie wymiarów części nieznormalizowanych, dobór materiałów do wykonania części nieznormalizowanych, numerację części w tabeli zestawieniowej rysunku, ustalenie innych ewentualnych warunków dotyczących wykonania części lub działania zespołu. Wykonane prace należy porównać z przygotowanym wzorcem i dokonać samooceny poprawności wykonania ćwiczeń. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17
Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w systemie klasowo-lekcyjnym i pracowni rysunku technicznego. W miejscach prowadzenia zajęć powinny znajdować się: stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym, stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, program do wykonywania rysunku technicznego, pomoce dydaktyczne do kształtowania wyobraźni przestrzennej, modele nadwozi samochodowych, normy dotyczące zasad wykonywania rysunku technicznego, dokumentacje nadwozi samochodowych Zajęcia w pracowni powinny odbywać się w grupie do 16 uczniów. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. rezentacje multimedialne z zakresu rysunku technicznego i części maszyn. Zalecane metody dydaktyczne Dobierając metodę kształcenia, nauczyciel powinien przede wszystkim odpowiedzieć sobie na następujące pytania: Jakie chce osiągnąć efekty? Jakie metody będą najbardziej odpowiednie dla danej grupy wiekowej, możliwości percepcyjnych uczących się? Jakie problemy (o jakim stopniu trudności i złożoności) powinny być przez uczniów rozwiązane? Jak motywować uczniów i zapewnić ich zaangażowanie? Rzetelna odpowiedź na te pytania pozwoli na trafne dobranie metod, które pozwolą na osiągnięcie zamierzonych efektów. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych lakiernika. Dział programowy zęści maszyn i połączenia wymaga aktywizujących metod kształcenia z uwzględnieniem metody ćwiczeń, projektów, łączenia teorii z praktyką, korzystania z innych niż podręcznikowe źródeł informacji oraz uwzględnienie techniki komputerowej. Dominującymi metodami kształcenia powinny być metoda ćwiczeń i projektów. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie mogą pracować samodzielnie i w grupach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone indywidualnie i w grupach z wykorzystaniem zróżnicowanych form. Grupy do wykonywania zadań mogą liczyć od 2 do 5 osób. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia. Sprawdzanie i ocenianie postępów uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie wymagań przedstawionych na początku zajęć. Osiągnięcia uczniów należy oceniać w zakresie zaplanowanych celów kształcenia na podstawie: - ustnych sprawdzianów poziomu wiadomości i umiejętności, - testów osiągnięć szkolnych, - ukierunkowanej obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania ćwiczeń, - wytworu projektu, - prezentacji projektu. Umiejętności praktyczne należy sprawdzać na podstawie obserwacji czynności wykonywanych przez ucznia w trakcie realizacji ćwiczeń. odczas obserwacji należy zwrócić uwagę na: - wyszukiwanie i przetwarzanie informacji pozyskanych z różnych źródeł - poprawność merytoryczną wykonanych ćwiczeń i projektów, - pracę w zespole. Na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej proponuje się zastosować test pisemny z zadaniami otwartymi i zamkniętymi. W końcowej ocenie jednostki modułowej należy uwzględnić poziom wykonania ćwiczeń, wyniki testu oraz ocenę za wykonanie i prezentację projektu. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18
Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 713201.M1.J3 Rozpoznawanie podstawowych technik wytwarzania Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia KZ(M.a)(11)1 sklasyfikować metody odlewania części maszyn i urządzeń, Klasyfikacja metod i technik wytwarzania części KZ(M.a)(11)2 sklasyfikować metody obróbki plastycznej, maszyn i urządzeń. Encyklopedia technik wytwarzania w przemyśle KZ(M.a)(11)3 scharakteryzować obróbkę cieplną i cieplno-chemiczną, maszynowym. KZ(M.a)(11)4 scharakteryzować metody obróbki ręcznej części maszyn roces produkcyjny. i urządzeń, roces technologiczny. KZ(M.a)(11)5 sklasyfikować metody spajania metali, Klasyfikacja maszyn i urządzeń przemysłowych. KZ(M.a)(11)6 scharakteryzować elementy procesu produkcyjnego, Zasady doboru narzędzi obróbkowych do wykonania określonych prac. KZ(M.a)(12)1 dobrać narzędzia do trasowania na płaszczyźnie i w przestrzeni, Zasady doboru przyrządów pomiarowych do KZ(M.a)(12)2 dobrać narzędzia skrawające do obróbki metali i tworzyw kontroli jakości wykonanych prac. sztucznych, Zasady doboru materiałów do wykonania KZ(M.a)(12)3 dobrać narzędzia skrawające do obróbki zgrubnej i wykańczającej określonych części maszyn. otworów, Metody pomiarowe. KZ(M.a)(12)4 dobrać narzędzia do gwintowania, Własności metrologiczne przyrządów KZ(M.a)(12)5 rozpoznać maszyny do obróbki metali i tworzyw sztucznych, A pomiarowych. KZ(M.a)(12)6 scharakteryzować rodzaje oprzyrządowania technologicznego rzyrządy mikrometryczne. do mocowania przedmiotów podczas obróbki ręcznej i maszynowej, rzyrządy suwmiarkowe. KZ(M.a)(13)1 sklasyfikować rodzaje przyrządów pomiarowych stosowanych zujniki zegarowe. podczas obróbki ręcznej i maszynowej, łytki wzorcowe. KZ(M.a)(13)2 scharakteryzować właściwości metrologiczne przyrządów Sprawdziany i liniały powierzchniowe. pomiarowych, omocnicze urządzenia pomiarowe. KZ(M.a)(13)3 dobrać przyrządy suwmiarkowe i mikrometryczne, KZ(M.a)(13)4 dobrać przyrządy pomiarowe do pomiaru kątów, rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19
KZ(M.a)(14)1 rozróżnić narzędzia i przyrządy pomiarowe oraz sprawdziany KZ(M.a)(14)2 rozróżnić pomocnicze urządzenia pomiarowe B KZ(M.a)(14)3 określić własności metrologiczne przyrządów pomiarowych KZ(M.a)(14)4 dobrać przyrządy pomiarowe do wykonania pomiarów warsztatowych KZ(M.a)(14)5 zorganizować stanowisko do wykonania pomiarów warsztatowych zgodnie z przepisami bhp, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i wymaganiami ergonomii KZ(M.a)(14)6 wykonać pomiary długości przyrządami suwmiarkowymi, mikrometrycznymi, KZ(M.a)(14)7 scharakteryzować metody pomiarowe KZ(M.a)(15)1 określić zakres prac dotyczących kontroli jakości wykonanej operacji technologicznej na określonym stanowisku pracy, KZ(M.a)(15)2 określić zakres prac dotyczących kontroli jakości gotowego wyrobu na stanowisku kontroli jakości, lanowane zadania Zaproponować proces technologiczny w wybranej technice wytwarzania Na podstawie wskazówek, założeń i materiałów dostarczonych przez nauczyciela zaproponować projekt działań dotyczący procesu wykonania otworu przelotowego pod gwint wewnętrzny M12 w płytce aluminiowej o wymiarach 80x80 mm oraz wykonanie gwintu Otwór powinien być ulokowany na środku płytki. W opracowaniu należy uwzględnić: niezbędne operacje,, materiały, maszyny i urządzenia, narzędzia obróbkowe i przyrządy pomiarowe. Zadanie należy wykonać w grupach. o wykonaniu zadania grupy prezentują efekty wykonanych prac z wykorzystaniem urządzeń multimedialnych. Wykonanie pomiaru wymiarów wewnętrznych za pomocą średnicówki mikrometrycznej. Wykonać pomiar wymiarów wewnętrznych detalu znajdującego się na stanowisku pracy, wyniki pomiarów zapisać w metryczce pomiarów. Uczniowie wspólnie planują sposób wykonania zadania, sposób zorganizowania stanowiska pracy, określają zasady zorganizowania stanowiska pomiarowego. Zadanie wykonują uczniowie indywidualnie, stosując się do przyjętych ustaleń. W ramach podsumowania wykonania zadania przeprowadzić dyskusje w celu dokonania oceny sposobu i jakości wykonania zadania przez poszczególnych uczniów. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne W miejscu prowadzenia zajęć edukacyjnych powinny znajdować się:stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, skanerem oraz projektorem multimedialnym, próbki spoiw i powłok lakierniczych, przyrządy do pomiaru grubości powłok lakierniczych, przyrządy do pomiaru twardości, higrometry, przyrządy do pomiaru lepkości, przyrząd do pomiaru elastyczności, manometry, modele urządzeń lakierniczych, przykładowe dokumentacje technologiczne, normy oraz instrukcje dotyczące obsługi maszyn i urządzeń lakierniczych, katalogi produktów lakierniczych. Dział programowy rzegląd technik wytwarzania wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do zapoznania się z technikami wytwarzania elementów maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle maszynowym, procesem produkcji, procesami technologicznymi z uwzględnieniem maszyn, narzędzi obróbkowych, przyrządów pomiarowych i materiałów. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20
Środki dydaktyczne rezentacje multimedialne dotyczące stosowanych technik wytwarzania. Komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko na 2 uczniów). Urządzenia multimedialne. Zalecane metody dydaktyczne Dobierając metodę kształcenia, nauczyciel powinien przede wszystkim odpowiedzieć sobie na następujące pytania: Jakie chce osiągnąć efekty? Jakie metody będą najbardziej odpowiednie dla danej grupy wiekowej, możliwości percepcyjnych uczących się? Jakie problemy (o jakim stopniu trudności i złożoności) powinny być przez uczniów rozwiązane? Jak motywować uczniów i zapewnić ich zaangażowanie. Rzetelna odpowiedź na te pytania pozwoli na trafne dobranie metod, które pozwolą na osiągnięcie zamierzonych efektów. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych lakiernika. Dominującą metodą kształcenia powinna być metoda projektów, która sprzyja samodzielnemu rozwiązywaniu problemów oraz głębszemu rozpoznaniu wybranej tematyki. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Osiągnięcia uczniów należy oceniać w zakresie zaplanowanych celów kształcenia na podstawie: - ustnych sprawdzianów poziomu wiadomości i umiejętności, - testów osiągnięć szkolnych, - ukierunkowanej obserwacji czynności ucznia w trakcie wykonywania ćwiczeń. odczas kontroli i oceny osiągnięć uczniów należy zwracać uwagę na umiejętność operowania zdobytą wiedzą, merytoryczną jakość wypowiedzi, poprawne stosowanie pojęć technicznych i wnioskowanie. Umiejętności praktyczne proponuje się sprawdzać przez obserwację czynności wykonywanych w trakcie realizacji ćwiczeń. rzy ocenie należy uwzględnić przede wszystkim następujące umiejętności: - organizowanie stanowiska pracy, - dobieranie narzędzi i przyrządów do wykonania ćwiczeń, - wykonywanie ćwiczenia zgodnie z instrukcją kontroli, - przestrzeganie zasad bhp podczas wykonywania ćwiczeń. Kontrolę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy według przygotowanego przez nauczyciela arkusza oceny. Następnie, według tego samego arkusza, kontroli powinien dokonać nauczyciel oceniając poprawność, jakość i staranność wykonania zadania. Ocena po zakończeniu realizacji programu nauczania powinna uwzględniać wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela sposobów sprawdzania osiągnięć ucznia. odstawą do uzyskania pozytywnej oceny powinno być poprawne wykonanie ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 21
2. 713201.M2 rzygotowanie powierzchni do nanoszenia powłok lakierniczych 713201.M2.J1 Nanoszenie materiałów wypełniających 713201.M2.J2 Obrabianie materiałów wypełniających 713201.M2.J1 Nanoszenie materiałów wypełniających Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna BH(7)1 dobrać wyposażenie oraz rozmieścić je na stanowisku pracy zgodnie z zasadami ergonomii BH(7)2 określić wpływ procesu realizowanego na stanowisku pracy na zagrożenie pożarowe i warunki bhp BH(7)3 dobrać i zgromadzić na stanowisku pracy niezbędny sprzęt gaśniczy BH(7)4 określić oddziaływanie procesu realizowanego na stanowisku pracy na środowisko BH(7)5 dobrać i zgromadzić na stanowisku niezbędny sprzęt zabezpieczający środowisko przed wpływem szkodliwych czynników związanych z wykonywanym procesem BH(8)1 zastosować środki ochrony indywidualnej właściwe dla wykonywanych zadań zawodowych lakiernika Materiał kształcenia Oczyszczanie powierzchni. Materiały ścierne. Obróbka ręczna. Wady powłok lakierniczych. Usuwanie powłok lakierniczych. Nakładanie powłoki antykorozyjnej. Rodzaje materiałów wypełniających. Szpachlowanie zgrubne. Szpachlowanie wykończeniowe. BH(8)2 zastosować środki ochrony zbiorowej właściwe dla wykonywania zadań zawodowych lakiernika BH(9)1 zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania zadań zawodowych lakiernika M.28.1(1)1 wyjaśnić przyczyny powstawania wad powłok lakierniczych M.28.1(1)2 wskazać sposoby zapobiegania powstawaniu wad powłok lakierniczych M.28.1(1)3 dobrać sposoby usuwania wad powłok lakierniczych M.28.1(1)4 określić sposób naprawy uszkodzenia B M.28.1(2)1 dobrać narzędzia do obróbki mechanicznej przygotowywanej powierzchni rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 22
M.28.1(2)2 dobrać narzędzia do obróbki ręcznej M.28.1(2)3 zastosować materiał ścierny do rodzaju wykonywanej obróbki M.28.1(3)1 zastosować elektryczne lub pneumatyczne szlifierki M.28.1(3)2 dobrać materiał ścierny M.28.1(3)3 wykonać oczyszczanie materiałem ściernym M.28.1(4)1 scharakteryzować elektrochemiczne sposoby zabezpieczenia powierzchni przed korozją M.28.1(4)2 scharakteryzować zabezpieczenia powierzchni przed korozją powłokami malarskimi M.28.1(4)3 określić warunki wykonywania gruntowania M.28.1(4)4 określić warunki wykonywania podkładowania M.28.1(5)1 dobrać sposób oczyszczania danej powierzchni M.28.1(5)2 wykonać oczyszczanie powierzchni zgodnie z kolejnością M.28.1(5)3 wykonać usuwanie mechaniczne powłok lakierniczych M.28.1(5)4 wykonać usuwanie chemiczne powłok lakierniczych M.28.1(6)1 rozróżnić rodzaje szpachlówek, B M.28.1(6)2 określić właściwości szpachlówek poliestrowych, M.28.1(6)3 dobrać rodzaj szpachlówki do rodzaju pracy, M.28.1(6)4 odczytać proporcje szpachlówek dwuskładnikowych, M.28.1(7)1 dobrać rodzaj materiału wypełniającego M.28.1(7)2 przygotować materiał wypełniający do nałożenia M.28.1(8)1 nanosić materiał wypełniający na powierzchnię M.28.1(8)2 wykonać szpachlowanie zgrubne M.28.1(8)3 wykonać szpachlowanie wykończeniowe M.28.1(8)4 dobrać rodzaj materiału wypełniającego do rodzaju powierzchni M.28.1(8)5 nanosić grunt wypełniający lanowane zadania rzygotowanie powierzchni do lakierowania rzygotować powierzchnie do lakierowania - wykonać trzy podstawowe etapy pracy: szlifowanie, szpachlowanie, podkładowanie/gruntowanie. Zadanie wykonują uczniowie rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 23
indywidualnie, stosując się do przyjętych ustaleń. W ramach podsumowania wykonania zadania przeprowadzić dyskusje w celu dokonania oceny jakości wykonanej pracy. Usuwanie wad lakierniczych Zaplanować oraz przeprowadzić proces usuwania wad lakierniczych z powierzchni elementu, wskazanego przez nauczyciela. Zadanie wykonują uczniowie indywidualnie, stosując się do przyjętych ustaleń. W ramach podsumowania wykonania zadania przeprowadzić dyskusje w celu dokonania oceny jakości wykonanej pracy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: kabina lakiernicza, przyrządy pomiarowe, stojaki do lakierowania, pistolety natryskowe pneumatyczne, hydrodynamiczne i elektrostatyczne, narzędzia do malowania ręcznego, narzędzia i sprzęt do mieszania i filtrowania lakierów, ekran do próbnego malowania, szlifierki, polerki, urządzenia do pomiaru lepkości, myjke do pistoletów natryskowych, urządzenia do piaskowania, promienniki i suszarki. Zalecane metody dydaktyczne Oprócz zdobywania wiadomości i nabywania umiejętności w procesie kształcenia należy zwrócić uwagę na kształtowanie umiejętności samokształcenia, samodzielności myślenia i analizowania zjawisk, współpracy w grupie oraz komunikatywności. W związku z tym w czasie odbywania zajęć wskazane jest stosowanie metod aktywizujących. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń praktycznych, obserwacja, burza mózgów, metoda tekstu przewodniego, metoda projektów, pokaz z objaśnieniem Formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać w formie pracy indywidualnej oraz pracy w grupach 2 3 osobowych (wtedy, gdy indywidualne wykonanie zadania jest niemożliwe lub jest utrudnione). ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia roponuje się sprawdzanie umiejętności praktycznych przez obserwację czynności wykonywanych przez ucznia podczas realizacji ćwiczeń oraz zastosowanie testów z zadaniami praktycznymi typu próba pracy. odczas obserwacji należy zwrócić uwagę na: - dobór narzędzi i materiałów, - poprawność i dokładność wykonania poszczególnych czynności (m.in.: szlifowanie, gruntowanie, szpachlowanie) Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy przeprowadzić w trakcie i po jego wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić i ocenić wyniki swojej pracy według przygotowanego arkusza oceny postępów. Na ocenę powinny wpływać bieżące osiągnięcia, sprawne i poprawne posługiwanie się sprzętem oraz właściwy dobór i wykorzystanie narzędzi pomiarowych. odstawą uzyskania przez ucznia pozytywnej oceny jest między innymi poprawne wykonanie ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 713201.M2.J2. Obrabianie materiałów wypełniających Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BH(7)1 dobrać wyposażenie oraz rozmieścić je na stanowisku pracy zgodnie z zasadami ergonomii oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia Obróbka ścierna ręczna. Obróbka ścierna zmechanizowana. Szlifowanie zgrubne. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 24