PRACA BIBLIOTEKI ZUT W SZCZECINIE w 2015 roku Sprawozdanie zostało sporządzone w oparciu o szczegółowe sprawozdania z pracy oddziałów Biblioteki Głównej oraz bibliotek wydziałowych wg stanu na 31.XII.2015 r. oraz pozytywnie zaopiniowane przez Radę Biblioteczną w dn. 25 II 2016 r. A. PODSTAWOWE DANE LICZBOWE 1. Całkowita powierzchnia biblioteczna wynosi: 7040 m 2 w tym biblioteki wydziałowe 2298 m 2, Biblioteka Główna: 4742 m 2 wraz z Wypożyczalnią Językową (w tym powierzchnia magazynów BGł 764 m 2 ). 2. Pracownicy Biblioteki: W działalności bibliotecznej zatrudnionych było 67 osób na 65,75 etatach oraz 11 osób na 9,75 etatach to pracownicy obsługi. Wykształceniem wyższym legitymuje się 50 osób zatrudnionych w działalności bibliotecznej co stanowi 75 % zatrudnionych w tej grupie. Wykształceniem bibliotekarskim na poziomie wyższym legitymuje się 41 osób; na poziomie średnim 5 osób 3. Zasób biblioteczny 2014 r. 2015 r. wyd. zwarte w vol. (stan) 420 070 412 020 wyd. ciągłe w vol. (stan) 126 398 123 723 zbiory specjalne (w jed. oblicz) stan 151 338 150 971 Ponadto: normy w wersji papierowej 52 562 dostęp do norm w wersji elektronicznej ok. 30 000 opisy patentowe (wersja elektron.) depozyt z UP RP stan 168 131 (b.z.) opisy patentowe, wzory użytkowe i przemysłowe wersja papier. (stan) 187 057 (b.z.) 4. Udostępnianie zbiorów 2014 r. 2015 r. Czytelnicy zarejestrowani w bazie (aktywni) 15 335 15 532 liczba miejsc w czytelniach 597 595 odwiedziny w czytelniach 115 864* 101 386 zbiory udostępnione (w vol.) 177 224** 235 490 * dane wg zeszytów **dane wg Alepha i rewersów B. SPRAWY ORGANIZACYJNE I FINANSOWE 1. Ważnym wydarzeniem w życiu Biblioteki była zorganizowana w czerwcu 2015 roku konferencja naukowa nt. Rola Biblioteki Akademickiej w rozwoju komunikacji naukowej zorganizowana w roku Jubileuszu 60lecia utworzenia Biblioteki Akademii Rolniczej w Szczecinie i Biblioteki Politechniki Szczecińskiej 19552015. Z tej okazji wysiłkiem zespołu została przygotowana i wydana jubileuszowa publikacja. 2. Przygotowano i wdrożono z dn. 1 X 2015 r. nowy regulamin korzystania ze zbiorów i usług Biblioteki Głównej ZUT w Szczecinie, załączniki do Instrukcji 1
Windykacji obowiązującej w Uczelni, komunikat o wysokości opłat za korzystanie ze zbiorów i usług Biblioteki Głównej ZUT w Szczecinie. 3. Biblioteka Główna ZUT została włączona w prace polegające na wprowadzaniu danych do systemu POLON, w oparciu o prowadzoną od lat bazę PUBLI. Prace koncentrowały się na przystosowaniu danych z bazy PUBLI do ich transferu do PBN oraz modułu Publikacje w systemie Uczelnia XP. Informatyk biblioteczny został upoważniony do roli Importera Publikacji przez 10 wydziałów Uczelni. Pierwszy transfer danych został dokonany w terminie wyznaczonym przez MNiSW tj. 29 X 2015 r. 4. Biblioteki wydziałowe otrzymały w roku sprawozdawczym 383 396, zł od władz dziekańskich i Studium Matematyki. (Kwota o 13 % niższa w stosunku do roku poprzedniego);42% stanowiły środki WTiICh, 21 % WIMiM, 16 % WBiA. Kwota powyższa pozwoliła na dofinansowanie zakupów nośników informacji dla całego systemu bibliotecznoinformacyjnego Uczelni oraz sfinansowanie niektórych pilnych potrzeb bibliotek wydziałowych. [ Tab. 1] 5. Środki wydzielone w budżecie ZUT na wydatki celowe Biblioteki to kwota 625 tys. zł. Z powyższej kwoty w 2015 roku zostały sfinansowane następujące zakupy: bazy (Proquest; Knovel; A to Z; Chemical Abstracts; Ibuk; Sigma; IEEE 196 218, czasopisma zagraniczne 341,40 wydawnictwa dydaktyczne (ok. 4 000 vol.) 190 280, czasopisma polskie 116 979, Środki powyższe pozwoliły także na opłacenie rocznego serwisowania systemu Aleph w wysokości 115 493,56 zł. 6. Do Zachodniopomorskiej Biblioteki Cyfrowej Pomerania wprowadzono 16 opisów prac doktorskich rozpraw habilitacyjnych i skryptów. Łącznie w ZBC znajdują się aktualnie 263 dokumenty wprowadzone przez Bibliotekę ZUT w Szczecinie od 2009 roku. 7. W ciągu roku sprawozdawczego biblioteki wydziałowe oraz Biblioteka Główna w Galerii zorganizowały 84 imprezy biblioteczne głównie wystawy tematyczne. Większość związana była z Tygodniem Bibliotek (maj), przebiegającym pod hasłem Wybieram bibliotekę. Ponadto aktywnie uczestniczono w Nocy naukowców oraz Odjazdowym bibliotekarzu impreza SBP. 8. Pracownicy Oddziału Udostępniania Zbiorów uzyskali uprawnienia w dostępie do bazy Album Studenta i Dziekanat XP: pozwalające na aktualizację danych czytelników w zakresie prolongowania kont czytelniczych i zaległościach finansowych wobec Biblioteki Głównej. 9. Uchwałą Senatu Uczelni wprowadzono obowiązkowe szkolenia dla studentów w zakresie Szkolenia bibliotecznego dla studentów I roku oraz Podstaw informacji naukowej dla dyplomantów na wszystkich wydziałach ZUT. Zajęcia zostały wpisane do planów i programów studiów. Na Wydz. El i Wydz. TMiT zajęcia z Podstaw Informacji Naukowej rozpoczną się od roku akad. 2017/2018. 2
[Tab. 1 ] Finansowanie bibliotek wydziałowych przez Wydziały w 2015 roku [w zł] Lp. WBiA WBiHZ WEkon. WEl WI WIMiM WTMiT WTiICh WKŚiR WYPOŻY CZALNIA JĘZYKOWA Studium Matematyki 1. Książki zagraniczne [zł] 12 482, 5 528, 320, 9 615, 1 059, 29 004, 2. Czasopisma zagraniczne 23 721, 243, 37 379, 655, 25 481, 87 479, [zł] 3. Bazy [zł] 36 210, 29 325, 34 506, 126 124, 3 840, 230 005, 4. Czasopisma polskie [zł] 1 873, 1 873, 5. Zbiory specjalne [zł] 2 082, 162, 2 244, 6. Książki polskie [zł] 913, 913, WNoŻiR RAZEM 7. Finansowanie bieżących potrzeb biblioteki [zł] 21 533, 1 139, 470, 5 996, 2 340, 400, 31 878, R a z e m 59 818, (16 %) 1 139, 470, 36 453, (9 %) 35 321, (9 %) 81 626, (21 %) 2 050, 161 220, (42 %) 400, 4 899, 383 396, 3
C. INWESTYCJE, REMONTY, WYPOSAŻENIE 1. Środki finansowe Biblioteki Głównej pozwoliły na modernizację Bibliotek: WNoŻiR,. WKŚiR, WEkon. Biblioteki wydziałowe zostały wyposażone w komputery, kserokopiarki, skanery, drukarki, niszczarki, kasę fiskalną, zestawy monitorujące UPS Ever, dla Biblioteki Głównej oraz zestaw do bezprzewodowego monitoringu. Dla Oddziału Udostępniania Zbiorów zakupiono maszynę COLIBRI EDaVinci do zabezpieczania książek przed zniszczeniem. Kontynuowano prace remontowe w Bibliotece WBiA Czytelnia Budownictwa (środki finansowe z Wydziału) D. PRACA BIBLIOTECZNO INFORMACYJNA 1. Gromadzenie i opracowanie zbiorów 1.1. W ciągu roku sprawozdawczego zarejestrowano następujące wpływy: 2014 2015 wyd. zwarte w vol. 3 894 5 736 wyd. ciągłe w vol. 2 080 1 930 zbiory specjalne (w jedn. oblicz.) 206 107 W ciągu roku sprawozdawczego otrzymano 623 tytuły czasopism drukowanych (597 tytułów polskich, 26 tytułów zagranicznych drogą zakupu, wymiany, darów). 1.2. W ramach wymiany współpracowano z 5 polskimi uczelniami wyższymi do których wysłano 97 egz. wydawnictw ZUT w Szczecinie. 1.3. Opłacono dostęp do 12 licencjonowanych, pełnotekstowych i bibliograficznoabstraktowych baz danych. 1.4. Rok 2015 to 10ta rocznica współpracy z katalogiem NUKAT. Zamknął się on liczbą 3 149 rekordów haseł wzorcowych i 3 949 rekordów bibliograficznych wprowadzonych do bazy NUKAT: 6 292 opisy wydawnictw zwartych oraz 3 104 opisy wydawnictw ciągłych skopiowanych w ciągu 10 lat. 1.5. Na oprawę zniszczonych książek i czasopism przeznaczono w roku sprawozdawczym kwotę 30 000,zł ze środków Biblioteki Głównej. Kwota ta pozwoliła naprawić 1 262 pozycje ze zbiorów bibliotecznych. 2. Udostępnianie zbiorów Zbiory Biblioteki ZUT w Szczecinie udostępniane są w Bibliotece Głównej przez Wypożyczalnię, Wypożyczalnię Językową, Czytelnię, OIN, Sekcję Wypożyczeń Międzybibliotecznych i OIPiN oraz poprzez sieć bibliotek wydziałowych. [Tab.2] 4
Tab.2 Udostępnianie zbiorów bibliotecznych Pow. w m 2 Liczba etatów Liczba miejsc czyt. Liczba stan. komp. dla użyt. Liczba studentów łącznie I, II, III stopnia Wskaźnik l. odw./stud. Liczba odwiedzin (w tym obcokrajowcy) (wg zeszytów) Zbiory udostęp. w vol. rewers/aleph Wypożyczalnia Czytelnia OIN OIPiN 8 ¾ 3 6 1 25 80 57 16 3 8 17 6 19 431* 4 100 5 349 1 965 228 67 151 32 966 13 027 18 517 Wyp. Językowa 72 4 14 3 22 782 79 283 Główna (Razem) 4 742 22 ¾ + 20,5 Razem 7 040 65,75 594 80 11 043 101 386 533 235 490 Gł. + Wydz. * odwiedziny wg Alepha Udostępnianie wg Alepha + rewersy 2.1. W ciągu roku sprawozdawczego w Wypożyczalni odnotowano 32 966 wypożyczeń, przyjęto 25 882 vol. zwrotów książek i 11 214 zamówień internetowych na książki. 3. Działalność informacyjna 192 37 53 627 446 143 793 BiA 357 5 85 8 2 744 4,5 12 418 2 18 704 BiHZ 120 1 12 2 528 4,7 2 508 4 026 Informatyka 108 2 30 2 1 646 2,3 3 730 9 3 240 Ekonomia 223 1 36 5 872 5,0 4 369 11 15 095 Elektryczny 297 2 30 7 1 144 3,8 4 382 7 001 TMiT 315 2 58 2 443 7,5 3 315 8 025 NoŻiR 65 2 19 3 705 4,3 3 033 5 968 KŚiR 89 1 11 2 942 5,3 5 013 51 15 103 IMiM 266 3 57 4 1 382 3,4 4 687 14 4 909 TiICh 421 3 65 8 637 6,6 4 204 9 531 SK 37 0,5 100 95 Razem Wydz. 2 298 22,5 403 43 Średnio 4,7 47 759 87 91 697 Działalność informacyjna prowadzona jest przez agendy sieci bibliotecznoinformacyjnej w oparciu o dostępne tradycyjne źródła informacji oraz przy wykorzystaniu własnych i obcych baz danych dostępnych poprzez stronę www. Formy komunikacji z użytkownikami (poza odwiedzinami) to: maile, telefony. 5
3.1. Większość usług informacyjnych realizowanych przez Oddział Informacji Naukowej polega na wyszukiwaniu literatury do prac dyplomowych oraz obsłudze Katalogu Online (60 % odwiedzających). wyszukano cytowania dla 40 osób przeszukujących bazy Web of Science, Scopus, Publish ov Perish udzielono odpowiedzi na 244 zapytania elektroniczne (wzrost o 110 % w stosunku do roku ubiegłego) udzielono 1913 informacji telefonicznych (wzrost o 80% w stosunku do roku ubiegłego). 3.2. Biblioteka tworzy następujące bazy danych : baza PUBLI publikacje pracowników ZUT obejmuje opisy bibliograficzne prac opublikowanych liczy 71 662 rekordy. W ciągu 2015 roku wprowadzono do bazy 4 532 opisy prac opublikowanych. BazTech (koordynator Biblioteka Politechniki Krakowskiej) to baza zawartości polskich czasopism naukowotechnicznych. W ciągu 2015 roku wprowadzono 799 rekordów. 3.3. W dostępie licencjonowanym (zakup, licencja krajowa) były następujące bazy pełnotekstowe 16: ACS (American Chemical Society), Ebsco, Emerald Engineering, Ibuk.pl, IEEE Xplore, IOPscience, Knovel Library, MyiLibrary, Nature, Proquest Information&Learning, RSC (Royal Society of Chemistry), Science, ScienceDirect (Elsevier Science), Sigma, Springer, Wiley&Sons. 5 bibliograficznoabstraktowych: Chemical Abstrcts, Math, Reaxys, Scopus, Web of Science) oraz bazy patentowe 5: Deparom ACT, Deparom U, Espace Access EP, Espace Legal; Espace EP. 3.4. Ze strony domowej dostępne były łącznie 73 zagraniczne i polskie serwisy, bazy danych, repozytoria naukowe oferowane płatnie lub bezpłatnie przez różnych wydawców i firmy sektora technologii informacyjnych np. Wiley OnLine Library, Sigma, PubMed, Ingenta, EBIB i inne. 3.5. Łączna liczba tytułów czasopism zagranicznych dostępnych elektronicznie w różnych bazach danych wyniosła 38 966, a liczba tytułów książek w 5 bazach 85 945. 4. Dydaktyka bibliotecznoinformacyjna 4.1. Kontynuowano obowiązkowe Szkolenie biblioteczne online dla studentów I roku studiów stacjonarnych na 10 wydziałach ZUT. Test ukończyło 1 696 studentów. 4.2. Wykłady z Podstaw informacji naukowej dla dyplomantów ośmiu wydziałów ZUT (oprócz Wydz. El i Wydz. TMiT). Łącznie przeprowadzono 57 wykładów (114 godz. lekcyjnych) dla 1054 studentów. 6
4.3. Tradycyjnie prowadzono szkolenia grupowe dla użytkowników niemal wszystkich bibliotek wydziałowych: z baz, obsługi systemu Aleph, informacyjne. Łącznie 54 zajęcie z udziałem 687 słuchaczy. 4.4. Na szkolenia indywidualne przeznaczono 3 871 godzin: realizowano je we wszystkich agendach bibliotecznych dla 11 608 osób. E. INFORMATYZACJA PROCESU BIBLIOTECZNO INFORMACYJNEGO 1. Prace programistyczne umożliwiające transfer danych z bazy PUBLI systemu Aleph do systemu PBN. 2. Współpraca z UCI w zakresie modułów Uczelnia XP. 3. Wdrożenie rozwiązań programistycznych dostosowujących Alepha do nowego regulaminu. Zaprojektowanie i wdrożenie programu do raportowania wysokości kar za nieterminowe zwroty książek. 4. Przygotowanie strony internetowej Konferencji, zaprojektowanie i wykonanie materiałów reklamowych na potrzeby konferencji, obsługa techniczna Konferencji Rola biblioteki akademickiej w rozwoju komunikacji naukowej. 5. Zmiany programistyczne w aplikacji udostępniającej normy w wersji elektronicznej, przygotowanie dokumentacji papierowej w związku z audytem w OIPiN. F. PRACE NAUKOWE I DOSKONALENIE ZAWODOWE BIBLIOTEKARZY 1. Wykład Zasoby i działalność Biblioteki Głównej ZUT w Szczecinie dla słuchaczy Wewnętrznej Akademii Bibliotecznej w Książnicy Pomorskiej przeprowadziła zastępca dyrektora Biblioteki Głównej ZUT w Szczecinie mgr inż. Anna Gryta. 2. Wyjazd szkoleniowy w ramach programu ERASMUS do Uniwersytetu w Hradec Kralowe odbyły dwie osoby. 3. Kurs Doskonalenia Pedagogicznego dla Nauczycieli Akademickich ukończyły dwie osoby. 4. Kursy online różnego typu w liczbie 21 ukończyło 51 osób 5. W konferencjach, szkoleniach, seminariach i warsztatach w kraju i za granicą udział wzięło 64 bibliotekarzy. 6. Zorganizowano bibliotekarskie praktyki specjalistyczne dla 2 osób z Akademii Morskiej w Szczecinie. 7. Pracownicy biblioteki przygotowali łącznie 30 publikacji do Forum Uczelnianego oraz do Wydawnictw Konferencyjnych. G. WSPÓŁPRACA UCZELNIANA, ŚRODOWISKOWA, KRAJOWA 1. Współpraca z Uczelnią to udział Biblioteki w obsłudze informacyjnej procesu badawczego i dydaktycznego. Bibliotekarze uczestniczyli w pracach różnych komisji uczelnianych: Senatu, Komisji Socjalnej, Zakładowej Kasy ZapomogowoPożyczkowej, Radzie Bibliotecznej. Kontynuowano współpracę bibliotek wydziałowych z władzami wydziałów. Zaowocowała ona wsparciem finansowym w kwocie 383 396,zł. 7
2. Współpraca ze środowiskiem regionalnym aktywnie uczestniczono w pracach Zachodniopomorskiego Porozumienia Bibliotek z myślą o środowisku regionalnym organizowano liczne wystawy okolicznościowe w Bibliotece Głównej i bibliotekach wydziałowych łącznie 84. tradycyjnie Biblioteka Główna zorganizowała imprezy skierowane do szerszego grona osób: współudział w IV edycji szczecińskiego rowerowego rajdu Odjazdowy Bibliotekarz. promocja akcji Konkurs na Pomysł IV edycja. współudział w obchodach Nocy Naukowców oraz organizacja wystaw w Tygodniu Bibliotek. wernisaż wystawy projektów 3 D studentów wzornictwa ZUT w Szczecinie. cykliczne zebrania w ramach Erasmus Student Network Szczecin. wernisaż Linia, kolor, światło grupy fotograficznej Stowarzyszenia Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Szczecinie. Wystawa Drawieński Park Narodowy wystawa posterów VI Międzywydziałowe Mistrzostwa ZUT w szachach. 3. Współpraca ze środowiskiem krajowym i zagranicznym Dyrektor Biblioteki jest członkiem KDBASP Konferencji Dyrektorów Bibliotek Akademickich Szkół Polskich. Zjazd we wrześniu 2015 roku odbył się w Bibliotece Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. kontynuowano prace w ramach dwóch współtworzonych, ogólnopolskich baz danych: BAZTECH, SYMPONET. Dobrze układała się współpraca z katalogiem NUKAT oraz konsorcjami bibliotek na dostęp do baz czasopism i książek H. PODSUMOWANIE Ważnym wydarzeniem 2016 r. była zorganizowana przy udziale znacznej części bibliotekarzy i byłych pracowników biblioteki PS i AR Jubileuszowa Konferencja z udziałem JM Rektora oraz zaproszonych gości z Uczelni. Podczas konferencji wysłuchano 18 referatów/wystąpień oraz goszczono ponad 40 osób z bibliotek akademickich w kraju. Dopełnieniem czerwcowej konferencji była jubileuszowa publikacja wręczona wszystkim uczestnikom. W dalszym ciągu dużą popularnością cieszyła się sala do pracy grupowej w Bibliotece Głównej. Utrzymujące się na wysokim poziomie wsparcie finansowe Dziekanów pozwala zaspokoić podstawowe potrzeby w zakresie zapewnienia dostępu do nośników informacji (bazy, książki, czasopisma). Największe środki na ten cel przeznacza Wydział TiICh. 8
W dalszym ciągu na stabilnym średniowysokim poziomie utrzymuje się dostęp do baz oraz pobrań pełnych tekstów i liczba sesji. 9