ORGANIZACJA I DZIAŁALNOŚĆ KPODR W MINIKOWIE Roman Sass
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie Centrum w Minikowie Oddział w Przysieku Oddział w Zarzeczewie
Od 20 sierpnia 2016 nadzór na działalnością Ośrodka sprawuje Minister Rolnictwa Do 20 sierpnia 2016 Ośrodki Doradztwa podlegały samorządowi województwa ODR jest państwową osobą prawną Zasady funkcjonowania określa ustawa o jednostkach doradztwa rolniczego Ustawa o finansach publicznych (ODR-y należą do sektora finansów publicznych) Ustawa o rachunkowości (działalność gospodarcza) Działalność ODR finansowana jest z dotacji celowej, która w strukturze przychodów stanowi 40-50% Pozostałe przychody pochodzą z dzielności gospodarczej i realizacji projektów
ZATRUDNIENIE Ogółem pracowników 252 Specjaliści zakładowi 57 Doradcy PZDR 131, każdym powiecie jest biuro powiatowe Pracownicy administracji, księgowości, kadr, obsługi 56
ROLNICTWO W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM Powierzchnia użytków rolnych - 1.064 tys. ha (7,1% UR w kraju) Liczba gospodarstw powyżej 1 ha UR - 63 939 (4,3% gospodarstw w kraju) Średnia powierzchnia gospodarstwa pow. 1 ha UR 15,91ha (średnia w kraju 9,76) Liczba gospodarstw na jednego doradcę w PZDR 488 Pracujący w gospodarstwach rolnych 9,07 AWU/100 ha UR (w kraju 12,4) Liczba gospodarstw składających wnioski o płatności bezpośrednie w 2016 r. - 59 655
Podział gospodarstw w województwie kujawsko-pomorskim na grupy ze względu na możliwości rozwoju (przyjmując kryterium obszarowe z obszarem gospodarstwa silnie jest skorelowany dochód i wielkość nakładów inwestycyjnych ) L.p. Grupa obszarowa w ha Typ gospodarstwa Liczba gospodarstw Struktura gospodarstw w (%) Struktura użytkowania ziemi w (%) 1 1-5 marginalne 20 201 31,59 4,94 2 5-20 małe 30 943 48,39 32,24 3 20-30 potencjalnie rozwojowe 5 746 8,99 13,30 4 pow. 30 rozwojowe 7 049 11,02 49,52 5 gospodarstwa 3 +4 12 795 20,00 62,85 6 Ogółem 63 939 100,00 100,00
Gospodarstwa rozwojowe Modernizacja gospodarstw rolnych działanie 121 PROW 2007-2013 Przeciętna powierzchnia gospodarstwa beneficjentów działania 121 wynosiła 55,7 ha Największą grupę-80 % stanowiły gospodarstwa o powierzchni 10-100 ha, przy czym średnia powierzchnia gospodarstwa z tej grupy wynosiła 32 ha Co drugi beneficjent działania 121 miał gospodarstwo o średniej powierzchni 40,5 ha
NAJWIĘKSZE PROBLEMY ROLNIKÓW KUJAW I POMORZA Pogarszające się warunki prowadzenia produkcji rolnej spowodowane ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi (susze wymarznięcia) oraz pogłębiającym się deficytem wody Wzrost ryzyka ekonomicznego produkcji rolniczej (duże wahania cen produktów rolnych i środków do produkcji) Słaba integracja pionowa i pozioma oraz znikomy wpływ na przetwórstwo rolno-spożywcze (gwałtowny spadek pogłowia świń) Słabo rozwinięte przetwórstwo rolno-spożywcze w województwie (województwo surowcowe) Słaba pozycja rolników wobec nasilającej się globalizacji Duża liczba gospodarstw słabych ekonomicznie, szczególnie małych i średnich (ponad 50% gospodarstw)
W ostatnich latach najważniejszym obszarem działalności Ośrodka była pomoc udzielana rolnikom i mieszkańcom wsi w zakresie pozyskania środków pomocowych z Unii Europejskiej, głównie na działania PROW 2004-2007 i 2007-2013. OPRACOWANIA KPODR W LATACH 2004-2016 Działanie liczba opracowań w latach 2004-2016 I półrocze Średnio w roku Wnioski obszarowe 194 274 15 316 Opracowanie planu i/lub wniosku rolnośrodowiskowego 15 957 1 312 Modernizacja gospodarstw rolnych 3 809 210 Młody rolnik 3 366 264 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej 536 45 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 64 5 Plany przedsięwzięć 8 213 677 Wnioski o kredyty bankowe 859 72 Razem opracowania 236 643 18 696
SZKOLENIA I KONFERENCJE W LATACH 2004-2016 Szkolenie/konferencja Liczba szkoleń i uczestników Średnio roku Szkolenia Wspólna Polityka Rolna 4 611 367 Liczba uczestników szkolenia WPR 107 992 8744 Ogółem wszystkie szkolenia 19 666 1 583 Ogółem uczestnicy wszystkich szkoleń 438 909 35 387 Konferencje 446 35 Liczba uczestników konferencji 34 791 2 659 w
PROJEKTY FAPA w PROW 2007-2013 PROJEKT Nowoczesny chów bydła mięsnego oraz trzody chlewnej, bydła mlecznego i drobiu gwarancją dobrostanu zwierząt i bezpieczeństwa żywności Szkolenia z zakresu zasad integrowanej produkcji w województwie kujawsko-pomorskim Zasady otrzymywania dopłat bezpośrednich a obowiązek spełniania przez gospodarstwo zasad wzajemnej zgodności, ze szczególnym uwzględnieniem programów zwalczania chorób zakaźnych (projekt realizowany w konsorcjum z Kujawsko-Pomorską Izbą Rolniczą) LICZBA SZKOLEŃ LICZBA UCZESTNIKÓW SZKOLEŃ 92 2 975 12 259 221 4 422 Produkcja mięsa wysokiej jakości szansą opłacalności produkcji 76 2 000 Szkolenia w zakresie - alternatywne źródła energii i ich zastosowanie 14 531 Integrowana Produkcja Roślin (projekt realizowany w konsorcjum z CDR O/Radom) Szkolenia z zakresu stosowania środków ochrony roślin z uwzględnieniem zasad integrowanej ochrony (projekt zrealizowany w konsorcjum z Kujawsko-Pomorską Izbą Rolniczą) Szkolenia z zakresu zarządzania gospodarstwem rolnym ze szczególnym uwzględnieniem korzyści z prowadzenia rachunkowości w gospodarstwie rolnym (projekt realizowany w konsorcjum Kujawsko-Pomorską Izbą Rolniczą) 10 257 134 3 521 34 810 SUMA 593 14 775
AKTYWNOŚC DORADCZA PRACOWNIKÓW KPODR Lata 2013 2014 2015 2016 Liczba klientów (aktywne konta) 17 913 19 452 22 517 21 293 Stan zatrudnienia (doradcy PZDR i specjaliści działów merytorycznych) 183 180 183 182 Liczba obsłużonych klientów na 1 doradcę/specjalistę 98 108 123 117 (25%)
WOJEWÓDZKIE BIURO RACHUNKOWOŚCI Od 2004 roku Ośrodek uczestniczy w Systemie Zbierania i Wykorzystywania Danych Rachunkowych z Gospodarstw Rolnych tzw. Polski FADN. Łącznie badaniami objętych jest ponad 1400 gospodarstw, co wymaga ok. 12 tys. wizyt rocznie.
Wyniki rachunkowości wykorzystywane są do sporządzania różnych opracowań i analiz dotyczących kształtowania się sytuacji produkcyjnej i dochodowej gospodarstw w zależności od typu rolniczego i skali produkcji Ponadto dla 370 rolników rozliczamy podatek VAT Rozliczenia ZUS, kadry i płace Ewidencja dla beneficjentów PROW 2014-2020 Podatek dochodowy dla 25 rolników prowadzących działalność pozarolniczą
WAŻNIEJSZE IMPREZY TARGOWO-WYSTAWIENICZE Targi AGRO-TECH Dni Pola w Grubnie technologia 230 poletek odmianowych Dni Otwartych Drzwi w Zarzeczewie Targi Turystyczno-Ogrodnicze Lato na Wsi Minikowo Barwy Lata Dary Przysiek We wszystkich imprezach targowo wystawienniczych uczestniczy około 1500 wystawców i ponad 110 tys. zwiedzających
AGRO-TECH Największa regionalna wystawa rolnicza w Polsce Północnej Technika rolnicza, wystawa zwierząt hodowlanych, poletka demonstracyjne SDOO w Chrząstowie i firma ROLNASS W targach AGRO-TECH bierze udział 450-470 wystawców krajowych jaki coraz liczniej wystawców zagranicznych. Targi odwiedza 35-40 tys. zwiedzających.
Targi pięciokrotnie uzyskały wyróżnienie wystawców TARGOWY LIDER Nagrodę Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego w dziedzinie Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Niekwestionowana pozycja targów pośród imprez targowych w kraju wynika z dużego zaangażowania partnerów. Uniwersytetu Technologiczno- Przyrodniczego, Niemieckiego Towarzystwa Rolniczego DLG oraz Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Chrząstowie, Rolniczego Przeglądu Technicznego, firmy Rolnass, LELY, związków branżowych bydła, trzody chlewnej, drobiu.
CENTRUM TECHNIKI ROLNICZEJ Coraz większe znaczenie mają też szkolenia praktyczne z zakresu nowoczesnej techniki rolniczej, dlatego od 2006 roku funkcjonuje CTR (przy udziale DLG) gdzie szkolą się rolnicy, doradcy i młodzież szkół rolniczych.
W latach 2006-2016 zorganizowano 30 szkoleń, w których uczestniczyło 1800 rolników i uczniów szkół rolniczych. Tematyka szkolenia obejmowała między innymi: zarządzanie stadem krów w zautomatyzowanej oborze wozy paszowe w systemie żywienia TMR (OHZ Osięciny, Stadnina Koni w Dobrzyniewie) agregaty ścierniskowe i uprawowo-siewne najnowsze rozwiązania w technice i technologii orki uproszone systemy uprawy gleby elektroniczne systemy nawigacji
DNI PRZEDSIĘBIORCY ROLNEGO Organizatorem jest CDR Oddział w Poznaniu i DLG Współorganizatorami są: KPODR, MODR i WODR Wymiana pomysłów na lepsze prowadzenie biznesu rolnego to najcenniejsza korzyść z uczestnictwa w Dniach Przedsiębiorcy Rolnego podkreślają rolnicy, To forum wymiany doświadczeń pomiędzy praktykami z Polski i Niemiec jest często inspiracją i motywacją do poprawy organizacji produkcji w gospodarstwie. Dyskusja odbywa się w grupach roboczych: produkcja roślinna, hodowla trzody chlewnej i produkcja mleka.
REGIONALNE FORUM ROLNICZE (III EDYCJA 28. 10. 2016 r) Z udziałem ministrów rolnictwa i prezesów agencji o najważniejszych problemach dotyczących rolnictwa oraz tematyczne panele problemowe (3-4) Konkursy Rolnik Agroprzedsiębiorca (w II kategoriach do 100 i pow. 100 ha)
PRZYWRÓCENIE DORADZTWA TECHNOLOGICZNEGO W PRACY DORADCZEJ KPODR W 2015 roku realizowane było wdrożenie Wykorzystanie krajowych źródeł białka w żywieniu trzody chlewnej (prof. W. Kapelański) 4 gospodarstwa, 200 szt. trzody, lokalna wytwórnia pasz, zakład przetwórstwa mięsa GS Kcynia. efektywność żywienia, koszty produkcji, jakość mięsa, smakowitość Międzynarodowy Dzień Rzepaku 2016-4 pola po 5 ha, porównanie trzech systemów ochrony (BAYER, BASF, SYNGENTA) Porównanie plonowania odmian mieszańcowych i populacyjnych zbóż i rzepaku ozimego
EDUKACJA PRZYRODNICZA Nowym działaniem jest edukacja przyrodnicza dla dzieci i młodzieży. W tym celu utworzony został Ośrodek Edukacji Przyrodniczej i Rozwoju Zielonej Gospodarki, gdzie odbywają się liczne animacje i warsztaty przyrodnicze dla dzieci i młodzieży (Święto Łąk - 4). Szeroko podejmowana jest też problematyka odnawialnych źródeł energii, w tym również poprzez uczestnictwo w projektach międzynarodowych.
TROP NATURY (RPO 2007-2013) Cel projektu Podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego, poprzez promocję zasobów przyrodniczych, a w efekcie zmniejszenie negatywnego oddziaływania na środowisko. Działania: Spotkania Informacyjne 19 spotkań 231 uczestników Animacje przyrodnicze 1185 animacji 24116 uczestników Wyjazdy Na Tropie Natury 75 wyjazdów 3083 uczestników Stragany Przyrodnicze 36 straganów Święto Łąk 501 uczestników Wortal internetowy Skarbiec Przyrody ponad 34 tys. odwiedzających
REORIENTACJA ZAWODOWA ROLNIKÓW Większość gospodarstw w województwie kujawsko pomorskim o powierzchni do 20 hektarów to gospodarstwa nierozwojowe (30 tys. gosp.) Dlatego od 2008 roku KPODR realizuje projekty dotyczące reorientacji zawodowej. Dużym sukcesem były zrealizowane projekty: Pierwszy krok do reorientacji zawodowej, Czas na zmiany reorientacja zawodowa rolników, Nowy zawód - nowa szansa
NOWY ZAWÓD - NOWA SZANSA - dla rolników i mieszkańców wsi Kujaw i Pomorza, w którym uczestniczyło 5 tys. osób.
NOWY ZAWÓD NOWA SZANSA 5 014 osób w projekcie 4 614 Indywidualnych Planów Reorientacji Zawodowej 5 898 porad udzielonych przez doradców i prawników 346 888 osobogodzin kursów 173 kursy zawodowe dla 2448 osób
NOWY ZAWÓD NOWA SZANSA SKUTECZNOŚĆ 1 48 % Efekty projektu 900 800 791 2448 osób po kursach Etat: 8,86 % Dorywcza 32,31 % Firma: 7,19 % 700 600 500 400 300 200 100 217 176 0 1. Podjęłam/podjąłem zatrudnienie na etacie: 2. Podjęłam/podjąłem pracę dorywczą: 3. Założyłem własną działalność gospodarczą:
W latach 2013-2015 roku projekt NOWY ZAWÓD NOWA SZANSA rozszerzony został o komponent międzynarodowy tworzenie gospodarstw opiekuńczych w Borach Tucholskich wykorzystując doświadczenia holenderskie. W projekcie brali udział: grupa właścicieli gospodarstw agroturystycznych (17) zrzeszonych w Stowarzyszeniu Gospodarstw Agroturystycznych Bory Tucholskie Starostwo Powiatowe w Tucholi LGD Bory Tucholskie Liderzy lokalni Grupą docelową mogą być: osoby niepełnosprawne osoby starsze wymagające wsparcia osoby nieaktywne zawodowo dzieci i młodzież
CENTRUM DZIEDZICTWA KULINARNEGO I TURYSTYKI WIEJSKIEJ Powstało w 2010 roku, celem utworzenia Centrum jest krzewienie wiedzy i umiejętności w zakresie wytwarzania, przetwarzania i pakowania żywności, a także wprowadzania na rynek produktów lokalnych, regionalnych i tradycyjnych Oferta Centrum skierowana jest przede wszystkim do lokalnych wytwórców, gospodarstw agroturystycznych i świadczących usługi cateringowe, właścicieli małych firm przetwórczych, hotelowych i gastronomicznych
STATUS INSTYTUCJI OTOCZENIA BIZNESU KPODR jest Ośrodkiem podążającym za potrzebami klientów, angażując się w inicjatywy służące tworzeniu powiązań kooperacyjnych oraz inicjatywa klastrowych. Ośrodek nasz jako jeden z nielicznych w Polsce uzyskał status IOB i uzyskał certyfikat PARP. Bliska współpraca z grupą mikro i małych przedsiębiorstw z branży przetwórstwa rolno-spożywczego umożliwiła utworzenie klastra żywności tradycyjnej, regionalnej oraz ekologicznej Spiżarnia Kujawsko-Pomorska Nowy projekt: Wsparcie usług rozwojowych MŚP projekt partnerski TARR w Toruniu
Przetestowanie i wdrożenie usługi pilotażowej w zakresie marketingu i sprzedaży produktów dla mikro i małych przedsiębiorstw z branży przetwórstwa rolno-spożywczego Projekt Systemowy PARP Poddziałanie 2.2.1 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki okres realizacji: 07.06.2013 r. do 30.04.2014 t.
Rezultaty Z usługi skorzystało 30 mikro i małych przedsiębiorstw z branży przetwórstwa rolno-spożywczego z terenu województwa kujawsko-pomorskiego Wykonano 30 audytów marketingowych, których rezultatem były raporty Opracowano 30 zindywidualizowanych planów marketingowych, każdy zawierający minimum 5 wykonawczych programów marketingowych w formie praktycznych działań Przeprowadzono asystę we wdrażaniu planów marketingowych w firmach objętych wsparciem Zorganizowano 2 szkolenia z zakresu marketingu, w których uczestniczyło 30 reprezentantów firm uczestniczących w pilotażu
Kujawsko-Pomorska Spiżarnia Klaster żywności regionalnej, tradycyjnej i ekologicznej Misja klastra Promocja sprzedaży markowej żywności tradycyjnej, regionalnej oraz ekologicznej, będącej wizytówką województwa kujawskopomorskiego. 16 członków klastra, firmy z branży przetwórstwa rolnospożywczego, branży HoReCa oraz KPODR jako Instytucja Otoczenia Biznesu.
INWESTYCJE Powstał nowoczesny, wielofunkcyjny kompleks edukacyjnowystawienniczy W ostatnich latach oprócz wielu zadań statutowych realizowane były również inwestycje w wyniku, których została rozbudowana i unowocześniona baza szkoleniowa Ośrodka oraz infrastruktura targowa. Wartość inwestycji wyniosła 6,5 mln złotych, w tym udział środków z RPO WK-P 30%..
Dziękuję za uwagę