INSTRUKCJA Strona 1 z 10 RB Strona Numer wyd. Data Zmiana Opracował: G. Szerszeń Sprawdził: J. Jóźwiak Zatwierdził: M. Sokołowski Dokument wchodzi w życie z dniem 30-12-2014
Strona 2 z 10 RB 1. CEL Celem instrukcji jest określenie minimalnych wymagań, jakie należy spełnić, aby zapewnić bezpieczne warunki pracy podczas eksploatacji. 2. ZAKRES STOSOWANIA Treść niniejszej instrukcji jest uzupełnieniem obowiązujących przepisów krajowych rozporządzeń wymienionych w pkt 3 oraz norm branżowych/technicznych. Instrukcja odnosi się do wszystkich rodzajów prac wymagających eksploatacji. Instrukcja ma zastosowanie do prac wykonywanych na terenie: a) Grupy LOTOS S.A. (zwanej dalej GL S.A.) w Gdańsku tj. przy ul. Elbląskiej 135, ul. Michałki 25, ul. Benzynowej oraz na terenie ujęcia wody w Przejazdowie, b) obiektów GL S.A. zlokalizowanych poza Gdańskiem. 3. DOKUMENTY ZWIĄZANE Procedura nr GKL.48.01.00.00 Zasady postępowania przy wykonywaniu prac w oparciu o pisemne zezwolenia Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. z 2003 r. nr 47 poz. 401) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U. z 2001 r. nr 118 poz. 1263) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. nr 169 poz. 1650, ze zmianami) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. z 2002 r. nr 191 poz. 1596, ze zmianami) 4. DEFINICJE Obiekt Rusztowanie budynek, budowla, instalacja wraz z terenem, na którym jest umiejscowiona, maszyna, urządzenie (także w budowie) lub teren niezabudowany. tymczasowa konstrukcja budowlana, z której mogą być wykonywane prace na wysokości, służąca do utrzymywania osób, materiałów i sprzętu niezbędnych do wykonania tych prac.
Strona 3 z 10 RB Strefa niebezpieczna Dopuszczalne obciążenie Wykonawca Zamawiający Odbierający teren wokół miejsca montażu, demontażu oraz przebudowy rusztowania, na którym występuje zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzi związane z wykonywanymi pracami. największe dopuszczalne obciążenie pomostu rusztowania podczas wykonywania normalnej pracy. osoba kierująca pracownikami wykonującymi daną pracę na podstawie Pisemnego zezwolenia na pracę lub instrukcji wykonywania prac typowych. osoba odpowiedzialna za zlecenie wykonania rusztowania z GL S.A./spółki zależnej/firmy kontrahenta. osoba posiadająca uprawnienia do odbioru. 5. ODPOWIEDZIALNOŚĆ Za realizację postanowień niniejszej procedury w zakresie określonym w punktach 6 i 7 odpowiadają: Gospodarz obiektu Kierownik budowy Odbierający Prowadzący zmianę Wykonawca Zamawiający Każda osoba korzystająca z rusztowania 6. OPIS POSTĘPOWANIA 6.1 Wszystkie rusztowania (ich elementy) stawiane na terenie GL S.A. muszą być trwale oznakowane nazwą firmy, do której należą, w celu umożliwienia identyfikacji właściciela rusztowania. 6.2 Każda osoba korzystająca z rusztowania zobowiązana jest przed wejściem sprawdzić czy na rusztowaniu znajduje się Tablica informacyjna (wzór załącznik nr 2, o której mowa w pkt 6.4.6.5) oraz ocenić wizualnie, między innymi czy: rusztowanie nie doznało uszkodzeń lub odkształceń, stan powierzchni roboczych i komunikacyjnych pomostów jest właściwy (czystość pomostów, w warunkach zimowych zabezpieczenie przeciwpoślizgowe pomostów), stan posadowienia rusztowania (np. czy stopy nie są zapadnięte, czy grunt nie jest podmyty, itp.),
Strona 4 z 10 RB zabezpieczenia pomostów rusztowania są kompletne (poręcze, barierki, krawężniki, stan pomostów, zabezpieczenie otworów i ciągów komunikacyjnych), rusztowanie jest prawidłowo zakotwione, przewody elektryczne są dobrze izolowane i nie stykają się z konstrukcją rusztowania, nie zaszły zjawiska mające ujemny wpływ na bezpieczeństwo rusztowania. Jeżeli brak jest Tablicy informacyjnej lub zaobserwowano niezgodności dot. stanu rusztowania ZABRONIONE JEST KORZYSTANIE Z TEGO RUSZTOWANIA. 6.3 Zasady postępowania przy budowie informacje ogólne 6.3.1 Montaż, modyfikację lub demontaż rusztowania mogą wykonywać jedynie pracownicy przeszkoleni w ww. zakresie dla danego rodzaju rusztowania i posiadający udokumentowane uprawnienia. 6.3.2 Rusztowanie winno posiadać certyfikat bezpieczeństwa, co oznacza, że dany rodzaj rusztowania został dopuszczony do stosowania w budownictwie po sprawdzeniu zgodności wymagań z przepisami wskazanymi w pkt 3. 6.3.3 Firma wykonawcza buduje rusztowanie w miejscu wskazanym przez zamawiającego po uzgodnieniu z gospodarzem obiektu oraz z zachowaniem zasad opisanych w pkt. 6.4.1-6.4.5. 6.3.4 Po zbudowaniu rusztowania Wykonawca sporządza Protokół odbioru technicznego rusztowania (szczegółowo opisany w pkt. 6.4.6). 6.3.5 Protokół odbioru technicznego rusztowania dostępny jest na każde żądanie osób z GL S.A. u Wykonawcy rusztowania do czasu jego demontażu. 6.3.6 Każdorazowa zmiana konstrukcyjna rusztowania wymaga ponownego odbioru technicznego. 6.3.7 Po zakończonej pracy zamawiający zleca firmie montażowej potrzebę demontażu rusztowania. Demontaż powinien być dokonywany z zachowaniem zasad opisanych w pkt 6.4.1-6.4.4 i 6.4.7. 6.4 Montaż/modyfikacja, demontaż 6.4.1 Montaż/modyfikacja, eksploatacja i demontaż są zabronione: o zmroku i w nocy, jeżeli nie zapewniono oświetlenia dającego dobrą widoczność, w czasie gęstej mgły, opadów deszczu i śniegu oraz gołoledzi, podczas burzy i wiatru o szybkości przekraczającej 10 m/s. 6.4.2 Podczas montażu, demontażu lub przebudowy występują strefy niebezpieczne. Wykonawca nie może dopuścić do strefy niebezpiecznej osób postronnych.
Strona 5 z 10 RB Jeżeli nie jest to możliwe do wykonania w sposób organizacyjny to należy strefę ogrodzić. 6.4.3 Szerokość strefy niebezpiecznej liczona od krawędzi rusztowania nie może wynosić mniej niż 1/10 wysokości rusztowania. 6.4.4 Strefę niebezpieczną należy także odpowiednio oznakować (tabliczki ostrzegawcze np. uwaga niebezpieczeństwo, roboty na wysokości, lub uwaga niebezpieczeństwo, zagrożenie upadkiem materiału z wysokości ). 6.4.5 Montaż/modyfikacja rusztowania 6.4.5.1 Zabrania się stawiania z wykorzystaniem elementów różnych typów. 6.4.5.2 Rusztowanie należy ustawić na podłożu stabilnym i wyprofilowanym ze spadkiem umożliwiającym odpływ wód opadowych. 6.4.5.3 Rusztowania usytuowane bezpośrednio przy drogach oraz w miejscach przejazdów i przejść dla pieszych, powinny posiadać daszki ochronne i osłonę z siatek ochronnych. Stosowanie siatek ochronnych nie zwalnia z obowiązku stosowania balustrad. 6.4.5.4 Rusztowania usytuowane w skrajni drogi należy oznakować światłami ostrzegawczymi (uruchamianymi w okresie utrudnionej widoczności) oraz oznakować w pasy biało/czerwone. 6.4.5.5 Rusztowania usytuowane nad drogą należy oznakować znakami informacyjnymi o ograniczonej wysokości przejazdu. 6.4.5.6 W przypadku uniemożliwienia lub utrudnienia przejazdu wozów bojowych LOTOS Straż (obniżenia przejazdu poniżej 4,2 m) Wykonawca rusztowania zobowiązany jest uzyskać Zezwolenie na zamknięcie dróg (zgodnie z procedurą GKL.48.01.00.00). 6.4.5.7 Prawidłowo zamontowane rusztowanie powinno spełniać, co najmniej poniższe wymagania (wizualnie przedstawione na załączniku 1): Stojaki rusztowania powinny posiadać stopy, za pomocą których możliwe jest wypoziomowanie rusztowania. W przypadku ustawienia rusztowania na niestabilnym gruncie lub kratce WEMA należy używać podkładów. Wejścia na rusztowanie muszą być bezpieczne, nie stwarzające możliwości upadku. Na poziomy, na których będą wykonywane prace powinny prowadzić drabinki wejściowe. Wejścia na każdy poziom rusztowania należy wyposażyć w klapy zabezpieczające pracowników przed upadkiem. Wszystkie poziomy rusztowania należy wyposażać w piony i ciągi komunikacyjne ułatwiające przemieszczanie się osób. Odległość najbardziej oddalonego stano-
Strona 6 z 10 RB wiska pracy od pionu komunikacyjnego nie powinna być większa niż 20m, a odległość między pionami nie powinna przekraczać 40m. Balustrada chroniąca przed upadkiem składająca się z barierki powinna znajdować się na wysokości 110 cm, a w przypadku systemowych górna barierka może znajdować się na wysokości 100 cm. Pomiędzy barierką i deską krawężnikową powinna zostać umieszczona poprzeczka w połowie wysokości lub przestrzeń powinna zostać wypełniona w sposób uniemożlwiający wypadnięcie osób. Pomosty rusztowania powinny być kompletne. Dziury, luki powinny być zabezpieczone w sposób uniemożliwiający ich samoczynne odkrycie. Z każdej strony pomostu rusztowania należy umieścić deski krawężnikowe o wysokości 15 cm zabezpieczające przed spadaniem przedmiotów. Pomosty muszą posiadać wytrzymałość i powierzchnię roboczą wystarczającą dla pracujących osób i składowanych w niezbędnej ilości narzędzi i materiałów. 6.4.5.8 Rusztowania nietypowe np. podwieszane, powinno być zbudowane zgodnie z indywidualnym projektem. 6.4.5.9 Materiały składowane na pomoście powinny być tak ułożone i zabezpieczone, aby nie powodowały zagrożenia osób pracujących poniżej. 6.4.6 Odbiór rusztowania 6.4.6.1 Użytkowanie rusztowania jest możliwe po dokonaniu odbioru technicznego rusztowania. 6.4.6.2 Protokół odbioru technicznego rusztowania, jest sporządzany i przechowywany przez wykonawcę. 6.4.6.3 Protokół musi zawierać co najmniej następujące informacje: numer Protokołu odbioru technicznego rusztowania, wskazanie użytkowników rusztowania: zleceniodawca montażu, pracownicy GL S.A. oraz inni w zależności od potrzeb, wskazanie wykonawcy montażu rusztowania z podaniem imienia i nazwiska, numeru telefonu oraz numeru uprawnień, dane rusztowania: typ/rodzaj, dokładny opis miejsca montażu, dopuszczalna nośność pomostów i konstrukcji rusztowania, wartość oporności uziomu, przeznaczenie rusztowania, terminy kolejnych przeglądów rusztowania, datę odbioru rusztowania, planowaną datę demontażu rusztowania. 6.4.6.4 Zapisy Protokołu potwierdzają, że rusztowanie opisane Protokołem jest kompletne, zostało zmontowane zgodnie ze sztuką budowlaną, dokumentacją techniczno-
Strona 7 z 10 RB eksploatacyjną i instrukcją montażu wydaną przez producenta lub projektem indywidualnym oraz wymogami prawa. Wykonawca potwierdza, że rusztowanie nadaje się do eksploatacji i określa jej warunki w Protokole odbioru technicznego rusztowania. 6.4.6.5 Wykonawca jest zobowiązany do sporządzenia i umieszczenia przy każdym wejściu na rusztowanie Tablicy informacyjnej, zgodnej ze wzorem stanowiącym załącznik nr 2. 6.4.6.6 Jeżeli nie można zbudować kompletnego rusztowania Wykonawca zobowiązany jest określić warunki użytkowania rusztowania należy je wpisać w polu Uwagi Tablicy informacyjnej oraz w Protokole odbioru technicznego rusztowania. 6.4.6.7 Rusztowanie nienadające się do eksploatacji, powinno być w sposób wyraźny oznakowane przy każdym wejściu za pomocą tabliczki w kolorze czerwonym z napisem wstęp na rusztowanie wzbroniony. 6.4.7 Demontaż rusztowania 6.4.7.1 Demontaż rusztowania może być dokonany po zakończeniu robót, usunięciu materiałów i narzędzi z pomostów roboczych. 6.4.7.2 Zrzucanie elementów demontowanych jest zabronione. Elementy powinny być opuszczane w bezpieczny sposób. 6.5 Zasady eksploatacji rusztowania 6.5.1 Rusztowania muszą być sprawdzane w sposób udokumentowany (zapis w polu Przeglądy Tablicy informacyjnej jeżeli jest użytkowane) oraz (o ile dotyczy) w Protokole odbioru technicznego rusztowania). 6.5.1.1 Przedstawiciel wykonawcy rusztowania musi wykonywać przeglądy codzienne w dni robocze. 6.5.1.2 Jeżeli zaistnieje konieczność wykonania prac na rusztowaniu w dni wolne od pracy, przeglądu dziennego dokonuje osoba wykonująca prace lub osoba kierująca pracami w przypadku grupy osób. Obowiązek udokumentowania dziennego przeglądu na Tablicy informacyjnej spoczywa na pierwszej osobie dokonującej przeglądu w danym dniu. 6.5.2 Rusztowania muszą być sprawdzane w sposób udokumentowany (zapis w polu Przeglądy Tablicy informacyjnej oraz (o ile dotyczy) w Protokole odbioru technicznego rusztowania) przez odbierającego każdorazowo po: silnym wietrze (powyżej 10 m/s), opadach atmosferycznych, działaniu innych czynników, stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa wykonywanych prac, po przerwach w użytkowaniu rusztowania dłuższych niż 10 dni,
Strona 8 z 10 RB okresowo nie rzadziej niż raz w miesiącu. 6.5.2.1 Zakres czynności objętych sprawdzaniem zgodnie z punktem 6.5.2 określa instrukcja producenta, dokumentacja eksploatacyjna lub projekt indywidualny danego rusztowania. 6.5.2.2 Usterki stwierdzone po przeglądzie należy zgłosić i usunąć niezwłocznie przed przystąpieniem do dalszego użytkowania rusztowania. 6.5.3 Rusztowania eksploatowane w ramach prowadzonych robót budowlanych pod nadzorem kierownika budowy wymagają następujących przeglądów: codziennych, dekadowych, doraźnych. Za dokonanie przeglądów w zakresie określonym w instrukcjach odpowiedzialny jest kierownik budowy lub wyznaczona przez niego osoba z uprawnieniami budowlanymi. Wyniki przeglądu należy wpisać do dziennika budowy lub Protokołu odbioru technicznego rusztowania i Tablicy informacyjnej. 7. ZAPISY 7.1 Protokół odbioru technicznego rusztowania jest przechowywany przez Wykonawcę do momentu demontażu rusztowania. 8. WYKAZ ZAŁĄCZNIKÓW Załącznik nr 1 Załącznik nr 2 Schemat Elementy prawidłowo zamontowanego rusztowania Tablica informacyjna
Nr Strona 9 z 10 RB Załącznik 1
Nr Strona 10 z 10 RB Nr Protokołu odbioru technicznego rusztowania: Tablica informacyjna Przeglądy Załącznik 2 Zamawiający Lokalizacja Imię i Nazwisko Tel. kom. Nazwa Firmy Imię i Nazwisko Przyczyna* Data Podpis Dopuszczalne Obciążenie: Montaż Rusztowania Nazwa Firmy Imię i Nazwisko Data Montażu Podpis Nr telefonu Odbiór Rusztowania Nazwa Firmy Imię i Nazwisko Data odbioru Podpis Nr telefonu * - przegląd codzienny, dekadowy, doraźny UWAGI: Użytkownicy rusztowania: Grupa LOTOS S.A.; TEL. ALARMOWE: 998 (stacjonarny) / 508 998 998 (komórkowy)