NEWSLETTER LIDERZY WOLONTARIATU W UTW NUMER 3, GRUDZIEŃ 2015 WOLONTARIAT. KWALIFIKACJE WOLONTARIUSZY. Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (art. 43) stanowi, iż Wolontariusz powinien posiadać kwalifikacje i spełniać wymagania odpowiednie do rodzaju i zakresu wykonywanych świadczeń, jeżeli obowiązek posiadania takich kwalifikacji i spełniania stosownych wymagań wynika z odrębnych przepisów. Rodzi się zatem pytanie, czy posiadanie wolnego czasu i dobrych chęci nie jest wystarczające do świadczenia nieodpłatnej pracy? Odpowiedź na tak postawione pytanie nie jest jednoznaczna, nie można udzielić jedynie odpowiedzi pozytywnej albo negatywnej. Obowiązek posiadania kwalifikacji i spełniania określonych wymagań przez wolontariusza, powinien wynikać z odrębnych przepisów. Zatem prawo w pewnych sytuacjach ogranicza możliwość zaangażowania do pomocy wszystkich zainteresowanych ochotników. Przepisy ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 stanowią, iż przy zapewnianiu opieki nad dziećmi przebywającymi w żłobku lub klubie dziecięcym można korzystać z pomocy wolontariuszy. Jednakże w przypadku, gdy wolontariusz nie posiada odpowiednich kwalifikacji, tj. np. pielęgniarki, opiekunki dziecięcej, nauczyciela wychowania przedszkolnego albo nie posiada wykształcenia średniego i doświadczenia w pracy z dziećmi do lat 3, to jest zobowiązany do odbycia 40-godzinnego szkolenia, w ramach którego uczy się udzielania pierwszej pomocy, opieki pielęgnacyjnej oraz stymulowania rozwoju dziecka. Ponadto wolontariusz powinien poddać się obowiązkowym badaniom sanitarno-epidemiologicznym. Kolejny przykład obostrzeń wynika z przepisów Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych. Przepisy dopuszczają możliwość udzielania pomocy dzieciom i młodzieży w poradniach przez wolontariuszy, którzy wspierają realizację zadań z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej świadczonej przez poradnię. Wolontariuszem w poradni może zostać tylko osoba pełnoletnia, która nie była skazana za
umyślne przestępstwo i przeciwko której nie toczy się postępowanie karne, oraz która zobowiązuje się do zachowania w tajemnicy spraw dotyczących dzieci i młodzieży, rodziców i nauczycieli korzystających z pomocy poradni, a także swoje zadanie będzie wykonywała we współpracy ze specjalistami. Warto wiedzieć, że rozpoczęcie pracy w charakterze wolontariusza w niektórych placówkach takich jak np. domy dziecka, szpitale, hospicja będzie poprzedzone rozmową kwalifikacyjną, a także stosownym szkoleniem. Nie należy się zrażać. Szkolenie ma na celu nie tylko odpowiednie przygotowanie kandydatów na wolontariuszy oraz zapoznanie ich z zasadami funkcjonowania placówki, jej specyfiką ale również zweryfikowaniem posiadanych predyspozycji. Pomyślne przejście tego etapu pozytywnie oddziałuje na ochotnika, który utwierdza się w przekonaniu, że posiadana wiedza i umiejętności są na poziomie zapewniającym fachowe świadczenie pomocy. Wprowadzenie w przepisach ustawy ograniczeń wydaje się być oczywiste i logiczne. Wolontariuszem może wprawdzie zostać każdy, jednak nie każdy rodzaj zajęć może w danej instytucji wykonywać. Zakres obowiązków wolontariusza nie może także pokrywać się z zakresem obowiązków należących do pracowników, np. w domu pomocy społecznej wolontariusz nie może zastępować profesjonalnego opiekuna, który za swoją pracę otrzymuje wynagrodzenie. Zadaniem wolontariusza jest wspomaganie personelu, a nie wykonywanie jego zadań. Photographee.eu - Fotolia Paulina Podwika
WOLONTARIAT SENIORÓW. DOBRE PRAKTYKI. To, że jest się emerytem, nie oznacza, że nie można być aktywnym. A podejmowanie wyzwań cieszy. Musiałam sprostać wyzwaniu pracy z dziećmi w wieku od 6 miesięcy do 4 lat. To wymagało dostosowania choćby charakteru prac do takiego przedziału wiekowego. Trzeba było nauczyć się czegoś nowego, poszukać potrzebnych materiałów i wiedzy. Dziś mam dzięki temu poczucie pożytecznie spędzonego czasu. (Elżbieta, 64 lata) Weź przykład! Zacznij działać! Halina Nowacka Słuchaczka Jagiellońskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Krakowie, była nauczycielka, wykorzystuje swoje wykształcenie, wiedzę i umiejętności pedagogiczne pomagając młodzieży w nauce. Poza tym Pani Halina angażuje się w pomoc na rzecz podopiecznych Fundacji Mam Marzenie, której celem jest spełnianie marzeń dzieci cierpiących na choroby zagrażające ich życiu. ArtFamily- Fotolia
Motywacją do bycia wolontariuszem jest przede wszystkim potrzeba kontaktu z ludźmi, nawiązanie nowych znajomości, chęć zrobienia czegoś pożytecznego i bycia potrzebnym. Pani Elżbieta Winiarska Słuchaczka Sądeckiego UTW dzieli się swoją pasją z innymi seniorami. Dzięki Pani Elżbiecie, która zaproponowała prowadzenie zajęć z rękodzieła artystycznego UTW poszerzyło swoją ofertę edukacyjno-aktywizującą. Zajęcia cieszą się dużym zainteresowaniem. Podczas cotygodniowych spotkań uczestniczący w nich seniorzy przygotowują m.in. ozdoby z papieru, kartki okolicznościowe, hafty. Prace wykonane przez uczestników zajęć zostały zaprezentowane m.in. na wystawie zorganizowanej w Miasteczku Galicyjskim w Nowym Sączu. Poza prowadzeniem zajęć dla Słuchaczy Sądeckiego UTW Pani Elżbieta uczy prac ręcznych także podopiecznych Domu Dziecka oraz dzieci w sądeckich żłobkach. Wolontariat to możliwość wykorzystania posiadanego doświadczenia. To także wyjście z osamotnienia, wypełnienie wolnego czasu i zadowolenie z bycia potrzebnym i ważnym dla kogoś. (Grażyna, 56 lat) Photographee.eu - Fotolia Niektórzy seniorzy decydują się na pomoc naszym czworonożnym przyjaciołom. We Wrocławiu od marca 2015 r. ruszyła akcja pn. SPACERUJ-POMAGAJ. Czym zajmują się seniorzy? Ich zadanie polega na wyprowadzaniu na spacer podopiecznych schroniska dla zwierząt. Psy dzięki częstszemu kontaktowi z człowiekiem mają większe szanse na adopcje w przyszłości. Nie ma wątpliwości, że udział w tego typu akcjach niesie wiele korzyści, radości i satysfakcji. W schronisku można również pomagać karmiąc zwierzęta, czyszcząc ich boksy, pielęgnując, a także bawiąc się z nimi i poświęcając im trochę czasu. Zofia Mółka
WARTO WIEDZIEĆ: Departament Pożytku Publicznego opublikował na stronie www.pozytek.gov.pl wykaz organizacji pożytku publicznego uprawnionych do otrzymania 1 % podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2015. Zdecydowanie najczęściej z pracy wolontariuszy korzystają organizacje działające w obszarze usług socjalnych i pomocy społecznej (78%). W 2014 roku 66% Polaków zaangażowało się w filantropię, czyli wsparło finansowo lub rzeczowo organizacje pozarządowe lub grupy społeczne. Polska filantropia ma akcyjny charakter. Dla ponad jednej czwartej Polaków (28%) ogranicza się ona tylko i wyłącznie do jednokrotnego (w ciągu roku) wsparcia WOŚP. Gdyby pominąć te osoby - odsetek filantropów spadłby z 66% do 38%. Okres wolontariatu nie uprawnia do nabycia prawa do renty lub emerytury ani nie ma wpływu na wysokość tych świadczeń ponieważ nie jest zaliczany do okresów składkowych ani nieskładkowych. Zgodnie z przepisami ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie wartość świadczenia wolontariusza nie jest darowizną na rzecz korzystającego w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego oraz przepisów podatkowych. Ministerstwo Finansów w przygotowanej Informacji dotyczącej kwot 1% należnego podatku dochodowego od osób fizycznych przekazanych organizacjom pożytku publicznego z rozliczenia za 2014 rok podało, iż liczba podatników, którzy w zeznaniach za 2014 r. złożyli wnioski o przekazanie 1% należnego podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego wyniosła 12,5 miliona, co stanowiło 47% ogólnej liczby podatników. WYDAWCA: Ogólnopolska Federacja Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku w Nowym Sączu AUTORZY: Paulina Podwika Zofia Mółka Mariola Pękala Piekarska SKŁAD: Katarzyna Borczyk ADRES WYDAWCY: Ogólnopolska Federacja Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku 33-300 Nowy Sącz ul. Jagiellońska 18 tel./fax (+48 18) 443 57 08 e-mail: federacjautw@interia.eu www.federacjautw.pl