Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej we Włoszczowie ŁĄCZNOŚĆ I ALARMOWANIE Szkolenie podstawowe strażaków ratowników OSP T14 (1 T, 2 P)
Pojęcia z zakresu łączności radiowej Radiotelefon - urządzenie elektroniczne przeznaczone do transmisji i odbioru sygnałów radiowych. Stacja radiowa - jedno lub więcej urządzeń radiowych odbiorczych i nadawczych wraz z urządzeniami pomocniczymi. Kierunek radiowy - sposób organizacji łączności między dwoma stacjami radiowymi według ustalonych w tym celu wspólnych danych radiowych. Sieć radiowa - zespół trzech lub więcej stacji radiowych pracujących według wspólnych danych radiowych.
Pojęcia z zakresu łączności radiowej Dane radiowe - jest to zestaw dokumentów umożliwiających nawiązanie łączności i prowadzenie wymiany radiowej z określonymi korespondentami wchodzącymi w skład sieci (kierunków) radiowych danej jednostki lub służby. Informacje zawarte w tych dokumentach określają: numer sieci, nazwę użytkownika, numer kanału radiowego, kryptonimy i sygnały alarmowe. Kanał radiowy - tor transmisyjny określany za pomocą standardowego przedziału częstotliwości i potocznie utożsamiany z numerem umownym przydzielonej dla stacji częstotliwości pracy.
Pojęcia z zakresu łączności radiowej Częstotliwość przydzielona stacji - jest to częstotliwość środkowa kanału radiowego, na którym stacja ma pracować. Sygnał radiowy - krótki (wyrazowy, literowy, cyfrowy lub mieszany) umowny sygnał oznaczający ściśle określoną informację dla korespondentów sieci radiowej, w której został nadany (np. sygnał alarmowy RATUNEK oznaczający zagrożenie życia lub zdrowia ratownika).
Pojęcia z zakresu łączności radiowej Kryptonim - umowny znak rozpoznawczy maskujący przynależność służbową korespondenta i stanowiący jego indywidualny lub grupowy adres radiotelefoniczny. Kryptonim okólnikowy (okólnik) - umowny znak wywoławczy (wyrazowy) służący do jednoczesnego wywołania wszystkich stacji podległych, przez stacje główną w celu przekazania jednobrzmiącej informacji. Kryptonim indywidualny stały - zawiera pełną informację o przynależności służbowej korespondenta radiowego, zbudowany jest z indeksu literowego składającego się z dwóch liter i grupy cyfrowej, na którą składa się pięć cyfr.
Pojęcia z zakresu łączności radiowej Potwierdzenie zwrotne - sposób potwierdzenia przyjęcia informacji polegający na powtórzeniu dla stacji nadającej przez odbierającego całości przyjętego tekstu. Pokwitowanie - sposób potwierdzenia przyjęcia informacji polegający na przekazaniu dla stacji nadającej przez odbierającego zwrotu ZROZUMIAŁEM. Simpleks - sposób pracy radiowej polegający na naprzemiennym nadawaniu i odbieraniu na tej samej częstotliwości.
Podział łączności w zależności od wykorzystywanych środków łączność przewodowa łączność bezprzewodowa - łączność radiowa - łączność sygnalizacyjna - łączność środkami ruchomymi
Podział sprzętu łączności bezprzewodowej radiotelefony stacjonarne (bazowe) radiotelefony przewoźne (samochodowe) radiotelefony przenośne (nasobne)
Radiotelefon stacjonarny
Radiotelefon przewoźny Motorola GM360 Motorola DM4400
Radiotelefon nasobny Motorola GP340 Motorola GP360
Systemy i sposoby alarmowania OSP system selektywnego wywołania uruchamiający (drogą radiową) syrenę alarmową w siedzibie OSP (np.: Zintegrowany System Alarmowania i Ochrony Ludności DSP-50), terminale GSM współpracujące z systemami selektywnego wywołania np. terminal DTG 53, łączność telefoniczna z członkami OSP (zwykle kierowcami) w miejscu ich zamieszkania (prywatne telefony stacjonarne i/lub telefony komórkowe).
System alarmowania OSP DSP - 50
System alarmowania OSP DSP 50 - możliwości zdalne załączenie syreny alarmowej ze stacji bazowej lub różnych alarmów OC wywołanie użytkowników wyposażonych w pagery bezpośrednio ze stacji bazowej wywołanie użytkowników wyposażonych w pagery bezpośrednio ze stacji obiektowej wywoływanie użytkowników wyposażonych w telefony komórkowe za pośrednictwem terminali GSM przekazywanie komunikatów głosowych ze stanowiska kierowania (syreny elektroniczne)
Sposoby zdalnego uruchomienia syren na przykładzie SK KP we Włoszczowie
Kryptonimy indywidualne stałe - budowa INDEKS LITEROWY X INDEKS LITEROWY REGIONU (WOJEWÓDZTWA) * Y INDEKS LITEROWY PIONU SŁUŻBOWEGO (RODZAJ SŁUŻBY W RESORCIE) Z 1 OKREŚLA USYTUOWANIE JEDNOSTKI W STRUKTURZE HIERARCHICZNEJ SŁUŻBY GRUPA CYFROWA Z 2 Z 3 OKREŚLAJĄ RODZAJ JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ PSP BĄDŹ RODZAJ JEJ KOMÓRKI ORGANIZACYJNEJ Z 4 Z 5 OKREŚLAJĄ NUMER INDYWIDUALNY KORESPONDENTA W KOMÓRCE ORGANIZACYJNEJ * - wyjątkiem jest indeks określający jednostki centralne służb
Kryptonimy indywidualne stałe indeks literowy regionu Lp. Województwo /region/ Indeks literowy,,x województwa 1 Dolnośląskie D 2 Kujawsko-pomorskie C 3 Lubelskie L 4 Lubuskie F 5 Łódzkie E 6 Małopolskie K 7 Mazowieckie M 8 Opolskie O 9 Podlaskie B 10 Podkarpackie R 11 Pomorskie G 12 Śląskie S 13 Świętokrzyskie T 14 Warmińsko-mazurskie N 15 Wielkopolskie P 16 Zachodniopomorskie Z 17 Powiat warszawski W 18 Jednostki centralne służb A
Kryptonimy indywidualne stałe indeks literowy służby Służba (jednostka organizacyjna) Indeks literowy służby /Y/ 1 MSWiA M 2 Administracja rządowa terenowa W 3 BOR B 4 PSP F 5 Policja P 6 Ratownictwo medyczne R 7 Straż Graniczna G 8 Inne jednostki organizacyjne spoza resortu MSWiA Z
Kryptonimy indywidualne stałe przydział grup cyfrowych X symbol województwa z którego jest jednostka OSP, F indeks literowy jednostek organizacyjnych ochrony przeciwpożarowej (PSP, OSP, ZSR, ZSP, itp.), Z 1 Z 2 oznaczają dwie pierwsze cyfry powiatu z którego jest jednostka OSP, Z 3 = 7 lub 8 cyfry zarezerwowane dla jednostek spoza KSRG, Z 3 = 9 cyfra zarezerwowana dla jednostek OSP włączonych do KSRG, Z 4 Z 5 cyfry od 01 do 99 numer indywidualny (wyróżnik danego korespondenta). OSP w KSRG Gmina... OSP w... Z 1 Z 2 9 - Z 4 Z 5 OSP w... Z 1 Z 2 9 - Z 4 Z 5 OSP w... Z 1 Z 2 9 - Z 4 Z 5 OSP poza KSRG Gmina... OSP w... Z 1 Z 2 7/8 - Z 4 Z 5 OSP w... Z 1 Z 2 7/8 - Z 4 Z 5 OSP w... Z 1 Z 2 7/8 - Z 4 Z 5
Kryptonimy indywidualne stałe T F 5 1 9-0 1 STRAŻ POŻARNA WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE POWIAT WŁOSZCZOWSKI OSP WŁĄCZONE DO KSRG NUMER INDYWIDUALNY - OSP KURZELÓW
Kryptonim okólnikowy Lp. Kryptonim Znaczenie kryptonimu 1 2 OMEGA GRANIT Kryptonim okólnikowy stosowany we wszystkich sieciach i kierunkach radiowych za wyjątkiem KSW Kryptonim okólnikowy stosowany wyłącznie w Krajowej Sieci Współdziałania 3 RATUNEK Sygnał alarmowy, stanowiący funkcję sygnału bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia 4 GEJZER Nakaz alarmowego opuszczenia strefy zagrożonej 5 KARAT Kierujący Działaniem Ratowniczym 6 WODNIK Kryptonim współdziałania dla PSP używany zasadniczo w działaniach planowanych zawczasu i mających charakter niejawny 7 REDUTA Rejon koncentracji / punkt przyjęcia sił i środków 8 NIAGARA Stanowisko wodne 9 DARIA Dowódca zastępu lub sekcji, odcinka bojowego 10 STOPER Stanowisko ratownicze zastępu lub sekcji
Kryptonimy w formie skróconej Po nawiązaniu łączności w pewnych okolicznościach dopuszcza się stosowanie kryptonimów w formie skróconej, np.: pomija się indeksy literowe przy komunikacji pomiędzy korespondentami sieci radiowych w danym regionie w ramach jednego pionu służbowego pomija się indeksy literowe i pierwsze trzy cyfry kryptonimu po nawiązaniu łączności w relacjach z innymi korespondentami macierzystych sieci, jeżeli używane są kryptonimy z jednego przedziału Z1 Z2 Z3-00 99 pomija się indeksy literowe i pierwsze trzy cyfry kryptonimu po nawiązaniu łączności w relacjach z innymi korespondentami macierzystych sieci, jeżeli używane są kryptonimy z jednego przedziału Z1 Z2 Z3-00 99
Znaki gestowe, dźwiękowe i świetlne Opis znaczenia znaku Znaki gestowe Znaki dźwiękowe Znaki świetlne Prawa ręka podniesiona w góre ( Uwaga, Zrozumiano, Gotowe ) Jeden długi sygnał Długie białe światło Podniesioną w górę prawą rękę opuścić szybko w dół przed sobą ( Wykonać, Spraw, Odjazd, Woda naprzód ) Wykonać znak gestowy zielonym światłem Prawą ręką zgiętą na wysokości piersi (dłoń w poziomie) wykonać szybki ruch łukiem w bok na prawo (Zwiń, Złóż, Źle) Wykonać znak gestowy zielonym światłem Prawa ręka odchylona w bok w dół (Rota I, I Woda) Jeden długi i krótki Długie i krótkie białe światło
Znaki gestowe, dźwiękowe i świetlne Prawa ręka odchylona w bok do poziomu (Rota II, II Woda) Jeden długi, dwa krótkie Jedno długie, dwa krótkie białe światła. Prawa ręka odchylona w bok w górę. (Rota III, III Woda) Jeden długi, trzy krótkie Jeden długi, trzy krótkie białe światła. Zataczanie koła prawą ręką podniesioną w górę. (Wszystkie roty, Wszystek sprzęt) Wykonać znak gestowy zielonym światłem. Podniesioną w górę prawą rękę szybko opuścić przed siebie do poziomu. Znak powtórzyć 2 3 razy. (Woda naprzód) Długi, krótki, długi
Znaki gestowe, dźwiękowe i świetlne Podniesioną w górę prawą ręką wykonać parokrotnie poprzeczne ruchy przeczące. (Woda stój lub Stój) Zgiętą w łokciu i podniesioną w bok w górę prawą ręką wykonać parokrotnie ruch pionowy. (Prędzej, Zwiększ obroty, Zwiększ ciśnienie) Krótki, długi, krótki. Krótki, długi, krótki, lub znak gestowy czerwonym światłem. Wykonać znak gestowy białym światłem. Zgiętą w łokciu i podniesioną w bok w górę prawą ręką wykonać parokrotnie ruch przeczący. (Wolniej, Zmniejsz obroty, Zmniejsz ciśnienie) Wykonać znak gestowy białym światłem. Dłońmi obu podniesionych w górę rąk wykonywać szybkie regularne ruchy poprzeczne ( Niebezpieczeństwo, Roty wróć, Wycofać się, Na pomoc ) Szereg krótkich sygnałów. Szereg krótkich błysków światłem białym lub zielonym
Obsługa radiotelefonu Dioda monitorowania Mikrofon z przyciskiem nadawania PTT Dioda zajętość kanału/nadawanie Wyświetlacz Głośnik Włączanie/wyłączanie Regulacja głośności Dioda skanowania Zmiana kanału pracy P1-P4 przyciski programowalne
Obsługa radiotelefonu Włączanie/wyłączanie Regulacja głośności Dioda sygnalizacyjna Pokrętło zmiany kanału pracy Przycisk nadawania PTT Przyciski programowalne
Zasady prowadzenia korespondencji minimalny czas nadawania - maksimum treści, prowadzenie korespondencji w formie na Ty, celowość korespondencji: - nadawanie i odbiór poleceń i meldunków, - wymiana wiadomości służbowych, w każdym przypadku zabrania się podawania stopni służbowych, nazwisk osób funkcyjnych, nazw i czynności o charakterze specjalnym,
Zasady prowadzenia korespondencji Sposoby wywołania: - głosem, - tonem, - urządzeniami selektywnego wywołania. Sposoby odbioru korespondencji: - z potwierdzeniem zwrotnym, - z pokwitowaniem, - bez pokwitowania (lub potwierdza się odbiór innymi środkami łączności).
Wywołanie: Zasady nawiązywania łączności głosem kryptonim stacji korespondenta zwrot TU kryptonim stacji własnej zwrot ODBIÓR np. WŁOSZCZOWA 998 TU TF 511-21 ODBIÓR
Zasady nawiązywania Zgłoszenie na wywołanie: łączności głosem zwrot TU kryptonim stacji własnej zwrot ODBIÓR np. TU WŁOSZCZOWA 998 ODBIÓR
Zasady nawiązywania łączności głosem W przypadku wywołania przez kilku korespondentów zwrot TU kryptonim stacji własnej zwrot ZGŁASZAM SIĘ DLA kryptonim jednej z wywołujących stacji zwrot ODBIÓR np. TU WŁOSZCZOWA 998 ZGŁASZAM SIĘ DLA TF 511-13 ODBIÓR
Zasady nawiązywania łączności głosem Przekazywanie wiadomości OKÓLNIKEM kryptonim OKÓLNIKOWY zwrot TU kryptonim stacji własnej zwrot PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO ODBIORU np. OMEGA TU TF 201-00 PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO ODBIORU Po upływie około 1 minuty przystępuje się do nadawania informacji okólnikowej
Zasady wymiany korespondencji Przekazywanie komunikatów odbywa się po uprzednim nawiązaniu łączności z żądanym korespondentem. Pokwitowanie przyjęcia korespondencji zwrot TU kryptonim stacji własnej zwrot ZROZUMIAŁEM zwrot ODBIÓR np. TU TF 511-13 ZROZUMIAŁEM ODBIÓR
Organizacja łączności w zastępie OSP po wszczęciu alarmu, w czasie dojazdu do miejsca zdarzenia, na miejscu akcji: - zastęp pracuje na terenie akcji ratowniczogaśniczej jako jednostka samodzielna, - zastęp pracuje na odcinku bojowym.
Przekazywanie meldunków w czasie prowadzenia działań meldunek z rozpoznania, meldunek ze stanowiska gaśniczego, meldunek podczas natarcia, meldunek z osiągnięcia celu, meldunek w przypadku zmiany sytuacji na terenie akcji, meldunek o lokalizacji, meldunek o zakończeniu działań.
Bibliografia Zasady organizacji łączności alarmowania, powiadamiania, dysponowania oraz współdziałania na potrzeby działań ratowniczych, KG PSP, Warszawa 2012 Metodyka postępowania podczas organizacji łączności na potrzeby kierującego działaniem ratowniczym, KG PSP, Warszawa 2014 Instrukcje obsługi radiotelefonów przenośnych i przewoźnych firm Motorola Materiały pomocnicze do Ćwiczeń z Łączności, SGSP, Warszawa 2009