SAMORZĄDY W OBLICZU WEJŚCIA W ŻYCIE USTAWY O WSPIERANIU RODZINY I SYSTEMIE PIECZY ZASTĘPCZEJ
PODZIAŁ KOMPETENCJI MIĘDZY SAMORZĄDAMI GMINA POWIAT WOJEWÓDZTWO Wspieranie rodziny Piecza zastępcza Piecza zastępcza instytucjonalna Regionalna placówka op. terapeutyczna pomoc w opiece i wychowaniu dziecka praca z rodziną rodzinna instytucjonalna Interwencyjny ośrodek preadopcyjny Ośrodki adopcyjne zadanie rządowe zlecone
WSPÓŁPRACA GMINA POWIAT WOJEWÓDZTWO
ZADANIA GMINY: 1. Praca z rodziną obejmuje: a) konsultacje i poradnictwo specjalistyczne b) terapie i mediacje c) usługi opiekuńcze i specjalistyczne d) pomoc prawną e) organizowanie dla rodzin grup wsparcia/grup samopomocowych WAŻNE: praca z rodziną jest prowadzona również w przypadku umieszczenia dziecka poza rodziną. Pracę z rodziną na wniosek pracownika socjalnego może prowadzić Asystent rodziny 2. Pomoc w opiece i wychowaniu dziecka: a) działalność placówek wsparcia dziennego, b) pomoc rodziny wspierającej
Pozostałe zadania gminy 1. Opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny; 2. Podnoszenie kwalifikacji asystentów rodziny; 3. Tworzenie placówek wsparcia dziennego; 4. Szkolenia dla rodzin wspierających; 5. Finansowanie pobytu dzieci w pieczy zastępczej i placówkach opiekuńczo-wychowawczych (od 2012 roku dla dzieci umieszczonych po 2011 r. ); 6. Sprawozdania rzeczowo-finansowe z zakresu wspierania rodziny dla wojewody; 7. Prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem; 7. Informowanie biura informacji gospodarczej o zaległościach rodziców w opłatach za pobyt dziecka w systemie pieczy zastępczej
JAK SKONSTRUOWAĆ BUDŻET GMINY Z UWZGLĘDNIENIEM USTAWY O WSPIERANIU RODZINY I SYSTEMIE PIECZY ZASTĘPCZEJ? CZYLI ILE TO NAS BĘDZIE KOSZTOWAŁO? Składowe kosztów rocznych 1. Prowadzenie placówek wsparcia dziennego ( na podstawie potrzeb należy określić liczbę dzieci wymagających takiego wsparcia oraz ilość i formę placówki); 2. Szkolenia dla rodzin wspierających oraz koszty umowy z tą rodziną ( wytypować rodziny, o których wiemy, że wspierają dzieci zaniedbane); 3. Zatrudnienie asystenta rodzinnego ( liczba rodzin dysfunkcyjnych oraz dzieci umieszczone w pieczy zastępczej); 4. Prowadzenie konsultacji i specjalistycznego poradnictwa, terapii, mediacji itp.; 5. Współfinansowanie dzieci umieszczonych w 2012 r.
ZADANIA POWIATU 1. Organizowanie pieczy zastępczej w formie rodzinnej i instytucjonalnej: Formy rodzinnej pieczy zastępczej 1) Rodzina zastępcza : a) spokrewniona (tylko wstępni lub rodzeństwo) b) niezawodowa (obecne niespokrewnione i część spokrewnionych) c) zawodowa, w tym - pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego - specjalistyczna 2) Rodzinny dom dziecka 3) Rodziny pomocowe
Instytucjonalna piecza zastępcza: 1) Placówki opiekuńczo wychowawcze typy: - Socjalizacyjny - Interwencyjny - Specjalistyczno-terapeutyczny - Rodzinny Warunki umieszczenia dziecka w placówce: - powyżej 10 r. życia (przejściowo do 7 lat 2015 do 10 lat 2019) - liczba dzieci w placówce do 14 dzieci (przejściowo 30 dzieci do 2019) - jedna placówka w budynku (dwa odrębne lokale)
Praca z rodziną zastępczą Wsparcie Świadczenia Organizator RPZ PCPR Koordynator RPZ Pracownik socjalny lub urzędnik administracji Analiza sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej plan pracy Tryb KPA
Organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej jest wyznaczona przez starostę jednostka organizacyjna powiatu lub podmiot, któremu powiat zlecił realizację tego zadania na podstawie art. 190 ustawy. W przypadku gdy wyznaczoną jednostką organizacyjną jest powiatowe centrum pomocy rodzinie, w centrum tym tworzy się zespół do spraw pieczy zastępczej. Nowe zadania powiatu: 1. Awans rodzin niezawodowych na zawodowe (zad. obowiązkowe) 2. Zatrudnienie osoby do pomocy przy sprawowaniu opieki i czynnościach gospodarczych na wniosek rodziny, Obligatoryjnie dla rodzin zastępczych więcej niż 3 dzieci, a dla rodzinnych domów dziecka więcej niż 4 dzieci, 3. Zatrudnienie osoby zajmującej się opieką lub wychowaniem dzieci obligatoryjnie dla rdd, 4. Urlop rodzinom przysługuje 30 dni w roku, z zachowaniem wynagrodzenia dzieci w tym czasie przebywają w rodzinie pomocowej,
5. Wzrost świadczenia na miesięczne utrzymanie dziecka w rodzinie zastępczej, - 660 zł spokrewniona, - 1.000 zł w zawodowej i niezawodowej, 6. Utrzymanie mieszkania - zadanie obligatoryjnie, rodziny zawodowe, które mają więcej niż troje dzieci, rodzinny dom dziecka, 7. Wzrost wynagrodzenia dla rodziny zawodowej min. 2 000 zł, dla pogotowia rodzinnego min. 2 600 zł 8. Utrzymanie rodziny pomocowej min. 20% otrzymywanego wynagrodzenia miesięcznie przez rodzinę zawodową lub rodzinny dom dziecka. 9. Remont mieszkania, domu obligatoryjnie dla rodzinnych domów dziecka, fakultatywnie dla rodzin zastępczych, 10. Dofinansowanie do wypoczynku dla dzieci od 6-18 lat fakultatywne, 11. Zatrudnienie koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej do 31.12.2015r. 1 koordynator na 15 rodzin, 12. Wykonywanie zadań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, 13. Prowadzenie poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci,
14. Zapewnienie pomocy prawnej osobom jak wyżej obligatoryjnie, 15. Zapewnienie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rdd szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji obligatoryjnie, 16. Zapewnienia osobom jak wyżej pomocy i wsparcia w ramach grup wsparcia - obligatoryjnie Ponadto: 1. Opracowanie i realizacja 3 letnich programów dotyczących rozwoju pieczy zastępczej, zawierających między innymi coroczny limit rodzin zastępczych Zawodowych, 2. Sporządzanie dla wojewody sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, 3. Przekazywanie do biura informacji gospodarczej informacji o zaległościach rodziców w opłatach za pobyt dziecka w systemie pieczy zastępczej
Jak zorganizować pieczę zastępczą w powiecie i ile to kosztuje? 1. Na podstawie przeprowadzonej analizy rodzin zastępczych oceniamy ile rodzin ma staż do 3 lat ilość koniecznych do zatrudnienia koordynatorów, 2. Występujemy do Starosty z wnioskiem o wyznaczenie PCPR na Organizatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej ( można to zadanie zlecić, można też wybrać wariant mieszany), 3. Starosta zarządzeniem wyznacza organizatora rodzinnej pieczy zastępczej:
ZADANIA SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA 1. Prowadzenie interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych i regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych, 2. Opracowanie programów dotyczących wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, będących integralną częścią strategii województwa, 3. Promowanie nowych rozwiązań w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, 4. Sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie. Ponadto: Organizowanie i prowadzenie ośrodków adopcyjnych jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej
Jak pozyskać środki zewnętrzne na realizację zadań dla gmin i powiatów wynikających z ustawy: Jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymywać dotacje celowe z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych z zakresu realizacji zadań wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej, przy czym wysokość dotacji nie może przekroczyć 50% wydatków przeznaczonych na realizację zadania, z zastrzeżeniem ust.2 art. 197. ust.1 Minister właściwy do spraw rodziny wprowadzi program na dofinansowanie w okresie 3 lat od dnia wejścia w życie ustawy zadań własnych gminy i powiatu z zakresu zadań wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej, w szczególności na pokrycie wydatków związanych z powołaniem asystentów rodziny, koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej oraz prowadzeniem szkoleń dla rodzin zastępczych i rdd art. 247 ust.1
Do zadań ministra właściwego do spraw rodziny należy: finansowe wsparcie gminnych programów wspierania rodziny i powiatowych programów dotyczących rozwoju systemu pieczy zastępczej. art. 187. ust.1 pkt 2 Minister właściwy do spraw rodziny może dokonywać kontroli i oceny realizacji programów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, które wspiera finansowo art.187 ust. 2
Jak opracować 3 letnie programy? Gminne wpierania rodziny Powiatowe rozwoju pieczy zastępczej 1. Powołanie zespołu do opracowania Programu Do zespołu zaproszeni winni być przedstawicie samorządu powiatowego i gmin oraz podległych im jednostek, a także zaproszeni przedstawiciele innych instytucji publicznych oraz organizacji pozarządowych. 1. Przedstawiciel GOPS/PCPR 2. Przedstawiciele Komisji Rady Gminy/Powiatu 3. Przedstawiciele placówek opiekuńczo-wychowawczych 4. Przedstawiciele Organizacji Pozarządowych 5. Przedstawiciele rodzin zastępczych 6. Przedstawiciele innych instytucji
2. Co powinien zawierać program? Wstęp Schemat usytuowania Programu w systemie zarządzania strategicznego Rekomendacje dla programu np. Narodowy Plan Działań na rzecz dzieci, Strategia Rozwoju Województwa, Analiza potrzeb: 1. Powiat Charakterystyka i analiza rodzin zastępczych; Charakterystyka instytucjonalnej opieki zastępczej; Liczba dzieci w pieczy zastępczej; Liczba dzieci zagrożonych umieszczeniem w pieczy zastępczej, na podstawie informacji z Gmin i od Kuratorów sądowych. 2. Gmina Charakterystyka i analiza rodzin z trudnościami w opiece i wychowaniu dzieci; Liczba dzieci z terenu gminy umieszczonych w pieczy zastępczej; Charakterystyka rodziców biologicznych dzieci umieszczonych w pieczy.
Wnioski z analizy Cel Powiatowego Program Rozwoju Pieczy Zastępczej / Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2012 2014, Zadania do zrealizowania w programie powiatowym np. ustalenie corocznego limitu rodzin zastępczych zawodowych (wg analiz co najmniej 4 lata wstecz w zakresie liczby rodzin zawodowych, ich przyrostu i przewidywanego wzrostu w związku z przejściem rodzin niezawodowych na zawodowe), w programie gminnym np. zapewnienie wsparcia dziennego dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych ( liczba dzieci x stawka miesięczna x 12 m-cy); zatrudnienie asystenta Rodziny ( 1 asystent na 20 rodzin liczba asystentów x wynagrodzenie x 12 miesięcy), Beneficjenci programu, Budżet programu, Źródła finansowania programu, Realizatorzy programu, Monitoring i ewaluacja
Co powinniśmy zrealizować do końca roku 2011? 1. Opracować budżet 2. Wyznaczyć organizatora rodzinnej pieczy zastępczej Zarządzenie Starosty 3. Zaktualizować statut MOPS/GOPS /PCPR uchwała Rady 4. Opracować regulamin organizacyjny ze schematem uchwała Zarządu 5. Opracować zasady przyznawania świadczeń uchwała Zarządu, 6. Przygotować pełnomocnictwo dla dyrektora GOPS/MOPS/PCPR do wydawania decyzji administracyjnych i podpisywania porozumień i umów 7. Opracować wzory porozumień z powiatami i gminami, 8. Opracować wzór planu pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej, 9. Opracować wzór planu pracy z rodziną 9. Przygotować zakresy obowiązków dla asystenta rodziny, koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej i innych pracowników. 10. Rozpatrzyć wnioski rodzin zawodowych na rodzinne domy dziecka. 11. Powołać zespół ds. opracowania koncepcji programu wspierania rodziny/ rozwoju pieczy zastępczej oraz rozpocząć prace na programem.
Co należy zrealizować do 31.03.2012 r. 1. Uchwalić 3-letni program: gminny wspierania rodziny/ powiatowy rozwoju pieczy zastępczej na lata 2012-2014 uchwała Rady styczeń 2. Podpisać umowy o pracę z asystentami, koordynatorami i in. styczeń 3. Podpisać umowy z prowadzącymi rodzinne domy dziecka styczeń 4. Rozpatrywać na bieżąco wnioski o przyznanie świadczeń 5. Do 31.03. 2012 roku wymienić decyzje dotyczące przyznawania świadczeń na pokrycie kosztów utrzymania dziecka itp. ( art.226 ust.4) oraz umowy o pełnienie funkcji zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem rodziny zastępczej z uwzględnieniem pogotowia rodzinnego ( art.226 ust. 2) UWAGA!!! Wysokość otrzymywanych po dniu wejścia w życie ustawy, przysługujących na podstawie umów lub decyzji ww. nie może być niższa od kwot dotychczas otrzymywanych i od kwot określonych w niniejszej ustawie. Pamiętać należy także o stałym monitorowaniu wdrażania ustawy
Dziękuję za uwagę Iwona Romanowska